iltasyazilim
FD Üye
Mayoz Ayrılma
Tüm döllerde kromozom sayısının değişmez kalabilmesi için (sperm ve yumurtanın birleşmesinden kromozom sayısı iki katına çıkacağından nedeniyle) bambaşka bir hücresel bölünmesi gelişmiştir Mayoz ayrılma ismini bölge bu müşteri bölünmede, kromozom sayısı yarıya indirgenir Mayoz bölünmenin sonunda meydana gelen gametler diğer beden hücrelerinin tersine n sayıda kromozom taşır (bir takım bitkilerde ve bir hücrelilerde bireyin kendisi yaşantısı baştan başa haploid kromozomlu olduğundan mayoz bölünmeye lüzum kalmaz) Normal olarak soma hücrelerinde 2n kromozomlardan homolog olanlar, boyuna, sinaps dediğimiz aralıklarla birbirinin yakınında uzanırlar Bu homolog kromozomların her biri bambaşka bir kutba artan bir şekilde, yalnız bir tanesinin bir gamete verilmesi sağlanır Homolog kromozomlar aynı büyüklüğe ve şekle, hem aynı kalıtsal faktörlere sahiptir Lüzum yumurta gerekse sperm oluşumu son iki hücresel bölünmesine kadar benzer kurallara tarafından yürütülür sonradan spermatogenezis (sperm oluşumu) ve oogenesiz (yumurta oluşumu) farklı şekilde meydana gelir
Mayozda da mitoz gibi profaz, metafaz, anafaz ve telofaz diye dört aşama vardır Bu evreler arada interfaz olmaksızın peş peşe iki kez gerçekleşir ve sonuçta dört yavru hücresel meydana gelir Mayoz bölünme ile mitoz bölünme arasındaki en büyük farka profazda rastlanır
İnterfaz
Bölünmeye hazırlık evresidir Mitozdaki interfaza benzemekle birlikte hücrelerin mitozdaki gibi büyüklüklerinin ve hacimlerinin artması gerçekleşmez
ProfazI
Kromozomlar kısalıp kalınlaşmaya başlarken, anadan ve babadan gelen homolog kromozomlar sinaps halinde ya yan yandan parelel uzanırlar veya birbirinin üstüne kıvrılırlar Kısalma sonucunda kromozomlar mitozdaki gibi görülmeye başlar Her kromozom iki kromatitten yapıldığından, homolog kromozomlar dörtlü demetler halinde görülür, bu görünüşe tetrat denir Canlının vücudunda homolog kromozom değin tetrata rastlanılır (insanda 23 tane) Kromozomların sentromerleri ayrılmamıştır 4 kromatid için iki sentromer vardır
Hem mitozdan farklı olarak bu evrede tetratlar aralarında parça değişimi gerçekleşir Crossingover denilen bu parça değişimi cins içinde çeşitliliği sağlar Bu evrenin sonunda çekirdek zarı parçalanarak kaybolur
MetafazI
Çekirdek zarının parçalanması sona ermiş, sentrozomlar kutuplara çekilmiş ve iğ iplikleri ortaya çıkmıştır Sentromerleri çift olan tetratlar ekvatora yakın düzlem üstüne dizilir
AnafazI
Bu evrede tetratlar ikiye ayrılarak kutuplara giderler Asıl ve babadan gelen kromozomlar hedefi olmadan olarak birbirlerinden ayrılırlar (özelliklerimizin bazılarının anadan bazılarının babadan geçmesinin nedeni) Bu evrede kromozom sayısı indirgendiğinden kutuplara taşınan yani oğul hücrelere geçecek olan kromozom sayısı gövde hücrelerinin kromozom sayısının yarısı kadardır
TelofazI
Hücrenin iki kutbunda yer alan kromozomlar uzayıp incelmeye başlar Etraflarında çekirdek zarı oluşur Sitoplazmanın boğumlanmasıyla da haploid sayıda kromozoma sahip iki yavru hücresel oluşur
Buraya dek geçen olaylar mayozI olarak adlandırılır Bundan daha sonra mitozdakinin tersine arada interfaz evresi olmaksızın profazII'nin başlamasıyla mayozII başlar MayozII mitoz bölünmenin hemen hemen aynısıdır Hücrelerdeki haploid kromozom sayısı korunarak profazII, metafazII, anafazII ve telofazII gerçekleşerek mayoz bölünmenin sonunda n kromozom sayısına sahip 4 yavru gözenekli olan meydana kazanç
Kelimeler:
Haploid: Olgun bir üreme hücresinde yer alan kromozom sayısı, vücut hücrelerinin sahip olduğu kromozom sayısının yarısına sahiptir Kromozom sayısının yarıya inmesi sonucu oluşan nsayıda kromozom içeren hücrelere haploid hücresel denir
Sinaps: İki nöronun ya da nöronla diğer bir hücrenin bağlandığı yer
Gamet: Erkek ve kadınsı üreme hücresina verilen ad
Homolog kromozom: Biri anneden, diğeri babadan gelen benzer gen çiftine sahip kromozomlar
Tetrat: Mayoz bölünme esnasında homolog kromozomların birbirlerine sarılarak oluşturdukları dört kromotitli inşa
Crossingover: Eşey belli başlı hücrelerinde gerçekleşen mayoz bölünmenin profaz I safhasında oluşan tetratların kromatitleri arasındaki parça değişimi
Sentromer: kromozomlarda kardeş kromotidleri bir arada tutan kısım *
