iltasyazilim
FD Üye
Modifikasyon ve Mutasyon Karşılaştırması örnekleri
Modifikasyon ve Dönüşüm Karşılaştırması hakkında veri
Modifikasyon nedir
Değişim nedir
Modifikasyon ve Mutasyon Karşılaştırması
Bir canlıda karakterlerin oluşumunu genetik inşa ve çevre koşulları etkiler
Canlıda görülen özelliklerin bazıları sadece ırsi olmalarına rağmen bazıları genetik ve çevrenin ortak etkileşmesiyle ortaya çıkabilir
Benzer kalıtımsal yapıdaki iki canlının özellikleri çevre şartlarının etkileriyle çeşitlilik gösterebilir
( farklı ortamlarda yetiştirilen tek yumurta ikizlerindeki boy –kilo – akıl farklılıkları )
Çevre etkisiyle canlıda daimi veya kalıcı olmayan değişiklikler meydana gelebilir
M O D İ F İ K A S Y O N
Etraf şartlarının etkisiyle canlının dış görünüşünde meydana gelen ırsi olmayan geçici değişikliklerdir
Modifikasyona tesir eden faktörler ISI , IŞIK , BESLENME , NEM ,
Modifikasyona sebep olan çevre şartları ortadan kalktığında modifikasyonda ortadan kalkar
Bir kovanda döllenmiş yumurtadan çıkan arı larvaları ;
Bal ve çiçek tozlarıyla beslenirse İŞCİ ARILAR
Arı sütüyle beslenirse KRALİÇE ARI olur
Çuha çiçekleri ;
30 35 sıcaklıkta BEYAZ ÇİÇEK
15 20 sıcaklıkta KIRMIZI ÇİÇEK oluştururlar
Himalaya tavşanlarının kulak – kuyruk – bacak tüyleri ;
Kışın SİYAH renkli ,
Yazın BEYAZ renkli olurlar
Yetiştirilen fideler ;
Işıklı ortamda YEŞİL renkli
Işıksız ortamda AÇIK renkli olurlar
Sirke sinekleri büyüyürken ;
200 üstünde KIVRIK KANATLI olurlar
160 aşağıda KIVRIK KANATLI olmazlar
insan teni güneşte BRONZLAŞIR
Modifikasyonda gen yapısı değişmeyen yalnızca genin tesir mekanizması etkilenir
Modifikasyon VÜCUT HÜCRELERİNDE görülür
M U T A S Y O N
Gen ve kromozomların ( DNA ) kimyasal yapılarında meydana gelen kimyasal değişmelerdir
Mutasyonlar DNA nın kendisini eşlemesi sırasında meydana gelir
MUTASYONUN NEDENLERİ :
A – EŞEY KROMOZOMLARININ YAPISINDAN
Bazen anneden gelen yumurta hücresini yada babadan gelen sperm hücresini etkileyerek yavru canlıda değişikliğe yol açmasıdır
( sağırlık –dilsizlikalbinolukhemofili – renk körlüğü )
B – EMBRİYONUN ( ZİGOTUN ) ETKİLENMESİNDEN
Üreme hücreleriyle anne ve babadan canlıya dürüst bilgiler aktarıldığı halde embriyonun gelişimi aşamasında etkilenmesiyle oluşmasıdır
( doğum izleri – tavşan dudak )
C – KROMOZOMLARIN IYICE AYRILMAMASINDAN
Kromozomların mayoz bölünme sırasında tamamiyle birbirinden ayrılmadığında kromozom sayısı değişir ( 47 kromozom lu ) canlıda öbür karakterlerin ortaya çıkmasına neden olur
(mongolizm )
MUTASYONA ETKI EDEN FAKTÖRLER
aRadyasyon
bKimyasal maddeler
cPh derecesi ( asitlik bazlık derecesi )
dSıcaklık
eBesinlerdeki katkı maddesi maddeleri
fAteşli hastalıklar
MUTASYON ÇEŞİTLERİ
A GEN ( NOKTA ) MUTASYONU
Bir DNA molekülünün kesin bir uygun meydana gelen değişmelerdir
