Mühürlendiler! Ama devlet desteği sürecek

Kükürt giderim tesisi olmadığı için yasal sonların üzerinde kirletici salan 13 termik santralin beşi büsbütün, biri ise kısmen kapatıldı. Fakat bu altı santralden beşi üretim yapmadan devlet dayanağı almaya devam edecek.

Türkiye Etraf ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, kükürt giderim tesisi olmadığı için yasal hudutların üzerinde kirletici salan 13 termik santralden beşinin büsbütün, birinin ise kısmen kapatıldığını duyurdu. Lakin bu altı santralden beşine 2020 yılı boyunca devlet dayanağı devam edecek.

1 Kasım 2019'da TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda kabul edilen Dijital Hizmet Vergisi, Konaklama Vergisi, Bedelli Konut Vergisi üzere düzenlemeleri de içeren kanun teklifine AKP milletvekillerinin teklifiyle kömürlü termik santrallerin etraf mevzuatına ahenk mühletinin 30 Haziran 2022’ye uzatılmasını düzenleyen 50. unsur eklenmiş, lakin ilgili husus, kamuoyunda artan reaksiyonlar sonrası Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından veto edilmişti.

"DEVLETİN ALIM GARANTİSİ VAR" 



Bakan Murat Kurum’un açıklamasına nazaran 2872 sayılı Etraf Kanunu’nun 11. ve 15. unsurları gereği Kahramanmaraş Afşin - Elbistan A, Kütahya Seyitömer, Kütahya Tunçbilek, Sivas Kangal ve Zonguldak Çatalağzı kömürlü termik santralleri büsbütün, Manisa Soma termik santrali ise kısmi olarak kapatıldı.

Lakin Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi’nin (TEİAŞ) 2020 yılında kapasite kullanım düzeneği kapsamında teşvik verileceğini duyurduğu santraller ortasında bu santraller de yer alıyor. TEİAŞ’ın 20 Aralık 2019’da yayınladığı listeye nazaran kapatılan Tunçbilek, Seyitömer, Kangal, Çatalağzı ve kısmen kapatılan Soma 2020’de de teşvik almaya devam edecek.

CHP Parti Meclisi Üyesi İlhan Cihaner kelam konusu santrallerin evre kontratlarına dikkat çekiyor. DW Türkçe’den Pelin Ünker’e konuşan Cihaner, kapatılan Afşin - Elbistan A termik santralinin de evre mukavelesine nazaran devletin alım garantisinin devam edeceğini öne sürüyor. Cihaner, "Afşin A’nın evre kontrat kararlarına nazaran üretim kapasitesi üzerinden devletin alım garantisi var. Mukavelede şayet kamu tarafından kapatılırsa bu alım garantisi, mukavele mühletinin bitimine dek devam edecek yazıyor. Bu olağandışı bir durum. Dönem mukavelelerinin kamuoyuna açıklanması gerekir" diyor. 

Murat Kurum, kelam konusu 13 santralden dördüne süreksiz faaliyet evrakı verilmesi, üç santrale ise gerekli etraf müsaadelerinin verilmesi kararı alındığını açıkladı. Geçici faaliyet evrakı alan santraller Bursa Orhaneli, Muğla Yatağan, Kahramanmaraş Afşin B ve Ankara Çayırhan olurken, Kemerköy, Yeniköy ve Çanakkale 18 Mart Çan termik santrallerinin etraf mevzuatı kapsamında gerekli müsaadeleri aldığı duyuruldu. Bu santraller ortasında Orhaneli, Yatağan, Kemerköy, Yeniköy ve Çan termik santralleri de 2020’de kapasite sistemi teşviklerinden yararlanacak.

"ALTI AY SÜREKSİZ MÜSAADE NEDEN?" 



İlhan Cihaner, ilgili santrallerin etraf yatırımlarını yedi yıl üzere uzun bir müddette tamamlamamasına karşın bu santrallerden dördüne altı ay süreksiz faaliyet müsaadesi verilmesini sıkıntılı buluyor. Cihaner, Çayırhan santralinin işletme dönem mühletinin 6 ay sonra dolacağına dikkat çekiyor. Ciner Enerji’ye ilişkin santralin bu formda hem ceza yemeyeceğini, hem yükümlülüklerinden kurtulacağını, hem de altı ay daha alım garantili üretim yapmaya devam edeceğini vurgulayan Cihaner, "Yasa çok açık.

Anayasa Mahkemesi kararına ve daha sonra yine gündeme gelen düzenlemeyi Cumhurbaşkanı’nın iade etme münasebetine baktığımızda etraf ile uyumlu ise çalıştırırsınız, değilse kapatmak zorundasınız. Süreksiz faaliyet ne manaya geliyor? Etraf yatırımlarını tamamlamış mı, tamamlamamış mı? Altı aylık mühlet uzatımı açıkça yasaya ters. Etraf ve Şehircilik Bakanlığı bu kararla kamuoyu iradesinin üzerine çıkmış oluyor" diye konuşuyor.