Nabizade Nazım
Doğum 1863İstanbul
Olumu 1893İstanbul
Meslek Hikaye, şiir, roman, anı yazarı
Donem Tanzimat 2 donem
Nabizade Nazım; Tanzimat donemi Turk yazarıdır Şiir, anı, hikaye, roman turlerinde ve bilimsel konularda eserler verdi Serveti Funun dergisinin ilk yazarlardından birisidir İlk gercekci koy romanı olarak kabul edilen ''Karabibik'' ve Turk edebiyatındaki ilk psikolojik roman denemesi olan ''Zehra ’nın '' yazarı olması onun adının daha fazla zikredilmesine sebeb oldu Victor Hugo, Alfred de Musset, Chateaubriand, Alexandre Dumas Fils, Ludwig Buchner gibi batılı yazar ve fikir adamlarından yaptığı cevirilerle ceşitli Batı edebi akım ve duşuncelerinin Turk okuyucusu tarafından tanınmasına hizmet etti Cok başarılı olmasa da bir sure şiirle meşgul oldu Bu başarısızlığı icin kendisi heves ettimdemiştir
HAYATI
AİLE HAYATI
Tanzimat Donemi Turk Edebiyatı ’nın en onemli temsilcilerinden olan Nabizade Nazım, 1863 yılında İstanbul ’da Nişantaşı ’nda doğdu Asıl adı Ahmed Nazım, babasının adı Nabi ’dir Annesini hic tanımadı, babasını da henuz mahalle mektebine devam ettiği sırada kaybetti Bu sebeple uvey anne ve dadıların elinde buyudu1891 yılında Ayşe Naciye Hanım ’la evlendi
EĞİTİM HAYATI
Salıpazarı Feyziye ve Beşiktaş Askeri ruşdiyelerinde okudu Buradan Muhendishanei Berri İdadisi ’ne gecti 1884 yılında topcu mulazımı sanisi olarak girdiği Erkanı Harbiyye sınıfından 1887 ’de yuzbaşı rutbesiyle mezun oldu
CALIŞMA HAYATI
Bir sure Mektebi Harbiyye ’de matematik, istihkam ve topografya dersleri verdi; umumi mufettiş muavini olarak 1889 ’da kolağası oldu Ekim 1889 – Mart 1890 tarihleri arasında arazi haritasını tersim icin Kaş ’ta bulundu Askerlik mesleğiyle ilgili bazı keşif ve araştırmalar yapmak uzere bir ara Suriye ’ye gonderildi1891 ’de Manastır ’da Ucuncu Ordu ’ya mensup Redif Fırkası ’nda Goltz Paşa ’nın maiyetinde calıştı ve donuşunde dorduncu dereceden Mecidi nişanı ile taltif edildi
YAZIN YAŞAMI VE ROMANCILIĞI
Edebiyatla ilgilenmeye daha ilk mektep sıralarında iken başlayan Nabizade Nazım, ilk edebiyat zevkini Beşiktaş Askeri Ruşdiyesi ’nde Farsca hocası olan Muallim Cudi Efendi ’den aldı ve Muhendishane ’ye gectikten sonra da edebi calışmalarla meşgul oldu İlk yazısı 1880 ’de “Muhendishane Mektebi Şakirdanı'ndan A Nazım imzasıyla Vakit gazetesinde yayımlanan, ertesi yıl Ceridei Havadis ’te “Hoşnişin veya Cihanda Safa Bu mu? adlı manzum piyesi neşredildi Daha sonra Hazinei Evrak, Mir ’atı Alem, Rehberi Funun, Afak, Maarif, Mirsad, Manzara, Berk ve Serveti Funun gibi edebiyat dergileriyle Tercumanı Hakikat, Servet ve Muruvvet gibi gazetelerde başta şiir olmak uzere daha cok fenni konularda makaleler ve hikayeler yayımladı İlk şiirlerini Menemenlizade Mehmed Tahir, İsmail Safa ve Muallim Naci ’nin etkisi altında kaleme alan Nabizade, devrinde buyuk tartışmalara yol acan Muallim Naci ’nin eski tarz