Muhteşem Padişahların Muhteşem Gömleklerinin Sırrı!..

Müthiş Padişahların Mükemmel Gömleklerinin Sırrı! Padişahların gömleklerinin sırı, muhteşem gömleklerin tılsımı, müthiş padişahlar, gömleklerin sırrı, kaftanlar, ile ilgili bilgileri burada bulabilirsiniz 1549355275 1549355275 muhtesempadisahlarinmuhtesemgomleklerininsirri5c594910a6e07muhtesempadisahlarinmuhtesemgomleklerininsirri5c594910a6e07muhtesempadisahlarinmuhtesemgomleklerininsirri5c594910a6e07 Sevgili melekler, Son günlerde ekranlara bizleri bağlayan Harikulade Süleyman dizisinde fakat kıyafetler ,benim olduğu kadar herkesin de ilgisini ileri derecede çekmekteAnlaşılan o ama filmin yapımcıları dönemin ihtişamını ve görkemini en iyi şekilde yansıtabilmek adına bolca araştırma yapıp, masraftan da hiç kaçınmamışlarKaftanlar ,cepkenler,gömlekler göz kamaştırıyorPeki biliyormusunuz oysa o zamanlarda padişahların giydiği gömleklerde bir sır sıcacık?? Osmanlı sultanlarının ayet, hadis ve sembollerle süslü her biri üçdört yılda dokunan ‘tılsımlı gömlekler’inin sırrı hâlâ tamamiyle açılmış değil Uzmanlar, gömleklere işlenen şifrelerin Osmanlı tarihine ışık tutacağına inanıyor Osmanlı padişahlarının savaşta , nazardan korunmak ve şifa bulmak için giyindikleri tılsımlı gömleklerin üzerindeki harf ve rakamların göze çarpan ettiği manâ şimdilik bulunamamış Bundan Başka çözülemeyen sadece şifreler yok, kumaşların nasıl olup da 8 bin çözgü ipiyle dokunduğu da anlaşılabilmiş değil! Gömleklerin şifresini ve tekstil tekniğinde kullanılan formülü bulmak ise merak tatmininden daha öte bir anlam taşıyor Amaç, ‘altın oran’ı Türk tekstilinin hizmetinde kullanmakTılsımlı sultan gömlekleri, ayet ve duaları saptayan bir bilgin, işe başlamak için ‘eşref saati’ni hesaplayan müneccim ve sonunda gömleği bezeyen nakkaşların müşterek ürünü Kumaşlar genelde o zamanki adıyla Tonguzlu olan Denizli’den getiriliyor saraya Denizli’nin kaliteli pamuğundan dokunan bezler, iç giyimi olarak tasarlanan tılsımlı gömlekler için bire bir Hattatların kağıdı terbiye etmek için kullandığı aharlama yöntemiyle yazıya elverişli ışık halkası getirilen kumaşlar nakkaşlar atölyesinde işlenmiş Bir gömlek üzerinde 34 sene uğraşan hattatlar için meçhul kahramanlar yakıştırması yerinde olur; çünkü gömleklerin böylece azında kimin göre yapıldığı yazılı 1978 yılından bu yanlamasına Topkapı Sarayı Müzesi’nde Osmanlı tekstili ve padişah giysileri üzerine çalışan Doç Dr Hülya Tezcan, tılsımlı gömlekleri grafik sanatının zirvesi olarak tanımlıyor Gömleklerin üzerine celi, sülüs, kufi yazıyla işlenen ayetler ve dualar kare, yıldız gibi geometrik şekillerin veya Kademi Saadet, Süleyman Mührü, Zülfikâr, lale gibi anlamlı motiflerin içine yazılmış 1520 yüzyıl aralarında hazırlanan padişah giysilerini içeren saray koleksiyonunda Peygamber Efendimizin nübüvvet mührü, Hilyei Şerif ve O’nun için yazılan Kasidei Bürde’yle bezenmiş dört gömlek yer alıyor Ancak diğer gömlekler üstünde de tekrar Peygamberimize ait Kademi Saadet ve Nalını Saadet motifleri kullanılmış Tılsımlı gömlekler üstünde sık sık yer alan iki motif ise Hz Ali’nin ucu çatallı kılıcı ‘Zülfikâr’ ve çoğunlukla Musevi inancıyla bağdaştırılan Süleyman Mührü Hülya Tezcan, gömleklerde Süleyman Mührü’nün saltanatın ebediyetini temsilen kullanıldığını ve Allah, Hz Muhammed ve Hz Ali isimlerinin çoğunlukla bir arada anıldığını tespit etmiş Koleksiyonun en eski tarihli gömleği