Muhasebede Kullanılan Belgeler
1 Fatura
2 Sevk irsaliyesi
3 Perakende satış vesikaları
a) Perakende satış fişi
b) Makineli kasaların kayıt ruloları
c) Giriş ve yolcu taşıma biletleri
d) Odeme kaydedici cihazlarla verilen belgeler
4 Gider pusulası
5 Mustahsil makbuzu
6 Serbest meslek makbuzu
7 Ucret bordrosu
8 Gunluk muşteri listeleri
9 Taşıma irsaliyesi
10 İrsaliyeli fatura
FATURA : Satılan mal veya yapılan iş karşılığında muşterilerin borclandığı tutarı gostermek uzere malı satan veya işi yapan tuccar tarafından muşteriye verilen ticari belgedir
Fatura Duzeni :
1 Mal veya hizmet satan tacirler faturayı duzenlerler
2 Faturalar sıra numarası dahilinde duzenlenirler
3 Murekkepli kalemle, makineyle yazılabilirler Ayrıca bilgisayarlarla duzenlenirler
4 Faturanın baş tarafına iş sahibi yada yerine yetkili olanların imzaları,
5 Ticari orf ve tahammullere gore muşterinin borclarını faturanın duzenlendiği anda odemeleri halinde şirket veya işletme kaşesi faturanın sol tarafına basılıp imzalanır
Borclunun borcunu faturanın duzenlendiği anda odememesi durumunda şirket veya işletme kaşesi faturanın sağ ust koşesine basılarak imzalanır
6 Fatura malın teslimi veya hizmetin yapıldığı andan itibaren azami 10 gun icerisinde duzenlenir Bu sure icerisinde duzenlenmeyen faturalar hic duzenlenmemiş sayılır
7 Fatura duzenlemek zorunda olanlar, muşterinin adısoyadı ile bağlı bulunduğu vergi no ve hesap numarasının doğrulundan emin olmalıdır
8 Faturalar Maliye Bakanlığının anlaşmalı matbualarında bastırılıp, notere tasdik ettirilir
9 Vergi Usul Kanununa gore faturalar 5 yıl, Turk Ticaret Kanununa gore 10 yıl saklanmak zorundadır Aynı muessesenin muhtelif şube ve kısımlarında ayrı ayrı tutulduğunda (fatura), şube ve kısımların isimlerinin yazılması veya kodlandırma kullanılması gereklidir
10 Faturaların uzerinde mal tutarı ile birlikte birde KDV bolumu vardır KDV ayrı mal olarak tutarlar ayrı ayrı gosterilmişse, bunlara KDV HARİC fatura denilir
100
Mal Tutarı X KDV Tutarı
HARİC KDV
29122001
153 TİCARİ MALLAR HS
100,000,000
191 İNDİRİLECEK KDV
18,000,000
(KDV GelirGider olarak gosterilemez)
100 KASA HS
118,000,000
Mal Tutarı X 0,18 (0,25)
118
Mal Tutarı X KDV Tutarı
DAHİL KDV
Faturaların uzerinde mal tutarı ile birlikte KDV tutarı da yazılmışsa bu tur faturalara KDV DAHİL fatura denilir
29122001
153 TİCARİ MALLAR HS
100,000,000
191 İNDİRİLECEK KDV
(KDV GelirGider olarak gosterilemez)
100 KASA HS
100,000,000
Mal Tutarı X 1,18 (1,25)
SEVK İRSALİYESİ : Satılan malın veya satın alınan malın, taşınması sırasında duzenlenir Malın taşınması (sevki) sırasında mal ile birlikte bulunması gereken bir belgedir
Sevk İrsaliyesi fiyat ve bedel haric olmak uzere faturada yazılı olan bilgileri taşır Faturanın şekil ve nizamına uygun esaslara gore duzenlenir Sevk İrsaliyesi 3 nusha olarak duzenlenir Malın nereye ve kime gonderildiği ayrıca belirtilir Sevk irsaliyesinde tanzim (duzenleme) tarihinden başka fiili sevk tarihi de bulunur
Sevk İrsaliyesini Duzenlemek Zorunda Olanlar :
1 Satıcının sattığı malı, alıcıya teslim etmek uzere taşıdığıtaşıttığı durumlarda Sevk İrsaliyesi satıcı tarafından duzenlenir
NOT : Bu durumda satıcı faturayı malla birlikte gonderse dahi malla birlikte Sevk İrsaliyesini de yanında bulundurmak zorundadır
