Mektup Nedir Mektup Ceşitleri Mektup Ne demek
Mektuplar, dort grupta sınıflanmaktadır:
(1) Ozel Mektuplar
(2) Edebi Mektuplar
(3) Resmi ve İş Mektupları
(4) Acık Mektuplar
Ozel Mektuplar
Birbirinden uzakta bulunan yakın akraba veya arkadaşların haberleşmek, bir olayı aktarmak, bilgi vermek, ortak duşunceleri paylaşmak gibi ceşitli amaclarla yazdıkları ve sadece yazanla okuyanı ilgilendiren mektuplar, ozel mektuplardır Ozel mektupları, konularına gore alt başlıklar halinde adlandırmak da mumkundur: Aile mektupları veya sağlık mektupları (eşe, dosta, yakın akrabaya yazılanlar), tebrik mektupları (herhangi bir başarı, nikah, nişan, duğun, bayram, yılbaşı gibi sebeplerle yazılanlar), teşekkur mektupları (iyilik veya yardım gorme gibi sebeplerle yazılanlar), davet mektupları (davetiyeler) (nişan, duğun, gezi vs sebeplerle yazılanlar), taziye mektupları, ozur mektupları vs gibi Bu turdeki mektupların gizliliği vardır ve bu gizlilik kanunla korunmuşturOzel mektuplarda konu sınırlaması olmamakla birlikte birbirlerine mektup yazanlar muhataplarının ilgi alanlarını bildikleri icin bu durumu gozetirler Kitap okumaktan hoşlanan birine, yeni cıkan bilgisayar programlarından bahsetmek uygun olmaz
Ozel mektuplar cizgisiz beyaz kağıda el yazıyla murekkepli bir kalemle vakit ayırarak ve ozenle yazılır Muhataba duyulan saygı ve verilen onem mektubun tertibinde kendisini gostermelidir Bu tarz mektuplarda (kitabın başında verdiğimiz sayfa duzenine dikkat edilerek) sağ ust koşeye yer adı yazıldıktan sonra virgul konur ve tarih atılır Sonra muhataba uygun (Sevgili kardeşim, Canım anneciğim, Değerli dostum gibi) bir hitap ifadesi yazılır Mektubun yazılış amacı giriş bolumunde verildikten sonra gelişme bolumunde bunlar acılır Hal hatır sorma, selam ve iyi dilekler mektubun sonuc bolumunde yer alır Mektubu yazan kişi imzasını mektubun sonuna sağ alt koşeye atar Birinci sayfada bitmeyen mektuplar icin kağıdın arka yuzune yazılmaz, ikinci bir kağıt kullanılır Zarf acıldığında hitap uste gelecek şekilde katlanan mektup, uygun bir zarfa konur Zarfın sol ust koşesine veya zarf kapağına gonderenin adı ve acık adresi yazılır Alıcının adı ve acık adresi zarfın ortasından itibaren (otomasyon sistemiyle dağıtımda kolaylık sağlamak icin) altta en az 1,5 cm boşluk kalacak şekilde posta kodu ihmal edilmeden yazılır
Tarihi, eski Mısıra kadar uzanan mektup turu, bilhassa ozel mektuplar icin gunumuzun teknik imkanları icinde eski onemini kaybetmiştir Zamana karşı yarışan insanlar şimdilerde mektup yazma yerine telefon etmeyi, cep telefonlarıyla mesaj (ks msj) yollamayı, Outlook Express, Messenger, AOL, Eudora gibi bilgisayar programlarını kullanarak elmek (eposta, elektronik posta) yollamayı; ICQ, MIRC gibi programları kullanarak sohbet etmeyi (chat), fotoğraf gondermeyi, hazır sunular, karikaturler, espriler, şakalar yollamayı tercih ediyorlar
İş Mektupları
Ozel kişilerle ticari kurumlar veya ticari kurumlarının kendi aralarında sipariş, satış, alacak verecek, bilgi isteme, muracaat gibi konularla ilgili olarak yazdıkları mektuba iş mektubu denir
