Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Munakaşa etmek dostluğu giderir
Munakaşa etmek dostluğu giderirSual: Bazı kimseleri dini konuda ikna edemiyorum Ne yapayım?
CEVAP
Ehli olmayan kimselerle, dini sohbet yapmamalı, uygun olanlara kitaptan okumalı, hic kimseye din uzerinde, kendi goruşunu soylememeli, munakaşadan da uzak durmalıdır!
İyi musluman, her işinde Allah’tan korkar, titrer Allahu tealanın sevgisine kavuşturacak işleri yapmak icin cırpınır Sabreder, affeder Her gecimsizlikte, her sıkıntıda, kusuru kendisinde gorur Her nefeste Rabbini duşunur Gaflet ile yaşamaz Kimseyle munakaşa etmez Bir kalbi incitmekten korkar Kalbleri Allahu tealanın evi bilir Hic kimseye sert davranmaz Fitne cıkmasına sebep olmaz Dinlerine ve dunyalarına zarar gelecek şeylerden sakınır Herkese karşı, guler yuzlu, tatlı dilli olur Bilir ki, munakaşa etmek, dostluğu giderir Duşmanların coğalmasına sebep olur Fitne cıkarmaz, dost ile de, duşman ile de tatlı konuşur, herkesle iyi gecinir Hafızı Şirazinin, dostlara doğru soylemeli, duşmanları guler yuzle ve tatlı dil ile idare etmelidir sozune uyar Af dileyeni affeder Kimsenin sozune karşı gelmez Herkese yumuşak soyler, sert konuşmaz Munakaşa edenlerin yanında oturmaz!
Hatasını kabul etmek fazilettir
Sual: İnsan hatalı da olsa hatasını kabul etmiyor Hatamı kabul edebilmem icin ne yapmam gerekir?
CEVAP
İnsanın nefsi, daima kendini haklı cıkarmaya calışır Bir işte, hatalı olup olmadığımızı anlamamız belki biraz zordur Hadisi şerifte, kendimize yapılmasını uygun bulmadığımız bir şeyi, başkasına da yapmamamız, kendimize uygun gorduğumuz şeyi, mumin kardeşimize de uygun gormemiz emredilmektedir Bir hadisede hemen kendimizi, karşımızdaki şahsın yerine koymalıyız (Onun yerine ben olsaydım, ne yapardım?) diye duşunmeliyiz Boyle duşunmek, hadisenin uzucu neticelenmesine mani olur
Bir genc anlattı:
Benden yaşlı biri, bir hadiseden dolayı, beni nerede yakalasa dovecekti Oyle bir koşeye sıkışmıştım ki, nereye kacsam yakalayabilirdi Doğru yanına gittim, ozur dileyecektim Daha yanına varır varmaz (Kollarımı kırdın Aman diyene kılıc cekilmez) dedi Hatamı kabul ederek yanına gittiğim icin bu ağabey, hatamı affederek buyukluk gostermekten başka caresi kalmadı Ben de dayaktan kurtulmuş oldum
Ozur dileten soz
Bir tanıdık da şunu anlattı:
Cocuklarım cok yaramaz oldukları icin komşuları cok rahatsız ediyorlardı Bir gun cocukların gurultusu komşumun artık boğazına kadar gelmiş, mahkemeye verip bizi evden cıkarmaya karar vermiş İşten donunce hadiseyi oğrenip evine gittim Komşu, hala teskin olmamış yuzu asık duruyordu (Kırdığınız yumurta kırkı gecti) diyerek bağırmaya calıştı Yavaş sesle (Bir dakika komşu) diyerek teskine calıştım Dedim ki:
Kiralık bir ev buldum Hemen cıkıyoruz O kadar sucluyuz ki, ozur dilemeye bile utanıyoruz Cocuklara bağırmışsınız Sizin yerinizde ben olsaydım, daha kotusunu yapardım Dillerini koparır, gırtlaklarını sıkardım, durmadan tepiniyorlar Sizin yerinizde ben olsaydım bugune kadar asla sabredemezdim Evdeki eşyaları sokağa atardım Siz yine cok iyi bir kimseymişsiniz ki efendiliğinizi bozmadınız
