mehter muziği, mehter marşı, mehter muziğinin tarihcesi,mehter muziği hakkında bilgi, mehter muziğinin ozellikleri,
Mehter dunyanın en eski askeri bandosudur
imagesmehtermuziginedirmehtermarsihakkinda5ad21644ee815
Calgılar Yeniceri ocağının bir parcasıydı Gunumuzde en unluleri fatih ve eyup mehteran bolukleridir 13yuzyılda ilk kez yazılı kaynakta Mehter adı geciyor
Osmanlı Devletinde; hazerde (sulhde) askeri ruhu Canlı tutmakseferde askerin cesaretini arttırıp duşmana korku vermek icin kurulan askeri mızıka teşkilatıdır Mehter kelimesi pek ulu manasına olup coğulu mehterandır Butun İslam devletlerinde hukumdarlık alametlerinden biri olan tabihane (mehterhane) Osmanlı Devletine Turkiye Selcuklu Devletinden gecti Selcuklu sultanı ucuncu Alaeddin Keykubat Osman Gaziye 1299da beylik alameti olarak sancak ile beraber davul vs de gondermişti
Osmanlı Devletinin istiklalinin başlangıcı da kabul edilen bu tarihten itibaren nevbet vurulurken (calınırken) Fatih Sultan Mehmed Hana kadar butun padişahlarSelcuklu hukumdarına hurmeten ayağa kalkarlardı Fatih Sultan Mehmed Han iki yuzyıl evvel vefat etmiş bir padişaha ayağa kalmak luzumsuzdur diyerekmehter calınırken ayağa kalkma adetini kaldırdı
Mehter takımı her Gun padişahın bulunduğu yerde yani padişah seferde ise cadırın onundedeğilse saraydaki muayyen yerinde ikindi namazsından sonra nevbet vururdu Bundan başka yatsı namazından sonra uc fasıl mehter calınıp padişaha dua edilirsabaha karşı an halkını namaza kaldırmak icin yeniden nevbet vurulurdu Ayrıca Yedi kule Eyyub Kasım paşa Galata Tophane Beşiktaş Anadolu hisarı Uskudar ve Kızkulesinde aynı saatlerde mehterhane calınırdı Buralarda vazife goren mehterlerin mevcudu bin kadardı Devlet merkezinin dışındaki kalelerde de muayyen vakitlerde mehterhane calardı Ayrıca sadrazamların derya kaptanlarının vezirlerin beyler beylerin mehter takımları bulunurdu Bihassa sefer zamanlarında askeri coşturmak ve duşmanın maneviyatını bozmak hususunda mehterlerin buyuk hizmeti ve faydası goruldu
Hukumdara mahsus mehterhane on iki katlıyani her aletten on iki tane calınırdı Diğerleri isecalındığı yerin seviyesine gore yedi katlı veya dokuz katlı olurdu Padişah sefere gidersemehter takımı iki misline cıkarılırdı Kosler yalnız padişahların mehterhanelerinde bulunursadrazam ve sair vezirlere ait mehterlerde bulunmazdı Hukumdar sefere gittiği zamanpadişah mehterhanesi saltanat sancaklarının altında durup calınırdı Sefer esnasında once padişahınyoksa serdarın mehterhanesi ve sonra uc tuğlu paşaların yani vezirlerindaha sonra ikişer tuğluların (beylerbeylerinin) mehterhanelerinin calınmaları kanundu Muharebe zamanında duşmana yaklaşıldığı zaman mehterin sesi arttırılır bu sırada davul calanlar Yekdir Allah yek diye bağırırlardı
Mehterhane emiri aleme bağlı oluppadişaha mahsus mehterhaneyi idare eden zata mehterbaşı denirdi Kendisi aynı zamanda İstanbulda bulunan butun mehterlerin amiriydi Ayrıca her cins calgıyı calanların bir başı vardı kionlar da calgılarına gore sertabbal (davulcu başı)sernefiri (borucu başı)sernak kazeren serzurnaz enser zincviri (zilci başı)serkoşi diye anılırlardı Mehterlerin başlıca usul ve makamları; ahlatihalil evikalen deripeşrev Turki sakil cenber kucuk hafif buyuk hafif nakış revanidef usuluyarım ahlati perişian değişmekısmı sakilmurabbadevri hindikara batak ezgi sofiyen semai cengi harbizammı devir ve safdı