Şehzade Cem’e ait Üzerinde 14771480 yılları arasında yapıldığına dair bir not bulunan gömlek olanak oysa, 18 Temmuz 1482’de Anamur açıklarında şövalyelerin gemisine binerek Rodos’a hareket eden Cem Sultan’ın üzerindeydi Talihsiz şehzade, saltanat yarışından galip çıkması için giydiği tılsımlı gömleğe karşın Rodos’ta tutsak alındı Cem’in gömleği şimdi Topkapı Sarayı koleksiyonunda Ancak Viyana kuşatmasında bozguna uğrayan Merzifonlu Kara Mustafa Paşa’nın gömleğinin hâlâ Viyana’da bir manastırda olduğu tahmin ediliyor Hülya Tezcan, Osmanlı tarihinin tılsımlı gömlekler üzerinden okunabileceğini söylüyor Nitekim 2 Selim’e Hürrem Sultan tarafından diktirilen gömlek yalnızca Selim ve Bayezıd arasındaki taht mücadelesini yok, Rüstem Paşa’nın entrikalarıyla boğdurulan Şehzade Mustafa’nın yürek parçalayıcı sonunu da anlatır Sultan 3 Murat’a ait gömlekte ise Konya Mevlevihanesi’ni kuran Şeyh Sinaneddin Büyükbaba’nin padişahlarla kurduğu iletişimi bakmak olası Sinaneddin Büyükbaba yalnızca gömleği yapan birey yok, doğu seferine çıkarken elini öpüp hatırını soran Yavuz Sultan Selim’e; “Seferden zaferle döneceksin; benim senden tek isteğim dergâha destek etmendir” diyen ilginç bir karakter Yavuz hakikaten savaştan zaferle dönüyor ve Konya Mevlevihanesi’ni yapmaya başlıyor Yavuz’dan sonra Kanuni ve 2 Selim dönemlerini de görebilen Şeyh Sınaneddin Dede’nin ömrünün son demlerinde 3 Murat’a hediye ettiği tılsımlı gömlek saraya bir teşekkür babında Tekrar aynı sultana ait gömleklerden biri ‘Oğlum, aslanım’ diye başlayan kitabesiyle diğerlerinden ayrılıyor Oğluna pek düşkün olan Nur Banu Sultan’ın hazırlattığı gömleğin amacı gözü Safiye Sultan’dan başkasını görmeyen 3 Murat’ın başka evlilikler yapması Nur Banu Sultan tahtı vârissiz bırakmamak için girdiği bu gömlekli mücadeleden zaferle çıkıyor ve 3 Murat ardında 19 erkek 20 küsur kız çocuğu bırakarak bu dünyadan ayrılıyor Ancak erkek çocukların sonraki taht kavgalarında öldürülmesi Nur Banu Sultan’ın çalışmalarının nafile gittiği şeklinde yorumlanabilir Tılsımlı gömlekler yalnızca padişahlar ve şehzadeler için yapılmamış Saray çevresine yakın paşalardan bilhassa makam hırsı olanlar da kendileri için gömlek hazırlatmışlar Onlardan biri Moralı Hasan Paşa, gömleğinin üstüne şöyle yazdırmış: “Allahım senden sevgimi, muhabbetimi kulun Mustafa’nın gönlüne vermeni dilerim Nasıl vahyini sevgilin Muhammed’in kalbine ilham etmişsen ruhumla Sultan Mustafa’nın ruhunu uzlaştır” Gömleğin yakasındaki ufak karelerde ise “Ey herşeyi kolaylaştıran Allahım, Hasan Paşa’nın muradını da kolaylaştır” yazıyor Hasan Paşa’nın muradı nedir, sadrazam olmak Hülya Tezcan bu gömlekten hareketle yaptığı araştırmada, paşanın fazla açgözlü bir adam olduğu ve sadrazam olabilmek için padişahları canından bezdirdiği bilgisine ulaşmış Moralı Hasan Paşa sonunda muradına ulaşıp sadrazam olabilmiş Saltanat kavgalarının uzağındaki insanlar da tılsımlı gömleklerden payına düşeni almış Dönemin tarikat dergahlarında, sarılıktan, akrep sokmasından korunmaya karşın hazırlanan gömlekler aralarında kadınları eşlerine sevimli gösteren gömlekler de var İç gömleklerden günümüze ulaşanlar, üzerlerindeki leke hatta yaka kirleriyle duruyor; çünkü bu gömleklerin yıkanması mümkün yok Gömlekler şu anda koruma aşağıda; sergilenmek için özel izinle saraydan çıkarılabiliyorlar; oysa kimi zaman hiç hesapta olmayan fazla daha özel istekler olabiliyor