Göğüs başı akıntıları göğüs hastalıklarıyla ilgili olarak nispeten sık rastlanan belirtilerdendir. Lakin hastayı çok endişelendirmekle birlikte göğüs kanserinin az rastlanan belirtilerindendir. Göğüs başı akıntısı nedeniyle tabibe başvuran hastaların ama %10’u kanser ile bağlantılıdır.
Bu nedenle temel klinik yaklaşım altta yatan nedenin gerçek bir halde ortaya konması üzerinedir. Dikkatli ve detaylı bir hikaye ve göğüs cerrahı tarafından yapılacak ihtimamlı muayene ön plandadır.
Altında önemli bir patolojik neden olan göğüs başı akıntılarının tek taraflı ve bizatihi olmaktadır. Hastanın menopoz öncesi ve sonrası olması da göz önüne alınarak göğüs başı akıntısının tek taraflı ve bizatihi olmasının yanı sıra birlikte bir kitle ele gelmesi cerrahi teşebbüs kararını verdiren değerli etkenlerdendir. Ayrıyeten akıntının rengi ve kan içerip içermemesi de mümkün olası bir kanserin ayırıcı tanısında dikkat edilmesi gereken hususlardır.
Yapılan bir çalışmada uzun yıllar takip edilen göğüs başı akıntısı şikayeti olan hastalarda yalnızca % 2.7 nispetinde kanser gelişebileceği saptanmıştır. Mahsusen tek taraflı, tek kanaldan ve kanlı olan göğüs başı akıntıları göğüsten biyopsi yapılmasını birden fazla sefer zarurî kılar. Gelgelelim münhasıran menopoz sonrası bayanlarda berrak ve renksiz göğüs başı akıntılarına da kuşku ile yaklaşılması gerekmektedir.
Her ne kadar göğüs başı akıntısı kanser cephesinden, uyarması gereken belirtilerden biri olsa da, kanlı göğüs başı akıntılarının en sık nedeni yeterli huylu “intraduktal papillom”lardır. 2. sıklıkta süt kanallarında genişleme gelir. Bu durumda sigara tasarrufu sorgulanmalı, birtakım vitamin eksiklikleri ile romatizmal marazlar akılda tutulmalıdır. Yapılan çalışmalar bilhassa sigara tasarrufunun göğüs başı altındaki süt kanallarının etrafındaki destek dokusunu zayıflatarak bu kanallarda genişleme yaptığını göstermiştir. Bazen göğsün kistlerinin de göğüs başı akıntılarına neden olduğu bilinmektedir. Emzirme periyodunda galaktosel denilen süt keselerinin varlığına dikkat edilmeli gerekirse içi boşaltılmalı fakat emzirme kesilmemelidir. Hikayede göğsün enfeksiyonları sorgulanmalı ve göğüs başında olan çekintiler ve biçim bozukluklarına dikkat edilmeli kanser ekarte edilmelidir.
Menopoz sonrası olan hastalar ile, aile hikayesi olan ve hormon tasarrufunun kelam konusu olduğu hastalarda göğüs ultrasonografisi ve mamografi üzere konvansiyonel sistemlerin de yardımıyla göğüs illetleri konusunda deneyim sahibi olan bir cerrah akıntının olduğu kanalı saptayarak göğüs başından akıntının olduğu kanalı yahut kanalları bulabilir ve doku tanısı için biyopsi sürecini rahatlıkla gerçekleştirebilir.
Teknolojik ilerlemeyle sağlanan bir çok karmaşık tanısal tekniğe karşın (duktoskopi, duktal lavaj, duktografi), klinik hikaye göğüs başı akıntılarının gerçek nedenini ortaya koymak konusunda hala en değerli yanı tutmaktadır. Göğüs başı akıntısından yayma ve sitolojik inceleme merkezlerde uygulanmakla birlikte, yalancı negatiflik nispetinin yüksek olması nedeniyle yaygın tasarrufa girmiş bir tetkik olarak düşünülmemelidir.