Komşunun sakin sakin dinlediğini gorunce devam ettim:
Sizdeki komşuluk anlayışı, tam İslam ahlakına uygundur
Malik bin Dinar hazretlerinin Yahudi komşusunun evine sızan lağım kokusuna nasıl sabrettiğini anlattıktan sonra dedim ki:
Gercekten siz evliya gibi adamsınız Bugune kadar sabretmeniz, sizin buyukluğunuzden, iyiliğinizden, muslumanlığınızdan geliyor
Bunları anlattıktan sonra komşu, adeta kendini suclu hissetmeye başladı (Sinirliydim Cocuklara bağırdım Ozur dilerim) dedi Cocukların daha kucuk olduğunu, bu kadar gurultulerine katlanmak gerektiğini bildirdikten sonra (Beterin beteri vardır Siz gidince iyisi mi gelecek? Sizin gitmenize razı değiliz Buradan taşınmayın!) dedi
Arkadaşın hatasını kabul etmesi ve bunu guzellikle anlatması kotulukle neticelenecek bir hadiseyi onlemiş oldu Eğer arkadaş, cocukların kusurunu soylemeseydi Komşusu soyleyecekti Komşusu soylemeden arkadaşın soylemesi vaziyeti değiştirmiştir
O halde başkasının bizim icin yapacağı suclamaları, ona fırsat vermeden kendimiz soylemeliyiz Hatamızı kabul etmek, karşımızdakine saygı duymak bir şey kaybettirmez Aksine cok şey kazandırır Atalarımız (El opmekle dudak aşınmaz) buyurmuşlardır Hatada ısrar etmemek buyuk fazilettir Peygamber efendimiz aleyhisselam haklı olduğu halde, ev icindeki ve ev dışındaki eziyetlere katlanmıştır Hanımlarına (Siz haklısınız) diyerek onları uzmemiştir İslam ahlakını ornek alarak hatamızı kabul etmek faziletini gostermeliyiz!
Faydalı nasihat
Bir alimin bildirdiği aşağıdaki nasihate uymaya calışmalıdır!
Fırsat ganimettir Omru faydasız işlerle gecirmemeli, Hak tealanın rızasına uygun şeylere sarf etmelidir! Beş vakit namazı, tadili erkan ile ve cemaat ile eda etmelidir! Teheccud namazlarını elden cıkarmamalı, seher vakitlerini istiğfarsız gecirmemeli, gaflet uykusuna dalmamalı, olumu ve ahireti duşunmeli, haram olan dunya işlerinden yuz cevirip, ahiret işlerine yonelmelidir! Zaruri olan, dunya kazancı ile meşgul olup, diğer vakitleri, ahireti imar etmekle meşgul olmalıdır! Sozun kısası, masiva sevgisinden korunmalı ve dinin emrine uymakla meşgul olmalıdır! İş budur, bundan gayrisi hictir
Hakkı kabul etmekte inat etmemeli
Sual: Munakaşa ettiğim arkadaşın haklı olduğunu anlıyorum Fakat yenilgiyi kabul etmemek icin, hayır oyle değildir diyorum Bunun mahzuru nedir?
CEVAP
Doğru olan bir şeyi kabul etmemeye inat denir İnat, karşımızdakini aşağı gormek, ondan nefret etmek, ona duşmanlık beslemek, haset etmek gibi sebeplerden meydana gelir Hakkı, duşmanımız da soylese kabul etmeliyiz Hakkı kabul edememek kibirdendir Kibir ise buyuk gunahtır Hadisi şeriflerde buyuruldu ki:
(Allahu tealanın en sevmediği kimse, hakkı kabul etmekte inat edendir) Buhari
(Hakkı kucuk gormek kibirdendir) İGazali
Mumin kibirli olmaz; fakat vakar sahibi olur Vakarlı kimse, dunya işlerinde kolaylık gosterir Din işlerinde sağlam olur Hadisi şerifte buyuruldu ki:
(Mumin vakarlı ve yumuşak olur) Beyheki
Hic kimse ile munakaşa etmemeliyiz!