şiirlerini değil onun daha ziyade Batı etkisinde ve yeni tarzda yazdığı şiirleri ornek almış, Naci ’nin bu şiirlerinde dikkat ceken sade dil, lirik uslup ve tabii soyleyiş şeklini taklit etmeye calıştı Ozellikle sağlam bir dil anlayışını benimsemesiyle Muallim Naci ’nin tesiri onda daima kendini hissettirdi Bir sure sonra Abdulhak Hamid ile Recaizade Mahmud Ekrem ’in şiirleriyle ilgilenince bu defa onların yolundan gitmeye başladı Daha cok mecazlarla suslu gercekci şiire ilgi duyan Nabizade Nazım ’ın bu tarihten sonra yazdığı şiirlerinde gerek şekil gerekse duşunce bakımından yenilikler gorulmektedir
Nabizade Nazım, dil ve edebiyatın ceşitli meselelerini tahlil eden makaleler de kaleme aldı, bilhassa 1891 yılından sonra Serveti Funun dergisinin “Tahlilatı Edebiyye sutununda Fuzuli ve Nedim gibi an şairleri hakkındaki incelemeleriyle dikkat cekti Yine bu sutunda daha sonraki yıllarda Serveti Funun topluluğunun geliştirdiği resim altı şiir faaliyetinin de ilk orneklerini verdi Şiir calışmaları Nabizade ’nin edebi hayatının belli bir devresiyle sınırlı kaldı, ozellikle 1890 ’dan itibaren sade ve tabii bir uslupla kaleme aldığı hikayelerini mustakil kitaplar halinde yayımlamaya başladı 18901891 yıllarında sipariş uzerine bir kitapcı icin bir dizi uzun hikaye kaleme alan Nabizade ’nin o yıllarda cereyan eden bazı edebi tartışmalara da “Ravi takma adıyla katıldığı gorulmektedir Yazı hayatının bir doneminde tercumeleriyle de dikkati ceken Nabizade Nazım; Victor Hugo, Alfred de Musset, Chateaubriand, Alexandre Dumas Fils, Ludwig Buchner gibi batılı yazar ve fikir adamlarından yaptığı cevirilerle ceşitli Batı edebi akım ve duşuncelerinin Turk okuyucusu tarafından tanınmasına hizmet etti Turk edebiyatı tarihinde Nabizade Nazım ’a asıl şohretini kazandıran, ''Karabibik'' adlı uzun hikayesi ve ''Zehra'' romanıdır Mukaddimesiyle beraber ''Karabibik'' Turk edebiyatında realizm ve naturalizmin ilk mujdecisi kabul edilir O yıllarda bu edebi akımları yeni yeni tanımaya başlayan ve daha ziyade romantizm cereyanıyla beslenen Turk okuyucusunun durumunu goz onunde bulunduran Nabizade Nazım, kendi eserlerinde yer yer romantik unsurlara da yer verdi ancak Seyyiei Tesamuh adlı hikayesi ve ozellikle ''Zehra'' romanında doğrudan doğruya realizmi uygulama yoluna gitti Bilhassa ''Zehra'' romanını yazarken İstanbul tulumbacılarının o gunku hayatı, Şehzadebaşı tiyatroları, cinayet kovuşturması gibi konularda bazı araştırmalar da yapan yazar, romandaki esas vak‘anın kıskanclık uzerine kurulmasından dolayı birtakım psikolojik inceleme ve gozlemlerde de bulundu Ayrıca Turk edebiyatında psikolojik muhtevalı ilk roman kabul edilen, ancak yazarın olumunden sonra yayımlanabilen Zehra, Namık Kemal ’in İntibah ’ı ile Serveti Funun devri romanı arasında dikkate değer bir merhale teşkil eder Devrin yaygın temayulu dolayısıyla entrika unsuruna aşırı bir şekilde yer verilmesi ve trajik bicimde son bulması ''Zehra'' hakkındaki eleştirilerin esas kaynağı olmasına rağmen eser devrine gore modern bir roman gorunumundedir Cağdaşı olan diğer yazarlara gore nisbeten sade bir dili yakalamaya calışan Nabizade Nazım, uslup itibariyle de Namık Kemal ’in izinden gitti