Mutad zamanları dışında; padişah culuslarındakılıc alaylarında zafer haberi geldiği zamanlardaarife anlarında duğunlerde şiehzade ve sultanın doğumu gibi hallerde mehterhanelerin nevbet vurması kanundu
Mehter nevbet vuracağı zaman mehter takımı hilal şeklini alırnak karazenler oturup diğerleri ayakta dururdu Kosler hilalin orta ilerisine yerleştirilirdi İc oğlan başcavuşu mehter faslı başlamadan once daireden cıkarak ortaya gelir ve Vakti surur u sefamehterbaşı ağa! Hey! Hey! diye bağırırdı Bu sırada hazır bulunanların dikkatlerini cekmek icin nakarelerle sofyan usulunde uc tempo atılırdı Nakkareler calarken de mehterbaşı ağa mehterin onune gelir Hasduuur diyerek calınacak marşın adını soylerdi Hemen arkasından haydi ya Allah diyerek mehteri icraya gecirirdi Nevbet bitince mehter gulbankı (duası) okunur ve fasl sona ererdi
Mehterin kendine has bir yuruyuşu olup uc adımda bir dururyarım sağa ve yarım sola donerdi Yuruyuş esnasında mehter efradıhep bir ağızdan Rahim Allahkerim Allah derlerdi
Mehter takımının yuruyuş nizamında merasime iştiraki şu sıraya gore tertib ekilirdi onde corbacıbaşı unvanını taşıyan ve başında uskuf bulunan mehteran boluğu komutanıonun arkasında sol tarafta zırhlı muhafızı ile birlikte yeşil sancakortada istiklal alameti olan ak sancakbaştaki ser zırhlı muhafızı ile birlikte kırmızı sancak bulunurdu Sancakların arkasında iseucerli koldan uc sıra halinde dizilmiş dokuz tuğ gelirdi Sağ tarafta kırmızı sancakuın arkasında iseyeniceriler tarafından taşınan hucum tuğu yer alırdı Tuğlardan sonra ortada mehterbaşı bulunurdu Mehterbaşından sonra isesıra ile; mehterin iki katı adedince cevgenler (okuyucular) zurna zenler boruzenler nakkareler zilzenler ve davul calanlar gelmekteydi En arkada isebir at sırtında taşınan kos bulunmaktaydı
Yuzyıllar boyunca Osmanlı askerini coşturup duşmana korku veren mehterhane15 Haziran 1826da yeniceri ve diğer kapıkulu ocaklarıyla beraber ikinci Mahmud Han tarafından ilga edildi Mehterhanenin onemine binaen yerine Mızıkayı humayun isminde askeri mızıka teşkilatı kuruldu
Ahmed Muhtar Paşa ve Celal Esat mehteri yeniden canlandırmak gayesiyle 1911de yeni bir takım kurdular Bu takım 1914 yılında teşkilatlandırılarak mehterhanei hakani adını aldı Mehterhanei hakaninin kurulduğuBirinci Dunya savaşında orduya tamim edildi İstiklal harbinde de hizmet verdi Cumhuriyetin ilanından sonra milli savunma bakanımehteri saltanat alameti sayarak lağvetti1952 yılında feshedildisonra genelkurmay tarafından İskocların bando takımını gorduBundan etkilenilerek tekrar mehter takımı kuruldu
Mehter Takımı
Altı katyedi kat ve dokuz katlı takım
Dokuz katlıtakım kos davulnak karehalile cevgannefir boru seslerden oluşuyor Mehterhanei Hakani veya Mehterhanei Humayun Padishah Mehteri 18 katlı takımdan oluşuyordu ozeliklede savaş zamanlarında
Sesler
Tuğlar
Corbacıbaşı
Sancaklar
Zurnazen
