Mezopotamya Uygarlıkları -Haritalı

Mezopotamya Uygarlıkları nedir

Mezopotamya Uygarlıkları Haritalı



Güneydoğu Anadolu'dan başlayarak, Basra Körfezine kadar uzanan, Dicle ve Fırat nehirleri arasındaki bölgeye Mezopotamya denir Mezopotamya Bereketli topraklara sahip olması, iklim şartlarının yerinde olması gibi nedenlerden nedeniyle sık sık istila ve göçlere sahne olmuş, millet arasındaki kültür etkileşimi fazla olduğundan medeniyet bu bölgede gelişmiştir

HİTİTLER

Anadolu'ya Kafkaslar'dan geldikleri varsayım edilmektedir
Kızılırmak çevresinde kurulmuştur Başşehirleri HATTUŞAŞ (Boğazköy)'dır
Hititler Suriye toprakları için Darı ile yaptıkları savaş sonucunda KADEŞ ANTLAŞMASINI imzaladılar Kadeş Antlaşması tarihte bilinen birincil antlaşmadır
Hititler'de asillerden oluşan PANKUŞ denilen bir meclis vardı Bu meclis kralın yetkilerini kısıtlıyordu
Hititlerde kraldan sonra en yetkili kişi TAVANANNA denilen kraliçeydi
Hititler krallarının hayatlarını anlatan ANAL adını verdikleri yıllıkları hazırlayarak, tarafsız TARİH YAZICILIĞI'nı başlatmışlardır
Hititler kayaları düzleştirerek, tanrı kabartmaları yapmışlardır ( İvriz ve Yazılıkaya Kabartmaları Hititlere aittir)
Hititler Asurlular kadar yıkıldılar

LİDYALILAR

Bugünkü Gediz ve Menderes ırmakları arasındaki bölgeye eski çağlarda LİDYA deniliyordu
Başkentleri SARDES(Sard)'dır
Lidyalılar ticarette geliştiler Tarihte PARA'yı başta kullanan Lidyalılar'dır
Lidyalılar Efes'ten başlayıp, Mezopotamya'daki Ninova'ya kadar uzanan KRAL YOLU'nun açılmasında
etkin oldular
Lidyalılara Persler son vermiştir
Lidyalıların kısa zamanda yıkılmasının sebebi, ordularının çeşitli kavimlerden toplanan ücretli askerlerden oluşmasıdır(Uyumlu ve sürekli ulusal ordusunu oluşturamamıştır)

PERSLER

Anadolu MÖ 543333 yılları aralarında İran'da kurulan PERS İMPARATORLUĞUNUN hakimiyetinde kaldı

SÜMERLER

Birbirinden bağımsız SİTE denilen şehir halkı devletleri halinde yaşadılar En manâlı şehirleri; Bitkiler, Uruk, Lagaş'tır Bu kent devletleri ENSİ veya PATESİ denilen Rahipkrallar kadar yönetiliyordu
Fazla tanrılı inanca sahip Sümerlerin tapınaklarına ZİGGURAT denirdi
Mezopotamya'da evler ve tapınaklar taş az olduğundan kerpiç ve tuğladan yapılmıştır
NOT: Keza bu özelliğinden ayrıca de sıkça istilalara uğradığından bu yapılar günümüze dek ulaşmamıştır
Günümüz Uygarlığının temeli olan yazıyı (TIRNAK YAZISI) ilk kez Sümerler bulmuştur(MÖ 3500)
Tarihte Birincil yazılı hukuk kuralları Sümerler kadar oluşturulmuştur Bu özellikleri ile Sümerlere dünyadaki birincil Hukuk devleti diyebiliriz
NOT: Lagaş Kralı URUKAGİNE tarafından oluşturulan birincil yazılmış kanunlar fidye ve layıksistemine dayanıyordu
Sümerlerin en önemli edebiyat eserleri; Gılgamış Destanı, Oluşum Destanı ve Tufan Hikayesi'dir
Sümerler Matematik ve Geometrinin temellerini atnışlardır (Dört işlemi bulmuşlar, dairenin alanını hesaplamışlar, çarpma ve bölme cetvelleri hazırlamışlardır)
Sümerler astronomide de gelişmişlerdir (Burçları bulmuşlar, bir ayı 30, bir yılı 360 gün olarak hesaplamışlardır
NOT: Dünyada başta AY YILI hesabına dayanan takvimi Sümerler bulmuşlardır
Son araştırmalara kadar örf, adet,geleneklerine ve dil yapılarına, kullandıkları aletlere bakılarak Sümerlerin Mezopotamya'ya Orta Asya'dan geldikleri Türk olabilecekleri varsayım edilmektedir
Akkadlar göre yıkılmışlardır

AKADLAR

Arap Yarımadasından Mezopotamya'ya gelen Sami kökenli bir kavimdir
Ilk sürekli ve uyumlu orduları kurmuşlardır (Bu sayede kısa zamanda Mezopotamya'nın tamamına sahip olmuşlardır)
Tarihte tanıdık birincil büyük imparatorluğu kurdular
Kurucuları SARGON, başkentleri AGADE'dir (Tapınaklarına da AGADE denilirdi)
En önemli mimari eserleri ZAFER ANITI'dır

BABİLLİLER

Birincil Mutlak Krallıkanlayışı Babil'de ortaya çıkmıştır
Ünlü kralları HAMMURABİ, ilk ANAYASA olarak tanıdık Hammurabi Kanunlarınıoluşturdu (Bu kanunlar Sami geleneklerinden ve Urukagine kanunlarından yararlanılarak hazırlanmıştır)
Babil Kulesive Babil'in Asma bahçelerien önemli eserleridir

ASURLULAR

Yukarı Mezopotamya'da(Güneydoğu Anadolu) kurulmuşlar, Toroslar ve Kapadokya'ya değin yayılmışlardır
Anadolu'da ticaret kolonileri kurdular (KÜLTEPE'de
Çivi yazısını Anadolu'ya öğreterek, Anadolu'da tarih devirlerini başlattılar
Tüm çivi yazılmış eserleri başkentleri NİNOVA'da toplayarak, birincil KÜTÜPHANECİLİK ve ARŞİVCİLİK
faaliyetini başlattılar


Mezopotamya Uygarlıkları
Seçme Parça *