2 Satıcının teslim ettiği malın alıcı tarafından taşınmasıtaşıttırılması durumunda Sevk İrsaliyesi alıcı tarafından duzenlenir Ancak alıcı ile satıcının anlaşmaları durumunda Sevk İrsaliyesi satıcı tarafından da hazırlanabilir
Sevk İrsaliyesinin Ozellikleri :
1 3 nusha olarak hazırlanır
2 Seri ve sıra numaralıdır
3 Muhasebe kayıtlarında esas alınmaz
4 Malın nereye ve kime gonderildiğini belirtir
5 Maliye Bakanlığının antlaşmalı matbualarında bastırılıp, notere tasdik ettirilir
6 Sevk İrsaliyesi duzenlendiği tarihten itibaren 10 gun icerisinde fatura duzenlenmesi gereklidir
7 Vergi Usul Kanununa gore 5 yıl, Turk Ticaret Kanununa gore 10 yıl saklanmalıdır
İRSALİYELİ FATURA : Vergi Usul Kanununun 257nci maddesinin Maliye ve Gumruk Bakanlığına vermiş olduğu yetkiye dayanarak, Fatura ve Sevk İrsaliyesinin ayrı belgeler olarak değil, isteyen mukellefler acısından İrsaliyeli Fatura adı altında tek belge halinde duzenlenmesi ve kullanılması esası getirilmiştir Sattıkları mallar dolayısıyla malın tesliminden itibaren faturanın 10 gun icerisinde duzenlenmesi durumundan vazgecilerek, fatura ve sevk irsaliyesi ayrı ayrı duzenlenmek yerine İrsaliyeli Fatura duzenlenebilir
İrsaliyeli Fatura İle İlgili Uyulması Gereken Kurallar :
1 İrsaliyeli Fatura uygulamasını secen veya mal satın alan mukelleflerin bu malları taşımaları veya taşıttırmaları durumunda İrsaliyeli Fatura bulundurulması halinde ayrıca bir sevk irsaliyesine gerek yoktur
2 İrsaliyeli Faturalar Maliye Bakanlığınca antlaşmalı matbualarda bastırılarak noter tarafından tasdik ettirilir
3 Malı satan mukellefler İrsaliyeli Faturayı en az 3 nusha olarak duzenlemek zorundadırlar Bu şekilde duzenlenmeyen İrsaliyeli Faturalar hic duzenlenmemiş sayılır
4 İrsaliyeli Faturanın en az 2 nushası malı taşıyan taşıtta bulundurulur Yoklama ve denetleme sırasında yetkililere ibraz ettirilir
5 Mukellefler isterlerse İrsaliyeli Fatura ile birlikte Sevk İrsaliyesi de kullanabilirler
6 Vergi Usul Kanununa gore 5 yıl, Turk Ticaret Kanununa gore 10 yıl saklanmalıdır
PERAKENDE SATIŞ VESİKALARI : Bir ve ikinci sınıf tuccarlarla defter tutmak zorunda olan ciftcilerin fatura tutmak zorunda olmadıkları satışları icin yani 150 milyon TLlik tutarı aşmayan perakende satışları ve yaptıkları işlerin bedellerini belirlemek icin duzenlenen bir belgedir
Perakende Satış Vesikalarının Ceşitleri :
A Perakende Satış Fişi : Tacirlerin tuketicilere sattıkları 5 milyon TLya kadar olan satışlarında ve hizmet teslimlerinde Perakende Satış Fişi vermek zorundadırlar Bunlar murekkepli kalemle en az 2 nusha olarak duzenlenir
B Giriş ve Yolcu Taşıma Biletleri : Biletle girilen sinema, tiyatro ve konser gibi yerler ile yolcu taşıma işleri icin odenen işlerin karşılığında tesis veya seyahat işletmeleri tarafından en az 2 nusha olarak hazırlanır
GİDER PUSULASI : Fatura duzenlemek, vermek ve istemek zorunda olanların, bu yukumlulukleri bulunmayanlarla yaptıkları iş ilişkilerini belgelendirmek icin kullanılan bir belgedir
Gider Pusulasını duzenlemek zorunda olanlar 1nci ve 2nci sınıf tuccarlar ve kazancı basit usulde olanlar tarafından kesilen belgedir Vergiden muaf esnafla yaptıkları işler
