Meleklerimize Kurban Bayramının Anlam Ve Önemi

imize Kurban Bayramının Manâ Ve Önemi Bu konu; Kurban bayramının kasıt ve önemi hakkında bilgi vermektedir Kurban Bayramı İslam Dini açısından çok kayda değer yer tutmaktadır Toplum olarakta bizlere Kurban bayramının fiilen paylaşmak çağrıda bulunmak olduğu mesajını vermektedir Durumu elverişli her Müslümanın Kurban Bayramında Kurban kesmesi FARZ’dır Kurban bayramı Hz İbrahim ve İsmailden günümüze kadar gelmiştirBu makalemizde sizlerle içinde bulunduğumuz kurban bayramının amaç ve önemini paylaştık 1549099219 1549099219 meleklerimizekurbanbayramininanlamveonemi5c5560d854f2emeleklerimizekurbanbayramininanlamveonemi5c5560d854f2e meleklerimizekurbanbayramininanlamveonemi5c5560d854f2e Bizleri bayram günlerine kavuşturan ve bayram sevincini yaşama fırsatı veren Ulu Rabbimize hamdü sena, Resuli Ekrem Efendimize salatü selam olsun Bayram sevinç ve toplanma günü anlamına kazançMilli ve dini birliği sağladığı için anında her toplum var olan bayramlarına büyük ağırlık vermişler ve bazı yeni bayramlar ihdas etmişlerdir İslam dini de müslümanlara iki bayram hediye etmiştir Bildiğiniz gibi bunlar Ramazan ve Kurban bayramlarıdır Kurban Allah için fiziki fedakarlık gerçekleştirmek ve bu vesile ile de Allah’a yaklaşmak gayesini içeren bir ibadettirKurban Hz İbrahim’in bir sünneti olarak gelenekselleşmiştir KURBAN NEDİR? Kurban, sözcük anlamı ile yakınlaşma demektirKurban kesmek; Allah'a yakınlaşma gayesiyle, O'nun verdiği hayvanlardan, kurban edilmesi olası olan birini, tekrar O'nun rızası için kesmek demektir KURBAN NIÇIN KESİLİR? Kurban; Cenâbı Hakk’ın “Rabbin için namaz kıl, kurban kes emrine uyarak,rızası kazanılmak için kesilirAyrıca Kurban; kendisine kurban kesmek vâcip olanların vücuduna değerinde olarak kesilir Kesilen kurbanın akıcı kanı ile birlikte sahibinin günahlarının da bağışlanacağı Peygamberimiz (sav) tarafından müjdelenmiştir KURBAN KESMEK KİMLERE VÂCİP OLUR? Akıllı, özgür ve mukim olan, aslî ihtiyaçlarından artı nisap miktarı mal veya paraya sahip (yani Kurban Bayramı günlerinde bir kurban alıp kesebilecek durumda olan) bayanerkek her müslümana kurban kesmesi vâciptir KURBAN HANGİ HAYVANLARDAN OLUR? Kurban şu dört cins hayvanlardan olur: 1 Koyun (Bir yaşını doldurmuş olması lâzımdır Ancak anası kadar gelişmiş ve 6 ayını doldurmuş bir kuzu da kesilebilir) 2 Keçi (Bir yaşını doldurmuş olması lâzımdır) 3 Sığırmanda (İki yaşını doldurmuş olması lâzımdır) 4 Deve (Beş yaşını doldurmuş olması lâzımdır) Bunlardan başka (Tavuk, Ördek, Kaz vb) hayvanlardan kurbanın hiçbir nev’i (yâni vâcip, adak, akîka) câiz olmaz PEKİ KURBAN KESİLMEZSE NE OLUR? Cenabı Hakkın üzerimize vacip kıldığı kurban kesilmez ise kurban kesmek vecibesi terk edilmiş olur ve günah yazılır Kurban kesmek o sene içindeki musibetlerden belalardan koruyucu bir vazifedir Kesilmediğinde kişinin başına olmadık musibetler gelebilir ,kesilmeyen kurbandan çıkacak kan kendisinden çıkabilir İnsanoğlunun kurban bayramında kurban kesmesinden daha sevap bir iş yoktur Bir hadiste şöyle buyurulmuştur: “Kurban kıyamet günü boynuzu, tırnağı ve postuyla kazanç Kesilen kurbanın kanı toprağa düşmeden evvel Allah'ın katına ulaşır,şu halde