Mezhepler Arasındaki farklılık
Mezhepler arasindaki farklılığın sebepleri nelerdir?
Mezhep; Herhangi bir İslam muctehidinin şer'i delillerden cıkardığı hukumlerin butunudurİtikatta mezhep ve amelde mezhep olmak uzere ikiye ayrılır
* İtikadda hak mezhep : Ehli sunnet ve cemaatmezhebidir Bu mezhep Peygamber Efendinmizin ve ashabı Kiramın itikad ve ameli uzerine olan mezheptir Buna Fırkai naciyekurtulan fırka denir Bunun dışında bazı fırkalr vardır, onlara da Fırakı dalledenir ki, başlıca yedidir: 1Mutezile, 2Şia, 3Havaric, 4Murcie, 5Neccariye, 6Cebriye, 7Muşebbihadır Bunlar butun kollarıyla beraber yetmişili fırkaya cıkar
İtikattaki mezhep imamları ikidir İmam Ebu Mansur Muhammed Maturidi ve İmam Ebu'l Hasani'l Eşari Hazretleridir Bizim itikattaki mezhebimizin imamı Ebu Mansur Muhammed Maturidi Hazretleridir Şafii, Maliki ve Hanbeli mezhebine mensup olanların itikatta imamları Ebu'l Hasani'l Eşari Hazretleridir
Amelde mezhep dorttur Hanefi, Şafii, Maliki, Hanbeli mezhepleridir Bir kimse, canı istediği zaman Hanefi mezhebine, canı istediği zaman diğer mezhebin hukumlerine gore hareket edemez
Sadece feri meselelerde olan farkliligin bazi sebeplerini şu şekilde siralamak mumkundur:
Ayetlerden kaynaklanan farkliliklar:
* Bazi ayetlerde kelimelerin mecazi veya hakiki manada kullanilip kullanilmadiginin farkli anlasilmasi
* Bir kelimenin birden fazla manaya gelmesi
* Ayette bir tahsisin olmamasi Yani yapilacak ise bir sinirlamanin getirilmemesi
* Emir ve nehiy ifadelerinin gercek manada kullanilip kullanilmadigi hususu
* Ayetlerdeki meselelerin net bir sekilde ortaya konmamasinin hikmeti kullarin akillarini kullanmaya tesvik icin olabilecegi gibi Rabbimizin kullarina karsi kesin ve zorlayici bir cizgi cizmek yerine biraz esneklik birakmak suretiyle rahmet ve merhametli olusu da olabilir
Hadislerden kaynaklanan farkliliklar:
* Lugatten kaynaklanan farkli anlayislar Arapca'nin cok ince bir lisan olmasi hasebiyle bir kelimenin bir harekesi manayi degistirir Bir hadis birkac okuyus sekliyle rivayet edildiginde imamlarin bunlardan birini tercih etmesi farka yol acar
* Mana ile rivayet caiz oldugu icin bazi hadisler tami tamina Peygamberimizin agzindan ciktigi sekliyle degil de mana ile rivayet edilmistir Ancak ravilerin ayni manaya geldigi dusuncesiyle onem vermedigi bir kelime bazan ayni hadisten farkli hukumlerin cikmasina sebep olmustur
* Imamlarin hadisleri anlamada birbirinden farkli olmasi Bu, ya hadisin cok manaya gelmesinden ya da imamlarin anlayis seviyesinin farkliligindan kaynaklanir
* Ayni meselede farkli iki hadisin bulunmasi ve imamlarin bunlari degerlendirerek bir hukum cikarmasi
* Imamlarin hadis bilgisinin farkli farkli olusu
* Peygamberimizin davranislarinin farkli anlasilmasi
* Hadiste kastedilen mananin anlasilmamasi
* Hadisin sahihligini tesbitteki metotlarin farkli olusu ve zayif hadisle amel edilip edilemeyecegi konusundaki gorus ayriliklari
* Bunlarin yaninda orf ve adetin fetvalarin verilisindeki tesiri, sahabe sozlerine itibar edip etmeme ve degişik fetva metodlari farkli goruslerin olusmasina neden olmustur
alıntı
Mezhepler arasindaki farklılığın sebepleri nelerdir?
