iltasyazilim
FD Üye
MUALLİM NACİ
1850 ’de İstanbul ’da doğdu 13 Nisan 1893 ’te İstanbul ’da yaşamını yitirdi Dilin yalınlaştırılmasını savunan Tanzimat Dönemi'nin manâlı şair ve yazarı Ana adı Ömer 7 yaşındayken babasını kaybetti Varna ’ya dayısının yanına gönderildi Orada medrese öğrenimi fark etti Bir yanlamasına da Arapça, Farsça, Fransızca ve hat öğrendi Hulusîmahlasıyla yazılar yazdı Bir zaman Varna Rüştiyesi ’nde öğretmenlik yaptı Sait Paşa ’nın özel kâtibi olarak Rumeli ve Anadolu ’nun çoğu kentini dolaştı Birincil şiirlerini Nacîmahlasıyla 1867 ’den başlayarak yazdı İstanbul ’a geldi Memuriyetten ayrıldı 1883 ’te Ahmed Mithad Efendi'nin önerisiyle Tercümanı Gerçeklik gazetesinin edebiyat sayfasını yönetmeye başladı Mesudı Harabîtakma adıyla yayınladığı aruzla yazılmış gazelleriyle ün yaptı 1994'te Ahmed Mithad'ın kızıyla evlendi Kayınpederi tarafından Tercümanı Gerçeklik ’i eski edebiyat yanlılarının sözcüsü durumuna getirmekle suçlanınca istifa etti Yazılarını, Saadet, Tarik, Mürüvvet, Mirsad, İmdadü ’l Midad gazeteleriyle, kendi çıkardığı Mecmuai Muallim dergisinde sürdürdü Galatasaray Lisesi ve Mektebi Hukuk ’ta edebiyat dersleri verdi Aruzla ve an edebiyatının hemen her türünde yazdığı şiirler yüzünden eski edebiyatın temsilcisi sayıldı Fakat yeni edebiyata aleyhinde çıkan, eskiyi savunan bir yazar olmadı, an şiiri kurallarını da tam olarak uygulamadı Eleştirilerini dilbilgisi ve aruz kurallarına bağlı kalınması noktasında yoğunlaştırdı Recaizade Mahmut Ekrem ve çevresindeki genç şairlerle giriştiği tartışmalar, döneminde Türk edebiyatına yeni bir soluk getirdi Serveti Fünun yazarlarını kayda değer ölçüde etkiledi Eedebiyat tarihi ve sözlük çalışmalarıyla da ilgi çekti Victor Hugo, S Prudhomme, Alphonse de Musset ve Emile Zola ’dan Türkçe ’ye çeviriler yaptı
Eserleri
Şiir:
Terkibi Bendi Muallim Naci
Ateşpare (1883)
Şerâre (1884)
Fürûzan (1885)
Sümbüle (1889)
Yadigârı Naci
Eleştiri:
Muallim (1886)
Demdeme (1886)
Anı:
Medrese Hatıraları (1885)
Ömer ’in Çocukluğu (18901969)
Sözlük:
Lügatı Naci (18911978)
Araştırma:
Osmanlı Şairleri (18901986)
İstilahâtı Edebiyye (18901984)
Esâmi (1890)
Mektup:
Muhaberat ve Muhaverat (1884)
Şöyle Böyle (1884)
Mektuplarım (1886)
Oyun:
Heder (ölümünden daha sonra, 1908) *
1850 ’de İstanbul ’da doğdu 13 Nisan 1893 ’te İstanbul ’da yaşamını yitirdi Dilin yalınlaştırılmasını savunan Tanzimat Dönemi'nin manâlı şair ve yazarı Ana adı Ömer 7 yaşındayken babasını kaybetti Varna ’ya dayısının yanına gönderildi Orada medrese öğrenimi fark etti Bir yanlamasına da Arapça, Farsça, Fransızca ve hat öğrendi Hulusîmahlasıyla yazılar yazdı Bir zaman Varna Rüştiyesi ’nde öğretmenlik yaptı Sait Paşa ’nın özel kâtibi olarak Rumeli ve Anadolu ’nun çoğu kentini dolaştı Birincil şiirlerini Nacîmahlasıyla 1867 ’den başlayarak yazdı İstanbul ’a geldi Memuriyetten ayrıldı 1883 ’te Ahmed Mithad Efendi'nin önerisiyle Tercümanı Gerçeklik gazetesinin edebiyat sayfasını yönetmeye başladı Mesudı Harabîtakma adıyla yayınladığı aruzla yazılmış gazelleriyle ün yaptı 1994'te Ahmed Mithad'ın kızıyla evlendi Kayınpederi tarafından Tercümanı Gerçeklik ’i eski edebiyat yanlılarının sözcüsü durumuna getirmekle suçlanınca istifa etti Yazılarını, Saadet, Tarik, Mürüvvet, Mirsad, İmdadü ’l Midad gazeteleriyle, kendi çıkardığı Mecmuai Muallim dergisinde sürdürdü Galatasaray Lisesi ve Mektebi Hukuk ’ta edebiyat dersleri verdi Aruzla ve an edebiyatının hemen her türünde yazdığı şiirler yüzünden eski edebiyatın temsilcisi sayıldı Fakat yeni edebiyata aleyhinde çıkan, eskiyi savunan bir yazar olmadı, an şiiri kurallarını da tam olarak uygulamadı Eleştirilerini dilbilgisi ve aruz kurallarına bağlı kalınması noktasında yoğunlaştırdı Recaizade Mahmut Ekrem ve çevresindeki genç şairlerle giriştiği tartışmalar, döneminde Türk edebiyatına yeni bir soluk getirdi Serveti Fünun yazarlarını kayda değer ölçüde etkiledi Eedebiyat tarihi ve sözlük çalışmalarıyla da ilgi çekti Victor Hugo, S Prudhomme, Alphonse de Musset ve Emile Zola ’dan Türkçe ’ye çeviriler yaptı
Eserleri
Şiir:
Terkibi Bendi Muallim Naci
Ateşpare (1883)
Şerâre (1884)
Fürûzan (1885)
Sümbüle (1889)
Yadigârı Naci
Eleştiri:
Muallim (1886)
Demdeme (1886)
Anı:
Medrese Hatıraları (1885)
Ömer ’in Çocukluğu (18901969)
Sözlük:
Lügatı Naci (18911978)
Araştırma:
Osmanlı Şairleri (18901986)
İstilahâtı Edebiyye (18901984)
Esâmi (1890)
Mektup:
Muhaberat ve Muhaverat (1884)
Şöyle Böyle (1884)
Mektuplarım (1886)
Oyun:
Heder (ölümünden daha sonra, 1908) *