Bu mektuplar herhangi bir yanlış anlamaya meydan vermeyecek bicimde acık ve anlaşılır bir dille, gereksiz ayrıntılara girmeden, sayfa duzeni olculeri goz onunde bulundurularak ve aşağıda tarif edilen şekil ozelliklerine dikkat edilerek, daktiloyla (veya bilgisayarla) yazılmalıdır:
İş mektuplarına mektubu yazan kişinin, kurumun (veya ticarethanenin) adı (veya ticari unvanı) ve adresi yazılarak başlanır (Kurumun ozel başlıklı (antetli) kağıt kullanması halinde bu bilgiler zaten kağıdın ustunde olacaktır) Sağ ust koşeye tarih atılır Uygun bir aralık bırakıldıktan sonra mektup yazılan kurumun (ozel veya tuzel kişinin) adı ve adresi yazılır Bir veya iki satır boşluktan sonra doğrudan, isteğin yazılmasına gecilir Saygı sozuyle mektup tamamlanır Mektubu yazan sağ alt koşeye adını yazar ve imzalar
Resmi Mektuplar
Resmi kurumların ve tuzel kişilik taşıyan kuruluşların birbirlerine yazdıkları resmi yazılara ve vatandaşların dilekceyle bildirdikleri isteklerine verilen yazılı cevaplara resmi mektup denir (Aşağıda, uzerinde durduğumuz dilekceler de resmi mektup sayılabilir)
Resmi mektuplar, bicim yonuyle iş mektuplarına benzerler Resmi mektuplar; başlık, metin ve son kısım diye uc bolume ayrılır* Başlıkta gonderen makam, dosya numarası, tarih, konu, adres ve ilgiler bulunur Butun resmi yazıların metin kısmına, doğrudan doğruya işten soz edilmek suretiyle adres veya ilgi satırının iki aralık altından başlanır Hicbir saygı kelimesi kullanılmaz Yazıların sonunda; ast kademelere yazılanlar icin rica ederim; ust kademelere yazılanlar icin arz ederim; aynı seviyedeki makamlara yazılanlar icin arz ederim kelimeleri kullanılır Aynı yazının ast ve ust makamlara yazılması durumunda arz ve rica ederim ifadesi kullanılır Altı satır aralık bırakıldıktan sonra sağ tarafa imza atılır İmzanın altına yazıyı imzalayanın adı ve soyadı yazılır (soyadı buyuk harflerle) Bunun altına makam adı, kucuk harflerle yazılır, gerekirse kısaltma kullanılabilir
Edebi Mektuplar
Edebi mektuplar de esas itibariyle ozel mektuptur Ancak yazarları, icerikleri ve anlatım şekilleriyle, icinde ozel hususların az olmasıyla, ozel mektuplar icinde ayrı bir yer tutarlar Bu tarz mektuplardan yazıldıkları doneme ait sanat, edebiyat ve fikir olayları hakkında bilgi edinmek de mumkundur Tanınmış yazarlar birbirlerine yazdıkları mektuplarla fikir ve sanat olaylarını, eserleri tartışırlar
Hikaye ve roman turlerinde kahramanların hayatlarını, ruh hallerini, duygularını, duşuncelerini, anlayışlarını daha etkili anlatmak icin zaman zaman mektuplar arac olarak kullanılmıştır Hatta kahramanların birbirlerine yazdıkları mektuplardan oluşan romanlar da vardır
Acık Mektup
Herhangi bir duşuncenin (veya anlayışın) gazete (dergi, televizyon, internet) aracılığıyla halka duyurulması amacıyla yayımlanan mektuplara acık mektup denir Acık mektupta işlenen konu, sadece yazanı değil geniş kitleleri de ilgilendiren bir konu olmalıdır
Mektup Nasıl Yazılmalıdır?