Mezhep; Herhangi bir İslam muctehidinin şer'i delillerden cıkardığı hukumlerin butunudurİtikatta mezhep ve amelde mezhep olmak uzere ikiye ayrılır
* İtikadda hak mezhep : Ehli sunnet ve cemaatmezhebidir Bu mezhep Peygamber Efendinmizin ve ashabı Kiramın itikad ve ameli uzerine olan mezheptir Buna Fırkai naciyekurtulan fırka denir Bunun dışında bazı fırkalr vardır, onlara da Fırakı dalledenir ki, başlıca yedidir: 1Mutezile, 2Şia, 3Havaric, 4Murcie, 5Neccariye, 6Cebriye, 7Muşebbihadır Bunlar butun kollarıyla beraber yetmişili fırkaya cıkar
İtikattaki mezhep imamları ikidir İmam Ebu Mansur Muhammed Maturidi ve İmam Ebu'l Hasani'l Eşari Hazretleridir Bizim itikattaki mezhebimizin imamı Ebu Mansur Muhammed Maturidi Hazretleridir Şafii, Maliki ve Hanbeli mezhebine mensup olanların itikatta imamları Ebu'l Hasani'l Eşari Hazretleridir
Amelde mezhep dorttur Hanefi, Şafii, Maliki, Hanbeli mezhepleridir Bir kimse, canı istediği zaman Hanefi mezhebine, canı istediği zaman diğer mezhebin hukumlerine gore hareket edemez
Sadece feri meselelerde olan farkliligin bazi sebeplerini şu şekilde siralamak mumkundur:
Ayetlerden kaynaklanan farkliliklar:
* Bazi ayetlerde kelimelerin mecazi veya hakiki manada kullanilip kullanilmadiginin farkli anlasilmasi
* Bir kelimenin birden fazla manaya gelmesi
* Ayette bir tahsisin olmamasi Yani yapilacak ise bir sinirlamanin getirilmemesi
* Emir ve nehiy ifadelerinin gercek manada kullanilip kullanilmadigi hususu
* Ayetlerdeki meselelerin net bir sekilde ortaya konmamasinin hikmeti kullarin akillarini kullanmaya tesvik icin olabilecegi gibi Rabbimizin kullarina karsi kesin ve zorlayici bir cizgi cizmek yerine biraz esneklik birakmak suretiyle rahmet ve merhametli olusu da olabilir
Hadislerden kaynaklanan farkliliklar:
* Lugatten kaynaklanan farkli anlayislar Arapca'nin cok ince bir lisan olmasi hasebiyle bir kelimenin bir harekesi manayi degistirir Bir hadis birkac okuyus sekliyle rivayet edildiginde imamlarin bunlardan birini tercih etmesi farka yol acar
* Mana ile rivayet caiz oldugu icin bazi hadisler tami tamina Peygamberimizin agzindan ciktigi sekliyle degil de mana ile rivayet edilmistir Ancak ravilerin ayni manaya geldigi dusuncesiyle onem vermedigi bir kelime bazan ayni hadisten farkli hukumlerin cikmasina sebep olmustur
* Imamlarin hadisleri anlamada birbirinden farkli olmasi Bu, ya hadisin cok manaya gelmesinden ya da imamlarin anlayis seviyesinin farkliligindan kaynaklanir
* Ayni meselede farkli iki hadisin bulunmasi ve imamlarin bunlari degerlendirerek bir hukum cikarmasi
* Imamlarin hadis bilgisinin farkli farkli olusu
* Peygamberimizin davranislarinin farkli anlasilmasi
* Hadiste kastedilen mananin anlasilmamasi
* Hadisin sahihligini tesbitteki metotlarin farkli olusu ve zayif hadisle amel edilip edilemeyecegi konusundaki gorus ayriliklari
* Bunlarin yaninda orf ve adetin fetvalarin verilisindeki tesiri, sahabe sozlerine itibar edip etmeme ve degişik fetva metodlari farkli goruslerin olusmasina neden olmustur
alıntı