Boruzen
Zilzen
Davulzen
Cevgen
Kos
Nakkrezen
Alıntıdır
Mehter dunyanın en eski askeri bandosudur
imagesmehtermuziginedirmehtermarsihakkinda5ad21644ee815
Calgılar Yeniceri ocağının bir parcasıydı Gunumuzde en unluleri fatih ve eyup mehteran bolukleridir 13yuzyılda ilk kez yazılı kaynakta Mehter adı geciyor
Osmanlı Devletinde; hazerde (sulhde) askeri ruhu Canlı tutmakseferde askerin cesaretini arttırıp duşmana korku vermek icin kurulan askeri mızıka teşkilatıdır Mehter kelimesi pek ulu manasına olup coğulu mehterandır Butun İslam devletlerinde hukumdarlık alametlerinden biri olan tabihane (mehterhane) Osmanlı Devletine Turkiye Selcuklu Devletinden gecti Selcuklu sultanı ucuncu Alaeddin Keykubat Osman Gaziye 1299da beylik alameti olarak sancak ile beraber davul vs de gondermişti
Osmanlı Devletinin istiklalinin başlangıcı da kabul edilen bu tarihten itibaren nevbet vurulurken (calınırken) Fatih Sultan Mehmed Hana kadar butun padişahlarSelcuklu hukumdarına hurmeten ayağa kalkarlardı Fatih Sultan Mehmed Han iki yuzyıl evvel vefat etmiş bir padişaha ayağa kalmak luzumsuzdur diyerekmehter calınırken ayağa kalkma adetini kaldırdı
Mehter takımı her Gun padişahın bulunduğu yerde yani padişah seferde ise cadırın onundedeğilse saraydaki muayyen yerinde ikindi namazsından sonra nevbet vururdu Bundan başka yatsı namazından sonra uc fasıl mehter calınıp padişaha dua edilirsabaha karşı an halkını namaza kaldırmak icin yeniden nevbet vurulurdu Ayrıca Yedi kule Eyyub Kasım paşa Galata Tophane Beşiktaş Anadolu hisarı Uskudar ve Kızkulesinde aynı saatlerde mehterhane calınırdı Buralarda vazife goren mehterlerin mevcudu bin kadardı Devlet merkezinin dışındaki kalelerde de muayyen vakitlerde mehterhane calardı Ayrıca sadrazamların derya kaptanlarının vezirlerin beyler beylerin mehter takımları bulunurdu Bihassa sefer zamanlarında askeri coşturmak ve duşmanın maneviyatını bozmak hususunda mehterlerin buyuk hizmeti ve faydası goruldu
Hukumdara mahsus mehterhane on iki katlıyani her aletten on iki tane calınırdı Diğerleri isecalındığı yerin seviyesine gore yedi katlı veya dokuz katlı olurdu Padişah sefere gidersemehter takımı iki misline cıkarılırdı Kosler yalnız padişahların mehterhanelerinde bulunursadrazam ve sair vezirlere ait mehterlerde bulunmazdı Hukumdar sefere gittiği zamanpadişah mehterhanesi saltanat sancaklarının altında durup calınırdı Sefer esnasında once padişahınyoksa serdarın mehterhanesi ve sonra uc tuğlu paşaların yani vezirlerindaha sonra ikişer tuğluların (beylerbeylerinin) mehterhanelerinin calınmaları kanundu Muharebe zamanında duşmana yaklaşıldığı zaman mehterin sesi arttırılır bu sırada davul calanlar Yekdir Allah yek diye bağırırlardı
Mehterhane emiri aleme bağlı oluppadişaha mahsus mehterhaneyi idare eden zata mehterbaşı denirdi Kendisi aynı zamanda İstanbulda bulunan butun mehterlerin amiriydi Ayrıca her cins calgıyı calanların bir başı vardı kionlar da calgılarına gore sertabbal (davulcu başı)sernefiri (borucu başı)sernak kazeren serzurnaz enser zincviri (zilci başı)serkoşi diye anılırlardı Mehterlerin başlıca usul ve makamları; ahlatihalil evikalen deripeşrev Turki sakil cenber kucuk hafif buyuk hafif nakış revanidef usuluyarım ahlati perişian değişmekısmı sakilmurabbadevri hindikara batak ezgi sofiyen semai cengi harbizammı devir ve safdı