Tüm döllerde kromozom sayısının değişmez kalabilmesi için (sperm ve yumurtanın birleşmesinden kromozom sayısı iki katına çıkacağından nedeniyle) bambaşka bir hücresel bölünmesi gelişmiştir Mayoz ayrılma ismini bölge bu müşteri bölünmede, kromozom sayısı yarıya indirgenir Mayoz bölünmenin sonunda meydana gelen gametler diğer beden hücrelerinin tersine n sayıda kromozom taşır (bir takım bitkilerde ve bir hücrelilerde bireyin kendisi yaşantısı baştan başa haploid kromozomlu olduğundan mayoz bölünmeye lüzum kalmaz) Normal olarak soma hücrelerinde 2n kromozomlardan homolog olanlar, boyuna, sinaps dediğimiz aralıklarla birbirinin yakınında uzanırlar Bu homolog kromozomların her biri bambaşka bir kutba artan bir şekilde, yalnız bir tanesinin bir gamete verilmesi sağlanır Homolog kromozomlar aynı büyüklüğe ve şekle, hem aynı kalıtsal faktörlere sahiptir Lüzum yumurta gerekse sperm oluşumu son iki hücresel bölünmesine kadar benzer kurallara tarafından yürütülür sonradan spermatogenezis (sperm oluşumu) ve oogenesiz (yumurta oluşumu) farklı şekilde meydana gelir
Mayozda da mitoz gibi profaz, metafaz, anafaz ve telofaz diye dört aşama vardır Bu evreler arada interfaz olmaksızın peş peşe iki kez gerçekleşir ve sonuçta dört yavru hücresel meydana gelir Mayoz bölünme ile mitoz bölünme arasındaki en büyük farka profazda rastlanır
İnterfaz
Bölünmeye hazırlık evresidir Mitozdaki interfaza benzemekle birlikte hücrelerin mitozdaki gibi büyüklüklerinin ve hacimlerinin artması gerçekleşmez
ProfazI
Kromozomlar kısalıp kalınlaşmaya başlarken, anadan ve babadan gelen homolog kromozomlar sinaps halinde ya yan yandan parelel uzanırlar veya birbirinin üstüne kıvrılırlar Kısalma sonucunda kromozomlar mitozdaki gibi görülmeye başlar Her kromozom iki kromatitten yapıldığından, homolog kromozomlar dörtlü demetler halinde görülür, bu görünüşe tetrat denir Canlının vücudunda homolog kromozom değin tetrata rastlanılır (insanda 23 tane) Kromozomların sentromerleri ayrılmamıştır 4 kromatid için iki sentromer vardır
Hem mitozdan farklı olarak bu evrede tetratlar aralarında parça değişimi gerçekleşir Crossingover denilen bu parça değişimi cins içinde çeşitliliği sağlar Bu evrenin sonunda çekirdek zarı parçalanarak kaybolur
MetafazI
Çekirdek zarının parçalanması sona ermiş, sentrozomlar kutuplara çekilmiş ve iğ iplikleri ortaya çıkmıştır Sentromerleri çift olan tetratlar ekvatora yakın düzlem üstüne dizilir
AnafazI
Bu evrede tetratlar ikiye ayrılarak kutuplara giderler Asıl ve babadan gelen kromozomlar hedefi olmadan olarak birbirlerinden ayrılırlar (özelliklerimizin bazılarının anadan bazılarının babadan geçmesinin nedeni) Bu evrede kromozom sayısı indirgendiğinden kutuplara taşınan yani oğul hücrelere geçecek olan kromozom sayısı gövde hücrelerinin kromozom sayısının yarısı kadardır
TelofazI
Hücrenin iki kutbunda yer alan kromozomlar uzayıp incelmeye başlar Etraflarında çekirdek zarı oluşur Sitoplazmanın boğumlanmasıyla da haploid sayıda kromozoma sahip iki yavru hücresel oluşur
Buraya dek geçen olaylar mayozI olarak adlandırılır Bundan daha sonra mitozdakinin tersine arada interfaz evresi olmaksızın profazII'nin başlamasıyla mayozII başlar MayozII mitoz bölünmenin hemen hemen aynısıdır Hücrelerdeki haploid kromozom sayısı korunarak profazII, metafazII, anafazII ve telofazII gerçekleşerek mayoz bölünmenin sonunda n kromozom sayısına sahip 4 yavru gözenekli olan meydana kazanç
Kelimeler:
Haploid: Olgun bir üreme hücresinde yer alan kromozom sayısı, vücut hücrelerinin sahip olduğu kromozom sayısının yarısına sahiptir Kromozom sayısının yarıya inmesi sonucu oluşan nsayıda kromozom içeren hücrelere haploid hücresel denir
Sinaps: İki nöronun ya da nöronla diğer bir hücrenin bağlandığı yer
Gamet: Erkek ve kadınsı üreme hücresina verilen ad
Homolog kromozom: Biri anneden, diğeri babadan gelen benzer gen çiftine sahip kromozomlar
Tetrat: Mayoz bölünme esnasında homolog kromozomların birbirlerine sarılarak oluşturdukları dört kromotitli inşa
Crossingover: Eşey belli başlı hücrelerinde gerçekleşen mayoz bölünmenin profaz I safhasında oluşan tetratların kromatitleri arasındaki parça değişimi
Sentromer: kromozomlarda kardeş kromotidleri bir arada tutan kısım *