OLUMU
Nabizade Nazım, Turk Edebiyatı ’na cok kısa bir surede cok hizmet etti ve henuz Ayşe Naciye Hanım ile yeni evli iken yakalandığı kemik vereminden kurtulamayarak 5 Ağustos 1893 ’te oldu Mezarı, Uskudar Karacaahmet Mezarlığı ’nda Miskinler Tekkesi ’nden Saraclar Ceşmesi ’ne inen yol uzerindedir
Doğum 1863İstanbul
Olumu 1893İstanbul
Meslek Hikaye, şiir, roman, anı yazarı
Donem Tanzimat 2 donem
Nabizade Nazım; Tanzimat donemi Turk yazarıdır Şiir, anı, hikaye, roman turlerinde ve bilimsel konularda eserler verdi Serveti Funun dergisinin ilk yazarlardından birisidir İlk gercekci koy romanı olarak kabul edilen ''Karabibik'' ve Turk edebiyatındaki ilk psikolojik roman denemesi olan ''Zehra ’nın '' yazarı olması onun adının daha fazla zikredilmesine sebeb oldu Victor Hugo, Alfred de Musset, Chateaubriand, Alexandre Dumas Fils, Ludwig Buchner gibi batılı yazar ve fikir adamlarından yaptığı cevirilerle ceşitli Batı edebi akım ve duşuncelerinin Turk okuyucusu tarafından tanınmasına hizmet etti Cok başarılı olmasa da bir sure şiirle meşgul oldu Bu başarısızlığı icin kendisi heves ettimdemiştir
HAYATI
AİLE HAYATI
Tanzimat Donemi Turk Edebiyatı ’nın en onemli temsilcilerinden olan Nabizade Nazım, 1863 yılında İstanbul ’da Nişantaşı ’nda doğdu Asıl adı Ahmed Nazım, babasının adı Nabi ’dir Annesini hic tanımadı, babasını da henuz mahalle mektebine devam ettiği sırada kaybetti Bu sebeple uvey anne ve dadıların elinde buyudu1891 yılında Ayşe Naciye Hanım ’la evlendi
EĞİTİM HAYATI
Salıpazarı Feyziye ve Beşiktaş Askeri ruşdiyelerinde okudu Buradan Muhendishanei Berri İdadisi ’ne gecti 1884 yılında topcu mulazımı sanisi olarak girdiği Erkanı Harbiyye sınıfından 1887 ’de yuzbaşı rutbesiyle mezun oldu
CALIŞMA HAYATI
Bir sure Mektebi Harbiyye ’de matematik, istihkam ve topografya dersleri verdi; umumi mufettiş muavini olarak 1889 ’da kolağası oldu Ekim 1889 – Mart 1890 tarihleri arasında arazi haritasını tersim icin Kaş ’ta bulundu Askerlik mesleğiyle ilgili bazı keşif ve araştırmalar yapmak uzere bir ara Suriye ’ye gonderildi1891 ’de Manastır ’da Ucuncu Ordu ’ya mensup Redif Fırkası ’nda Goltz Paşa ’nın maiyetinde calıştı ve donuşunde dorduncu dereceden Mecidi nişanı ile taltif edildi
YAZIN YAŞAMI VE ROMANCILIĞI
