Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Mehter Marşında kullanılan müzik aletleri
Mehter Marşındaki müzik aletleri neler
ZURNA
Sipsili ağaçtan yapılan Türk borusudur mehterin temel müzik aletidirsesi canlı, heybetli duygulu ve kıvraktır mehterde barbar zurna kullanılır
Yelken Direği üflemeli çalgıların en yaygın ve adeta en sevileni olan zuma ailesi davul ile ayrılmaz bir tüm gibidir
Eski Türklerin ''zuma'' adlı bir çalgıyı kullandıkları bilinirdi Türkçe'de kelime başlarında (Z) sesinin olmaması zuma kelimesindeki (Z) harfinin bir yansıma olduğunu göstermektedir Rus ve Kafkaslar da bu çalgıyı zuma diye tanımlarlar Çinliler ''SUNA'' derler
Büyükbaba Korkut hikayelerinde zurnacı ve nakkarecilerden sözedilmektedir XIV yy Umur Beyin askerlerine aleyhinde Ege'de yapılan bir savaşta davul zuma ile karşısında tarafın sinirlerinin bozulduğu ve savaşın kazanıldığı tarihi bir vesikadır Halbuki Zuma kelimesi Türkçe olup Farsça (dağan) ile nay (düdük boru) kelimelerinin birleşmesinden meydana gelmiştir
BORU :
Boru, eski okunuşlarıyla borı borguy kurrenay ve Arapça'dan alınan nefir hepsi aynı çalgıdır Boru çalanlara borizen ya da nefiri denilirdi Boruzen tabirine 1499 yılındaki bir kayıtta rastlanmaktadır
Boru Türkçe bir kelimedir Boruyu Selçuklu Hükümdarı Yüksek Dağ Arslan'ın icat ettiği söylenti olunmaktadır Türklerin 12 nci yüzyılda kullandıkları boru ya Nayı Turkideniliyordu Bir Zamanlar tunçdan yapılan boruların Osmanlılar devrinde pirinçten yapıldığı anlaşılıyor
ERRENAY:
Pirinç ve gümüşten yapılan uzun ve bas sesli bir borudur
Doğu Türkistanda İran Türklerinde Kazak Türklerinde Kırgız Türklerinde yaygın olarak kullanılmış osmanlı mehterine IV Murat'ın revan seferi sırasında girmiş fakat uzun vakit kullanılmamış bir müzik aletidir orta asya Türk devletlerinde halen kullanılan bir müzik aletidir
Günümüz mehterinde kullanılmamaktadır
MEHTER DÜDÜĞÜ:
Şekli yapısı hakkında bir bilgi mevcut değildir
İlhanlı devleti dönemi mehterine ait müzik aleti olduğu sanılmaktadır
KLARNET:
1917 yılında enver paşa'nın kurdurduğu ordu mehter takımlarında kullanılmış lakin sesinin yüksekliğinin az olması sebebi ile mehterdeki ömrü fazla kısa olmuştur
Klarnet zurnanın çağdaşı melodiyi çalma yeteneği üstün bir müzik aletidir
KÖS:
Bakır büyük bir kase ile üzerine gerilmiş deriden oluşan iki tahta tokmak ile çalınan müzik aletidir Bambaşka büyüklüklerde yapılan kösler at kösü deve kösü ve fil kösü olarak adlandırılır
Savaşların en manâlı müzik aletlerindendir Osmanlı ordusunun mohaç ve çaldıran seferlerine 500 kös ile gittiği bilinmektedir
DAVUL:
Davulun diğer adları; köbürge küvrüğ tuğ tavul tabll(tabl) dır Davul çalanlara davulcu tablızen tabbal gibi adlar verilir Davul Türklerin kullandığı en eski müzik çalgısıdır 8 nci yüzyılda köbürge daha sonraları tuğ ve 11 nci yüzyıl'da küvrüğ adınıtaşıyordu
Davul silindir şeklinde olup tahta veya madeni kasnağıı;ı iki yanında gerilmiş derilerin bağlanmasından meydana kazanç Omuza asılacak kaytanı ile vurulmasında kullanılan tokmak ve incedeğnekten ibarettir (Şekil 33) Mehterde ve insanlar aralarında çalınan davullar o bu şekilde tokmak ve değnekle çalınır Hando ve borutrampet takımlarında kullanılan davullar ise qeğneksiz olarak yalnız ör:ı tarafına tokmakla vurularak çalınır Davul çok uzaklardan duyulabilecek bir ses gücüne sahiptir Uzak çalarak gelen bir takımın yaklaştıkça birincil duyulan çalgısı davulduro Davul mehterhanelerde usulleri en iyi vurabilen bir çalgıdır Ses kudretini iyi belirtmesinden nedeniyle insanın taşıdığı en zinde çalgılardan biridir
NAKKARE:
Üzerine deri gerilmiş iki bakır kaseden oluşur Önceleri yerde bağdaç kurularak çalınan nakkare y ürüyüş halinde bele bağlanarak çalınırdı
Günümüzde ise göğüse dayalı olarak çalınmaktadırAna usulün usül aralarını doldurur Ezgiye canlılık katarMehterde atların nal seslerini ifade ederZahme adı verilen iki küçük bagetle çalınır
TABILBAZ:
Oldukça Büyük bir nakkareden ibarettir Atın eğerine bağlanarak tura ( tokmak ) vurmak sureti ile çalınır Günümüz mehterinde kullanılmamaktadır