(Allahu teala, mucadelede ısrar edeni sevmez) Buhari
(Haklı iken, munakaşayı terk edene, Cennetin ortasında bir koşk verilir) Taberani
(Mucadelede ısrar eden haric, hic kimse, hidayete kavuştuktan sonra sapıtmaz) Beyheki
(Haklı da olsa, munakaşayı terk etmeyen, hakiki imana kavuşamaz) İbni Ebiddunya
Munakaşa, dostların azalmasına, hasımların coğalmasına sebep olur Hasanı Basri hazretleri buyurdu ki: (Bin kişinin dostluğuna, bir kişinin duşmanlığını satın alma!)
Munakaşa, kendisinin akıl, fazilet ve ilimde ustunluğunu ispata calışmaktır Bu ise karşıdakini cehalet ve ahmaklıkla itham etmek demektir Bu dupeduz duşmanlıktır Kendini karşısındakinden ustun gormek ise kibirdir Mahzurludur Munakaşa her yonden mahzurludur Munakaşa guzel ahlakın zıddıdır Halbuki musluman guzel ahlaklı olmalıdır Hadisi şerifte buyuruldu ki:
(Mallarınızla herkesi memnun edemezsiniz Guler yuz ve tatlı dil ile, guzel ahlakla memnun etmeye calışınız!) Hakim
İyi, kotu, herkese, guler yuz gostermeli, fitne cıkarmamalı, duşman kazanmamalıdır! Hafızı Şirazinin, (Dostlara doğru soylemeli, duşmanları guler yuzle ve tatlı dil ile idare etmelidir) sozune uymalıdır Af dileyeni affetmelidir! Herkese karşı iyi huylu olmalıdır! Kimsenin sozune karşı gelmemelidir! Herkese yumuşak soylemeli, sert soylememelidir!
Ozur beyan etmek uc turlu olur
Sual: Ozur dileyenlerin ozurlerine kabul etmek gerekir mi?
CEVAP
Yaptığı bir iş icin ozur dileyip bir daha yapmayacağını soyleyen kimsenin ozrunu kabul etmek gerekir Ozur beyan etmek uc turlu olur:
1 Şunun icin yaptım demek Mesela Ali bey, arkadaşı Veli beye, (Pazar gunu saat onda geleceğine soz vermiştin, fakat nicin gelmedin) diye sorunca, o da, (Hastaydım, gelemedim) gibi bir ozur beyan etmek Boyle bir ozru, yalan mı diye duşunmeden, doğru olup olmadığını araştırmadan kabul etmek gerekir Hadisi şeriflerde buyuruldu ki:
(Musluman kardeşinin ozrunu kabul etmemek gunahtır) Ebu Davud
(Din kardeşinin ozrunu kabul etmeyen, Kevser havzından icemez) Hakim
(Ozru kabul etmeyen, ozur dileyenin gunahını yuklenmiş olur) İbni Mace
(Bir kimse Rabbinden ozur dilerse, Allahu teala onun ozrunu kabul eder) EYa’la
2 Yaptım ama bir daha yapmam, keşke yapmasaydım demek Bu, sucunu kabul edip ozur dilemektir Boyle ozru de kabul etmeyen kimseye, Allahu teala azap ve gazap eder (Yaptım ama, bir daha yapmam) demek, ozur olur
3 Yapmadım diyerek inkar etmek Yalan soylediğini bilerek ozrunu kabul etmek, o kimseyi affetmek olur Yalan soyleyerek ozur dileyen boyle bir kimseyi affetmek vacip değil, mustehaptır Affetmek cok faziletlidir Hadisi şeriflerde buyuruldu ki:
(Allah rızası icin affedeni, Allahu teala yukseltir) Muslim
(Affedin ki affedilesiniz!) İ Ahmed
(Kaba davranana nazik olur, zulmedeni affeder, sizi mahrum edene ihsan eder, sizden uzaklaşana yaklaşırsanız yuksek derecelere kavuşursunuz) Bezzar
Munakaşa etmek dostluğu giderirSual: Bazı kimseleri dini konuda ikna edemiyorum Ne yapayım?
