Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Günümüzde göğüs kanseri tanısında, hastanın yakınması, kendi kendini denetim, doktor muayenesi, radyolojik incelemeler ve biyopsinin tartışılmaz bir ehemmiyete sahip olduğu açıktır. Fakat araştırmalar tanı ve tedavide kimi moleküler parametrelerin de kıymetli olabileceği cephesinde gelişmektedir. Hastalar umumiyetle sık tekrarlanan haberler ile bilinçlendirilirken, gereksiz yana bir endişe da oluşturulabilmektedir.
Hasta doktor ilgilerinde dikkatle korunması gereken saklılık internet ortamlarında paylaşılan bir grup malumatlarla çiğnenmekte, umumi malumatlar verilerek şahsi durumların ve hastaya kişisel tedavi karşılıklarının olabileceği göz arkası edilmektedir.
Kanımca, işte bu umumî malumatların sık tekrarlanarak internet ortamı ve medyada bilinçlendirme konumuna endişe oluşturur hale gelindiği bir devir yaşanmaktadır. Bir illetle uğraşta hasta haberlendirme ve onamı teğe bir hasta ile yapılmalı, “hastalık yok hasta var” unsuru sürekli akılda tutulmalıdır.
Kanser marazı ile savaş derin ruhsal ve psikiyatrik boyutlar içeren ferdî ve mahrem bir karakter taşır. Birden fazla sefer hastayı marazını kabullenmesi yolunda “desensitize” ederken, onun kronik hasta psikozuna sokulabileceği ve kaygı yaratılabileceği akılda tutulmalıdır.
Bu nedenle göğüs kanserinde bireyin tümör özelliklerinin ve moleküler bir grup parametrelerin “genellenemez” bir özellik taşıması kanaatimce bilinçlendirmenin temelini oluşum etmelidir. Bu metnimizde kısaca son vakitlerde gitgide ehemmiyet kazanan ve bireye hususî tedavi geliştirilmesinde ehemmiyeti tartışılmaz “moleküler parametre”lere değinmek istiyorum.
Moleküler parametreler
Moleküler özellikler denince, genetik istişare gerekliliğine karar verme, erken tanı, tanı konmuş bir kanserin davranışı hakkında ön görüye sahip olma yahut nüks ya da uzak organ yayılımının varlığını saptama için gerekli tetkikler akla gelmektedir. Bu hususlarla ilgili çalışmalar başta Her-2-neu üzerinde yoğunlaşmakla, birlikte araştırmalar devam etmektedir.
Bir tümörün davranışını, konakçı yani hastanın bağışıklık sistemi ile tümör arasındaki alaka ile kıymetli ölçüde belirlenir. Bağışıklık sistemi, konakçının yani hastanın tümörü sınırlamak yahut yayılmasını önlemek için bir cevap verir. Bu cevap ne kadar kuvvetli olursa tümör o kadar yeterli sınırlanır.
Bu sınırlamada tümörün etrafındaki destek dokusu ve iltihabi doku hücreleri kadar, bu hücrelerden salgılanan kimi unsurlar de tesirlidir. Bunlar tümör dokusu ve hasta dokusu arasındaki alakayı öteki bir değişle savaşın şiddetini belirler. Yeni haberlerimize nazaran göğüs kanser tanısı konulan hastalarımızın, tümör özellikleri içinde yalnızca tümör büyüklüğü ve koltuk altı yayılımları değil, bunların yanı sıra ER/PR/Her2 Neu olumlulukları üzerinde de hem cerrah hem de medikal onkolog tarafından elverişli bir lisanla bilgilendirilmeleri yararlı olacaktır.
Son vakitlerde Ki-67 de bu listeye eklenmiştir. Bazen biyopsi sonuçlarının rapor edilmesini en pratik olarak olarak “immünohistokimya” denilen prosedürle çalışılan bu parametreler geciktirebilmekte ise de bu hastanın tedavisinin planlanması ve illetin geleceği ile ilgili öngörüde bulunulması açısından çok değer taşır. Çünkü artık göğüs tümörlerinin yeni sınıflandırılması bu “immünohistokimyasal” sonuçlara nazaran yapılmaktadır. Mahsusen yeni sınıflandırmalara nazaran Her 2 neu olumluluğu hakkına kuşku varsa FISH tekniği ile daha detaylı incelemeler yapılması mecburî olabilmektedir.
Sonuç olarak her ne kadar hastalarımız tarafından akılda tutulması güçlükle üzere görünse de, östrojen reseptörü (ER), progesteron reseptörü (PR), Her2 Neu, Ki67 üzere mikroskobik patolojik incelemeler kesinlikle müdavi tabip tarafından ameliyatın ta başında dikkatlice incelenerek, hastaya bu cephede mütenasip bir lisanla illetin geleceği hakkında öngörüde bulunulması tutarlıdır.
