iltasyazilim
FD Üye
Mayoz canlının hangi hücresinde meydana kazanç
Mayoz ayrılma eşeyli üreyen canlıların eşey (üreme ) hücrelerinde görülür
Mayoz ayrılma sonunda dört yeni hücresel oluşur
Oluşan yeni hücrelerin kromozom yapıları birbirinden farklıdır
Mayoz bölünme ile kromozom sayısı yarıya iner
Mayoz bölünme ile diploit (2n kromozomlu) hücreden haploid (monoploid, n kromozomlu) hücreler oluşur
Dişi bireyde mayoz ayrılma ile yumurta hücreleri, erkek bireyde sperm hücreleri oluşur
Mayoz ayrılma iki aşamada gerçekleşir 1)MayozI 2)MayozII
Mayoz bölünmenin mitoz bölünmeden ayrı olmasını karşılayan olaylar bu evrede gerçekleşir Ayrılma evreleri mitozda olduğu gibi dört safhadan meydana kazanç Şu Anda bu bölünmeleri ve mitozdan ayrı olarak gerçekleşen olayları inceleyelim
1 Profaz I
Mitoz bölünmede olduğu gibi çekirdek zarı ve çekirdekçik erimeye başlar Kısalıp kalınlaşan kromatin iplikler kromozom halini alırlar Mitoz bölünmeden bambaşka olarak homolog kromozomlar birbirlerine tutunarak dört kromatitli ve iki kromozomlu tetratları oluştururlar
Kromozomlar tetrat oluşturduğu sırada kardeş olmayan kromatitler bir çok noktadan birbirlerine temas eder Bu noktalara sinapsis denir
Bu sinapsislerden bazılarında kardeş olmayan kromatitler aralarında gen alışverişi yapılabilir
Krosing–over denilen bu durum yalnızca mayoz bölünmede görülür Bu olay doğruca kromozomlar üzerinde bulunan etken ve çekinik genlerin diziliş sırası değiştirilir Bu başkalaşım ise oluşacak hücrelerde kalıtsal çeşitliliği artırır
Krosingover olayı her tetratta görülmez Ne zaman ve ne oranda meydana geleceği, hangi karakterler arasında olacağı iyice bilinemez Ancak, bir kromozom üzerindeki genler arası uzaklık arttıkça, krosingoverle değiştirilme ihtimalı artar
2 Metafaz I
Mitoz bölünmeden öbür olarak homolog kromozomlar hücrenin ortasında üst üste gelecek şekilde iki sıra halinde dizilir Bu diziliş şekli tamamen mayoz I de kardeş kromatitler yerine homolog kromozomlar birbirinden ayrılır
3 Anafaz I
Mitozda kardeş kromatitler birbirinden ayrılıp ters kutuplara çekilirdi Mayozda ise kardeş kromatitler yerine homolog kromozomlar birbirinden ayrılır Bu olay mayoz bölünmede ırsi çeşitliliğin oluşmasında etkilidir
Mayozda krosingover olmasa bile, homolog kromozomlar rastgele ayrıldığı için, daima çeşitlilik sağlanmış olur
4 Telofaz I
Mitoz bölünmede olduğu gibi önce çekirdek bölünmesi tamamlanır çekirdek zarı oluşur Telofazın sonuna içten sitoplazma bölünmesi başlar Sitokinez mitoz bölünmede olduğu gibi gerçekleşir
Mayozun ikinci bölünmesi başlamadan önce mayoz I de olduğu gibi interfaz safhası görülmez Yani DNA eşlenmesi gerçekleşmez Sadece hayvan hücrelerinde ayrılma başlamadan önce sentrozomlar kendini eşler
B MAYOZ II BÖLÜNMESİ
Mayoz II bölünmesi olağan mitoz gibi gerçekleşir Mayoz I sonunda oluşmuş haploit kromozomlu hücrelerden, yeniden haploit olan dört hücre oluşur
1 Profaz II
Fazla kısa sürede tamamlanan bir safhadır Eğer oluşmuşsa çekirdek zarı eriyerek kaybolur İğ iplikleri kısalıp kalınlaşır
2 Metafaz II
Kardeş kromatitleri içeren kromozomlar hücrenin ortasında tek sıra halinde dizilirler Kromozomlar sentromerlerinden iğ ipliklerine bağlanırlar
3 Anafaz II
Hücrenin ekvator düzleminde dizilmiş olan kromatitler iğ ipliklerinin kısalıp helezonlaşmasıyla birbirinden ayrılır Mitozda olduğu gibi kromatit ayrılması gerçekleştirilmiş olur
4 Telofaz II
Bu safhanın tamamlanmasıyla mayoz bölünme her yerde olur Profaz II evresinde kaybolan çekirdek zarı bitmiş yapılır Kromozomlar baştan kromatin iplik haline dönüşür Mayoz bölünmenin başlangıcında kaybolan çekirdekçikler her tarafta ortaya çıkar
Telofazın sonuna içten sitoplazma bölünmesi başlar Sitokinezin tamamlanmasıyla diploit (2n) kromozomlu eşey başlıca hücresinden haploit kromozomlu dört hücresel oluşmuş olur *
