Kedi ve köpek üzere canlıları meskende beslemek büyük bir sorumluluktur fakat kuş ve balık üzere canlılar kafeste ve akvaryumda yaşadıkları için görece daha kolay bakım koşullarına sahiplerdir. Bu nedenle dünyada ve ülkemizde pek çok kişi meskeninde bir kere olsun muhabbet kuşu beslemiş ya da beslemektedir. Muhabbet kuşu evcil bir hayvan olarak tanınan olsa da aslında hala yabanî tabiatta yaşamaktadır.
Renk farklılıkları konusunda tahminen de en geniş yelpaze muhabbet kuşu tipine aittir. Aslında bu canlı tabiatta bu kadar çok farklı renk ile bulunmuyor lakin beşerler tarafından çiftleştirildikçe ortaya onlarca farklı renkte canlı çıkmıştır. Çeşit ise aslında sanıldığı kadar çeşitli değildir. Gelin muhabbet kuşunun cinslerine, renklerine ve özelliklerine biraz daha yakından bakarak bu sempatik canlı hakkındaki ayrıntıları görelim.
Muhabbet kuşu tek cinse, onlarca farklı renge sahiptir:
Çeşit ismi Latince melopsittacus undulatus olan muhabbet kuşu, dünyada budgie olarak anılmaktadır. Papağanlarla akraba olan muhabbet kuşları, 1850’li yıllardan beri evcil hayvan olarak bakılmaktadır. Ortalama ömürleri 15 yıl olan muhabbet kuşları, evcil hayvan olarak medeniyetimizde yer almış olsalar da hala yırtıcı muhabbet kuşları da vardır.
Muhabbet kuşu iki ana çeşide ayrılır; klâsik muhabbet kuşu ve İngiliz muhabbet kuşu. Klâsik muhabbet kuşu, Avustralya kıtasına mahsus Melopsittacus sınıfına aittir ve siyah çizgili yeşil ve sarı ile mavi, yeşil ve siyah karışımı olmak üzere iki temel renk kombinasyonuna sahiptir.
İngiliz muhabbet kuşu, evcil muhabbet kuşlarına verilen isimdir. Yani aslında muhabbet kuşu çeşitleri diye bir şey yoktur, bu kuşlar tek çeşittir. Lakin tabiatta iki temel renk kombinasyonu ile bulunan muhabbet kuşları evcilleştirilip de beşerler tarafından çiftleştirilmeye başladıkları vakit farklı renklere büründüler. Detaylandırılsa da şu an için muhabbet kuşlarının bilinen 32 renk kombinasyonu vardır.
Temel renklerine nazaran muhabbet kuşları ve özellikleri:
- Gök mavisi muhabbet kuşu
- Kobalt muhabbet kuşu
- Leylak muhabbet kuşu
- Gri muhabbet kuşu
- Menekşe muhabbet kuşu
- Beyaz muhabbet kuşu
- Albino muhabbet kuşu
- Açık yeşil muhabbet kuşu
- Koyu yeşil muhabbet kuşu
- Zeytin muhabbet kuşu
- Gri - yeşil muhabbet kuşu
- Sarı muhabbet kuşu
- Lutino muhabbet kuşu
Gök mavisi muhabbet kuşu:
Gök mavisi muhabbet kuşu, beyaz tabanlı muhabbet kuşu varyasyonlarındandır. Rastgele bir koyu renk faktörü bulunmadığı için en açık renkli olan gök mavisi muhabbet kuşudur. Yanaklarında ve kuyruğunda koyu mavi, siyah, mor lekeler vardır.
Kobalt muhabbet kuşu:
Kobalt muhabbet kuşu, beyaz tabanlı muhabbet kuşu varyasyonlarındandır. Bu varyasyonda tek bir koyu renk faktörü hakimdir. Kobalt için gök mavisinden çok daha koyu bir mavi demek mümkün. Mor yanakları ve koyu mavi kuyruğu vardır.
Leylak muhabbet kuşu:
Leylak muhabbet kuşu, beyaz tabanlı muhabbet kuşu varyasyonlarındandır. Bu varyasyonda mavi ve leylak olmak üzere iki koyu renk faktörü baskındır. Mavimsi leylak rengi gri ile karıştırılabilir. Leylak muhabbet kuşunun griye nazaran çok daha parlak mor yanakları ve çok daha parlak mavi kuyruğu vardır.