TEKNOLOJİ pek cok değeri ortadan kaldırmaktadır, bundan kultur sanatta payını almaktadır Mektup uzaktaki insanların tek haberleşme aracıyken cok sevilen turdu Halkında kullanmak zorunda olduğu bir aractı, hatta mektubun yazılması ve gelen mektupların okunması bir toren havasında olur, herkes pur dikkat mektuba odaklanırdı Onun sayesinde nice evlilikler doğumlar ve turlu mujdeler iletilmiştir Hangimiz mektubun var sozunu duyunca yureğimiz hoplamazdı, ama şimdi ise garip uzun mesaj sesleri mesajın var demekte, bu bizi etkilememektedir Hal buysa da mektup ve ceşitleri devlet işleyişi icinde hala etkili kullanılmaktadır
Mektup planı şu şekilde olabilir:
aHitapseslenme Bolumu:mektubun bu bolumu mektupm yazdığımız kişi ile olan ilişkimize gore olur Hic tanımadığımız birisine samimi bir arkadaşımıza sesleniyor gibi seslenemeyiz Hitap ornekleri: Sevgili Babacığım Canım Kadar Sevdiğim Kardeşim AzizHemşerim Efendi Oğlum Gozumun nuru kızım Sayın Yonetici
hitaplar mektubun diğer bolumlerinde yeri geldiğinde tekrarlanabilirhitaptan sonra virgul konur
bGiriş Bolumu: mektubun giriş bolumunde genellikle en son mektuplaşmadan soz edilir Neden mektub yazıldığı anlatılır
cGelişme Bolumu: iletmek istediğimiz duşuncelere haberlere genişce yer verilen bolumdurverilecek haberler konularına gore paragraf halinde yazılmalıdır Ozel mektuplarda konu birliği onemli olmadığından her paragrafta bir konu olmalıdır
cSonuc Bolumu:İyilik dilekleri selam samimiyet ifade eden cumleler yer alır Tek paragraf halinde kısa olarak duzenlenir
Mektuplar, dort grupta sınıflanmaktadır:
(1) Ozel Mektuplar
(2) Edebi Mektuplar
(3) Resmi ve İş Mektupları
(4) Acık Mektuplar
Ozel Mektuplar
Birbirinden uzakta bulunan yakın akraba veya arkadaşların haberleşmek, bir olayı aktarmak, bilgi vermek, ortak duşunceleri paylaşmak gibi ceşitli amaclarla yazdıkları ve sadece yazanla okuyanı ilgilendiren mektuplar, ozel mektuplardır Ozel mektupları, konularına gore alt başlıklar halinde adlandırmak da mumkundur: Aile mektupları veya sağlık mektupları (eşe, dosta, yakın akrabaya yazılanlar), tebrik mektupları (herhangi bir başarı, nikah, nişan, duğun, bayram, yılbaşı gibi sebeplerle yazılanlar), teşekkur mektupları (iyilik veya yardım gorme gibi sebeplerle yazılanlar), davet mektupları (davetiyeler) (nişan, duğun, gezi vs sebeplerle yazılanlar), taziye mektupları, ozur mektupları vs gibi Bu turdeki mektupların gizliliği vardır ve bu gizlilik kanunla korunmuşturOzel mektuplarda konu sınırlaması olmamakla birlikte birbirlerine mektup yazanlar muhataplarının ilgi alanlarını bildikleri icin bu durumu gozetirler Kitap okumaktan hoşlanan birine, yeni cıkan bilgisayar programlarından bahsetmek uygun olmaz
