Merkez Bankası’na anlık veri akacak

Yerli ve yabancı bankalarla yapılan görüşmelerde olumlu sonuç alınmasının akabinde MB, bankaların datalarına anında interaktif olarak ulaşmak için elektronik sistem kuracak.

Bankaların süreçlerine ulaşan MB’de bilgi güvenliğini ihlal edene mahpus cezası verilecek. Merkez Bankası Lider Yardımcısı Emrah Şener, “Türev ve swap üzere kritik datalarını MB olarak 2 gün sonra alıyoruz. Bundan bu türlü MB’nin kuracağı sistem üzerinde anlık haberleşme mümkün olacak. Yabancı bankalarda bu metodu istiyorlar” dedi.

Şener, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki torba yasa görüşmelerinde şu değerlendirmelerde bulundu:



“Doğru bilgiye en kısa vakitte erişim merkez bankacılığının asli ögelerinden bir tanesi. Arkadaşlarımız artık akşam saat on olmasına karşın şu anda piyasalar departmanında, birtakım dataları toplamak durumundalar. Bunlardan kritik bilgiler, bir tanesi de türev datalar, ‘swap’ dataları. Biz bunları bankalarımızdan T+2’de yani iki gün sonra alıyoruz. Lakin bu gecikmeyi engelleyebilmek için arkadaşlarımız, kelamlı olarak bankaları arıyorlar, kelamlı olarak bankaların o gün gerçekleştirdikleri süreçleri toplulaştırıyorlar. Akşam üzeri bir rapor haline getiriyorlar. Kimi bilgilerin yanlışlığını iki gün sonra öğreniyoruz. Zira kelamlı olarak tabir edilen kimi yanların aksi olduğunu öğreniyoruz.”

İhtiyaç oldu

Bunun zahmetli bir süreç hâline dönüştüğünü belirten Şener şöyle devam etti:

“Bunu milletlerarası paydaşlarımızla da konuştuğumuz vakit BIS’te artık anlık bilgilerin paylaşımları bir ihtiyaç hâline dönüşmeye başladı. Aslında bu şu anda esasen hâlihazırda MB ile bankalar ortasında kapalı devre bir sistem olan EFT’yle bir halde ödemeler sistemi üzerinden gerçekleşiyor. Bir ödeme gerçekleştirdiğimiz vakit MB’nin başka bankalara kurduğu bir sistem üzerinden anlık olarak haberleşmeleri mümkün. Bunu biz bir sonraki safhaya taşıyoruz. Şu anda kelamlı taahhütlerle ve toplulaştırmayla biriktirdiğimiz bu şeyleri bir teknolojik altyapıyla daha az zahmetli hâle getirmek, memleketler arası normlara uygun bir formda, anlık bilgi teknolojisiyle yapmak istiyoruz. Bunu yabancı bankalar da istiyor.”

Güvensizlik ve ayrım olmayacak



Emrah Şener, “Anlık bilgi akışında yabancı da olsa yerli de olsa bankacılık sistemi ne kadar sıhhatli çalışırsa MB’nin o kadar lehinedir. Onun için rastgele bir ayrım ve güvensizlik olmayacak anlık bilgi uygulamasında” dedi.

BDDK: Sorun görmüyoruz

BDDK Başkan Yardımcısı Mehmet İrfan Kurt, anlık data akışı konusunda, “MB’nin anlık bankalardan bilgi, doküman, data temin etmesinde, bu bilgi, evrak, bilgileri temin ederken banka IT sistemlerine erişim sistemleri kurmasında, gerekli IT güvenlik altyapısını kurması ve Merkez Bankası çalışanlarına verilen erişim yetkilerinin berbata kullanılmasını engellemeyi teminen, log kayıtlarının tutulması kaydıyla rastgele bir sorun görmüyoruz” dedi. Kurt, dataların sızması konusunda ise mevzuattaki cezai yaptırımlara atıf yaparak, “Elde ettikleri bilgileri üçüncü yetkisiz şahıslarla paylaştıkları vakit cezai yaptırıma tabi tutuluyor 1 yıldan 3 yıla kadar. Münasebetiyle yaptırımı var” dedi.