Musul Sorunu Nedeni
Musul Sorunu, Osmanlı Devleti'ne bağlı Musul Vilayeti'nin toprak sorunudur
I Dunya Savaşı'ndan once Osmanlı hakimiyetindeki Musul ve cevresi petrol varlığı sebebiyle, İngiltere, Fransa, Almanya arasında rekabet konusu oldu Bolge, 1916 tarihli SykesPicot Antlaşması ile Fransa'ya bırakılmıştı Nisan 1920 San Remo Konferansında Fransa, kendisini Orta Doğu'daki menfaatlerini desteklemesi sebebiyle, Musul bolgesini İngiltere'ye terketti İngiltere bolgedeki Hristiyanların guvenliği, İngiliz savaş esirlerine kotu muamele edilmesi gibi sebepler ile Mondros Mutarekesinin 7 maddesine gore Musul'un kendilerine terk edilmesini istediler Musul'da yerleşik Osmanlı 6 Ordusu Komutanı Ali İhsan Paşa şehri İngilizlere terk etmemek icin istifa etti Yerine Gelen Binbaşı Halit Akmansu İstanbul'dan aldığı emri yerine getirerek Musul'u boşalttı 15 Kasım 1918 tarihinde İngiliz askerleri Musul'a asker cıkarıp işgal ettiler
Mondros Mutarekesi gereğince İtilaf devletleri'ne guvenlikleri gereği istedikleri yerleri işgal etme yetkisi tanınıyordu 30 Ekim 1918'de Mondros Mutarekesi imzalandığında Musul ve cevresi henuz Ali İhsan Sabis Paşa komutasındaki Turk birliklerinin idaresindeydi Ateşkesten sonra İngilizler, Musul ve Zaho'daki sivil Hıristiyanların topluca oldurulduğunu iddia ederek Turk birliklerinin Musul'u terk etmesini istediler Ali İhsan Sabis Paşa, bu isteği reddetti ancak Suriye cephesinde Mustafa Kemal Paşa komutasındaki Yıldırım Orduları grubunun Şam'dan sonra Halep'te de İngilizlere yenilip Adana'ya kadar cekilmesi neticesinde demiryolu ikmal hatlarının kesilmesi uzerine ve İstanbul hukumetinin de bu yolda emir vermesinden sonra Musul'u bırakıp Nusaybin'e kadar cekildi İngiliz askerleri hicbir direnişle karşılaşmadan Musul'a girdiler İstanbul'dan benzer bir emir Mustafa Kemal Paşa'ya da Cukurova bolgesini terketmesi icin gelmişse de Mustafa Kemal Paşa Adana'yı boşaltmamış ve Harbiye Nezaretiyle yaptığı telgraflaşmalarda emrin kanunsuz olduğunu soyleyerek emre direnmişti Harbiye nezareti, kendisini gorevden alıp karargaha cağırdığında ordunun bir kısım silahlarını halka dağıtarak duşman eline gecmesine mani olmuştu Bazı silahlar ise, Anadolu'da bir duşman direnişinde kullanılmak uzere Teşkilatı Mahsusa elemanları tarafından daha guvenli olan doğu cephesine taşınmıştı Mustafa Kemal Paşa'nın İstanbul'a donmesinden sonra Ali Fuat Paşa, emrindeki 20 kolorduyu techizatıyla birlikte once Konya'ya sonra da Ankara'ya getirerek İstiklal Savaşı hazırlıklarına başladı
Musul Sorunu, Osmanlı Devleti'ne bağlı Musul Vilayeti'nin toprak sorunudur
I Dunya Savaşı'ndan once Osmanlı hakimiyetindeki Musul ve cevresi petrol varlığı sebebiyle, İngiltere, Fransa, Almanya arasında rekabet konusu oldu Bolge, 1916 tarihli SykesPicot Antlaşması ile Fransa'ya bırakılmıştı Nisan 1920 San Remo Konferansında Fransa, kendisini Orta Doğu'daki menfaatlerini desteklemesi sebebiyle, Musul bolgesini İngiltere'ye terketti İngiltere bolgedeki Hristiyanların guvenliği, İngiliz savaş esirlerine kotu muamele edilmesi gibi sebepler ile Mondros Mutarekesinin 7 maddesine gore Musul'un kendilerine terk edilmesini istediler Musul'da yerleşik Osmanlı 6 Ordusu Komutanı Ali İhsan Paşa şehri İngilizlere terk etmemek icin istifa etti Yerine Gelen Binbaşı Halit Akmansu İstanbul'dan aldığı emri yerine getirerek Musul'u boşalttı 15 Kasım 1918 tarihinde İngiliz askerleri Musul'a asker cıkarıp işgal ettiler
Mondros Mutarekesi gereğince İtilaf devletleri'ne guvenlikleri gereği istedikleri yerleri işgal etme yetkisi tanınıyordu 30 Ekim 1918'de Mondros Mutarekesi imzalandığında Musul ve cevresi henuz Ali İhsan Sabis Paşa komutasındaki Turk birliklerinin idaresindeydi Ateşkesten sonra İngilizler, Musul ve Zaho'daki sivil Hıristiyanların topluca oldurulduğunu iddia ederek Turk birliklerinin Musul'u terk etmesini istediler Ali İhsan Sabis Paşa, bu isteği reddetti ancak Suriye cephesinde Mustafa Kemal Paşa komutasındaki Yıldırım Orduları grubunun Şam'dan sonra Halep'te de İngilizlere yenilip Adana'ya kadar cekilmesi neticesinde demiryolu ikmal hatlarının kesilmesi uzerine ve İstanbul hukumetinin de bu yolda emir vermesinden sonra Musul'u bırakıp Nusaybin'e kadar cekildi İngiliz askerleri hicbir direnişle karşılaşmadan Musul'a girdiler İstanbul'dan benzer bir emir Mustafa Kemal Paşa'ya da Cukurova bolgesini terketmesi icin gelmişse de Mustafa Kemal Paşa Adana'yı boşaltmamış ve Harbiye Nezaretiyle yaptığı telgraflaşmalarda emrin kanunsuz olduğunu soyleyerek emre direnmişti Harbiye nezareti, kendisini gorevden alıp karargaha cağırdığında ordunun bir kısım silahlarını halka dağıtarak duşman eline gecmesine mani olmuştu Bazı silahlar ise, Anadolu'da bir duşman direnişinde kullanılmak uzere Teşkilatı Mahsusa elemanları tarafından daha guvenli olan doğu cephesine taşınmıştı Mustafa Kemal Paşa'nın İstanbul'a donmesinden sonra Ali Fuat Paşa, emrindeki 20 kolorduyu techizatıyla birlikte once Konya'ya sonra da Ankara'ya getirerek İstiklal Savaşı hazırlıklarına başladı