Modern Oykunun Ozellikleri Nelerdir
Modern Hikaye ve Oyku Ozellikleri
Yaşanmış veya yaşanabilir bir olayı,belli kurallara bağlı olarak anlatan kısa yazılara hikaye(oyku) denir
Hikayede kişiler hayatlarının sadece bir yonuyle ele alınırlar Olay veya kişilere ait ayrıntıya girilmez
Hikayede kişi ve olay sayısı azdır Kimi zaman olaya gerek duyulmaz Hayatın bir kesiti alınır Bir an ın hikayesi oluşturulur, insan gerceği bir iki yanıyla ele alınır
Hikaye, ilk olarak İlk Cağ Anadolusunda masala ve tarihi eserlere girmiştir Hoşa giden , eğlendirici anlatım olarak gelişen hikayeye ,bu anlamıyla Homeros destanlarının ve Heredot tarihinin anlatımlarında rastlanır
Orta Cağ da ozellikle Hindistanda Binbir Gece Masalları yla sağlam bir hikaye geleneğinin varlığı bilinmektedir Bu gelenek Arapcadan yapılan cevrilerle Avrupaya yayılmıştır Ancak bu cağ Avrupasında yaygın olan hikayeleri ,masal,efsane,rivayet anlatımlarından ayıramıyoruz
Hikaye turunun ilk buyuk başarısını XIII Yuzyılda İtalyan edebiyatında goruyoruz Bu yuzyılda yazılan hikayelerin buyuk coğunluğu nuktelidir;Ancak seruven hikayeleri de az değildir
Hikayeye bugunku anlamda ilk edebi kimliği kazandıran İtalyan yazar Boccacio dur Sanatcı , ronesans hikayecilerini de etkilemiştir Ronesanstan sonra hızla gelişen hikaye XIX Yuzyılda edebiyatın en yaygın turlerinden biri olmuştur
Aynı yuzyılda, Tanzimatın ilanını takiben batının etkisiyle edebiyatımıza giren modern hikayeden once Turk edebiyatının yuzyıllar suren sağlam bir hikaye geleneği vardır
Bir kısmı gunumuzde de yaşayan halk hikayeleri , meddah hikayeleri , halk masalları bu geleneğin tanıklarıdır XIV ve XV yuzyıllarda yazıya gecirildiği sanılan Dede Korkut Hikayeleri ,cağdaş hikaye tekniğine yakın kurgusu ve planıyla Turk edebiyatının batıdan geride olmadığını gosteren eserlerdir
Hikaye kelimesi ilk olarak Tanzimatta roman karşılığında kullanıldı Bugunku anlamda hikayelere ise kucuk hikaye denildi
Haldun Taner Oykuyu romanın kısası, romanı oykunun uzunu sanmak bence yanlıştır oyku'nun ,roman'ın ayrı ozellikleri vardır Tekniği başka , işleyişi başka ,uslubu başka iklimi başkadiyor
Hikaye hayatın butunu icinde fakat, bir bolumu uzerine konulmuş derinliği olan bir buyutectir Bu buyutec altında kimi zaman olay , gelişim evreleriyle; kişi,zaman,cevre bağlantısı icinde ,hikaye boyunca irdelenir Yazar bir plana bağlı kalır Bu tur hikayelere klasik vaka (olay) hikayeleri diyoruz Bu teknik, Fransız yazar Guy de Maupassant tarafından yaygınlaştırıldığı icin ; klasik vaka hikayelerine Maupassant tarzı hikaye de denir Bu tarzın bizdeki temsilcileri Omer Seyfettin , Refik Halit Karay ,Huseyin Rahmi Gurpınar gibi yazarlardır
Kimin zamansa buyutecin altında incelenen olay değil hayatın kucuk bir kesiti, insan gerceğinin kendisidir Bu tarz hikayenin dunya edebiyatındaki temsilcisi ise Anton Cehov dur Cehov tarzı hikayede başarılı yazarlarımız arasında Sait Faik Abasıyanık , Memduh Şevket Esendal vardır
