Mors Telgrafı İcadı kim icat etti

Mors Telgrafı İcadı Mors Telgrafı kim icat etti,mors icadi,mors buluşu,mors telgırafı tarihce,Mors Telgrafı kim buldu,Mors Telgrafı nezaman bulundu,

imagesmorstelgrafiicadikimicatetti5b0692bb0b36b


1793′te Convention Meclisi, Claude Chappe ’inkini resmen tanıdı diye oteki mucitlerin kabuklarına cekildiklerini ve kendilerini yenilmiş saydıklarını sanmamalıyız Mucit her şeyden once inanclı kişidir Dehasına cılgın bir guven vardır ve hatta bir rakibin başarısı bile kendisinin yanlış yolda olduğuna inanması icin yeterli değildir Oyle ki, Chappe şebekesi kurulup işletilmeye başlandığı halde, optik telgrafın en iyi yol olmadığına, ses ve elektriğe dayanılarak daha verimli sonuclar alınabileceğine inananlar, kanılarına uygun araştırmalarını surdurmeye devam ettiler

Ozellikle elektrikli telgraf bircok muciti meşgul etmekteydi Cunku gece ve sisten etkilenmeyişi, duzenli kullanılmasını ve guvenilir bir arac olmasını sağlayacak bulunmaz bir nitelikti Boyle duşunenlerin başında Georges Lesage (17241803) gelmekteydi Meydana getirdiği her biri alfabenin bir harfini yollayan 24 tellik makineyi 1774′te denemeye koydu Ucuna bağlanan bir elektrostatik makineyle elektriklenmiş olup obur ucta bulunan ufak bir topu itmekteydi Bu sistem değişik şekiller altında Fransa ’da Lomond, Almanya ’da Reiser, İspanya ’da Bettancourt, sonra da Salva tarafından denendi

Bunların iki ortak kusuru vardı: Once, elektriklenmiş maddelerin itilmesi makinenin alıcı kısmında karışıklıklar cıkarmaktaydı, sonra daha da onemlisi, elektrostatik deşarj, pratik olmayan bir aractı Bu, 1800′de Volta pillerinin icadından sonra daha belirli olarak meydana cıktı Bu pil, araştırmacıların emrine surekli bir akım vermekteydi

Bundan ilk yararlanmasını bilen Bavyeralı bilgin Soemmering oldu Onun da makinesinde Lesage ’inki gibi 24 hat vardı ve bunların her birinin karşı ucu bir voltametreye bağlı duruyordu Gonderilen harfler, o harflere karşılık olan voltametrenin icinde meydana getirdiği baloncuklardan anlaşılıyordu Makine henuz işe yarayamayacak ilkellikteydi ve kullanılır hale gelmesi icin daha bircok icatların yapılmasını beklemek gerekti

Bu buluşlar 1819 1833 yılları arasında yapılan elektrodinamik konusundaki icatlardır Bu alanda Oersted Ampere ve Faraday gibi buyuklerin adları duyuldu Bu kişilerin araştırma ve icatları sayesinde telgrafcılar elektromıknatıs gibi kımıldayan toplarla ya da pilde oynaşan baloncuklarla kıyaslanmayacak duyarlıkta bir arac elde ettiler Mıknatıs konusunda araştırmalar da yapmakta olan buyuk Matematikci Gauss, Fizikci Weber ’le birlikte 1833′te Goetingen ’de bu ilkeyle işleyen bir elektrikli telgraf istasyonu kurdu Bu alıcı aynalı bir galvanometre olup mesajları yansıyan ışıklar şeklinde alıyordu Bu ilkeyi Gauss ve Weber ’le aynı zamanda başkaları da kullanmaktaydılar: Rusya ’da Schilling, (17861837), İskocya ’da Ritchie ve Alexander…

Aynı ilkeye dayanan bu calışmaların ayrı yerlerde ve aynı zamanda surdurulmesi elektrikli telgrafın verilerinin birleştirilmiş ve kafalarda imgelenmiş olduğunu ispatlamaktadır Bilim adamları gerekli oğeleri getirmişlerdi, iş teknisyenlerin huner ve yaratıcılığına kalmıştı Guclu hayal ve huner sahibi mucitler hemen hemen butun buyuk ulkelerde bulunduğundan telgrafla ilgili bir yığın projeler meydana getirilmekteydi

İngiltere ’de, Schilling ’in deneylerini izlemiş olan Cooke adlı bir oğrenci Charles Wheatstone (18021875) adlı bir bilginin yardımıyla 1837′de kadranlı bir telgraf imal etti Bunda harfler galvanometrenin beş iğnesiyle gosterilmekte ve bu iğneler vericinin maniplesine aynı sayıda telle bağlı bulunmaktaydı