Bu öngörüyü yaparken, tabibin hastasına karşı yaklaşımı, dehşet ve panik yaratmaktan kaçınmak lakin bir o kadar da ihmale neden olmayacak dikkatli bir tutum ve söylem olmalıdır.
Hasta doktor ilgilerinde dikkatle korunması gereken saklılık internet ortamlarında paylaşılan bir grup malumatlarla çiğnenmekte, umumi malumatlar verilerek şahsi durumların ve hastaya kişisel tedavi karşılıklarının olabileceği göz arkası edilmektedir.
Kanımca, işte bu umumî malumatların sık tekrarlanarak internet ortamı ve medyada bilinçlendirme konumuna endişe oluşturur hale gelindiği bir devir yaşanmaktadır. Bir illetle uğraşta hasta haberlendirme ve onamı teğe bir hasta ile yapılmalı, “hastalık yok hasta var” unsuru sürekli akılda tutulmalıdır.
Kanser marazı ile savaş derin ruhsal ve psikiyatrik boyutlar içeren ferdî ve mahrem bir karakter taşır. Birden fazla sefer hastayı marazını kabullenmesi yolunda “desensitize” ederken, onun kronik hasta psikozuna sokulabileceği ve kaygı yaratılabileceği akılda tutulmalıdır.
Bu nedenle göğüs kanserinde bireyin tümör özelliklerinin ve moleküler bir grup parametrelerin “genellenemez” bir özellik taşıması kanaatimce bilinçlendirmenin temelini oluşum etmelidir. Bu metnimizde kısaca son vakitlerde gitgide ehemmiyet kazanan ve bireye hususî tedavi geliştirilmesinde ehemmiyeti tartışılmaz “moleküler parametre”lere değinmek istiyorum.
Moleküler parametreler
Moleküler özellikler denince, genetik istişare gerekliliğine karar verme, erken tanı, tanı konmuş bir kanserin davranışı hakkında ön görüye sahip olma yahut nüks ya da uzak organ yayılımının varlığını saptama için gerekli tetkikler akla gelmektedir. Bu hususlarla ilgili çalışmalar başta Her-2-neu üzerinde yoğunlaşmakla, birlikte araştırmalar devam etmektedir.
Bir tümörün davranışını, konakçı yani hastanın bağışıklık sistemi ile tümör arasındaki alaka ile kıymetli ölçüde belirlenir. Bağışıklık sistemi, konakçının yani hastanın tümörü sınırlamak yahut yayılmasını önlemek için bir cevap verir. Bu cevap ne kadar kuvvetli olursa tümör o kadar yeterli sınırlanır.
Bu sınırlamada tümörün etrafındaki destek dokusu ve iltihabi doku hücreleri kadar, bu hücrelerden salgılanan kimi unsurlar de tesirlidir. Bunlar tümör dokusu ve hasta dokusu arasındaki alakayı öteki bir değişle savaşın şiddetini belirler. Yeni haberlerimize nazaran göğüs kanser tanısı konulan hastalarımızın, tümör özellikleri içinde yalnızca tümör büyüklüğü ve koltuk altı yayılımları değil, bunların yanı sıra ER/PR/Her2 Neu olumlulukları üzerinde de hem cerrah hem de medikal onkolog tarafından elverişli bir lisanla bilgilendirilmeleri yararlı olacaktır.
Son vakitlerde Ki-67 de bu listeye eklenmiştir. Bazen biyopsi sonuçlarının rapor edilmesini en pratik olarak olarak “immünohistokimya” denilen prosedürle çalışılan bu parametreler geciktirebilmekte ise de bu hastanın tedavisinin planlanması ve illetin geleceği ile ilgili öngörüde bulunulması açısından çok değer taşır. Çünkü artık göğüs tümörlerinin yeni sınıflandırılması bu “immünohistokimyasal” sonuçlara nazaran yapılmaktadır. Mahsusen yeni sınıflandırmalara nazaran Her 2 neu olumluluğu hakkına kuşku varsa FISH tekniği ile daha detaylı incelemeler yapılması mecburî olabilmektedir.
Sonuç olarak her ne kadar hastalarımız tarafından akılda tutulması güçlükle üzere görünse de, östrojen reseptörü (ER), progesteron reseptörü (PR), Her2 Neu, Ki67 üzere mikroskobik patolojik incelemeler kesinlikle müdavi tabip tarafından ameliyatın ta başında dikkatlice incelenerek, hastaya bu cephede mütenasip bir lisanla illetin geleceği hakkında öngörüde bulunulması tutarlıdır.
Bu öngörüyü yaparken, tabibin hastasına karşı yaklaşımı, dehşet ve panik yaratmaktan kaçınmak lakin bir o kadar da ihmale neden olmayacak dikkatli bir tutum ve söylem olmalıdır.