B – KROMOZOM MUTASYONU
Kromozomlardan bir parçanın kopması , kopan parçanın zıt dönerek bağlanması ya da yerine başka bir parçanın bağlanmasıyla oluşur
Gövde hücrelerinde meydana gelen mutasyonlar ( değişmeler ) sonraki nesillere aktarılmaz
Üreme hücrelerinde meydana gelen mutasyonlar ( değişmeler ) sonraki nesillere aktarılır
Alışılagelmiş DNA şifresi Mutasyona uğramış DNA şifreleri
A T T G C G A T T G C G A T T G C G
T A A C G C T A A G C C T A G C
Mutasyona niçin olan maddelere MUTAJEN maddeler denir
Değişim sonucunda özelliğini kaybeden gene MUTANT GEN denir
Eşeyli üreyen canlılarda mutasyon üreme hücrelerinde meydana gelirse yeni kazanılan özellikler nesilden nesile aktarılır
Eşeysiz üreyen canlılarda mutasyon beden hücrelerinde olsa dahi yeni özellik nesilden nesile aktarılabilir
Mutasyonlar çoğunlukla canlıda olumsuz etki yapsa da ara sıra olumlu değişmelere neden olabilmektedir
MUTASYONA ÖRNEKLER
• Renk pigmentlerinin olmaması ( albinoluk ) , fazla parmaklılık , down sendromu, hemofili , orak gözenekli olan anemisi ve kanser insanlarda görülen mutasyonlara örnektir
• Tavuk ve kuzularda görülen kısa bacaklılık , keçilerdeki dört boynuzluluk hayvanlarda görülen mutasyona örnektir
• Tohumu bol , daha kocaman ve lezzetli veya şekli değiştirilmiş sebze ve meyveler bitkilerde görülen mutasyona örnektir
• Mutasyonlar nesilden nesile aktarılarak çok uzun sürenin sonunda yeni türlerin oluşmasına neden olabilir *
Modifikasyon ve Dönüşüm Karşılaştırması hakkında veri
Modifikasyon nedir
Değişim nedir
Modifikasyon ve Mutasyon Karşılaştırması
Bir canlıda karakterlerin oluşumunu genetik inşa ve çevre koşulları etkiler
Canlıda görülen özelliklerin bazıları sadece ırsi olmalarına rağmen bazıları genetik ve çevrenin ortak etkileşmesiyle ortaya çıkabilir
Benzer kalıtımsal yapıdaki iki canlının özellikleri çevre şartlarının etkileriyle çeşitlilik gösterebilir
( farklı ortamlarda yetiştirilen tek yumurta ikizlerindeki boy –kilo – akıl farklılıkları )
Çevre etkisiyle canlıda daimi veya kalıcı olmayan değişiklikler meydana gelebilir
M O D İ F İ K A S Y O N
Etraf şartlarının etkisiyle canlının dış görünüşünde meydana gelen ırsi olmayan geçici değişikliklerdir
Modifikasyona tesir eden faktörler ISI , IŞIK , BESLENME , NEM ,
Modifikasyona sebep olan çevre şartları ortadan kalktığında modifikasyonda ortadan kalkar
Bir kovanda döllenmiş yumurtadan çıkan arı larvaları ;
Bal ve çiçek tozlarıyla beslenirse İŞCİ ARILAR
Arı sütüyle beslenirse KRALİÇE ARI olur
Çuha çiçekleri ;
30 35 sıcaklıkta BEYAZ ÇİÇEK
15 20 sıcaklıkta KIRMIZI ÇİÇEK oluştururlar
Himalaya tavşanlarının kulak – kuyruk – bacak tüyleri ;
Kışın SİYAH renkli ,
Yazın BEYAZ renkli olurlar
Yetiştirilen fideler ;
Işıklı ortamda YEŞİL renkli
Işıksız ortamda AÇIK renkli olurlar
Sirke sinekleri büyüyürken ;
