Miyom nedir?
Miyomlar rahim kasından üreyen tümörlerdir. İyi huyludurlar. 35 yaş üstün kadınların yaklaşık %40'ında görülürler. Tek veya çok sayıda olabilirler. Yerleşim yerlerinde göre isimlendirilirler.
Şikâyet
Genellikle hiçbir şikâyete neden olmazlar. Fakat bazı durumlarda yerleşim yerlerine ve büyüklüklerine göre şikâyetlere neden olabilirler.
- Çok fazla büyüyerek diğer organlara bası yapabilirler. İdrar torbasına bası nedeni ile sık idrar çıkma isteği olur.
- Böbreklerden idrar torbasına idrarı getiren üreter adını verdiğiniz 2 adet boru şeklindeki yapılarak bası yaparak problemlere denen olabilir.
- Bağırsaklara bası yaparak kabızlık ve bağırsak tıkanıklığı
- Kasık toplardamarlarına bası yaparak damar iltihaplanması
- Yine fazla büyümesi ile kasık ağrısına, şiddetli adet sancılarına, ilişki sırasında ağrıya ve bel ağrısına neden olabilir.
- Rahim içindeki miyomlar veya rahim içine bası yapan miyomlar uzun ve aşırı kanamaya neden olabilirler. Rahim ağzındaki miyomlar ara kanamalara da neden olabilir.
- Rahim içindeki miyomlar veya rahim içine bası yapan miyomlar kısırlığa ve tekrarlayan düşüklere neden olabilirler. Rahim içinde olmayan, rahim içine bası yapmayan miyomların kısırlık ya da tekrarlayan düşük nedeni olup olmadıkları net değildir. Fakat bizim yapmış olduğumuz bir çalışmada bahsedilen miyomların da kısırlığa neden olabilecekleri yönünde bulgular tespit ettik (Bu miyomlar bazı sitokin dediğimiz maddeleri salgılayarak olumsuz etkiye neden olabilirler).
Miyom ile gebe kalınmış ise erken doğum, kasık ağrıları (gebelikte miyomlar büyüyebilir ve aşırı ağrıya eden olabilirler), gelişme geriliği gibi durumlar ortaya çıkabilir. Gebelikte miyomların çıkarılması ameliyatı asla yapılmamalıdır. Bu nedenle gebelik öncesi miyom tespit edilir ise doktorunuz ile bu konuyu tartışmalısınız. Uygun olgularda miyomun çıkarılması rahat ve problemsiz bir gebelik geçirmenizi sağlayabilir.
Tedavi
- Şikâyete neden olan miyomların en kabul gören tedavi şekli cerrahi olarak çıkartılmalarıdır.
- Ailesini tamamlamış, özellikle 40 yaş üstü kadınlarda miyomları çıkartmak yerine rahmin alınması daha akıllıca olabilir.
- Çocuk isteği olanlarda ve gençlerde ise miyom çıkarılması ameliyatı çok çok dikkatli ve özenli yapılmalıdır.
- Miyomlar rahim içerisinden çıkarılır iken rahim içine asla zarar verilmemelidir. Dikişler atılır iken rahim içerisinden (bebeğin yapıştığı yer) dikiş geçebilir ve rahim içinin kapanmasına ve yapışmasına neden olabilir ki bu durum gebe kalmaya engel olabilir.
- Miyom veya miyomlar çıkarıldıktan sonra rahim içinden dikiş geçilip geçilmediği histeroskopi yöntemi ile kontrol edilmelidir.
- Ayrıca miyomları rahimden çıkarttıktan sonra rahmin dikilmesi ve kapatılması mikrocerrahi prensipleri doğrultusunda gizli dikişler ile olmalıdır. Bağırsaklara temas edecek dışarıda dikiş bırakılır ise yapışıklık riski olacak bu da gebe kalmaya engel teşkil edebilecektir.
- Cerrahın deneyimi yeterli ise ve uygun durumlar var ise miyomların çıkarılması sağladığı sayısız avantajlar nedeni ile laparoskopik (kapalı) olarak yapılmalıdır.
Rahim içerisindeki miyomların çıkarılması histeroskopi yöntemi ile gerçekleştirilir.
Miyomları besleyen damarların tıkanması da diğer bir yöntemdir. Bu yöntemle bacaktan bir kateter yerleştirilir ve miyomu besleyen damara kadar ilerletilir. Damar tıkandıktan sonra işlem tamamlanır. Bu yöntemde en sık görülen şikayet işlem sonrası ağrılardır. Miyom embolizasyonunda nadir fakat ciddi istenmeyen durum ise %1 dolayında rahimi besleyen damarların da etkilenmesi ve rahimin kansız kalarak alınması gerekliliğidir. Bu nedenle çocuğu olmayan veya çocuk isteği olanlarda, gençlerde bu olumsuzluk nedeniyle dikkatle yapılmalıdır.
Miyom ameliyatı sonrası miyom tekrarlar mı?
Evet. Tekrarlayabilir.
Miyom çıkarılmasında sonra miyomların tekrarlaması birçok faktöre bağlıdır. Bu nedenle oranı tahmin etmek güçtür. Uygulanan cerrahi tekniğe, cerrahın deneyimine, işlem öncesi GnRHa (GnRHa verilenlerde tekrarlama olasılığı daha fazladır) verilip verilmediğine göre tekrarlama olasılığı değişir. Fakat unutulmamalıdır ki miyom rahim duvarından kendiliğinden gelişir. Ameliyatta gözle görülemeyecek ve elle hissedilemeyecek miyomlar 2-3 sene içeresinde büyüyebilir. Miyom çıkarılması donrası 5 yıl içinde miyom tekrarlama olasılığı kabaca %10'dur.
Önemli not
Miyom ameliyatları çok kanamaya neden olabilen ameliyatlardır. Gençlerde ve çocuk isteyenlerde çok nadir de olsa aşırı kanama nedeni ile rahmin alınması gerekebilmektedir.