Gri muhabbet kuşu:
Gri muhabbet kuşu, beyaz tabanlı muhabbet kuşu varyasyonlarındandır. Mavi renk faktörünün kaybolması ile gri renk baskın hale gelir. Kimilerinin kuyruk tüyleri siyaha yakın olabilir. Mor yanak lekeleri vardır.
Menekşe muhabbet kuşu:
Menekşe muhabbet kuşu, beyaz tabanlı muhabbet kuşu varyasyonlarındandır. Bu renk varyasyonu çiftleştirildiğinde en çok farklı rengi verecek olandır. Yeşil ve mavi koyu renk faktörü üzerine menekşe muhabbet kuşu ortaya çıkabilir lakin en bilinen mavi olandır.
Beyaz muhabbet kuşu:
Beyaz muhabbet kuşu, beyaz tabanlı muhabbet kuşu varyasyonlarındandır. Bu renk varyasyonunun rastgele bir koyu renk faktörü yoktur. Beyaz muhabbet kuşunun yanağı ve kuyruğu da beyazdır. Bazen birtakım noktalarda sarı tonları görülebilir.
Albino muhabbet kuşu:
Albino muhabbet kuşu, beyaz tabanlı muhabbet kuşu varyasyonlarındandır. Beyaz muhabbet kuşunda baskın olmasa bile renk pigmentleri varken albino muhabbet kuşu hiçbir renk pigmentine sahip değildir. Lakin tüy altı görünmeyen kısımlarda renk olabilir.
Açık yeşil muhabbet kuşu:
Açık yeşil muhabbet kuşu, sarı tabanlı muhabbet kuşu varyasyonlarındandır. Açık yeşil, klâsik muhabbet kuşunun doğal renklerindendir. Hiçbir koyu renk faktörü bulunmadığı için parlaktır. Derinine inildiği vakit yeşil rengi oluşturmak için gerekli mavi ve sarı faktörlere sahip olduğu görülür.
Koyu yeşil muhabbet kuşu:
Koyu yeşil muhabbet kuşu, sarı tabanlı muhabbet kuşu varyasyonlarındandır. Bu varyasyonda yeşili daha derin ve koyu hale getiren bir koyu renk faktörü hakimdir. Yanak lekeleri ve kuyrukları koyu menekşe rengindedir.
Zeytin muhabbet kuşu:
Zeytin muhabbet kuşu, sarı tabanlı muhabbet kuşu varyasyonlarındandır. Bu varyasyonda iki koyu renk faktörü hakimdir, bu nedenle en koyu yeşil renk zeytin muhabbet kuşundadır. Mor yanak lekeleri, koyu mavi kuyruğu ve çok daha lekeli tüyleri vardır.
Gri - yeşil muhabbet kuşu:
Gri - yeşil muhabbet kuşu, sarı tabanlı muhabbet kuşu varyasyonlarındandır. Zeytin muhabbet kuşu ile gri - yeşil muhabbet kuşu, yanak ve kuyruk renkleri ile ayrılır. Gri - yeşil muhabbet kuşunun gri - mavi yanakları ve siyaha yakın kuyruğu vardır.
Sarı muhabbet kuşu:
Sarı muhabbet kuşu, sarı tabanlı muhabbet kuşu varyasyonlarındandır. Sarı muhabbet kuşu neredeyse bir civcive emsal ve diğer rastgele bir renk pigmenti taşımaz. Derinine inildiği vakit kimi parlak yeşil tüylerle karşılaşılabilir.
Lutino muhabbet kuşu:
Lutino muhabbet kuşu, sarı tabanlı muhabbet kuşu varyasyonlarındandır. Beyaz tabanlı varyasyonun albinosu, sarı tabanlı varyasyonda lutinodur. Parlak beyaz ve parlak gümüş ile bir arada parlak sarı renktedir.
En sevilen evcil hayvanlardan olan muhabbet kuşu tiplerini, renklerini ve özelliklerini anlatarak bu şirin canlıyı biraz daha yakından tanıdık. Çiftleşme ile varyasyonlar birleştirilebildiği için temel renkler dışında daha pek çok farklı renk kombinasyonu ile karşılaşmak mümkün.