gönül hoşluğuyla kurban kesiniz(Tirmizi, Edahi,1) Başka bir hadisi şerifde: Eli geniş iken kurban kesmeyen ma'bedimize yaklaşmasın(İbn Mace, İbn Hanbel, Şevkani, V, 116) Para, kurban bayramı günü kurbana harcandığından daha iyi bir yere harcanmaz(Darekutni, Şevkani, V, 166) Hz İbrahim'e oğlunu kurban etmesi rüyada emredilmişti Bunun üzerine Hz İbrahim oğlu İsmail'i alıp tenha bir yerde kurban etmek istemişti, durumu oğluna söyler, O da Allah'tan gelen emre uyarak kendisini boğazlamasını, bu hususta teslimiyet göstereceğini babasına ifade eder, lakin baba bıçağı oğlunun boğazına çalacağı zaman Adalet Teala büyük bir koç göndererek oğlu yerine bunu kesmesini Hz İbrahim'e emretmiştirBöylece babaoğul ideal bir itaat, teslimiyet ve fedakârlık örneği vermişlerdir (bk Saffat, 37107) Bu durum Mekke'de hemen hacıların kurban (hedy) kestikleri yerde vuku bulmuştur Kurban kesmek Hanefilere kadar vacip, diğer mezhep imamlarına göre sünnettir Kurban kesmekten gaye Allah Teala'nın rızasını kazanıp O'na yakınlaşmak ve sevap kazanmaktır Ama bu ibadetin topluma yönelik bir takım faydaları vardır ve bunlar son derece önemlidir Ulu Allah Hac suresinde kurbandan bahsederken hayvanların insan için bir nimet olduğuna dikkati çeker Kurban kesmenin İslam’ın bir şiarı (simgesi) olduğunu açıklar ve şöyle buyurur: Kurbanın etleri ve kanları değil, sadece takvanız Allah'ın katına ulaşır(Hac, 222128) Kurbanda olan kan akıtmak ya da et değildir, asl olan takva, yani iyi amaç,ihlastır,samimiyettir Gerçi kurbandan kasıt: Kan akıtmaktırdenir, bu doğrudur fakat kan akıtmanın maksadı nedir acaba? Kur'lahza bu amacı tek kelime ile açıklıyor: Takva! Hz Peygamber kurban etlerinin kavrularak saklandığını ve gereksinim sahiplerine verilmediğini görmüş ve: Hiç bir kimse kestiği kurbanın etini üç günden fazla evinde ve elinde tutmasınbuyurmuştu Allah için kurban, küp için kıymaanlayışı yanlıştır Hz Peygamber’in koyduğu yasağın amacı etin gereklilik sahiplerine intikalini sağlamaktı Bundan dolayı aileler komşularına, dostlarına, yoksullara paylarını verdikten daha sonra geriye doğru kalan etleri sonra harcamak üzere bekletebilirler Kurban keserken çevrenin kirletilmemesi komşuların rahatsız edilmemesi ve kamuya ait yerlerin pak tutulması siklet taşır Bir sevap işlenirken bir günaha girmekten sakınmalıdır Kurban bir takım manevi değerlerin ve üstün hasletlerin remizleri ve işaretleridirMüslümanın kurban kesmesi, içindeki kötü duygularını ve onu alçaltan nefsin fena arzularını öldürmesi ve kökünü kazıması, yani bu nesil aşağıda ve banal isteklerini dizginlemesi ve etkisizleştirmesi anlamına gelir Bu anlamda elde etmek üzere bir mü'min kurban keserken nefsini boğazladığını, ölmeden evvel öldüğünü düşünür Ama bu işin bir yönüdür ve esas kasıt da bu değildir İnsan nefsânî arzulardan niçin ayrılmak ve uzaklaşmak ister? Allah Teala'nın emirlerine aktarmak ve dinin hükümlerine kadar davranmak için Bunun için bir takım veliler tasavvufu:Nefsin arzularıyla zıtlaşmak, dinin dikte ve tavsiyeleriyle kucaklaşmakşeklinde tanımlamışlardırİslâm'da: Canım istiyor, canım istemiyorgibi ifadeler yok, Dinin açlık ve tavsiyelerine kulak vermek esastır Cüneyd Bağdadi: Mina'da kurban kesen