Mondros mutarekesi maddeleri
Mondros Mutarekesinin onemi
İngiltere Hukumetinin, Muttefikleriyle anlaşmış olarak, yetkili kıldığı İngiltere ’nin Akdeniz Donanması Başkomutanı Sayın Oramiral Sir Arthur Cough Calthorpe ile, Turk Hukumetinin yetkili kıldığı Donanma Bakanı Sayın Rauf Bey, Dışişleri Bakanlığı Musteşarı Sayın Reşat Hikmet Bey ve Genelkurmay'dan Yarbay Sadullah Bey arasında kararlaştırılıp bağıtlanan Silah Bırakışımı koşulları:
1 Canakkale ve Karadeniz Boğazlarının acılması ve Karadeniz'e gecişin sağlanması; Canakkale ve Karadeniz Boğazları kalelerinin Muttefiklerce işgal edilmesi
2 Turk sularındaki tum mayın tarlalarının, torpido kovanlarının ve oteki engellerin yerlerinin gosterilmesi ve bunların taranması ya da kaldırılması icin, istemde bulunulunca, yardım edilmesi
3 Karadeniz'deki mayınlara ilişkin eldeki tum bilgilerin verilmesi
4 Muttefik savaş tutsakları ve gozaltında bulundurulan ya da tutsak olan Ermenilerin tumunun İstanbul'da toplanarak, hic bir koşula bağlı olmaksızın, Muttefiklere teslim edilmesi
5 Sınırların denetlenmesi ve ic guvenliğin sağlanması icin gerekli olan askeri birlikler dışında, Turk Ordusunun gecikmeksizin terhis edilmesi (Birliklerin insan gucu ve konuşu, daha sonra, Muttefiklerce, Turk Hukumetine danışılarak, saptanacaktır)
6 Turk karasularında ya da Turkiye'nin işgalindeki sularda bulunan tum savaş gemilerinin teslim edilmesi; Turk karasularında kolluk ya da benzeri amaclar icin gerekli gorulebilecek belirli kucuk gemiler dışında, anılan gemilerin gosterilecek Turk limanında ya da limanlarında gozaltına alınması
7 Muttefiklerin, kendi guvenliklerini tehdit edecek herhangi bir durum ortaya cıkarsa, herhangi bir stratejik noktayı işgal etme hakkı bulunması
8 Şu sırada Turk işgali altında olan tum limanların ve barınakların Muttefik gemilerince ozgurce kullanılması ve duşman tarafından kullanılmasının Onlenmesi, ozdeş koşullar, ticaret ve Ordunun terhisi amacları icin Turk sularında bulunan Turk ticaret gemilerine de uygulanacaktır
9 Tum Turk limanlarında ve tersanelerinde her turlu gemi onarımı kolaylıklarından yararlanılması
10 Toros tunel sisteminin Muttefiklerce işgali
11 Kuzey batı İran'daki Turk Birliklerinin gecikmeksizin savaş oncesi sınırların gerisine cekilmeleri icin daha once verilmiş bulunan buyruk yerine getirilecektir
Kafkasların Trans Caucasia, Maverai Kafkas bir bolgesinin Turk Birliklerince boşaltılması daha once buyrulmuş bulunmaktadır; bu bolgenin geri kalan bolumunun boşaltılmasına, oradaki durum Muttefiklerce incelendikten sonra, gerek gorulurse, girişilecektir
12 Turk makamlarının haberleşmeleri dışında, tum telsiz telgraf ve kablo istasyonlarının Muttefiklerce denetim altına alınması
13 Denizciliğe, askerliğe ve ticarete ilişkin her turlu gereclerin yok edilmesinin onlenmesi
14 Ulkenin gereksinimleri karşılandıktan sonra, Muttefiklere Turk kaynaklarından komur, akaryakıt ve deniz gerecleri satın alma kolaylıkları gosterilmesi
Bu nesnelerden hicbiri ihrac edilmeyecektir
15 Kafkasya demiryollarının şu sırada Turk denetimi altında bulunan bolumlerini de kapsamak uzere, tum demiryollarında, halkın gereksinimleri gereği gibi goz onunde tutulmak koşuluyla, Muttefik makamlarının bunları tumuyle diledikleri gibi kullanabilmeleri amacıyla, Muttefik Denetleme gorevlilerinin yerleştirilmesi
Bu hukum Batum'un Muttefiklerce işgalini de kapsar Turkiye, Baku'nun Muttefiklerce işgaline hicbir bicimde karşı cıkmayacaktır