1 Fatura
2 Sevk irsaliyesi
3 Perakende satış vesikaları
a) Perakende satış fişi
b) Makineli kasaların kayıt ruloları
c) Giriş ve yolcu taşıma biletleri
d) Odeme kaydedici cihazlarla verilen belgeler
4 Gider pusulası
5 Mustahsil makbuzu
6 Serbest meslek makbuzu
7 Ucret bordrosu
8 Gunluk muşteri listeleri
9 Taşıma irsaliyesi
10 İrsaliyeli fatura
FATURA : Satılan mal veya yapılan iş karşılığında muşterilerin borclandığı tutarı gostermek uzere malı satan veya işi yapan tuccar tarafından muşteriye verilen ticari belgedir
Fatura Duzeni :
1 Mal veya hizmet satan tacirler faturayı duzenlerler
2 Faturalar sıra numarası dahilinde duzenlenirler
3 Murekkepli kalemle, makineyle yazılabilirler Ayrıca bilgisayarlarla duzenlenirler
4 Faturanın baş tarafına iş sahibi yada yerine yetkili olanların imzaları,
5 Ticari orf ve tahammullere gore muşterinin borclarını faturanın duzenlendiği anda odemeleri halinde şirket veya işletme kaşesi faturanın sol tarafına basılıp imzalanır
Borclunun borcunu faturanın duzenlendiği anda odememesi durumunda şirket veya işletme kaşesi faturanın sağ ust koşesine basılarak imzalanır
6 Fatura malın teslimi veya hizmetin yapıldığı andan itibaren azami 10 gun icerisinde duzenlenir Bu sure icerisinde duzenlenmeyen faturalar hic duzenlenmemiş sayılır
7 Fatura duzenlemek zorunda olanlar, muşterinin adısoyadı ile bağlı bulunduğu vergi no ve hesap numarasının doğrulundan emin olmalıdır
8 Faturalar Maliye Bakanlığının anlaşmalı matbualarında bastırılıp, notere tasdik ettirilir
9 Vergi Usul Kanununa gore faturalar 5 yıl, Turk Ticaret Kanununa gore 10 yıl saklanmak zorundadır Aynı muessesenin muhtelif şube ve kısımlarında ayrı ayrı tutulduğunda (fatura), şube ve kısımların isimlerinin yazılması veya kodlandırma kullanılması gereklidir
10 Faturaların uzerinde mal tutarı ile birlikte birde KDV bolumu vardır KDV ayrı mal olarak tutarlar ayrı ayrı gosterilmişse, bunlara KDV HARİC fatura denilir
100
Mal Tutarı X KDV Tutarı
HARİC KDV
29122001
153 TİCARİ MALLAR HS
100,000,000
191 İNDİRİLECEK KDV
18,000,000
(KDV GelirGider olarak gosterilemez)
100 KASA HS
118,000,000
Mal Tutarı X 0,18 (0,25)
118
Mal Tutarı X KDV Tutarı
DAHİL KDV
Faturaların uzerinde mal tutarı ile birlikte KDV tutarı da yazılmışsa bu tur faturalara KDV DAHİL fatura denilir
29122001
153 TİCARİ MALLAR HS
100,000,000
191 İNDİRİLECEK KDV
(KDV GelirGider olarak gosterilemez)
100 KASA HS
100,000,000
Mal Tutarı X 1,18 (1,25)
SEVK İRSALİYESİ : Satılan malın veya satın alınan malın, taşınması sırasında duzenlenir Malın taşınması (sevki) sırasında mal ile birlikte bulunması gereken bir belgedir
Sevk İrsaliyesi fiyat ve bedel haric olmak uzere faturada yazılı olan bilgileri taşır Faturanın şekil ve nizamına uygun esaslara gore duzenlenir Sevk İrsaliyesi 3 nusha olarak duzenlenir Malın nereye ve kime gonderildiği ayrıca belirtilir Sevk irsaliyesinde tanzim (duzenleme) tarihinden başka fiili sevk tarihi de bulunur
Sevk İrsaliyesini Duzenlemek Zorunda Olanlar :
1 Satıcının sattığı malı, alıcıya teslim etmek uzere taşıdığıtaşıttığı durumlarda Sevk İrsaliyesi satıcı tarafından duzenlenir
NOT : Bu durumda satıcı faturayı malla birlikte gonderse dahi malla birlikte Sevk İrsaliyesini de yanında bulundurmak zorundadır