En yaygın olarak kullanıldığı dönem ilhanlı ve selçuklu dönemidir *
Mehter Marşındaki müzik aletleri neler
ZURNA
Sipsili ağaçtan yapılan Türk borusudur mehterin temel müzik aletidirsesi canlı, heybetli duygulu ve kıvraktır mehterde barbar zurna kullanılır
Yelken Direği üflemeli çalgıların en yaygın ve adeta en sevileni olan zuma ailesi davul ile ayrılmaz bir tüm gibidir
Eski Türklerin ''zuma'' adlı bir çalgıyı kullandıkları bilinirdi Türkçe'de kelime başlarında (Z) sesinin olmaması zuma kelimesindeki (Z) harfinin bir yansıma olduğunu göstermektedir Rus ve Kafkaslar da bu çalgıyı zuma diye tanımlarlar Çinliler ''SUNA'' derler
Büyükbaba Korkut hikayelerinde zurnacı ve nakkarecilerden sözedilmektedir XIV yy Umur Beyin askerlerine aleyhinde Ege'de yapılan bir savaşta davul zuma ile karşısında tarafın sinirlerinin bozulduğu ve savaşın kazanıldığı tarihi bir vesikadır Halbuki Zuma kelimesi Türkçe olup Farsça (dağan) ile nay (düdük boru) kelimelerinin birleşmesinden meydana gelmiştir
BORU :
Boru, eski okunuşlarıyla borı borguy kurrenay ve Arapça'dan alınan nefir hepsi aynı çalgıdır Boru çalanlara borizen ya da nefiri denilirdi Boruzen tabirine 1499 yılındaki bir kayıtta rastlanmaktadır
Boru Türkçe bir kelimedir Boruyu Selçuklu Hükümdarı Yüksek Dağ Arslan'ın icat ettiği söylenti olunmaktadır Türklerin 12 nci yüzyılda kullandıkları boru ya Nayı Turkideniliyordu Bir Zamanlar tunçdan yapılan boruların Osmanlılar devrinde pirinçten yapıldığı anlaşılıyor
ERRENAY:
Pirinç ve gümüşten yapılan uzun ve bas sesli bir borudur
Doğu Türkistanda İran Türklerinde Kazak Türklerinde Kırgız Türklerinde yaygın olarak kullanılmış osmanlı mehterine IV Murat'ın revan seferi sırasında girmiş fakat uzun vakit kullanılmamış bir müzik aletidir orta asya Türk devletlerinde halen kullanılan bir müzik aletidir
Günümüz mehterinde kullanılmamaktadır
MEHTER DÜDÜĞÜ:
Şekli yapısı hakkında bir bilgi mevcut değildir
İlhanlı devleti dönemi mehterine ait müzik aleti olduğu sanılmaktadır
KLARNET:
1917 yılında enver paşa'nın kurdurduğu ordu mehter takımlarında kullanılmış lakin sesinin yüksekliğinin az olması sebebi ile mehterdeki ömrü fazla kısa olmuştur
Klarnet zurnanın çağdaşı melodiyi çalma yeteneği üstün bir müzik aletidir
KÖS:
Bakır büyük bir kase ile üzerine gerilmiş deriden oluşan iki tahta tokmak ile çalınan müzik aletidir Bambaşka büyüklüklerde yapılan kösler at kösü deve kösü ve fil kösü olarak adlandırılır
Savaşların en manâlı müzik aletlerindendir Osmanlı ordusunun mohaç ve çaldıran seferlerine 500 kös ile gittiği bilinmektedir
DAVUL:
Davulun diğer adları; köbürge küvrüğ tuğ tavul tabll(tabl) dır Davul çalanlara davulcu tablızen tabbal gibi adlar verilir Davul Türklerin kullandığı en eski müzik çalgısıdır 8 nci yüzyılda köbürge daha sonraları tuğ ve 11 nci yüzyıl'da küvrüğ adınıtaşıyordu
Davul silindir şeklinde olup tahta veya madeni kasnağıı;ı iki yanında gerilmiş derilerin bağlanmasından meydana kazanç Omuza asılacak kaytanı ile vurulmasında kullanılan tokmak ve incedeğnekten ibarettir (Şekil 33) Mehterde ve insanlar aralarında çalınan davullar o bu şekilde tokmak ve değnekle çalınır Hando ve borutrampet takımlarında kullanılan davullar ise qeğneksiz olarak yalnız ör:ı tarafına tokmakla vurularak çalınır Davul çok uzaklardan duyulabilecek bir ses gücüne sahiptir Uzak çalarak gelen bir takımın yaklaştıkça birincil duyulan çalgısı davulduro Davul mehterhanelerde usulleri en iyi vurabilen bir çalgıdır Ses kudretini iyi belirtmesinden nedeniyle insanın taşıdığı en zinde çalgılardan biridir
NAKKARE:
Üzerine deri gerilmiş iki bakır kaseden oluşur Önceleri yerde bağdaç kurularak çalınan nakkare y ürüyüş halinde bele bağlanarak çalınırdı
Günümüzde ise göğüse dayalı olarak çalınmaktadırAna usulün usül aralarını doldurur Ezgiye canlılık katarMehterde atların nal seslerini ifade ederZahme adı verilen iki küçük bagetle çalınır
TABILBAZ:
Oldukça Büyük bir nakkareden ibarettir Atın eğerine bağlanarak tura ( tokmak ) vurmak sureti ile çalınır Günümüz mehterinde kullanılmamaktadır
En yaygın olarak kullanıldığı dönem ilhanlı ve selçuklu dönemidir *