Mutad zamanları dışında; padişah culuslarındakılıc alaylarında zafer haberi geldiği zamanlardaarife anlarında duğunlerde şiehzade ve sultanın doğumu gibi hallerde mehterhanelerin nevbet vurması kanundu
Mehter nevbet vuracağı zaman mehter takımı hilal şeklini alırnak karazenler oturup diğerleri ayakta dururdu Kosler hilalin orta ilerisine yerleştirilirdi İc oğlan başcavuşu mehter faslı başlamadan once daireden cıkarak ortaya gelir ve Vakti surur u sefamehterbaşı ağa! Hey! Hey! diye bağırırdı Bu sırada hazır bulunanların dikkatlerini cekmek icin nakarelerle sofyan usulunde uc tempo atılırdı Nakkareler calarken de mehterbaşı ağa mehterin onune gelir Hasduuur diyerek calınacak marşın adını soylerdi Hemen arkasından haydi ya Allah diyerek mehteri icraya gecirirdi Nevbet bitince mehter gulbankı (duası) okunur ve fasl sona ererdi
Mehterin kendine has bir yuruyuşu olup uc adımda bir dururyarım sağa ve yarım sola donerdi Yuruyuş esnasında mehter efradıhep bir ağızdan Rahim Allahkerim Allah derlerdi
Mehter takımının yuruyuş nizamında merasime iştiraki şu sıraya gore tertib ekilirdi onde corbacıbaşı unvanını taşıyan ve başında uskuf bulunan mehteran boluğu komutanıonun arkasında sol tarafta zırhlı muhafızı ile birlikte yeşil sancakortada istiklal alameti olan ak sancakbaştaki ser zırhlı muhafızı ile birlikte kırmızı sancak bulunurdu Sancakların arkasında iseucerli koldan uc sıra halinde dizilmiş dokuz tuğ gelirdi Sağ tarafta kırmızı sancakuın arkasında iseyeniceriler tarafından taşınan hucum tuğu yer alırdı Tuğlardan sonra ortada mehterbaşı bulunurdu Mehterbaşından sonra isesıra ile; mehterin iki katı adedince cevgenler (okuyucular) zurna zenler boruzenler nakkareler zilzenler ve davul calanlar gelmekteydi En arkada isebir at sırtında taşınan kos bulunmaktaydı
Yuzyıllar boyunca Osmanlı askerini coşturup duşmana korku veren mehterhane15 Haziran 1826da yeniceri ve diğer kapıkulu ocaklarıyla beraber ikinci Mahmud Han tarafından ilga edildi Mehterhanenin onemine binaen yerine Mızıkayı humayun isminde askeri mızıka teşkilatı kuruldu
Ahmed Muhtar Paşa ve Celal Esat mehteri yeniden canlandırmak gayesiyle 1911de yeni bir takım kurdular Bu takım 1914 yılında teşkilatlandırılarak mehterhanei hakani adını aldı Mehterhanei hakaninin kurulduğuBirinci Dunya savaşında orduya tamim edildi İstiklal harbinde de hizmet verdi Cumhuriyetin ilanından sonra milli savunma bakanımehteri saltanat alameti sayarak lağvetti1952 yılında feshedildisonra genelkurmay tarafından İskocların bando takımını gorduBundan etkilenilerek tekrar mehter takımı kuruldu
Mehter Takımı
Altı katyedi kat ve dokuz katlı takım
Dokuz katlıtakım kos davulnak karehalile cevgannefir boru seslerden oluşuyor Mehterhanei Hakani veya Mehterhanei Humayun Padishah Mehteri 18 katlı takımdan oluşuyordu ozeliklede savaş zamanlarında
Sesler
Tuğlar
Corbacıbaşı
Sancaklar
Zurnazen
Boruzen
Zilzen
Davulzen
Cevgen
Kos
Nakkrezen
Alıntıdır