bir mü'min eğer nefsinin bütün arzularını boğazlamazsa kurban kesmiş olmaz(Hucvuri, Keşfu'lMahcub, Tahran, 1338, 5425) diyor İbn Arabi'ye tarafından en büyük kurban nefstir, başlıca mesele onu boğazlamaktır Evet Allah kurban istiyor ama gerekli olarak değil, gönüllü olarak Önce can, sonradan canandeğil, Önce canan sonradan canesastır Fedakâr olmanın anlamı budur Medyada yapılan tartışmalarda, kurbanın gereksizliğinden, hayvan katliamına; kümes hayvanlarının kurban edilip edilemeyeceğinden, kurban kesme veya hacca gitme yerine fakirlere destek edilip edilmeyeceğine; kadınların kurban kesip kesemeyeceğinden, sokaklarda ve çocukların önünde kurban kesmenin caiz olup olmayacağından, kurban bayramı diye bir bayramın olup olmadığından, kurban derilerinin irticayı körükleyip körüklemediğine dek öyle çok konu, kimin ne dediği anlaşılmadan konuşuluyor Bu pogramlarda, hatalı doğru, fazla şey tartışılıyor da kurbanın ve bayramın sosyal ve idareli boyutundan, ülke ekonomisine katkısından, sosyal birlikteliği ve dayanışmayı pekiştirdiğinden,ve en önemlisi de bireylerin kendisi ve çevresiyle barışık olmasının bu ve yarı günler sayesinde gerçekleştirdiğinden söz edilmiyor veya kimseye söz ettiririlmiyor Oysa ipe sapa gelmez bir fazla konuda gevezelik yapılarak sapla saman birbirine karıştırılıyor Her Hâlükarda amaçlanan da buydu Halkın sesi, mazlumların dili olduğu varsayılan bazı medya,zalimleri ve zenginleri alkışlayarak ekranları magazin programlarıyla dolduruyor Maalesef bağzı medyamız belli başlı işlevini toplumun kutsallarını alay ve tartışma konusu yapmakla yerine getiriyor Bir taraftan toplumun kutsallarına saldırarak, saldırtarak kafaları karıştırıyor, bir taraftan da ayrıca ahali dalkavukluğu yapıyor, ayrıca de en uçuk ve hurafa düşüncelerin pazarlamasına soyunuyor Her Ramazan ayında ve Kurban Bayramı arefesinde defalarca aynı şeyleri yaşıyoruz Benzer programlar her yerde yayına hazırlanıyor bu nedenle mevcut medya, içinde bulunduğu konum gereği elini attığı her şeyi kirleterek tüketmeye çalışıyor Varlık nedeni toplumu bilgilendirmek olarak kabul edilen medya, bunu yapmak yerine toplumun kutsallarını kavga ve alay konusu yaparak ayrıca haksızlıkların örtülmesine, yoksullukların artmasına neden oluyor, ayrıca de bulandırdığı denizdeki balıkları toplamaya çalışıyor Ama bu vesileyle olan topluma ve kutsallarına oluyor Binlerce yıllık dini değerlerini de (içten hatalı ayırımı yapmadan) işlevsiz ayla getiriyor En azından sulandırıp aşındırıyor Kurbanın ne olup, ne olmadığı, kurban kesmekle neyin ve nelerin amaçlandığı ortaya konmadan, bu konunun televizyonların birinci gündem maddesini oluşturması, ilmi derinliği bulunmayan üç beş medya vaizinin ipe sapa gelmez, ilmi hiçbir değeri olmayan iddialarının televizyonlarda, günlerce hatta haftalarca, ısıtılıp ısıtılıp sunulmasının özel bir amacı yahut, insanoğlunun merak duygusunu depreştirme ve özgüvenini kaybedip içe kapanma ötesinde bir işe yaramamaktadır Keşke bireyler bu tartışmalara bakarak medyayı, din adamlarını ve sahip oldukları dini anlayışı sorgulamayı düşünce etseler Biz bu tartışmaların sadece reyting kaygısıyla yapılmadığını özel bir amaca karşın olduğunu sanıyoruz Bu amaçlardan