Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Bu minik familyanın üyeleri genelde Amerika tropikalleri ’nin en ünlülerinden olan “Nymphalidaey ’e dahil edilir Güneşte parıldayan büyük mavi Morfoyu yağmur ormanlarına içten kanat açarken bir anlığına görmek, unutulmaz bir deneyimdir
Yaygın Adı: Morfolar
Familya: Mophidae
Ekip: Lepidoptera
Nesil Sayıları: Takriben 50 (ABD de değil)
Kanat Açıklığı: Takriben 7515 cm arasında
Bedensel Özellikleri: Yetişkinleri çok geniş; daha aşağı yüzleri başlıca gözbenek sıralarıyla kahverengi, üstteki yüzü aydınlık ve ışıltılı metalik mavi, bir takım türleri ise beyaz inci gibi parlar, fazla azı kahverengi ve siyahi, 4 yürüyen bacağı, tırtılların bariz tüy öbekleri ve çatallı kuyrukları vardır
Alışkanlıkları: Yetişkin erkekler başlıca ormanda etkin olarak uçarlar, çoğunlukla da ırmakları takip ederler; genelde alt yüzdeki gözbenekleri açığa çıkartacak şekilde kanatlar kapalı halde tünerler
Hayat Çizgisi: Erkek ve dişiler çoğunlukla farklı renklerdedir; erkekler dişileri arayarak devriye gezerler; çiftleşme ara sıra görülür; kubbe biçimli yumurtalar tek tek veya kümeler halinde bırakılır; tırtıllar tek başlarına veya grup halinde beslenir
Besin Tarzı: Yetişkinler çoğunlukla ormanın zeminindeki bozuk meyvelerle fakat bununla birlikte sızan ağaç öz suyu, çürümüş mantar, leş ve balçıkla beslenirler; larvaları 6 ayrı familyaya ait yaprakları yer
Yaşam Alanı: Birçok süre hain tropikal yağmur ormanlarında, bazen de kuru ormanlar ve açık epeyce kuru dağ eteklerinde Yeryüzünde Dağılımı: İç ve Güney Amerika ’nın tropikal bölgelerinde, Meksika ’dan Arjantin ’e dek
Mavi morfo kelebeği, Morpho menelaus, iç ve Güney Amerika ’nın yağmur ormanlarında bulunur Erkek, mavi kanatlarını katladığında avcılar daha alçak yüzdeki kabuk rengine aldanırlar Kanat genişlikleri 15 cm ’dir*Morfoların çok büyük yelkensi kanatlarıyla inip çıkarak zikzak çizdiği kendilerine has bir uçuş şekilleri vardır İndikten daha sonra kanatlar, gözbenek zincirleriyle iyi saklanmış kahverengi alt yüzlerini ortaya çıkaracak biçimde aniden kapanır Bütün Morfo türleri jakamar (Galbulidae) gibi kuşlar tarafından yakalandıkları için bu uyarı gereklidir Yenilmeyen, uyarıcı renklere sahip veya taklitçi hiçbir tür bulunmaz Mavi Morfo kanatlarının ince tüylerine genelde jakamar tünekleri ’nin yanında atılmış olarak rastlanır Bunlar kuşun, öngörülemeyen “dalıp çıkma tarzı uçuşundan dolayı yakalanması oldukça kuvvet olan kelebekler yakalamaktaki yoğun çabalarının ürünüdür Aydınlık mavi kanatlarının aniden flaş gibi parlaması avcının zorluğunu arttıran bir unsurdur
Koleksiyonerlerin Kurbanları
Bütün morfolar, eşit şekilde gösterişli değildir Bazıları donuk gölgeli kahverengiyken, akışkan renklerde olanları da vardır Kosta Rika ’da bazı Morpho peleides ’in bazı popülasyonları mavi, diğerleri kısmi kahverengi, çok az bir kısmı da düz kahverengidir Güzelliklerinden dolayı mavi türler mücevher, süs eşyası veya teşhir kutularında numune olarak kullanılmak üzere yoğun ticari birleştirme faaliyeti yüzünden zorluk çekmektedirler
Kanatların büyüleyici mavisi en ince ayrıntısına kadar yapısal olduğu için, (pigment kaynaklı değildir) renkleri yıllar sonra zeka asla solmaz Morpho cypris muhtemelen en yoğun şekilde toplanan türdür