CEVAP
Ehli olmayan kimselerle, dini sohbet yapmamalı, uygun olanlara kitaptan okumalı, hic kimseye din uzerinde, kendi goruşunu soylememeli, munakaşadan da uzak durmalıdır!
İyi musluman, her işinde Allah’tan korkar, titrer Allahu tealanın sevgisine kavuşturacak işleri yapmak icin cırpınır Sabreder, affeder Her gecimsizlikte, her sıkıntıda, kusuru kendisinde gorur Her nefeste Rabbini duşunur Gaflet ile yaşamaz Kimseyle munakaşa etmez Bir kalbi incitmekten korkar Kalbleri Allahu tealanın evi bilir Hic kimseye sert davranmaz Fitne cıkmasına sebep olmaz Dinlerine ve dunyalarına zarar gelecek şeylerden sakınır Herkese karşı, guler yuzlu, tatlı dilli olur Bilir ki, munakaşa etmek, dostluğu giderir Duşmanların coğalmasına sebep olur Fitne cıkarmaz, dost ile de, duşman ile de tatlı konuşur, herkesle iyi gecinir Hafızı Şirazinin, dostlara doğru soylemeli, duşmanları guler yuzle ve tatlı dil ile idare etmelidir sozune uyar Af dileyeni affeder Kimsenin sozune karşı gelmez Herkese yumuşak soyler, sert konuşmaz Munakaşa edenlerin yanında oturmaz!
Hatasını kabul etmek fazilettir
Sual: İnsan hatalı da olsa hatasını kabul etmiyor Hatamı kabul edebilmem icin ne yapmam gerekir?
CEVAP
İnsanın nefsi, daima kendini haklı cıkarmaya calışır Bir işte, hatalı olup olmadığımızı anlamamız belki biraz zordur Hadisi şerifte, kendimize yapılmasını uygun bulmadığımız bir şeyi, başkasına da yapmamamız, kendimize uygun gorduğumuz şeyi, mumin kardeşimize de uygun gormemiz emredilmektedir Bir hadisede hemen kendimizi, karşımızdaki şahsın yerine koymalıyız (Onun yerine ben olsaydım, ne yapardım?) diye duşunmeliyiz Boyle duşunmek, hadisenin uzucu neticelenmesine mani olur
Bir genc anlattı:
Benden yaşlı biri, bir hadiseden dolayı, beni nerede yakalasa dovecekti Oyle bir koşeye sıkışmıştım ki, nereye kacsam yakalayabilirdi Doğru yanına gittim, ozur dileyecektim Daha yanına varır varmaz (Kollarımı kırdın Aman diyene kılıc cekilmez) dedi Hatamı kabul ederek yanına gittiğim icin bu ağabey, hatamı affederek buyukluk gostermekten başka caresi kalmadı Ben de dayaktan kurtulmuş oldum
Ozur dileten soz
Bir tanıdık da şunu anlattı:
Cocuklarım cok yaramaz oldukları icin komşuları cok rahatsız ediyorlardı Bir gun cocukların gurultusu komşumun artık boğazına kadar gelmiş, mahkemeye verip bizi evden cıkarmaya karar vermiş İşten donunce hadiseyi oğrenip evine gittim Komşu, hala teskin olmamış yuzu asık duruyordu (Kırdığınız yumurta kırkı gecti) diyerek bağırmaya calıştı Yavaş sesle (Bir dakika komşu) diyerek teskine calıştım Dedim ki:
Kiralık bir ev buldum Hemen cıkıyoruz O kadar sucluyuz ki, ozur dilemeye bile utanıyoruz Cocuklara bağırmışsınız Sizin yerinizde ben olsaydım, daha kotusunu yapardım Dillerini koparır, gırtlaklarını sıkardım, durmadan tepiniyorlar Sizin yerinizde ben olsaydım bugune kadar asla sabredemezdim Evdeki eşyaları sokağa atardım Siz yine cok iyi bir kimseymişsiniz ki efendiliğinizi bozmadınız