Mayoz ayrılma eşeyli üreyen canlıların eşey (üreme ) hücrelerinde görülür
Mayoz ayrılma sonunda dört yeni hücresel oluşur
Oluşan yeni hücrelerin kromozom yapıları birbirinden farklıdır
Mayoz bölünme ile kromozom sayısı yarıya iner
Mayoz bölünme ile diploit (2n kromozomlu) hücreden haploid (monoploid, n kromozomlu) hücreler oluşur
Dişi bireyde mayoz ayrılma ile yumurta hücreleri, erkek bireyde sperm hücreleri oluşur
Mayoz ayrılma iki aşamada gerçekleşir 1)MayozI 2)MayozII
Mayoz bölünmenin mitoz bölünmeden ayrı olmasını karşılayan olaylar bu evrede gerçekleşir Ayrılma evreleri mitozda olduğu gibi dört safhadan meydana kazanç Şu Anda bu bölünmeleri ve mitozdan ayrı olarak gerçekleşen olayları inceleyelim
1 Profaz I
Mitoz bölünmede olduğu gibi çekirdek zarı ve çekirdekçik erimeye başlar Kısalıp kalınlaşan kromatin iplikler kromozom halini alırlar Mitoz bölünmeden bambaşka olarak homolog kromozomlar birbirlerine tutunarak dört kromatitli ve iki kromozomlu tetratları oluştururlar
Kromozomlar tetrat oluşturduğu sırada kardeş olmayan kromatitler bir çok noktadan birbirlerine temas eder Bu noktalara sinapsis denir
Bu sinapsislerden bazılarında kardeş olmayan kromatitler aralarında gen alışverişi yapılabilir
Krosing–over denilen bu durum yalnızca mayoz bölünmede görülür Bu olay doğruca kromozomlar üzerinde bulunan etken ve çekinik genlerin diziliş sırası değiştirilir Bu başkalaşım ise oluşacak hücrelerde kalıtsal çeşitliliği artırır
Krosingover olayı her tetratta görülmez Ne zaman ve ne oranda meydana geleceği, hangi karakterler arasında olacağı iyice bilinemez Ancak, bir kromozom üzerindeki genler arası uzaklık arttıkça, krosingoverle değiştirilme ihtimalı artar
2 Metafaz I
Mitoz bölünmeden öbür olarak homolog kromozomlar hücrenin ortasında üst üste gelecek şekilde iki sıra halinde dizilir Bu diziliş şekli tamamen mayoz I de kardeş kromatitler yerine homolog kromozomlar birbirinden ayrılır
3 Anafaz I
Mitozda kardeş kromatitler birbirinden ayrılıp ters kutuplara çekilirdi Mayozda ise kardeş kromatitler yerine homolog kromozomlar birbirinden ayrılır Bu olay mayoz bölünmede ırsi çeşitliliğin oluşmasında etkilidir
Mayozda krosingover olmasa bile, homolog kromozomlar rastgele ayrıldığı için, daima çeşitlilik sağlanmış olur
4 Telofaz I
Mitoz bölünmede olduğu gibi önce çekirdek bölünmesi tamamlanır çekirdek zarı oluşur Telofazın sonuna içten sitoplazma bölünmesi başlar Sitokinez mitoz bölünmede olduğu gibi gerçekleşir
Mayozun ikinci bölünmesi başlamadan önce mayoz I de olduğu gibi interfaz safhası görülmez Yani DNA eşlenmesi gerçekleşmez Sadece hayvan hücrelerinde ayrılma başlamadan önce sentrozomlar kendini eşler
B MAYOZ II BÖLÜNMESİ
Mayoz II bölünmesi olağan mitoz gibi gerçekleşir Mayoz I sonunda oluşmuş haploit kromozomlu hücrelerden, yeniden haploit olan dört hücre oluşur
1 Profaz II
Fazla kısa sürede tamamlanan bir safhadır Eğer oluşmuşsa çekirdek zarı eriyerek kaybolur İğ iplikleri kısalıp kalınlaşır
2 Metafaz II
Kardeş kromatitleri içeren kromozomlar hücrenin ortasında tek sıra halinde dizilirler Kromozomlar sentromerlerinden iğ ipliklerine bağlanırlar
3 Anafaz II
Hücrenin ekvator düzleminde dizilmiş olan kromatitler iğ ipliklerinin kısalıp helezonlaşmasıyla birbirinden ayrılır Mitozda olduğu gibi kromatit ayrılması gerçekleştirilmiş olur
4 Telofaz II
Bu safhanın tamamlanmasıyla mayoz bölünme her yerde olur Profaz II evresinde kaybolan çekirdek zarı bitmiş yapılır Kromozomlar baştan kromatin iplik haline dönüşür Mayoz bölünmenin başlangıcında kaybolan çekirdekçikler her tarafta ortaya çıkar
Telofazın sonuna içten sitoplazma bölünmesi başlar Sitokinezin tamamlanmasıyla diploit (2n) kromozomlu eşey başlıca hücresinden haploit kromozomlu dört hücresel oluşmuş olur *