Meksikalı Bir Fizikçi, Küresel Sapma'nın Önüne Geçebildi

Fotoğrafçılık yerküresinde yaşanan bir sorun daha bugün çözüldü. En pahalı, detayın dibine kadar düşünülmüş lenslerde bile yaşanan netlik sorunu artık tahlile kavuştu. Sorunu kısaca anlatmak gerekirse: bir fotoğraf karesinin merkezi olabildiğine net olabilir, ama kenarlarında her vakit bir bulanıklık mevcut olur.


Kağıt üzerinde kavisli bir cam, mercek içinden geçen tüm ışık ışınlarını odak noktası olarak bilinen tek bir maksada yönlendirebilir. Ama gerçek yerkürede hiç de bu halde çalışmaz. Mercek boyunca ışık kırılmalarındaki farklılıkların yanı sıra biçim ve kullanılan materyal bu ışık ışınlarının bir kısmını, bilhassa de kenarlardan girenleri amacından uzaklaştırır. Bu, global sapma olarak bilinen bir vakadır ve ne Newton ne Diocles bunun üstesinden gelebildiler.


Günümüzde dizaynda ve üretimde yapılan gelişmeler, lens üretim tekniklerinin harika netlikte fotoğraflar çıkarmak için ne kadar geliştiğini göstermekteler. En değerli tekniklerden biri de global olmayan merceklerin kullanılması. Böylelikle global sapmaya bir karşılık veriliyor ve ışınlar maksatlarına daha uygun doğrulukta ulaşıyor. Bu mercekler tam küre biçimine sahip değiller. Ayrıyeten mercek üreticilerinin her eser için farklı bir global olmayan mercek ile ortaya çıkmaları gerektiğinden, üretimi ve tasarımı nispeten pahalı ve güç olabilir.

Fakat Meksika'daki Tecnológico de Monterrey'de doktora mekteplisi olan Rafael G. González-Acuña sayesinde bu usul değişecek. Aylarca süren çalışmalardan sonra, 1949 yılında Wasserman-Wolf sorunu olarak ortaya çıkan ve on yıllarca matematikçilerin hudutlarını zorlayan bu meseleye analitik bir tahlil sağlayan bir denklem geliştirdi. Şayet matematikten korkuyorsanız resme bakmamanızı tavsiye ediyoruz.


Bu denklem kimilerimiz için fizik ve matematik yerinde bir kariyerin bize nazaran olmadığını doğruluyor. Ama mercek üreticileri için, rastgele bir global sapmayı külliyen ortadan kaldıran bir mercek dizaynına yol açacak nitelikte. Objektifin boyutu, yapıldığı gereç yahut ne için kullanılacağı değerli değil. Bu denklem bir merceğin optik olarak harika olacak formda tasarlanması için gereken tam sayıları verecek.

Yapılan bu gelişme sırf parasıyla tam netliği elde edemeyen fotoğrafçıları sevindirmeyecek. Gelişmiş imaj netliğinin sair keşiflere yol açabileceği cihazlarda da, mikroskop ve teleskop üzere, ilmî görüntülemeyi güzelleştirecek. Onu da geçtik, ortalama bir tüketici bile González-Acuña’nın çalışmalarından faydalanacaktır. Akıllı telefonlardan bas-çek özellikli kameralara kadar her şeyde daha uygun imaj kalitesi sunacak. Tıpkı devirde şirketlerin daha az uğraştırarak daha kolay lensler tasarlamalarına yol açacak. Böylelikle üretim maliyeti düşecek ve satış fiyatları da orantılı olarak etkilenecek.