bilgisayarci
FD Üye
Merkez Bankası (MB) 20 Şubat’ta enflasyondaki seyrin yüzde 8.2 düzeyindeki yıl sonu varsayımıyla büyük ölçüde uyumlu olduğunu belirterek siyaset faizini ‘daha ölçülü‘ kelamlarıyla nitelendirdiği 50 baz puan indirimle yüzde 10.75 düzeyine çekmişti.
MB böylelikle lider Murat Uysal’ın vazifeye geldiği devri kapsayan altı PPK toplantısında, siyaset faizi yüzde 24 düzeyinden 1,325 baz puan indirilmiş oldu.
Moody’s’in bugün yayınladığı rapora nazaran nominal faiz oranı ocakta yüzde 10.75 ile yüzde 12.2 olan yıllık enflasyondan düşük düzeyde olup, gerçek faiz oranının eksi yüzde 1.45 olmasına yol açtı. Türkiye’nin gerçek faiz oranları, Ocak 2020’deki para siyaseti komitesi toplantısından bu yana negatif oldu.
Raporda şu tabirler kullanıldı: “Negatif gerçek faiz, bankalara fon sağlamayı ve Türk lirasına yatırım yapmayı, gerçek faiz oranları müspet olan başka gelişmekte olan piyasalardan daha az cazip hale getirmekte ve büyük olasılıkla MB’nin kredibilitesini olumsuz etkileyebilir ve bu da yatırımcı itimadını zayıflayabilir.”
Moody’s’in raporuna nazaran, MB’nin düşük faizleri, TL mevduat sahiplerine ödenen faizin daha da düşmesine neden olabilir ve bu da mevduat sahiplerinin daha fazla dolarizasyona gitmesine yol açar.
Rapora nazaran, Türk bankalarının değerli bir kırılganlığı, yatırımcı inancına hassas olan yabancı para cinsinden kısa vadeli fonlamaya (Kasım 2019 itibariyle 51 milyar dolar) değerli ölçüde bağlı olmaları.
Moody’s raporuna nazaran Türkiye’nin gerçek faizleri, MB’nin Ocak 2020’deki para siyaseti toplantısından sonra, Arjantin hariç birçok gelişmekte olan piyasadaki artıdaki gerçek faizlerin bilakis negatif oldu.
Rapora nazaran, avro bölgesi ülkeleri İngiltere, Kanada, Japonya yahut Avustralya üzere Türkiye’den daha düşük risk profiline sahip ülkelerin hepsi negatif faiz oranlarına sahip.
Raporda negatif gerçek faiz oranlarının Türk bankalarının ‘riskten kaçışını‘ artırdığı ve riskten kaçış devirlerinde faiz oranlarının artık Türkiye’ye ve Türk bankalarına yatırım yapma riskini telafi etmediği belirtildi. Bu senaryo, 2018 kur krizi sırasında olduğu üzere sermaye piyasalarına erişimi son derece zorlaştırabilir.
MB’nin geçen yıl ortasından beri gerçekleştirdiği sert faiz indirimleri gerçek getirileri TL mevduat sahipleri için negatif düzeye düşürmüş durumda. Fakat Merkez Bankası’na nazaran gerçek faiz hesaplamalarında yalnızca mevcut enflasyon değil enflasyon beklentileri de dikkate alınmalı. Enflasyon iddialarını de hesaba katan gerçek faiz hesaplamalarına nazaran de TL’nin getirisi sert düşmüş durumda. Fakat MB’nin iddiası olan yüzde 8.2 ya da piyasa iddiası olan yüzde 10 dikkate alındığında gerçek faiz hala müspet.
Uysal ocak ayı sonundaki açıklamasında, “Gerçekleşenden çok varsayım edilen enflasyonu baz aldığımızda aslında hala müspet gerçek getiri öngördüğümüzü söyleyebilirim” demişti.