2 Satıcının teslim ettiği malın alıcı tarafından taşınmasıtaşıttırılması durumunda Sevk İrsaliyesi alıcı tarafından duzenlenir Ancak alıcı ile satıcının anlaşmaları durumunda Sevk İrsaliyesi satıcı tarafından da hazırlanabilir
Sevk İrsaliyesinin Ozellikleri :
1 3 nusha olarak hazırlanır
2 Seri ve sıra numaralıdır
3 Muhasebe kayıtlarında esas alınmaz
4 Malın nereye ve kime gonderildiğini belirtir
5 Maliye Bakanlığının antlaşmalı matbualarında bastırılıp, notere tasdik ettirilir
6 Sevk İrsaliyesi duzenlendiği tarihten itibaren 10 gun icerisinde fatura duzenlenmesi gereklidir
7 Vergi Usul Kanununa gore 5 yıl, Turk Ticaret Kanununa gore 10 yıl saklanmalıdır
İRSALİYELİ FATURA : Vergi Usul Kanununun 257nci maddesinin Maliye ve Gumruk Bakanlığına vermiş olduğu yetkiye dayanarak, Fatura ve Sevk İrsaliyesinin ayrı belgeler olarak değil, isteyen mukellefler acısından İrsaliyeli Fatura adı altında tek belge halinde duzenlenmesi ve kullanılması esası getirilmiştir Sattıkları mallar dolayısıyla malın tesliminden itibaren faturanın 10 gun icerisinde duzenlenmesi durumundan vazgecilerek, fatura ve sevk irsaliyesi ayrı ayrı duzenlenmek yerine İrsaliyeli Fatura duzenlenebilir
İrsaliyeli Fatura İle İlgili Uyulması Gereken Kurallar :
1 İrsaliyeli Fatura uygulamasını secen veya mal satın alan mukelleflerin bu malları taşımaları veya taşıttırmaları durumunda İrsaliyeli Fatura bulundurulması halinde ayrıca bir sevk irsaliyesine gerek yoktur
2 İrsaliyeli Faturalar Maliye Bakanlığınca antlaşmalı matbualarda bastırılarak noter tarafından tasdik ettirilir
3 Malı satan mukellefler İrsaliyeli Faturayı en az 3 nusha olarak duzenlemek zorundadırlar Bu şekilde duzenlenmeyen İrsaliyeli Faturalar hic duzenlenmemiş sayılır
4 İrsaliyeli Faturanın en az 2 nushası malı taşıyan taşıtta bulundurulur Yoklama ve denetleme sırasında yetkililere ibraz ettirilir
5 Mukellefler isterlerse İrsaliyeli Fatura ile birlikte Sevk İrsaliyesi de kullanabilirler
6 Vergi Usul Kanununa gore 5 yıl, Turk Ticaret Kanununa gore 10 yıl saklanmalıdır
PERAKENDE SATIŞ VESİKALARI : Bir ve ikinci sınıf tuccarlarla defter tutmak zorunda olan ciftcilerin fatura tutmak zorunda olmadıkları satışları icin yani 150 milyon TLlik tutarı aşmayan perakende satışları ve yaptıkları işlerin bedellerini belirlemek icin duzenlenen bir belgedir
Perakende Satış Vesikalarının Ceşitleri :
A Perakende Satış Fişi : Tacirlerin tuketicilere sattıkları 5 milyon TLya kadar olan satışlarında ve hizmet teslimlerinde Perakende Satış Fişi vermek zorundadırlar Bunlar murekkepli kalemle en az 2 nusha olarak duzenlenir
B Giriş ve Yolcu Taşıma Biletleri : Biletle girilen sinema, tiyatro ve konser gibi yerler ile yolcu taşıma işleri icin odenen işlerin karşılığında tesis veya seyahat işletmeleri tarafından en az 2 nusha olarak hazırlanır
GİDER PUSULASI : Fatura duzenlemek, vermek ve istemek zorunda olanların, bu yukumlulukleri bulunmayanlarla yaptıkları iş ilişkilerini belgelendirmek icin kullanılan bir belgedir
Gider Pusulasını duzenlemek zorunda olanlar 1nci ve 2nci sınıf tuccarlar ve kazancı basit usulde olanlar tarafından kesilen belgedir Vergiden muaf esnafla yaptıkları işler