200 üstünde KIVRIK KANATLI olurlar
160 aşağıda KIVRIK KANATLI olmazlar
insan teni güneşte BRONZLAŞIR
Modifikasyonda gen yapısı değişmeyen yalnızca genin tesir mekanizması etkilenir
Modifikasyon VÜCUT HÜCRELERİNDE görülür
M U T A S Y O N
Gen ve kromozomların ( DNA ) kimyasal yapılarında meydana gelen kimyasal değişmelerdir
Mutasyonlar DNA nın kendisini eşlemesi sırasında meydana gelir
MUTASYONUN NEDENLERİ :
A – EŞEY KROMOZOMLARININ YAPISINDAN
Bazen anneden gelen yumurta hücresini yada babadan gelen sperm hücresini etkileyerek yavru canlıda değişikliğe yol açmasıdır
( sağırlık –dilsizlikalbinolukhemofili – renk körlüğü )
B – EMBRİYONUN ( ZİGOTUN ) ETKİLENMESİNDEN
Üreme hücreleriyle anne ve babadan canlıya dürüst bilgiler aktarıldığı halde embriyonun gelişimi aşamasında etkilenmesiyle oluşmasıdır
( doğum izleri – tavşan dudak )
C – KROMOZOMLARIN IYICE AYRILMAMASINDAN
Kromozomların mayoz bölünme sırasında tamamiyle birbirinden ayrılmadığında kromozom sayısı değişir ( 47 kromozom lu ) canlıda öbür karakterlerin ortaya çıkmasına neden olur
(mongolizm )
MUTASYONA ETKI EDEN FAKTÖRLER
aRadyasyon
bKimyasal maddeler
cPh derecesi ( asitlik bazlık derecesi )
dSıcaklık
eBesinlerdeki katkı maddesi maddeleri
fAteşli hastalıklar
MUTASYON ÇEŞİTLERİ
A GEN ( NOKTA ) MUTASYONU
Bir DNA molekülünün kesin bir uygun meydana gelen değişmelerdir
B – KROMOZOM MUTASYONU
Kromozomlardan bir parçanın kopması , kopan parçanın zıt dönerek bağlanması ya da yerine başka bir parçanın bağlanmasıyla oluşur
Gövde hücrelerinde meydana gelen mutasyonlar ( değişmeler ) sonraki nesillere aktarılmaz
Üreme hücrelerinde meydana gelen mutasyonlar ( değişmeler ) sonraki nesillere aktarılır
Alışılagelmiş DNA şifresi Mutasyona uğramış DNA şifreleri
A T T G C G A T T G C G A T T G C G
T A A C G C T A A G C C T A G C
Mutasyona niçin olan maddelere MUTAJEN maddeler denir
Değişim sonucunda özelliğini kaybeden gene MUTANT GEN denir
Eşeyli üreyen canlılarda mutasyon üreme hücrelerinde meydana gelirse yeni kazanılan özellikler nesilden nesile aktarılır
Eşeysiz üreyen canlılarda mutasyon beden hücrelerinde olsa dahi yeni özellik nesilden nesile aktarılabilir
Mutasyonlar çoğunlukla canlıda olumsuz etki yapsa da ara sıra olumlu değişmelere neden olabilmektedir
MUTASYONA ÖRNEKLER
• Renk pigmentlerinin olmaması ( albinoluk ) , fazla parmaklılık , down sendromu, hemofili , orak gözenekli olan anemisi ve kanser insanlarda görülen mutasyonlara örnektir
• Tavuk ve kuzularda görülen kısa bacaklılık , keçilerdeki dört boynuzluluk hayvanlarda görülen mutasyona örnektir
• Tohumu bol , daha kocaman ve lezzetli veya şekli değiştirilmiş sebze ve meyveler bitkilerde görülen mutasyona örnektir
• Mutasyonlar nesilden nesile aktarılarak çok uzun sürenin sonunda yeni türlerin oluşmasına neden olabilir *