Ozel mektuplar cizgisiz beyaz kağıda el yazıyla murekkepli bir kalemle vakit ayırarak ve ozenle yazılır Muhataba duyulan saygı ve verilen onem mektubun tertibinde kendisini gostermelidir Bu tarz mektuplarda (kitabın başında verdiğimiz sayfa duzenine dikkat edilerek) sağ ust koşeye yer adı yazıldıktan sonra virgul konur ve tarih atılır Sonra muhataba uygun (Sevgili kardeşim, Canım anneciğim, Değerli dostum gibi) bir hitap ifadesi yazılır Mektubun yazılış amacı giriş bolumunde verildikten sonra gelişme bolumunde bunlar acılır Hal hatır sorma, selam ve iyi dilekler mektubun sonuc bolumunde yer alır Mektubu yazan kişi imzasını mektubun sonuna sağ alt koşeye atar Birinci sayfada bitmeyen mektuplar icin kağıdın arka yuzune yazılmaz, ikinci bir kağıt kullanılır Zarf acıldığında hitap uste gelecek şekilde katlanan mektup, uygun bir zarfa konur Zarfın sol ust koşesine veya zarf kapağına gonderenin adı ve acık adresi yazılır Alıcının adı ve acık adresi zarfın ortasından itibaren (otomasyon sistemiyle dağıtımda kolaylık sağlamak icin) altta en az 1,5 cm boşluk kalacak şekilde posta kodu ihmal edilmeden yazılır
Tarihi, eski Mısıra kadar uzanan mektup turu, bilhassa ozel mektuplar icin gunumuzun teknik imkanları icinde eski onemini kaybetmiştir Zamana karşı yarışan insanlar şimdilerde mektup yazma yerine telefon etmeyi, cep telefonlarıyla mesaj (ks msj) yollamayı, Outlook Express, Messenger, AOL, Eudora gibi bilgisayar programlarını kullanarak elmek (eposta, elektronik posta) yollamayı; ICQ, MIRC gibi programları kullanarak sohbet etmeyi (chat), fotoğraf gondermeyi, hazır sunular, karikaturler, espriler, şakalar yollamayı tercih ediyorlar
İş Mektupları
Ozel kişilerle ticari kurumlar veya ticari kurumlarının kendi aralarında sipariş, satış, alacak verecek, bilgi isteme, muracaat gibi konularla ilgili olarak yazdıkları mektuba iş mektubu denir
Bu mektuplar herhangi bir yanlış anlamaya meydan vermeyecek bicimde acık ve anlaşılır bir dille, gereksiz ayrıntılara girmeden, sayfa duzeni olculeri goz onunde bulundurularak ve aşağıda tarif edilen şekil ozelliklerine dikkat edilerek, daktiloyla (veya bilgisayarla) yazılmalıdır:
İş mektuplarına mektubu yazan kişinin, kurumun (veya ticarethanenin) adı (veya ticari unvanı) ve adresi yazılarak başlanır (Kurumun ozel başlıklı (antetli) kağıt kullanması halinde bu bilgiler zaten kağıdın ustunde olacaktır) Sağ ust koşeye tarih atılır Uygun bir aralık bırakıldıktan sonra mektup yazılan kurumun (ozel veya tuzel kişinin) adı ve adresi yazılır Bir veya iki satır boşluktan sonra doğrudan, isteğin yazılmasına gecilir Saygı sozuyle mektup tamamlanır Mektubu yazan sağ alt koşeye adını yazar ve imzalar
Resmi Mektuplar
Resmi kurumların ve tuzel kişilik taşıyan kuruluşların birbirlerine yazdıkları resmi yazılara ve vatandaşların dilekceyle bildirdikleri isteklerine verilen yazılı cevaplara resmi mektup denir (Aşağıda, uzerinde durduğumuz dilekceler de resmi mektup sayılabilir)