16 Hicaz'da, Asir'de, Yemen'de, Suriye'de ve Irak'da tum garnizonların en yakın Muttefik komutanına teslim olmaları ve, 5 Maddede Ongorulen duzenin korunması icin gerekenler dışında, tum Birliklerin Kilikya'dan cekilmesi
17 Trablus ve Bingazi'deki tum Turk Subaylarının en yakın İtalyan garnizonuna teslim olmaları Bunlar teslim olma buyruğuna uymazlarsa, Turkiye, bu Subaylara ikmal gonderilmesini ve kendileriyle haberleşmenin kesilmesini sağlamayı yukumlenir
18 Mısrata'yı da kapsamak uzere, Trablus ve Bingazi'de işgal edilen tum limanların en yakın Muttefik garnizonuna teslimi
19 Denizci, asker ve sivil tum Almanların ve Avusturyalıların bir ay icinde Turk ulkelerinden cıkartılması; uzak bolgelerdekilerin de olanaklı en erken bir tarihte cıkartılması
20 Beşinci Madde uyarınca terhis edilecek Turk Ordusunun, taşıtlarıyla birlikte, arac ve gereclerinin, silahlarının ve cephanesinin kullanılış bicimi konusunda verilebilecek buyrukların yerine getirilmesi
21 Muttefiklerin cıkarlarını korumak icin Turk Donatım iaşe Bakanlığına bir Muttefik temsilcinin atanması Bu temsilciye, işbu amacın gerektirdiği tum bilgilerin verilmesi
22 Turk tutsaklarının Muttefik Devletler buyruğunda tutulması Askerlik cağı dışındaki Turk sivil tutsakların salıverilmesi konusu goz onunde tutulacaktır
23 Turkiye bakımından Merkez Devletleri Almanya, Avusturya ile tum ilişkilerin kesilmesi zorunluğu
24 Altı Ermeni ilinde Vilayatı sitte karışıklık cıkarsa, Muttefikler bu illerin herhangi bir bolumunu işgal etme hakkını ellerinde tutarlar
25 Muttefiklerle Turkiye arasında duşmanca eylemler 31 Ekim 1918 Perşembe gunu, yerel saatle oğleden başlamak uzere, duracaktır
Limni'de, Mondros limanında, İngiltere Kıratlığının Agamemnon Savaş Gemisinde, 30 Ekim 1918'de, iki ornek olarak, imzalanmıştır
Mondros Mutarekesinin onemi
İngiltere Hukumetinin, Muttefikleriyle anlaşmış olarak, yetkili kıldığı İngiltere ’nin Akdeniz Donanması Başkomutanı Sayın Oramiral Sir Arthur Cough Calthorpe ile, Turk Hukumetinin yetkili kıldığı Donanma Bakanı Sayın Rauf Bey, Dışişleri Bakanlığı Musteşarı Sayın Reşat Hikmet Bey ve Genelkurmay'dan Yarbay Sadullah Bey arasında kararlaştırılıp bağıtlanan Silah Bırakışımı koşulları:
1 Canakkale ve Karadeniz Boğazlarının acılması ve Karadeniz'e gecişin sağlanması; Canakkale ve Karadeniz Boğazları kalelerinin Muttefiklerce işgal edilmesi
2 Turk sularındaki tum mayın tarlalarının, torpido kovanlarının ve oteki engellerin yerlerinin gosterilmesi ve bunların taranması ya da kaldırılması icin, istemde bulunulunca, yardım edilmesi
3 Karadeniz'deki mayınlara ilişkin eldeki tum bilgilerin verilmesi
4 Muttefik savaş tutsakları ve gozaltında bulundurulan ya da tutsak olan Ermenilerin tumunun İstanbul'da toplanarak, hic bir koşula bağlı olmaksızın, Muttefiklere teslim edilmesi
5 Sınırların denetlenmesi ve ic guvenliğin sağlanması icin gerekli olan askeri birlikler dışında, Turk Ordusunun gecikmeksizin terhis edilmesi (Birliklerin insan gucu ve konuşu, daha sonra, Muttefiklerce, Turk Hukumetine danışılarak, saptanacaktır)
6 Turk karasularında ya da Turkiye'nin işgalindeki sularda bulunan tum savaş gemilerinin teslim edilmesi; Turk karasularında kolluk ya da benzeri amaclar icin gerekli gorulebilecek belirli kucuk gemiler dışında, anılan gemilerin gosterilecek Turk limanında ya da limanlarında gozaltına alınması
7 Muttefiklerin, kendi guvenliklerini tehdit edecek herhangi bir durum ortaya cıkarsa, herhangi bir stratejik noktayı işgal etme hakkı bulunması