Komşunun sakin sakin dinlediğini gorunce devam ettim:
Sizdeki komşuluk anlayışı, tam İslam ahlakına uygundur
Malik bin Dinar hazretlerinin Yahudi komşusunun evine sızan lağım kokusuna nasıl sabrettiğini anlattıktan sonra dedim ki:
Gercekten siz evliya gibi adamsınız Bugune kadar sabretmeniz, sizin buyukluğunuzden, iyiliğinizden, muslumanlığınızdan geliyor
Bunları anlattıktan sonra komşu, adeta kendini suclu hissetmeye başladı (Sinirliydim Cocuklara bağırdım Ozur dilerim) dedi Cocukların daha kucuk olduğunu, bu kadar gurultulerine katlanmak gerektiğini bildirdikten sonra (Beterin beteri vardır Siz gidince iyisi mi gelecek? Sizin gitmenize razı değiliz Buradan taşınmayın!) dedi
Arkadaşın hatasını kabul etmesi ve bunu guzellikle anlatması kotulukle neticelenecek bir hadiseyi onlemiş oldu Eğer arkadaş, cocukların kusurunu soylemeseydi Komşusu soyleyecekti Komşusu soylemeden arkadaşın soylemesi vaziyeti değiştirmiştir
O halde başkasının bizim icin yapacağı suclamaları, ona fırsat vermeden kendimiz soylemeliyiz Hatamızı kabul etmek, karşımızdakine saygı duymak bir şey kaybettirmez Aksine cok şey kazandırır Atalarımız (El opmekle dudak aşınmaz) buyurmuşlardır Hatada ısrar etmemek buyuk fazilettir Peygamber efendimiz aleyhisselam haklı olduğu halde, ev icindeki ve ev dışındaki eziyetlere katlanmıştır Hanımlarına (Siz haklısınız) diyerek onları uzmemiştir İslam ahlakını ornek alarak hatamızı kabul etmek faziletini gostermeliyiz!
Faydalı nasihat
Bir alimin bildirdiği aşağıdaki nasihate uymaya calışmalıdır!
Fırsat ganimettir Omru faydasız işlerle gecirmemeli, Hak tealanın rızasına uygun şeylere sarf etmelidir! Beş vakit namazı, tadili erkan ile ve cemaat ile eda etmelidir! Teheccud namazlarını elden cıkarmamalı, seher vakitlerini istiğfarsız gecirmemeli, gaflet uykusuna dalmamalı, olumu ve ahireti duşunmeli, haram olan dunya işlerinden yuz cevirip, ahiret işlerine yonelmelidir! Zaruri olan, dunya kazancı ile meşgul olup, diğer vakitleri, ahireti imar etmekle meşgul olmalıdır! Sozun kısası, masiva sevgisinden korunmalı ve dinin emrine uymakla meşgul olmalıdır! İş budur, bundan gayrisi hictir
Hakkı kabul etmekte inat etmemeli
Sual: Munakaşa ettiğim arkadaşın haklı olduğunu anlıyorum Fakat yenilgiyi kabul etmemek icin, hayır oyle değildir diyorum Bunun mahzuru nedir?
CEVAP
Doğru olan bir şeyi kabul etmemeye inat denir İnat, karşımızdakini aşağı gormek, ondan nefret etmek, ona duşmanlık beslemek, haset etmek gibi sebeplerden meydana gelir Hakkı, duşmanımız da soylese kabul etmeliyiz Hakkı kabul edememek kibirdendir Kibir ise buyuk gunahtır Hadisi şeriflerde buyuruldu ki:
(Allahu tealanın en sevmediği kimse, hakkı kabul etmekte inat edendir) Buhari
(Hakkı kucuk gormek kibirdendir) İGazali
Mumin kibirli olmaz; fakat vakar sahibi olur Vakarlı kimse, dunya işlerinde kolaylık gosterir Din işlerinde sağlam olur Hadisi şerifte buyuruldu ki:
(Mumin vakarlı ve yumuşak olur) Beyheki
Hic kimse ile munakaşa etmemeliyiz!