Resmi mektuplar, bicim yonuyle iş mektuplarına benzerler Resmi mektuplar; başlık, metin ve son kısım diye uc bolume ayrılır* Başlıkta gonderen makam, dosya numarası, tarih, konu, adres ve ilgiler bulunur Butun resmi yazıların metin kısmına, doğrudan doğruya işten soz edilmek suretiyle adres veya ilgi satırının iki aralık altından başlanır Hicbir saygı kelimesi kullanılmaz Yazıların sonunda; ast kademelere yazılanlar icin rica ederim; ust kademelere yazılanlar icin arz ederim; aynı seviyedeki makamlara yazılanlar icin arz ederim kelimeleri kullanılır Aynı yazının ast ve ust makamlara yazılması durumunda arz ve rica ederim ifadesi kullanılır Altı satır aralık bırakıldıktan sonra sağ tarafa imza atılır İmzanın altına yazıyı imzalayanın adı ve soyadı yazılır (soyadı buyuk harflerle) Bunun altına makam adı, kucuk harflerle yazılır, gerekirse kısaltma kullanılabilir
Edebi Mektuplar
Edebi mektuplar de esas itibariyle ozel mektuptur Ancak yazarları, icerikleri ve anlatım şekilleriyle, icinde ozel hususların az olmasıyla, ozel mektuplar icinde ayrı bir yer tutarlar Bu tarz mektuplardan yazıldıkları doneme ait sanat, edebiyat ve fikir olayları hakkında bilgi edinmek de mumkundur Tanınmış yazarlar birbirlerine yazdıkları mektuplarla fikir ve sanat olaylarını, eserleri tartışırlar
Hikaye ve roman turlerinde kahramanların hayatlarını, ruh hallerini, duygularını, duşuncelerini, anlayışlarını daha etkili anlatmak icin zaman zaman mektuplar arac olarak kullanılmıştır Hatta kahramanların birbirlerine yazdıkları mektuplardan oluşan romanlar da vardır
Acık Mektup
Herhangi bir duşuncenin (veya anlayışın) gazete (dergi, televizyon, internet) aracılığıyla halka duyurulması amacıyla yayımlanan mektuplara acık mektup denir Acık mektupta işlenen konu, sadece yazanı değil geniş kitleleri de ilgilendiren bir konu olmalıdır
Mektup Nasıl Yazılmalıdır?
TEKNOLOJİ pek cok değeri ortadan kaldırmaktadır, bundan kultur sanatta payını almaktadır Mektup uzaktaki insanların tek haberleşme aracıyken cok sevilen turdu Halkında kullanmak zorunda olduğu bir aractı, hatta mektubun yazılması ve gelen mektupların okunması bir toren havasında olur, herkes pur dikkat mektuba odaklanırdı Onun sayesinde nice evlilikler doğumlar ve turlu mujdeler iletilmiştir Hangimiz mektubun var sozunu duyunca yureğimiz hoplamazdı, ama şimdi ise garip uzun mesaj sesleri mesajın var demekte, bu bizi etkilememektedir Hal buysa da mektup ve ceşitleri devlet işleyişi icinde hala etkili kullanılmaktadır
Mektup planı şu şekilde olabilir:
aHitapseslenme Bolumu:mektubun bu bolumu mektupm yazdığımız kişi ile olan ilişkimize gore olur Hic tanımadığımız birisine samimi bir arkadaşımıza sesleniyor gibi seslenemeyiz Hitap ornekleri: Sevgili Babacığım Canım Kadar Sevdiğim Kardeşim AzizHemşerim Efendi Oğlum Gozumun nuru kızım Sayın Yonetici
hitaplar mektubun diğer bolumlerinde yeri geldiğinde tekrarlanabilirhitaptan sonra virgul konur
bGiriş Bolumu: mektubun giriş bolumunde genellikle en son mektuplaşmadan soz edilir Neden mektub yazıldığı anlatılır
cGelişme Bolumu: iletmek istediğimiz duşuncelere haberlere genişce yer verilen bolumdurverilecek haberler konularına gore paragraf halinde yazılmalıdır Ozel mektuplarda konu birliği onemli olmadığından her paragrafta bir konu olmalıdır
cSonuc Bolumu:İyilik dilekleri selam samimiyet ifade eden cumleler yer alır Tek paragraf halinde kısa olarak duzenlenir