Mişnâ

Mişnâ, İbrânice tekrardemektir Sözlü emirlerin kânun hâline getirilmiş ilk hâlidir Yahûdî îtikâdına göre, Allahü teâlâ Mûsâ aleyhisselâma, Tûr dağında Tevrat kitabını (Yazılı emirleri) verdiği gibi, bâzı ilimleri yâni (sözlü emirleri) de söyledi Mûsâ aleyhisselâm bu ilimleri Hârûn, Yûşâ ve Elîazar'a aleyhimüsselâm bildirdi Bunlar da kendilerinden sonra gelen peygamberlere bildirdiler Elîazar, Şuayb aleyhisselâmın oğludur Bu bilgiler hahamlardan hahamlara rivâyet edildi Mîlâddan önce 538 ve mîlâddan sonra 70 senelerinde çeşidli Mişnâlar yazıldı Bunlara Yahûdîlerin âdetleri, kânun müesseseleri, hahamların bir mevzudaki tartışmaları ve şahsî görüşleri de karıştırıldı Böylece Mişnâlar, hahamların indî görüş ve münâkaşalarını ifâde eden kitablar hâline geldi Diğer Mişnâları içinde toplayan en son ve en meşhur Mişnâ, mîlâdın ikinci asrında yahûdî hahamlarından Yehûda tarafından yazıldı Yehûda'dan sonra gelen hahamlar, Mişnâ'ya ilâveler ve şerhler yapmışlardır Mişnâ'nın lisanı, kendisinde Yunanca ve Latincenin tesiri görülen Yeni İbrânicedir Mişnâ'nın yazılmasından maksat, yazılı emr kabûl edilen Tevrat'ı tamamlayıcı olan sözlü emirleri tanıtmaktır Mişnâlar, Tevratlardan daha basît olup, kelime ve cümle şekilleri onlardan çok farklıdır Emirler, umûmî kâideler şeklinde bildirilmiştirDikkat çekici misâller verilmiştir Vâki' olmuş hâdiselere bâzan rastlanır Emirler beyan edilirken kaynak olarak Tevratların âyetleri verilir Mişnâ altı kısımdan meydana gelir: 1)Zerâim (tohumlar), 2)Moed (Mübârek günler Bayram ve oruç günleri gibi), 3) Nâşim (Kadınlar), 4)Nezikin (Zararlar), 5)Kedaşim (Mukaddes şeyler), 6)Tehera (Tahâret, temizlik) Bunlar altmış üç risâleye, risâleler de cümlelere ayrılmıştır (Harputlu İshâk Efendi)