8 Şu sırada Turk işgali altında olan tum limanların ve barınakların Muttefik gemilerince ozgurce kullanılması ve duşman tarafından kullanılmasının Onlenmesi, ozdeş koşullar, ticaret ve Ordunun terhisi amacları icin Turk sularında bulunan Turk ticaret gemilerine de uygulanacaktır
9 Tum Turk limanlarında ve tersanelerinde her turlu gemi onarımı kolaylıklarından yararlanılması
10 Toros tunel sisteminin Muttefiklerce işgali
11 Kuzey batı İran'daki Turk Birliklerinin gecikmeksizin savaş oncesi sınırların gerisine cekilmeleri icin daha once verilmiş bulunan buyruk yerine getirilecektir
Kafkasların Trans Caucasia, Maverai Kafkas bir bolgesinin Turk Birliklerince boşaltılması daha once buyrulmuş bulunmaktadır; bu bolgenin geri kalan bolumunun boşaltılmasına, oradaki durum Muttefiklerce incelendikten sonra, gerek gorulurse, girişilecektir
12 Turk makamlarının haberleşmeleri dışında, tum telsiz telgraf ve kablo istasyonlarının Muttefiklerce denetim altına alınması
13 Denizciliğe, askerliğe ve ticarete ilişkin her turlu gereclerin yok edilmesinin onlenmesi
14 Ulkenin gereksinimleri karşılandıktan sonra, Muttefiklere Turk kaynaklarından komur, akaryakıt ve deniz gerecleri satın alma kolaylıkları gosterilmesi
Bu nesnelerden hicbiri ihrac edilmeyecektir
15 Kafkasya demiryollarının şu sırada Turk denetimi altında bulunan bolumlerini de kapsamak uzere, tum demiryollarında, halkın gereksinimleri gereği gibi goz onunde tutulmak koşuluyla, Muttefik makamlarının bunları tumuyle diledikleri gibi kullanabilmeleri amacıyla, Muttefik Denetleme gorevlilerinin yerleştirilmesi
Bu hukum Batum'un Muttefiklerce işgalini de kapsar Turkiye, Baku'nun Muttefiklerce işgaline hicbir bicimde karşı cıkmayacaktır
16 Hicaz'da, Asir'de, Yemen'de, Suriye'de ve Irak'da tum garnizonların en yakın Muttefik komutanına teslim olmaları ve, 5 Maddede Ongorulen duzenin korunması icin gerekenler dışında, tum Birliklerin Kilikya'dan cekilmesi
17 Trablus ve Bingazi'deki tum Turk Subaylarının en yakın İtalyan garnizonuna teslim olmaları Bunlar teslim olma buyruğuna uymazlarsa, Turkiye, bu Subaylara ikmal gonderilmesini ve kendileriyle haberleşmenin kesilmesini sağlamayı yukumlenir
18 Mısrata'yı da kapsamak uzere, Trablus ve Bingazi'de işgal edilen tum limanların en yakın Muttefik garnizonuna teslimi
19 Denizci, asker ve sivil tum Almanların ve Avusturyalıların bir ay icinde Turk ulkelerinden cıkartılması; uzak bolgelerdekilerin de olanaklı en erken bir tarihte cıkartılması
20 Beşinci Madde uyarınca terhis edilecek Turk Ordusunun, taşıtlarıyla birlikte, arac ve gereclerinin, silahlarının ve cephanesinin kullanılış bicimi konusunda verilebilecek buyrukların yerine getirilmesi
21 Muttefiklerin cıkarlarını korumak icin Turk Donatım iaşe Bakanlığına bir Muttefik temsilcinin atanması Bu temsilciye, işbu amacın gerektirdiği tum bilgilerin verilmesi
22 Turk tutsaklarının Muttefik Devletler buyruğunda tutulması Askerlik cağı dışındaki Turk sivil tutsakların salıverilmesi konusu goz onunde tutulacaktır
23 Turkiye bakımından Merkez Devletleri Almanya, Avusturya ile tum ilişkilerin kesilmesi zorunluğu
24 Altı Ermeni ilinde Vilayatı sitte karışıklık cıkarsa, Muttefikler bu illerin herhangi bir bolumunu işgal etme hakkını ellerinde tutarlar
25 Muttefiklerle Turkiye arasında duşmanca eylemler 31 Ekim 1918 Perşembe gunu, yerel saatle oğleden başlamak uzere, duracaktır
Limni'de, Mondros limanında, İngiltere Kıratlığının Agamemnon Savaş Gemisinde, 30 Ekim 1918'de, iki ornek olarak, imzalanmıştır