Almanya ’da, Munih Universitesi fizikcisi Cari Steinheil (1801 1870) pilin yerine iki yonde akım veren bir enduktor kullandı Ve bu iki akımı bir elektromıknatısın uzerine uyguladı Makine gerektiği gibi işletildiğinde, alıcıda elektromıknatısların karşıtlı sapmaları goruluyordu Bunlara birer kalem bağlanıp onunde bir kağıt şerit cevrildiğinde, kağıda şekiller cizilmekte ve bunlar onceden tespit edilen kotlarla yorumlanabilmekteydi 18371838 yıllarında Steinheil bunu bir millik uzaklıkta denedi Cooke ’unkine olan ustunluğu tek telle işlemesiydi ve akımın donuş teli de kaldırılmıştı Mucitbilgin toprağın donuş iletkenliği gorevini yapabileceğini bulmuştu

Amerika ’da telgrafcılık alanına atılan kişi bir oğrenci ya da bir bilim adamı değil, unlu bir ressam oldu: Samuel Morse 27 Nisan 1791′de dunyaya gelmişti O da Fulton gibi sanata İngiltere ’de ve Benjamin West ’in desteğiyle atılmıştı Yoksulluk ve turlu mutsuzluklarla gecen yıllardan sonra ABD ’nin resmi ressamı olmuştu Tumturaklı ve usta fırcasıyla ulkesinin onemli tarihi olaylarını tuvale aktarmaktaydı Bundan başka Washington, La Payette, Monroe gibi unlu general ve siyaset adamlarının portrelerini yapmıştı Oyle ki, 1829′da Fransa ’ya geldiğinde bir unlu kişi sıfatıyla akademi artistleri ve siyaset adamları tarafından karşılandı

Bununla birlikte adını olumsuzleştirecek olan hikayesi, 3 yıl sonra Amerika ’ya donmek uzere bindiği Fransız gemisi Sully ’de başladı Orada, oğrenimini Fransa ’da yapmış olup belki de hatıra diye ulkesine bir elektromıknatıs goturmekte olan vatandaşı genc kimyacı Charles Jackson ile tanıştı Bu arac hakkında gemide yapılan tartışmalar Morse ’un ilgisini cekti Ancak, bir ressamdan beklenmeyecek kadar bu konulara yakınlığı olsa gerekti ki, geminin kaptanına gercek bir kehanet diye niteleyebileceğimiz şu sozleri soylemişti:

“Kaptan, gunun birinde telgraftan dunyanın harikalarından biri diye soz ettiklerini duyarsanız, onun 13 Kasım 1832′de Sully ’de icat edildiğini hatırlayın

Havadan bir soz mu? Sanatcı duşleri mi? Bunları soyleyemeyiz Cunku 1837′de, İngiltere ’de Cooke ve Wheatstone, Almanya ’da Steinheil, kendi icatları olan telgrafların beratlarını alırlarken, New York ’ta resim sanatı profesoru olan Morse da aynı formalitelerle meşguldu Makinesi kısa bir sureden beri bircok ulkede kullanılanlara benzer bir mekanizmaya sahipti: Dokunulduğunda elektriklenip devreyi kapatan eksenli bir maniple, alıcıdaysa elektromıknatıs tarafından cekilen oynak bir armatur ve bunun bir kağıt şeridi uzerinde bıraktığı izler… Calışmalarına Muhendis Alfred Vail da katılmış ve mucite bazı cok yararlı bilgiler vermişti Bunlardan en onemlisi bugun Morse dediğimiz alfabe konusuyla ilgili olanıdır

Morse telgrafını dunyanın cok kısa bir surede benimsediği ve fabrikatorlerin imal etmek icin birbirleriyle yarışa başladıkları sanılmasın Gercekten, CookeWheatstone ya da Steinheil ’inkinden belli ustunlukleri yoktu Kaldı ki bir ressamın, bilginlerin alanına burnunu sokmasını kimse hoş karşılamıyordu, İngiltere işi teknisyenliğe dokup zavallı Cooke ’u uzaklaştırmış olan Wheatstone ’dan başka kimseye guvenmeye niyetli gorunmuyordu Almanya da yalnız Steinheil ’i tutmaktaydı, Fransa ise hala Chappe ’dan vazgecmiyordu Morse ’a da başkent başkent dolaşıp hukumetlere, icadıyla ilgilenmeleri icin dil dokmek kalıyordu

1848′de İngiltere ’deki bircok demiryolu şirketi Wheatstone ’un sistemini uygulamaya başlamıştı bile Ve yalnız ulaşımda kullanmakla yetinmeyip halkın hizmetine de sunmuşlardı Ote yandan Bavyera ’da Steinheil, Prusya ’da karmaşık ve guc bir sistem olan SiemensHalske kullanılmaktaydı Avusturya, Wheatstone ’un bir değişik şekli olan Bain sistemini kabul etmiş ABD ’deyse Morse, Senato ’yu sonunda ikna edebilmiş ve Meclis, WashingtonBaltimore arasında (64 km) bir hat kurulması icin 30000 dolarlık kredi verilmesini kabul etmişti

