Merkez Bankası, Hazine’ye 22 Milyar aktardı iddiası

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın analitik bilançosunda “değerleme hesabı” 20 Kasım prestijiyle 47.2 milyar TL’ye geriledi. Bu fiyat bir ay evvel 69 milyar TL düzeyindeydi. 2017 sonu ilgili meblağ 55 milyar TL, 2018 sonunda ise 45 milyar TL idi.

DEĞERLEME HESABI: TL’NİN YABANCI PARALAR VE ALTIN KARŞISINDAKİ FARKI

Değerleme hesabı TL’nin yabancı paralar karşısındaki ve altının paha değişimleri sonucu oluşan farkları yansıtıyor. Bugüne kadar bilinen uygulamalarda ilgili hesap Hazine’ye kâr hissesi olarak yansıtılmazken, bugün bankacılar ilgili meblağın yansıtılması için hazırlık yapıldığından kaygılılar.

BİR KAYNAK 100 MİLYAR TL’YE YAKIN OLABİLİR DEMİŞTİ



Reuters’ta 22 Ekim’de yayımlanan bir haberde TCMB değerleme hesabında bulunan ölçünün bütçede gelir hesabına aktarılması üzerinde bir çalışma yaptığını söyleyen mevzuya yakın bir kaynak, bunun ihtiyat akçesine misal bir düzenleme olabileceğini ve sonuncu karar verilmesi durumunda 100 milyar TL’ye yakın kaynağın gelecek yıl Hazine’ye aktarılabileceğini söylemişti. Haberde sonuncu kararın şimdi verilmediğine dikkat çekilmişti.

LİDER KARAR YOK DEMİŞTİ

Bu haberin akabinde TCMB Lideri Murat Uysal enflasyon raporunda, “Değerleme hesabının mevcut yapısı dışında ne bir çalışma, ne de bir fikrimiz var” var demiş; bahse ait soruların devam etmesi üzerine ise “Değerleme hesabına ait bir çalışma yok” telaffuzunu tekrar etmişti.

Değerleme hesabı, TL başta olmak üzere TCMB bilançosunda bulunan birtakım araçlar sert değişimler gösterdiğinde oynak olabilmekte. Lakin bankacılar bugün için piyasalarda benzeri bir oynaklık yaşanmadığı düşüncesindeler.

Değerleme hesabındaki düşüşe rağmen, Temmuz-Ağustos aylarında yedek akçe fiyatının transferinde sert düşüş gösteren “diğer kalemler” ise bilançoda son bir ayda yaklaşık 10 milyar TL artış kaydetti.

Başka kalemler yedek akçe transferi periyodunda (Temmuz-Ağustos) yaklaşık 10 günlük müddette 76 milyar TL’den 38 milyar TL’ye gerilemişti. Ortadaki fark Hazine’ye aktarılmıştı.

BİLANÇO’DA DEĞİŞİKLİKLER VAR



Mevzunun hassasiyeti nedeniyle ismini vermek istemeyen bir bankacı, “TCMB liderinin enflasyon raporunda bu türlü bir adım atılmayacağına yönelik itirazına karşın TCMB bilançosunda açıklayamadığımız değişiklikler görüyoruz. Benzeri değişiklikleri yedek akçenin transferinde de görmüştük. Bunu Hazine’ye transferine hazırlık olarak yorumluyoruz…” dedi ve ekledi:

“Diğer kalemlere aktarılan meblağ misal süratte yıl sonuna kadar devam ederse TCMB’nin kârının 15-22 milyar TL aralığında artacağını, bu artışın da direkt Hazine’ye yani bütçeye gideceğini hesaplıyoruz.”

TCMB geçen yılbaşında evvel kârını Hazine’ye erken aktarmış, akabinde yaz aylarında kamuoyunda “kefen parası” tartışması yaratan yaklaşık 40 milyar TL’lik yedek akçeyi de iki kesim halinde Hazine’ye aktarmıştı.

İlgili meblağlar yavaşlayan iktisat ve artan savunma harcamalarının genişlettiği bütçe açığının finansmanı için tek seferlik gelir olarak kullanılmıştı. Artan bütçe açıklarının tek seferlik gelirlerle finanse edilmesi sürdürülebilir olmaması nedeniyle eleştirilmişti.

KARŞILIĞI LAKİN TCMB VEREBİLİR

Değerleme hesabında geçmişte de sert yükseliş ve düşüş görüldü ve bu genel olarak TL’nin bedel değişimlerinden kaynaklandı. Bankacılar değerleme hesabındaki değişimlerin karşılığını lakin TCMB’nin verebileceğine de dikkat çektiler.



TCMB ise Reuters’ın sorusu üzerine mevcut durumda değerleme hesabının işleyişinde bir değişilik olmadığını söyledi.

Bir öbür bankacı ise, “TCMB’nin analatik bilanço hareketlerinde açıklayamadığımız süreç benzeri biçimde devam ederse Hazine’ye kâr transferi birkaç ay içinde 60-70 milyar TL’ye ulaşabilir ve bütçenin finansmanında kullanılmak üzere Hazine’ye aktarılabilir” diye konuştu.