Mona Lisa Yalandan Gülümsemiş

Mona Lisa gülümsemesi, Leonardo Da Vinci tarafından resmedildiğinden beri dikkat çeken bir gülümseme. Hakkında hikayeler anlatılan ve araştırmalara konu olan bu gülümseme, yine bir araştırma ile gündeme geldi.

Araştırmanın başındaki isim olan Luca Marsili, Cortex dergisinde yayımlanan makalesinde gülümsemenin sahte olduğunu söyledi. Marsili, makalesinde mutluluğun sadece sol tarafta ifade edildiğini belirtti. Asimetrik gülümsemenin gerçek bir gülümseme olmadığını belirten araştırmacı, bu durumun ayrıca denekler yalan söylerken görüldüğünü de belirtti.

Marsili ve arkadaşları, 42 kişiye Mona Lisa’nın sağ ve sol yanında görülen farklı ifadeleri gösterdi. Katılımcıların %92.8’i, sol tarafta mutluluk ifadesi gördüklerini belirtti. Sağ tarafta mutluluk ifadesi gördüğünü söyleyen ise olmadı.


Araştırmacılar ayrıca resimde hiç üst yüz kası aktivitesi görmediklerini belirtti. Gerçek gülümsemelerde yanaklar yukarı doğru çıkar ve göz çevresindeki kaslar kırışır. Bu gülümsemeye, Duchenne gülümsemesi denir. Duchenne gülümsemesi ile uzaktan yakından alakası olmayan bu gülümseme ise sahte bir duyguyu ve yalan söyleyen bir özneyi yansıtıyor.

Araştırmacılar, saatlerce sabit oturarak resmedilen bir kişinin bu kadar uzun süre gülümsemesini hiç de olası bulmuyor. Gülümsemenin sahte olması, Da Vinci’nin modelini eğlendirmeye çalışan soytarılarının başarısız olduğunu gösteriyor (soytarı; Rönesans dönemlerinde, bir asilzadenin evinde, misafirlerini eğlendirmek için bulunan eğlendiricilerdir. Günümüzde soytarı kelimesi daha çok olumsuz anlamda kullanıldığı için böyle bir hatırlatma yapma gereksinimi duyduk).

Araştırmacılar, Da Vinci’nin bu durumdan haberdar olması durumunda ise resmin farklı şekilde değerlendirilmesi gerektiğini ifade ediyor. Böyle bir ihtimal gerçekse, resim bir self portre, ölü birinin resmi ya da gizli mesaj içeren bir resim olabilir.

Bu araştırma, herhangi bir kurum ya da kuruluş tarafından finanse edilmeden gerçekleştirildi.