Modern Hikaye ve Oyku Ozellikleri
Yaşanmış veya yaşanabilir bir olayı,belli kurallara bağlı olarak anlatan kısa yazılara hikaye(oyku) denir
Hikayede kişiler hayatlarının sadece bir yonuyle ele alınırlar Olay veya kişilere ait ayrıntıya girilmez
Hikayede kişi ve olay sayısı azdır Kimi zaman olaya gerek duyulmaz Hayatın bir kesiti alınır Bir an ın hikayesi oluşturulur, insan gerceği bir iki yanıyla ele alınır
Hikaye, ilk olarak İlk Cağ Anadolusunda masala ve tarihi eserlere girmiştir Hoşa giden , eğlendirici anlatım olarak gelişen hikayeye ,bu anlamıyla Homeros destanlarının ve Heredot tarihinin anlatımlarında rastlanır
Orta Cağ da ozellikle Hindistanda Binbir Gece Masalları yla sağlam bir hikaye geleneğinin varlığı bilinmektedir Bu gelenek Arapcadan yapılan cevrilerle Avrupaya yayılmıştır Ancak bu cağ Avrupasında yaygın olan hikayeleri ,masal,efsane,rivayet anlatımlarından ayıramıyoruz
Hikaye turunun ilk buyuk başarısını XIII Yuzyılda İtalyan edebiyatında goruyoruz Bu yuzyılda yazılan hikayelerin buyuk coğunluğu nuktelidir;Ancak seruven hikayeleri de az değildir
Hikayeye bugunku anlamda ilk edebi kimliği kazandıran İtalyan yazar Boccacio dur Sanatcı , ronesans hikayecilerini de etkilemiştir Ronesanstan sonra hızla gelişen hikaye XIX Yuzyılda edebiyatın en yaygın turlerinden biri olmuştur
Aynı yuzyılda, Tanzimatın ilanını takiben batının etkisiyle edebiyatımıza giren modern hikayeden once Turk edebiyatının yuzyıllar suren sağlam bir hikaye geleneği vardır
Bir kısmı gunumuzde de yaşayan halk hikayeleri , meddah hikayeleri , halk masalları bu geleneğin tanıklarıdır XIV ve XV yuzyıllarda yazıya gecirildiği sanılan Dede Korkut Hikayeleri ,cağdaş hikaye tekniğine yakın kurgusu ve planıyla Turk edebiyatının batıdan geride olmadığını gosteren eserlerdir
Hikaye kelimesi ilk olarak Tanzimatta roman karşılığında kullanıldı Bugunku anlamda hikayelere ise kucuk hikaye denildi
Haldun Taner Oykuyu romanın kısası, romanı oykunun uzunu sanmak bence yanlıştır oyku'nun ,roman'ın ayrı ozellikleri vardır Tekniği başka , işleyişi başka ,uslubu başka iklimi başkadiyor
Hikaye hayatın butunu icinde fakat, bir bolumu uzerine konulmuş derinliği olan bir buyutectir Bu buyutec altında kimi zaman olay , gelişim evreleriyle; kişi,zaman,cevre bağlantısı icinde ,hikaye boyunca irdelenir Yazar bir plana bağlı kalır Bu tur hikayelere klasik vaka (olay) hikayeleri diyoruz Bu teknik, Fransız yazar Guy de Maupassant tarafından yaygınlaştırıldığı icin ; klasik vaka hikayelerine Maupassant tarzı hikaye de denir Bu tarzın bizdeki temsilcileri Omer Seyfettin , Refik Halit Karay ,Huseyin Rahmi Gurpınar gibi yazarlardır
Kimin zamansa buyutecin altında incelenen olay değil hayatın kucuk bir kesiti, insan gerceğinin kendisidir Bu tarz hikayenin dunya edebiyatındaki temsilcisi ise Anton Cehov dur Cehov tarzı hikayede başarılı yazarlarımız arasında Sait Faik Abasıyanık , Memduh Şevket Esendal vardır