Bu işlemde IVF’den farklı olarak her bir yumurtanın içine bir sperm enjekte edilir ve embriyoların gelişimi için beklenir. Gelişen embriyolardan transfer için uygun olanlar seçilir. Mikroenjeksiyon genellikle sperm sayısının çok düşük olması ve hatta menisinde hiç sperm olmamasına karşın, testisinde sperm bulunan erkeklerin tedavisinde tercih edilir.
EMBRİYO TRANSFERİ NE ZAMAN VE NASIL YAPILIR ?
Embriyo transferi tüp bebek tedavisinin son basamağıdır. Embriyolar rahime sıklıkla yumurta toplanması işleminden 48-72 saat sonra 2-8 hücreli durumda iken yerleştirilir. Ama işlem 2.-6. günler arasında da yapılabilir.
Embriyo transferi yapılacak hastanın idrara sıkışık olması gereklidir. Karından yapılan ultrason eşliğinde önceden karar verilen sayıda embriyo rahim ağzından ince bir kateter ile bırakılır. Embriyo transfer işlemi ağrılı bir işlem değildir ve anestezi gerektirmez. İşlem sonrası rahim içini döşeyen dokuyu (endometrium) desteklemek için hastaya iğne, fitil ya da krem şeklinde hormon ilaçları verilir. Bu tedavi gebelik oluşursa gebeliğin onuncu haftasına kadar devam eder. Gebelik oluşmayıp adet kanamasının olduğu durumlardaysa kanamanın başlamasıyla birlikte tedavi kesilir. Embriyo transferi sonrası 12. günde hasta kanda gebelik testi için çağırılır. Testi pozitif olanlarda iki gün sonra kan testi tekrarlanır.
Embriyo transferinden sonra normal aktivitelere dönmekle, dinlenmek arasında gebe kalma açısından fark bulunamamıştır. Ancak işlem sonrası 3-4 gün hastaya ağır işler yapmaması önerilir.
Transfer edilen embriyo sayısıyla klinik gebelik oranları arasında direkt bir ilişki mevcuttur.En iyi sonuçlar 2-4 embriyonun transfer edilmesiyle alınır. İkiden fazla sayıda embriyo transfer edildiğinde çoğul gebelik oranları oldukça yüksektir.
EMBRİYO DONDURMA İŞLEMİ NEDİR?
Fazla sayıda embriyosu olan çiftlerde transfer edilenlerden arta kalanlar kaliteli ise dondurulabilir ve Türkiye de 5 yıla kadar saklanabilir. Laboratuvar ortamlarının iyi olması halinde dondurulmuş embriyo transferinin başarısı oldukça yüksektir.
TÜP BEBEK TEDAVİSİNİN BAŞARISIZ OLDUĞU DURUMLARDA NE KADAR BEKLEMEK GEREKİR ?
İdeal olan iki tüp bebek denemesi arasında 1.5-2 ay beklenilmesidir. Maddi durum ve psikolojik faktörler uygun olduğunda ikinci deneme yapılabilir.
TÜP BEBEK UYGULAMASI SIRASINDA KARŞILAŞILABİLECEK SORUNLAR
Tedavinin iptal edilmesi: Hastaların tedaviye beklenen yanıtı vermemesi, yeterli sayıda yumurta oluşmaması durumunda olur. Genellikle bu oran 7’de 1’dir.
Yumurta bulunamaması: Nadiren overle ilgili problemler, daha sık olarak yumurta toplama işlemi öncesinde yumurtlama olması veya ultrason ve E2 takipleri normal olmasına karşın follikülden yumurta çıkmaması (Empty follikül sendromu) sonucu oluşur. EFS tüm siklüsların %2-7’sinde görülür ve özellikle kadın yaşının ileri olması halinde tekrarlama olasılığı %20’ye kadar çıkar.
Transfer zorluğu: Kadının anatomik problemleri nedeniyle embriyo transferi çok zor olabilir. Bu gibi durumlarda gebelik şansı düşmektedir.
Sperm bulunamaması: TESE uygulanan hastaların yaklaşık %40’nda sperm bulunamaz ve tedavi mecburen iptal edilir.
Döllenmenin olmaması: Yumurta toplama işlemi uygulanan kadınların %5’inde görülür. Çoğunlukla düşük sperm sayısına ya da yumurta ile ilgili problemlere bağlı olsa da her zaman nedenini ortaya koymak mümkün olmayabilir.
Gebelik testi öncesi kanama: Dış gebelik olasılığı: Tüp bebek uygulamalarından sonra dış gebelik ihtimali %1-3 arasındadır. Tüplerle ilgili ameliyat veya hasarlanma öyküsü olan kadınlarda görülme ihtimali artar. Çoğunlukla kahve rengi, lekelenme şeklinde vajinal kanama ve kasık ağrısı vardır ve seri kanda gebelik testi (beta HCG) takibinin yanında vajinal ultrason ile tanınabilir. Test gününden önce kanaması olanlarda gebelik şansı düşmekle birlikte gebelik olmadığı anlamına gelmez.
Ovarian Hiperstimülasyon sendromu (OHSS): Bazı kadınlarda yumurta üretimini artırmak için kullanılan ilaçlara karşı overlerin aşırı cevap vermesi nedeni ile oluşan bir durumdur. Kesin nedeni bilinmemektedir. Hastalarda uyarılmayı izleyen iki hafta içerisinde bazı yan etkiler meydana gelebilir. Bu durum karın boşluğu ile diğer vücut boşluklarında sıvı toplanması şeklinde ortaya çıkar. Belirtiler şişkinlik, alt karın ağrısı, bulantı, kusma, ishal, ağır vakalarda nefes darlığı ve kan pıhtılaşmasında artış şeklindedir. Tüp bebek uygulanan hastaların çoğunda hafif belirtiler görülebilmekle birlikte hastaların %5’inde durum giderek daha şiddetlenir ve bu hastaların hastanede yatarak tedavisi gereklidir. OHSS açısından riskli olan kişilerde tedavi iptal edilebilir veya yumurtalar toplandıktan sonra embriyo transferi ertelenebilir ve yumurtalar dondurulabilir ya da ilaç dozu düşürülebilir