Neden bazı türlerin erkeklerinin mavi, dişilerinin ise kahverengi olduğu bilinmemektedir Erkekler birbirlerinden etkilenebilmektedir ve bir koleksiyoncu göre sallanan mavi bir eşarp gibi ama; bu erkekleri ölüme çeken eski bir tuzaktır Mavi bir nesneyi keşfetme güdüsüyle cezbedilebilirler Buna karşın dişiler mavi nesnelerden etkilenmez ve gün içinde erkeklerin faal olduklarından farklı zamanlarda aktif ve daha gizemlidirler ve ara sıra görülürler Çiftleşen eşlerin ormanın zemininde görülebilmesine karşın bu familyanın çiftleşme alışkanlıkları hakkında bilgimiz değil denecek dek azdır Erkekler sabahın büyük bir kısmını bir dere veya orman kıyısında zor bulunan dişilerin arayışıyla devriye gezerek geçirirler En azından bazı türlerde erkekler dişileri fazla uzun mesafeler boyunca etrafında ayartıcı şekilde kanat çırparak takip ederler Bazı türleri sadece balta girmemiş ormanlarda yaşayabiliyorken neyse oysa belirtilen ya da değişikliğe uğramış bir çok Morfo ormanlarda hala yaygınlığını korumaktadır
Solda: bu morfo ’nun mavi pırıltısı girişim etkileriyle yaratılmıştır Altında: Brezilya yağmur ormanlarında pupadan yeni meydana çıkan erişkin Morpho laertes
Yumurtalar, Larvalar ve Pupalar
Morfo yumurtaları güya küre biçiminde ve bir takım türlerde yığınlar halinde depolansa da, çoğunlukla tek başlarına bırakılır Tırtıllar genellikle açık renkli ve oldukça tüylü olmaya yatkındırlar Geniş baş kapsülü çok sayıda uzun tüyle bezenmiştir Tırtılın arkadaki ucunda beden uzunluğunun üçte ikisi uzunluğunda iki kuyruk vardır Pupalar kuyruk uçlarından asılı dururlar ve Morfo pupaları ovaldir O cinste yumurtadan erişkin hale geçme süresi 90 ile 120 gün civarındadır
Kaynakça:
BBC Vahiş Doğa Ken Preston ? Mafham
Yaygın Adı: Morfolar
Familya: Mophidae
Ekip: Lepidoptera
Nesil Sayıları: Takriben 50 (ABD de değil)
Kanat Açıklığı: Takriben 7515 cm arasında
Bedensel Özellikleri: Yetişkinleri çok geniş; daha aşağı yüzleri başlıca gözbenek sıralarıyla kahverengi, üstteki yüzü aydınlık ve ışıltılı metalik mavi, bir takım türleri ise beyaz inci gibi parlar, fazla azı kahverengi ve siyahi, 4 yürüyen bacağı, tırtılların bariz tüy öbekleri ve çatallı kuyrukları vardır
Alışkanlıkları: Yetişkin erkekler başlıca ormanda etkin olarak uçarlar, çoğunlukla da ırmakları takip ederler; genelde alt yüzdeki gözbenekleri açığa çıkartacak şekilde kanatlar kapalı halde tünerler
Hayat Çizgisi: Erkek ve dişiler çoğunlukla farklı renklerdedir; erkekler dişileri arayarak devriye gezerler; çiftleşme ara sıra görülür; kubbe biçimli yumurtalar tek tek veya kümeler halinde bırakılır; tırtıllar tek başlarına veya grup halinde beslenir
Besin Tarzı: Yetişkinler çoğunlukla ormanın zeminindeki bozuk meyvelerle fakat bununla birlikte sızan ağaç öz suyu, çürümüş mantar, leş ve balçıkla beslenirler; larvaları 6 ayrı familyaya ait yaprakları yer
Yaşam Alanı: Birçok süre hain tropikal yağmur ormanlarında, bazen de kuru ormanlar ve açık epeyce kuru dağ eteklerinde Yeryüzünde Dağılımı: İç ve Güney Amerika ’nın tropikal bölgelerinde, Meksika ’dan Arjantin ’e dek