birisinin zihinleri bulandırıp, toplumsal dayanışmayı baltalayarak, bireylerdeki güven duygusunu berelemek olduğunu düşünüyoruz Kurbanın tarihi süreçteki yeri, anlamı, amacı, ne olduğu, lokal mi evrensel mi olduğu, yani nerede ve nerelerde kimler kadar kesilebileceği, kimlerin kesebileceği ve kurban çeşitleri gibi çoğu soruyu da göz önünde bulundurarak konuyu Kur’lahza bütünlüğü ve Peygamberin uygulamalarını da göz önünde bulundurarak,kurbanı tarihi geleneği içerisinde bütün detaylarıyla,genel hatlarıyla ortaya koymak lazımdır Ola Ki, Türkiye için konuşacak olursak çevre kirliliği ve hijyenik şartlar öne sürülerek günümüzdeki kurban kesme biçimi ve şartları eleştirilebilir Ancak bunun çözümü de fazla basittir Çözümü:vatandaşlara tatmin edici, steril kurban kesim alanlarının hazırlanmasıdır Vatandaşın geleneği ile savaşmak yerine, vatandaşa hizmet esas alınsa bu sorunların büyük çoğunluğu yaşanmazHerkes kurbanını bağında bahçesinde mikropsuz ortamda keserse afiyet açısından bir sorun yaşanmaz Konu banal bir kan efüzyon ve öldürme karşıtlığının ötesinde bir anlama sahiptir Çünkü bu şahısların dünyanın çeşitli bölgelerinde her gün onlarca insan katledilirken seslerini çıkarmamaları, bu konuda tepki gösteren sivil toplum örgütlerine destek vermemeleri de ilgi çekicidir Ama her gün kırmızı ya da beyaz et tüketen birisinin Kurban kesilmesi konusundaki tepkisini ve hassasiyetini kavramak olası değildir Batı için dahası şu söylenebilir İnsan ve doğa katliamını yaşam biçimi haline getirmiş ve bugünkü zenginliklerini bu katliamlara borçlu olan emperyalist güçlerin çocukları olarak bugün kan akıtılmasına ve kan görmeye karşısında olan batı toplumlarının bu tavırları, ilkeli bir duruştan çok, kendi vicdanlarını rahatlatmaya, kendi kanlı geçmişlerini ve uyguladıkları politikaların, ürettikleri silahların sonucu kendi coğrafyaları dışarıda her gün yüzlerce, ola ki de binlerce masum insanın katledilmesini örtmeye çalışmaları ve günah çıkarmanın bambaşka bir versiyonu olarak anlaşılabilir İçlerindeki dehşet ve ezikliği atmak için çığlık atmanın, bir başkasına bağırmanın anlamı kendinden kaçma ve fiilen korkma psikolojisidir Kurbanın önemi nedir? Kurban kesmek bir ibâdettir Niçin kurban kestiğimiz ya da niçin ibâdet yaptığımız sorusuna verilecek en makbul cevap hiç kuşkusuz Allah (cc)’ın emrine adaptasyon gereği ve zorunluluğu olacaktır Kurban kesiyoruz; çünkü dikte vardır İşin hikmet ve maslahat yönü ise saymakla bitmezAllah (cc)'ın emirlerini yerine getirdikçe öbür duygular, farklı heyecanlar, bambaşka haller, öbür tavırlar bizi kuşatıyor Her bir dikte bizi bir ayrı mânâ ile yüklüyor Her bir ibâdet bizi öbür yardımsever prensipler ile dizayn ediyor Her bir önerge bizi insaniyeti kübrâ makamına bir adım daha yaklaştırıyor Her bir vecîbe bizi alâyı illiyyîne, Allah (cc) katında makamların en yükseğine içten kuvvetle sevk ediyor Meselâ, namazla Allah (cc)’a secde ederiz, Allah (cc)’a duâ ve niyazda bulunuruz Allah (cc)’a kendimizi aracısız muhatap addederiz Bir secde şoku ile Allah (cc)’a kulluğumuzu idrâk ederiz ve kavrarız Oruçla Allah (cc)’ın her vakit verdiği nimetlerden kendimizi mahrum bırakırız; bu nimetlere, yani Allah (cc)’ın rahmet