Bu kararın tarihi, deneyin de yapıldığı 24 Mayıs 1844′ tur Morse, juri ve davetlilerle birlikte Washington ’da bulunuyordu Vali ise Baltimore ’daydı Genc bir kız İncil ’i actı ve şu başlığı okudu: “Tanrı neyi yarattı? Morse, Baltimore ’a bu cumleyi iletti ve Vail derhal aynı şeyleri geri gonderdi Karşılığın cabukluğu inancsızların duraksamalarını bir anda sildi ve Baltimore ’dan bir ailenin, telgrafla akrabalarına sağlık haberini gondermesi uzerine taşkın heyecan gosterilerine donuştu Morse ’un kaderi yeni bir şekil almıştı Elbette, her buyuk icattan sonra olduğu gibi aleyhine ust uste davalar acılacaktı, ama mucit başardığına ve zamanın kendi lehine calışacağına emindi

Morse ’un karşılaşacağı en buyuk gucluk, kendisinin de tahmin ettiği gibi, kurulmuş olan tesisleri yıkmaktı Gercekten uygar ulkelerin coğunda telgraf bir sureden beridir işlemekteydi, oyle ki, buyuk masraflarla meydana getirdikleri tesisleri, yeni bir makine icin bozmaya hic biri niyetli gorunmuyordu

Steinheil değerli bir bilgin olduğu kadar mert karakterli bir insandı Rakibinin sistemine ilk katılan o oldu Boylece Alman şebekesi Morse ’la donatıldı ve 1850′de 2400 km ’yi aştı Hollanda şebekesi 1845′te ve Morse ’un, Wheatstone ’u guclukle yendiği Belcika şebekesi de 1847′de acıldı Aynı tarihte fizikci ve siyaset adamı Carlo Matteuci (18111868) İtalya ’yı once kadranlı bir makineyle, sonra Morse ’la bu devreye kattı Onu 1850′de Rusya, 1852′de İsvicre, 1845′te İspanya izlediler

Ya Fransa? Geleneksel Chappe ’a sıkı sıkı sarılmış olan hukumet ve yoneticiler elektrikli telgrafın ateşli taraftarlarının şiddetli yermelerine inatla karşı koymaktaydılar, İngiltere ’de Wheatstone ’un, Bavyera ’da Steinheil ’in sistemleri guzel guzel işliyor, Amerika ’da Morse ’un New YorkBaltimore hattının başarısının yarattığı heyecanın yankıları ta oradan duyuluyor ve Fransa durmuş, Chappe kulelerini geliştirmeye bakıyordu Bu utanc verici gecikmeye şiddetle dikkati ceken Arago oldu Bu konuda nasıl olduysa, demiryolundakinden daha sağduyulu bir davranışı benimsemişti Boylece, 1844 yılında, ParisRouen arasına bir deneme hattı cekilmesi icin 240000 franklık bir kredi verilmesi kabul edildi ve işlerin yonetimine Muhendis Louis Breguet (18041883) atandı

Bu ad, yuzyılın en unlu saat ve Chappe aracları yapımcısı AbrahamLouis Breguet ’den (17471823) oturu saygıyla anılmaktaydı: Torunu Louis Breguet bu unu hem pekiştirmiş, hem bilgin soyunun devamını sağlamıştı Oğlu Antoine Breguet (1851 1882) sanayi elektrikcilikte un yapmış ve torunu Louis Breguet, havacılığının onculerinden ve kahramanlarından biri olmuştur

ParisRouen hattını kurmakla gorevlendirilen Breguet ’nin her şeyden once cetin bir sorunu cozumlemesi gerekiyordu Telgraf idaresi muduru Alphonse Foy, servislerinin bu faaliyete yardımcı olmalarını ilke olarak kabul etmekle birlikte, kurulacak istasyonun, Chappe ’ın işaretlerini vermesini şart koşuyordu Breguet bu kalın kafalıyla mucadeleden yılmadı ve onu, iğneleri Chappe ’ın hareketlerini tekrarlayan bir kadranlı makine gostererek kandırdı

ParisRouen hattı yenilik taraftarlarını haklı cıkarttı 1846′da yeni bir hattın (ParisLille) kurulmasına karar verilmesi, Fransa ’nın da elektrikli telgraf cevresine katıldığına işaretti Zaten FoyBreguet sistemi sekiz yıl sonra değiştirildi ve Morse kabul edildi, ote yandan kadranlı Breguet telgrafı demiryolu şirketlerince yuzyılın sonlarına kadar kullanıldı

ABD telgraf telleriyle oruluyordu Bunların uzunluğu 1855′te 45000 km ’yi bulmuştu İngiltere dışında Avrupa ve dunyanın coğu ulkeleri Morse makineleriyle donanmıştı Yaşlı mucit hayatının son yıllarında une, huzura ve servete kavuşmuştu Kendisine bir ata gibi saygı gosteriliyor, madalya ve onurlar veriliyor, akademiye seciliyor, kendi heykel anıtının acılış toreninde bulunuyordu 2 Nisan 1872′de olduğunde adı, bir ozel ad olmaktan cıkmış, cins ‘isim ’ olarak sozluklere girmişti

Alıntı​