Tezcan, Osmanlı Hanedanı’ndan ismini açıklamadığı bir kadının şifa bulmak için tılsımlı gömleklerden birini giyerek bir müddet beklediğini ve daha sonra teşekkür ederek ayrıldığını söylüyor Hülya Tezcan yaklaşık 30 yıldır gömlekler arasında yaşasa da tılsımlarını çözmeye hiç çalışmamış “Bir şifre var, bu açık; lakin o rakamları ve harfleri çözmek uzmanlık gerektirir Kaldı ancak, giysilerin üzerindeki gubarî hatla yazılan Arapça metinler bile daha okunmadı Gömleklerin hem dokuması keza de deseni itibariyle reel bir sanat eseri olduğunu kabul etmeliyiz Tekstil üzerine çalışanlar da 8 bin çözgü teliyle dokunan Gülistanî Kemha tekniğini az önce çözemediler” diyor Hülya Tezcan Şifreyi çözmek Türk tekstiline yeni bir açılım getirecek Türkiye’de tılsımlı gömlekler üzerindeki şifreyi çözmeye çalışan tek isim Mehlika Orakçıoğlu Tanıdık tek isim seslenmek daha içten; çünkü gömleklere ulaşma hususunda Hülya Tezcan’la bağlantıya geçmiş başka biri değil 1998’den bu yanlamasına “Türk Tekstilindeki Kültürel Etkiler” başlıklı doktora tezi üstünde çalışan Orakçıoğlu, şu günlerde 2 Selim’in gömleğini inceliyor Şimdilik gömleğin ön yüzündeki minik karelere yerleştirilen rakamlarla Fetih Sûresi’nin kodlandığını keşfetmiş Tezini Londra’daki bir üniversite’de hazırlayan Mehlika Hanım, İngiliz danışmanlarının kendisini bu alana yönlendirdiğini ve belli başlı niyetlerinin gömlekler üzerindeki kodlama sistemini çözerek günümüz tekstiline yeni bir açılım kazandırmak olduğunu söylüyor: “Bu konu, dışında daha fazla ilgi topluyor Harvard Üniversitesi tüm imkanlarını ücretsiz olarak seferber etti örneğin Sonunda neye ulaşacağımı bilmiyorum Kodlama sistemini günümüze uyarlamayı başaramasam bile bu çabuk bitirilmeyi yargı ediyor Fakat çözebilirsem yeni dokuma tasarımları meydana getirmek baskı olmayacaktır” Osmanlı tekstilini incelerken siyaset, ekonomi ve tarihten kullanmak gerektiğini söyleyen Orakçıoğlu, tılsımlı gömlekler üzerinde dörde yakın formül kullanıldığını saptama etmiş Uzun yazılar yerine rakamlar ve harfler seçmek sınırlı zemini bereketli kullanmayı sağlıyor Oysa altta, gündelik hayatta pratik olma felsefesi yatıyor Nitekim Osmanlı döneminde tüccarların uzun cümleler yerine kelimelerin sayısal değerleriyle anlaştığı biliniyor Gömlekler üzerindeki geometrik desenler ve kodlanan rakamlar bir matematik dehasına da işaret ediyor Prof Dr İsmail Yakacak’ın Türk İslam Kültürü’nde Ebced Hesabı ve Tarih Düşürme (Ötüken Yayınları) adlı kitabından faydalanan Orakçıoğlu, Mimar Sinan’ın da eserlerinde ebced hesabı kullandığını hatırlatıyor Mehlika Orakçıoğlu sadece bir gömlek üstünde çalışıyor İncelenmeyi bekleyen onlarca tılsımlı gömlek olduğu hesaba katılırsa gömleklerin dilinin çözülmesinin hayli vakit alacağı söylenebilir Fakat onun halihazırda çözdüğü bir figür var Yavuz Sultan Selim’in kaftanı üzerindeki desenleri inceleyerek ‘ellerini gökyüzüne açmış yakaran insan figürü’ne ulaşan Orakçıoğlu, yurtdışında bu kaftan üstüne üç konferans vermiş Sanatkârın desenler arasına ustaca gizlediği figür, tanrısal hazineleri İstanbul’a taşıyan ve ilk Osmanlı Halifesi unvanını bölge Yavuz’un İslamî esasların koruyucusu olduğunu simgeliyor Mehlika Bayan’a kadar, görsel bir illüzyon halinde kimi süre dobra dobra görünüp kimi zaman da desenler aralarında yiten figürü aracısız Yavuz Selim’e atfetmek de mümkün Çünkü taç kullanan tek Osmanlı Padişahı Yavuz Sultan Selim