Galaktografi hem uzun sürmesi, hem de tekrarlayan mammografiler çekilmesine gereksinim duyulması ve gereksiz radyasyon maruziyetine neden olması yüzünden dezavantajlıdır. Duktoskopi ve duktal lavaj ise şimdi gelişme aşamasında olup pahalı ve hengam alıcı yollardır.
Bu nedenle temel klinik yaklaşım altta yatan nedenin gerçek bir halde ortaya konması üzerinedir. Dikkatli ve detaylı bir hikaye ve göğüs cerrahı tarafından yapılacak ihtimamlı muayene ön plandadır.
Altında önemli bir patolojik neden olan göğüs başı akıntılarının tek taraflı ve bizatihi olmaktadır. Hastanın menopoz öncesi ve sonrası olması da göz önüne alınarak göğüs başı akıntısının tek taraflı ve bizatihi olmasının yanı sıra birlikte bir kitle ele gelmesi cerrahi teşebbüs kararını verdiren değerli etkenlerdendir. Ayrıyeten akıntının rengi ve kan içerip içermemesi de mümkün olası bir kanserin ayırıcı tanısında dikkat edilmesi gereken hususlardır.
Yapılan bir çalışmada uzun yıllar takip edilen göğüs başı akıntısı şikayeti olan hastalarda yalnızca % 2.7 nispetinde kanser gelişebileceği saptanmıştır. Mahsusen tek taraflı, tek kanaldan ve kanlı olan göğüs başı akıntıları göğüsten biyopsi yapılmasını birden fazla sefer zarurî kılar. Gelgelelim münhasıran menopoz sonrası bayanlarda berrak ve renksiz göğüs başı akıntılarına da kuşku ile yaklaşılması gerekmektedir.
Her ne kadar göğüs başı akıntısı kanser cephesinden, uyarması gereken belirtilerden biri olsa da, kanlı göğüs başı akıntılarının en sık nedeni yeterli huylu “intraduktal papillom”lardır. 2. sıklıkta süt kanallarında genişleme gelir. Bu durumda sigara tasarrufu sorgulanmalı, birtakım vitamin eksiklikleri ile romatizmal marazlar akılda tutulmalıdır. Yapılan çalışmalar bilhassa sigara tasarrufunun göğüs başı altındaki süt kanallarının etrafındaki destek dokusunu zayıflatarak bu kanallarda genişleme yaptığını göstermiştir. Bazen göğsün kistlerinin de göğüs başı akıntılarına neden olduğu bilinmektedir. Emzirme periyodunda galaktosel denilen süt keselerinin varlığına dikkat edilmeli gerekirse içi boşaltılmalı fakat emzirme kesilmemelidir. Hikayede göğsün enfeksiyonları sorgulanmalı ve göğüs başında olan çekintiler ve biçim bozukluklarına dikkat edilmeli kanser ekarte edilmelidir.
Menopoz sonrası olan hastalar ile, aile hikayesi olan ve hormon tasarrufunun kelam konusu olduğu hastalarda göğüs ultrasonografisi ve mamografi üzere konvansiyonel sistemlerin de yardımıyla göğüs illetleri konusunda deneyim sahibi olan bir cerrah akıntının olduğu kanalı saptayarak göğüs başından akıntının olduğu kanalı yahut kanalları bulabilir ve doku tanısı için biyopsi sürecini rahatlıkla gerçekleştirebilir.
Teknolojik ilerlemeyle sağlanan bir çok karmaşık tanısal tekniğe karşın (duktoskopi, duktal lavaj, duktografi), klinik hikaye göğüs başı akıntılarının gerçek nedenini ortaya koymak konusunda hala en değerli yanı tutmaktadır. Göğüs başı akıntısından yayma ve sitolojik inceleme merkezlerde uygulanmakla birlikte, yalancı negatiflik nispetinin yüksek olması nedeniyle yaygın tasarrufa girmiş bir tetkik olarak düşünülmemelidir.
Galaktografi hem uzun sürmesi, hem de tekrarlayan mammografiler çekilmesine gereksinim duyulması ve gereksiz radyasyon maruziyetine neden olması yüzünden dezavantajlıdır. Duktoskopi ve duktal lavaj ise şimdi gelişme aşamasında olup pahalı ve hengam alıcı yollardır.