Meridyenler Ve Parallerin Özellikleri

Meridyenler Ve Parallerin Özellikleri Nelerdir?
Meridyenler Ve Parallerin Hakkında Bilgi
Meridyenler Ve Paraller

Meridyenlerin Özellikleri

Bir kutuptan diğerine uzanan meridyenler de paraleller gibi sayısızdır Ancak pratikte her 1 dereceden bir yay geçtiği varsayılarak, 360 tane oldukları kabul edilmiştir

ardarda 2 meridyen arasındaki mesafe Ekvator üstünde 111 km olarak kabul edilmiştir

Başlangıç meridyeni olarak Londra yakınlarındaki Greenwich kabul edilmiştir

Bir meridyenin, karşıt (anti) meridyeniyle aralarında 180 boylam fark vardır



Boylam yayları eşdeğer uzunluktadır Aralarındaki uzaklık Ekvator'dan kutuplara içten azalır ve tüm meridyenle kutuplarda birleşir

ardışık 2 boylam arasındaki mesafe; Ekvator üstünde 111322 m (pratik olarak 111 km olarak kabul edilmiştir, 45 (Kuzey Güney) paralellerinde 78850 m, 90 (Kuzey Güney) paralellerinde ise 0 m'dir

Paralellerin Özellikleri :

Ekvator'a paralel uzanırlar

Çapları ve uzunlukları Ekvator'dan kutuplara dürüst kısalır

Ekvator'dan kutuplara içten sayısız paralel çizilebilir Fakat değerlendirme kolaylığı bakımından birer derece aralıklarla çizildikleri varsayılır

Paralellerin 90 tanesi Kuzey Yarım Küre'de, 90 tanesine Güney Yarım Küre'de bulunur

60 paraleller Dünya'nın küreselliğinden dolayı Ekvator'un yarısı uzunluğundadır

ardarda 2 paralel arasındaki mesafe tekrar yaklaşık 111 km'dir



UYARI : Dünya'nın geoid şekli nedeniyle 2 paralel arasındaki uzaklık Ekvator'dan kutuplara dürüst artar Mesela, Ekvator ile 10 (kuzeygüney) enlemleri arasındaki mesafe 110596 m iken, 890900 (kuzeygüney) enlemleri arasındaki uzaklık 110700 m'dir Fakat birbirini izleyen 2 paralel arasındaki mesafe pratik olarak 111 km olarak kabul edilmiştir


Özel Paraleller

Bazı paralellerin yerleri, güneş ışınlarının yere değme açısına tabi olarak doğa göre belirlenmiştir Bunlar :

Ekvator

Dönenceler

Direk Daireleri

Uç Noktaları

Ekvatorun Özellikleri

En uzun paraleldir

Güneşin önünden en süratli geçen noktaların oluşturduğu paraleldir

Dünya'nın eksen çevresindeki dönüş hızı Ekvator'da yaklaşık 1670 kmsaat'tir

Güneş ışınlarını 21 Mart ve 23 Eylül'de dikey açıyla alır

Yıl her tarafında sıcak olduğundan termik hain basınç kuşağıdır

Hopârlör hava hareketleri görüldüğü için bol yağış alır

Gece ve gündüz süreleri sene her tarafında birbirine eşit ve 12'şer saattir

Dönencelerin Özellikleri

Yerleri, yer ekseninin eğikliğine emrindeki olarak belirlenen Dönenceler, 23027' Kuzey ve Güney paralelleridir

Kuzey Yarım Küre'dekine Yengeç Dönencesi, Güney Yarım Küre'dekine Oğlak dönencesi denir

Orta kuşak ile Tropikal kuşağı birbirinden ayırırlar

Güneş ışınlarının düz zeminlere tepede olan geldiği en son noktalardır

Yengeç Dönencesi 21 Haziran'da, Oğlak Dönencesi 21 Aralık'ta Güneş ışınlarını düşey açı ile alır


Direk Noktalarının Özellikleri

90 Kuzey ve Güney paralelleridir

Güneş ışınlarının düz zeminlere en rahat açıyla geldiği yerlerdir

Aralıksız soğuk olduğundan kutuplar ve çevresinde sene boyunca termik yüksek basınç kuşakları oluşur

Aydınlanma çemberinin 21 mart ve 23 Eylül'de teğet geçtiği yerlerdir

Bir yıl içinde 6 ay sürekli gündüz, 6 ay kesintisiz gece yaşanır

Çizgisel hızın sıfır, yerçekiminin en fazla olduğu yerlerdir

Gönder Dairelerinin Özellikleri

Yerleri, yer ekseninin eğikliğine tabi olarak belirlenen Direk Daireleri, 66033' Kuzey ve Güney paralelleridir

Direk kuşağı ile Orta kuşağı birbirinden ayırırlar

Aydınlanma çemberinin yıl içinde yer değiştirdiği ve 21 Haziran ile 21 Aralık'ta teğet geçtiği paralellerdir

21 Haziran'da Kuzey Gönder Dairesi'nde, 21 Aralık'ta Güney Direk Dairesi'nde 24 saat gündüz yaşanır *