Mavi morfo kelebeği, Morpho menelaus, iç ve Güney Amerika ’nın yağmur ormanlarında bulunur Erkek, mavi kanatlarını katladığında avcılar daha alçak yüzdeki kabuk rengine aldanırlar Kanat genişlikleri 15 cm ’dir*Morfoların çok büyük yelkensi kanatlarıyla inip çıkarak zikzak çizdiği kendilerine has bir uçuş şekilleri vardır İndikten daha sonra kanatlar, gözbenek zincirleriyle iyi saklanmış kahverengi alt yüzlerini ortaya çıkaracak biçimde aniden kapanır Bütün Morfo türleri jakamar (Galbulidae) gibi kuşlar tarafından yakalandıkları için bu uyarı gereklidir Yenilmeyen, uyarıcı renklere sahip veya taklitçi hiçbir tür bulunmaz Mavi Morfo kanatlarının ince tüylerine genelde jakamar tünekleri ’nin yanında atılmış olarak rastlanır Bunlar kuşun, öngörülemeyen “dalıp çıkma tarzı uçuşundan dolayı yakalanması oldukça kuvvet olan kelebekler yakalamaktaki yoğun çabalarının ürünüdür Aydınlık mavi kanatlarının aniden flaş gibi parlaması avcının zorluğunu arttıran bir unsurdur
Koleksiyonerlerin Kurbanları
Bütün morfolar, eşit şekilde gösterişli değildir Bazıları donuk gölgeli kahverengiyken, akışkan renklerde olanları da vardır Kosta Rika ’da bazı Morpho peleides ’in bazı popülasyonları mavi, diğerleri kısmi kahverengi, çok az bir kısmı da düz kahverengidir Güzelliklerinden dolayı mavi türler mücevher, süs eşyası veya teşhir kutularında numune olarak kullanılmak üzere yoğun ticari birleştirme faaliyeti yüzünden zorluk çekmektedirler
Kanatların büyüleyici mavisi en ince ayrıntısına kadar yapısal olduğu için, (pigment kaynaklı değildir) renkleri yıllar sonra zeka asla solmaz Morpho cypris muhtemelen en yoğun şekilde toplanan türdür
Neden bazı türlerin erkeklerinin mavi, dişilerinin ise kahverengi olduğu bilinmemektedir Erkekler birbirlerinden etkilenebilmektedir ve bir koleksiyoncu göre sallanan mavi bir eşarp gibi ama; bu erkekleri ölüme çeken eski bir tuzaktır Mavi bir nesneyi keşfetme güdüsüyle cezbedilebilirler Buna karşın dişiler mavi nesnelerden etkilenmez ve gün içinde erkeklerin faal olduklarından farklı zamanlarda aktif ve daha gizemlidirler ve ara sıra görülürler Çiftleşen eşlerin ormanın zemininde görülebilmesine karşın bu familyanın çiftleşme alışkanlıkları hakkında bilgimiz değil denecek dek azdır Erkekler sabahın büyük bir kısmını bir dere veya orman kıyısında zor bulunan dişilerin arayışıyla devriye gezerek geçirirler En azından bazı türlerde erkekler dişileri fazla uzun mesafeler boyunca etrafında ayartıcı şekilde kanat çırparak takip ederler Bazı türleri sadece balta girmemiş ormanlarda yaşayabiliyorken neyse oysa belirtilen ya da değişikliğe uğramış bir çok Morfo ormanlarda hala yaygınlığını korumaktadır
Solda: bu morfo ’nun mavi pırıltısı girişim etkileriyle yaratılmıştır Altında: Brezilya yağmur ormanlarında pupadan yeni meydana çıkan erişkin Morpho laertes
Yumurtalar, Larvalar ve Pupalar
Morfo yumurtaları güya küre biçiminde ve bir takım türlerde yığınlar halinde depolansa da, çoğunlukla tek başlarına bırakılır Tırtıllar genellikle açık renkli ve oldukça tüylü olmaya yatkındırlar Geniş baş kapsülü çok sayıda uzun tüyle bezenmiştir Tırtılın arkadaki ucunda beden uzunluğunun üçte ikisi uzunluğunda iki kuyruk vardır Pupalar kuyruk uçlarından asılı dururlar ve Morfo pupaları ovaldir O cinste yumurtadan erişkin hale geçme süresi 90 ile 120 gün civarındadır
Kaynakça:
BBC Vahiş Doğa Ken Preston ? Mafham