ve merhamet eserlerine, yani Allah (cc)’ın sevgiyle bizi yedirip içirmesine, bize ikrâm ve ihsânına ne dek yoksul olduğumuzu bütün hissederiz Bir mahrûmiyet şoku ile Allah (cc)’ın “vermesinin kıymetini anlarız Yoksul ve fukaranın hâlini tam yaşarız Onların halleriyle halleşiriz Zekât ile elimiz canımızın yongası olan kendi paramıza, kendi malımıza, kendi kazancımıza başkası lehine, başkasına yardım etmek üzere uzanır Bir para verme şoku ile Rabbimize yaklaşırız Zekât ile, kazandıklarımızın fiilen bizim olmadığını, Allah (cc)’ın birer ihsânı ve elimizde birer emâneti olduğunu, bu ihsânın şükrünü ama başkasına takviye etmekle ödeyebileceğimizi kavrarız Hac ile milyonlar müslümanlarla bir araya kazanç, doyulmaz bir kardeşlik şoku yaşarız Arafat’ta vakfe sırasında Allah (cc)’ın huzurunda dimdik duruş ve duâ ile tevâzûu birleştirmiş oluruz Duruşumuzla Kayyûm ismini kavrarız Kâbe’yi tavaf ederken, Kâbe’nin etrafında dönerken zerrelerden güneş sistemlerine ve yıldızlara dek kâinatın sersemlemiş ritmine Allah (cc)’ın adını zikrede ede ayak uydurmuş oluruz Her şey Allah (cc) diye diye dönüyor dönüyor ya Biz de “Allah (cc)ümme Lebbeyk! ( Allah (cc)’ım emrindeyim! Allah (cc)’ım emret! Sana kurban olayım!) diye diye döneriz Kurbana gelince Kurban bize bir kan şoku yaşatır Bayrağımız da şehitlerin kanıyla boyanmış değil mi? Şehitlerimiz de vatan yolunda Allah (cc) için kurban olmuş kimseler değil mi? Yeri geldiğinde biz de şehit olmaktan, Allah (cc) için kurban olmaktan şeref duymaz mıyız? Öyleyse kanı unutmamalıyız Kanı yaşamalıyız Allah (cc)’a kan ile ulaşabilmeliyiz Kanın ne esrârengiz data, rahmet ve yaşam deposu olduğunu, kandaki Allah (cc)’ın eşsiz san’atını ve özgün kudret mu’cizesini görerek Allah (cc)’ın büyüklüğünü ve azametini; kurban ibâdetinde tecellîsini görürüz Seslenmek, Allah (cc)’ın emrine teslim olarak amel eden, Allah (cc)’ın izniyle, ne dünyada, ne âhirette zâyi etmemiştir, zâyi olmamıştır, ziyâna ve hüsrâna uğramayacaktır, kaybetmemiştir, kaybetmeyecektir KURBAN NASIL KESİLİR? Kurban kesecek müslüman, kurbanlık hayvanı incitmeden kıbleye karşısında yatırır Ayakta olarak : “Bismillahirrahmanirrahim dedikten sonra biliyorsa “İnne salâtî ve nüsükî ve mahyâye ve memâtî lillahi rabbil âlemîn Âyeti Celîlesini okur ve şöyle gaye eder: “Yâ Rabbî, şu vücudum sana karşısında o kadar ayaklanma etti oysa, affedilmem için bu vücudumu sana kurban etmem icabediyor Lakin sen Kitab’ınla insanın kurban edilmesini haram kıldığından, vücuduma layık olarak bu hayvanı senin rızan için kesiyorum Kabul buyur yâ Rabbî dedikten daha sonra üç kere “Allahü ekber, Allahü ekber, lâilâhe illâllahü vallâhü ekber, Allahü ekber velillâhil hamd diye tekbir alır ve “Bismillâhi Allâhü ekber“ der ve kurbanı keser KURBAN KESİLDİKTEN SONRADAN NE YAPILIR? Kurban kesen müslüman, kurban kesilip yüzüldükten sonradan Allah rızası için iki rek’beygir namaz kılar Namazın birinci rek’atında Fatiha’dan sonra Kevser sûresini (İnnâ a’taynâ saçsız kevser), ikinci rek’atta Fatiha’dan daha sonra İhlâs sûresini (Kul hüvallâhü ehad) okur Bu namaz Allah’a şükür secdesi makamında menduptur Nice bayramlara Bayrama erişmek, Cennete erişmek değin güzeldir Çünkü Allah’ın