(Allahu teala, mucadelede ısrar edeni sevmez) Buhari
(Haklı iken, munakaşayı terk edene, Cennetin ortasında bir koşk verilir) Taberani
(Mucadelede ısrar eden haric, hic kimse, hidayete kavuştuktan sonra sapıtmaz) Beyheki
(Haklı da olsa, munakaşayı terk etmeyen, hakiki imana kavuşamaz) İbni Ebiddunya
Munakaşa, dostların azalmasına, hasımların coğalmasına sebep olur Hasanı Basri hazretleri buyurdu ki: (Bin kişinin dostluğuna, bir kişinin duşmanlığını satın alma!)
Munakaşa, kendisinin akıl, fazilet ve ilimde ustunluğunu ispata calışmaktır Bu ise karşıdakini cehalet ve ahmaklıkla itham etmek demektir Bu dupeduz duşmanlıktır Kendini karşısındakinden ustun gormek ise kibirdir Mahzurludur Munakaşa her yonden mahzurludur Munakaşa guzel ahlakın zıddıdır Halbuki musluman guzel ahlaklı olmalıdır Hadisi şerifte buyuruldu ki:
(Mallarınızla herkesi memnun edemezsiniz Guler yuz ve tatlı dil ile, guzel ahlakla memnun etmeye calışınız!) Hakim
İyi, kotu, herkese, guler yuz gostermeli, fitne cıkarmamalı, duşman kazanmamalıdır! Hafızı Şirazinin, (Dostlara doğru soylemeli, duşmanları guler yuzle ve tatlı dil ile idare etmelidir) sozune uymalıdır Af dileyeni affetmelidir! Herkese karşı iyi huylu olmalıdır! Kimsenin sozune karşı gelmemelidir! Herkese yumuşak soylemeli, sert soylememelidir!
Ozur beyan etmek uc turlu olur
Sual: Ozur dileyenlerin ozurlerine kabul etmek gerekir mi?
CEVAP
Yaptığı bir iş icin ozur dileyip bir daha yapmayacağını soyleyen kimsenin ozrunu kabul etmek gerekir Ozur beyan etmek uc turlu olur:
1 Şunun icin yaptım demek Mesela Ali bey, arkadaşı Veli beye, (Pazar gunu saat onda geleceğine soz vermiştin, fakat nicin gelmedin) diye sorunca, o da, (Hastaydım, gelemedim) gibi bir ozur beyan etmek Boyle bir ozru, yalan mı diye duşunmeden, doğru olup olmadığını araştırmadan kabul etmek gerekir Hadisi şeriflerde buyuruldu ki:
(Musluman kardeşinin ozrunu kabul etmemek gunahtır) Ebu Davud
(Din kardeşinin ozrunu kabul etmeyen, Kevser havzından icemez) Hakim
(Ozru kabul etmeyen, ozur dileyenin gunahını yuklenmiş olur) İbni Mace
(Bir kimse Rabbinden ozur dilerse, Allahu teala onun ozrunu kabul eder) EYa’la
2 Yaptım ama bir daha yapmam, keşke yapmasaydım demek Bu, sucunu kabul edip ozur dilemektir Boyle ozru de kabul etmeyen kimseye, Allahu teala azap ve gazap eder (Yaptım ama, bir daha yapmam) demek, ozur olur
3 Yapmadım diyerek inkar etmek Yalan soylediğini bilerek ozrunu kabul etmek, o kimseyi affetmek olur Yalan soyleyerek ozur dileyen boyle bir kimseyi affetmek vacip değil, mustehaptır Affetmek cok faziletlidir Hadisi şeriflerde buyuruldu ki:
(Allah rızası icin affedeni, Allahu teala yukseltir) Muslim
(Affedin ki affedilesiniz!) İ Ahmed
(Kaba davranana nazik olur, zulmedeni affeder, sizi mahrum edene ihsan eder, sizden uzaklaşana yaklaşırsanız yuksek derecelere kavuşursunuz) Bezzar