ikrâmıdır Yeter ki biz, bayramın kadr ü kıymetini bilelim Ve benlikten kurtulup, biz oluşun farkına varalım, biz oluşu sevelim Bugün ulaşabildiğimiz dek çok dostumuza ve yakınımıza ulaşalım, akrabalarımızla gönül bağımızı tazeleyelim, mü’minlerle tebrikleşelim, musafaha yapalım;Birbirimize “Ğaferallahu lenâ ve leküm Allah sizi de bizi de bağışlasın! ya da “Tekabbelallahu minnâ ve minküm Allah Teâlâ bizden ve sizden kabul buyursun! diye duâ edelim, komşularımızla kaynaşalım, toplumumuzla bütünleşelim Büyüklerimize gidelim, yaşlılarımızı ziyaret edelim, annemizin, babamızın ve büyüklerimizin ellerini öpelim, gönüllerini alalım Küçüklerimize gönlümüzün en nadide şefkatiyle gülücükler dağıtalım Onları sevelim, sevindirelim Dostlarımıza gidelim, hal ve hatırlarını soralım; dostlarımızı kabul edelim, onlara ikrâmlarda bulunalım Ne dek uzakta olurlarsa olsunlar; ne de olsa çağdaş irtibat çağındayız; sevenlerimizi, sevdiklerimizi, annemizi, babamızı, yakınlarımızı telefonla arıyarak Bayramlarını tebrik edelim Mutluluklarını paylaşalımKomşularımıza gidelim Bayramlarını tebrik edelim Misâfirlerimize ikrâm edelim Allah Resûlü’nün (asm): “Allah’a ve Âhiret Gününe îman eden komşusuna iyilik etsin Allah’a ve Âhiret Gününe îman eden misâfirine ikrâm etsin! Allah’a ve Âhiret Gününe îmân eden hısımlarına, akrabalarına, yakınlarına, dostlarına, komşularına ve arkadaşlarına muhakkak ulaşsın, kendisine ulaşanlara müşfik davransın Allah’a ve Âhiret Gününe îmân eden ya hayır söylesin, veyahut sussun! hadisini bugün doya doya yaşayalım Bugün dargınlıklar, kırgınlıklar, küskünlükler sırf Allah rızası için, sırf Resûlullah sevgisi için son bulsun Haklı hileli aramadan, barışmanın ve barış içinde yaşamanın, hayatımızda aralıksız uygulamamız gereken bir Sünneti Seniyye olduğunu ne bu gün, ne yarın, ne de hiçbir vakit unutmayalımBugün öfkemizi yutalım; onurumuzu, gururumuzu düşünmeyelim; Haklılığımızı aramayalım Allah rızası için! Kucaklaşalım bugün Hastalarımıza gidelim, kalbimizin en sıcak ilgisini götürelim onlaraFakirleri, yoksulları, kimsesizleri, öksüzleri, yetimleri unutmayalım bugün Onların da sevilmeye, sevindirilmeye, şefkate lâyık bir kalbi, bir gönlü bulunduğunu; bu sınav dünyasında onlara kucak açtığımız derecede, en yoksul olduğumuz bir gün, Allah’ın şefkat ve merhametinin de bizimle beraber olacağını unutmayalım Teşrik tekbirlerini bayram boyunca her farz namazın ardında getireceğiz Teşrik tekbirlerini getirirken, büyük Allah’ın nezdinde hepimizin eşdeğer olduğunu; aramızdaki izâfî farklılıkların geçici ve imtihana dönük bulunduğunu; bugün bizden aşağıda bulunanların yerinde pekâlâ bizim de bulunabileceğimizi; binaenaleyh Allah katında fayda vasfının fakat “takvâ ile sağlanabileceğini; başka türlü bir üstünlüğün laf konusu olmadığını; takvânın da insanlara tevazû ile yaklaşmaktan başladığını aklımızın köşesinden çıkarmayalım Bu mübârek günlerde, müslümanların üstünde yoğunlaşan fitnelerin, fesatların ve oyunların bozulması ve bertaraf edilmesi için Allah’a duâ edelim Allah, müslüman katliâmından zenginlik, mal varlığı, ikbal, makam, mevkî, şöhret, mülk ve itibar umanların tuzaklarını, hîlelerini, güçlerini ve kuvvetlerini başlarına geçirsin