Edebiyatla ilgilenmeye daha ilk mektep sıralarında iken başlayan Nabizade Nazım, ilk edebiyat zevkini Beşiktaş Askeri Ruşdiyesi ’nde Farsca hocası olan Muallim Cudi Efendi ’den aldı ve Muhendishane ’ye gectikten sonra da edebi calışmalarla meşgul oldu İlk yazısı 1880 ’de “Muhendishane Mektebi Şakirdanı'ndan A Nazım imzasıyla Vakit gazetesinde yayımlanan, ertesi yıl Ceridei Havadis ’te “Hoşnişin veya Cihanda Safa Bu mu? adlı manzum piyesi neşredildi Daha sonra Hazinei Evrak, Mir ’atı Alem, Rehberi Funun, Afak, Maarif, Mirsad, Manzara, Berk ve Serveti Funun gibi edebiyat dergileriyle Tercumanı Hakikat, Servet ve Muruvvet gibi gazetelerde başta şiir olmak uzere daha cok fenni konularda makaleler ve hikayeler yayımladı İlk şiirlerini Menemenlizade Mehmed Tahir, İsmail Safa ve Muallim Naci ’nin etkisi altında kaleme alan Nabizade, devrinde buyuk tartışmalara yol acan Muallim Naci ’nin eski tarz şiirlerini değil onun daha ziyade Batı etkisinde ve yeni tarzda yazdığı şiirleri ornek almış, Naci ’nin bu şiirlerinde dikkat ceken sade dil, lirik uslup ve tabii soyleyiş şeklini taklit etmeye calıştı Ozellikle sağlam bir dil anlayışını benimsemesiyle Muallim Naci ’nin tesiri onda daima kendini hissettirdi Bir sure sonra Abdulhak Hamid ile Recaizade Mahmud Ekrem ’in şiirleriyle ilgilenince bu defa onların yolundan gitmeye başladı Daha cok mecazlarla suslu gercekci şiire ilgi duyan Nabizade Nazım ’ın bu tarihten sonra yazdığı şiirlerinde gerek şekil gerekse duşunce bakımından yenilikler gorulmektedir
Nabizade Nazım, dil ve edebiyatın ceşitli meselelerini tahlil eden makaleler de kaleme aldı, bilhassa 1891 yılından sonra Serveti Funun dergisinin “Tahlilatı Edebiyye sutununda Fuzuli ve Nedim gibi an şairleri hakkındaki incelemeleriyle dikkat cekti Yine bu sutunda daha sonraki yıllarda Serveti Funun topluluğunun geliştirdiği resim altı şiir faaliyetinin de ilk orneklerini verdi Şiir calışmaları Nabizade ’nin edebi hayatının belli bir devresiyle sınırlı kaldı, ozellikle 1890 ’dan itibaren sade ve tabii bir uslupla kaleme aldığı hikayelerini mustakil kitaplar halinde yayımlamaya başladı 18901891 yıllarında sipariş uzerine bir kitapcı icin bir dizi uzun hikaye kaleme alan Nabizade ’nin o yıllarda cereyan eden bazı edebi tartışmalara da “Ravi takma adıyla katıldığı gorulmektedir Yazı hayatının bir doneminde tercumeleriyle de dikkati ceken Nabizade Nazım; Victor Hugo, Alfred de Musset, Chateaubriand, Alexandre Dumas Fils, Ludwig Buchner gibi batılı yazar ve fikir adamlarından yaptığı cevirilerle ceşitli Batı edebi akım ve duşuncelerinin Turk okuyucusu tarafından tanınmasına hizmet etti Turk edebiyatı tarihinde Nabizade Nazım ’a asıl şohretini kazandıran, ''Karabibik'' adlı uzun hikayesi ve ''Zehra'' romanıdır Mukaddimesiyle beraber ''Karabibik'' Turk edebiyatında realizm ve naturalizmin ilk mujdecisi kabul edilir O yıllarda bu edebi akımları yeni yeni tanımaya başlayan ve daha ziyade romantizm cereyanıyla beslenen Turk okuyucusunun durumunu goz onunde bulunduran Nabizade Nazım, kendi eserlerinde yer yer romantik unsurlara da yer verdi ancak Seyyiei Tesamuh adlı hikayesi ve ozellikle ''Zehra'' romanında doğrudan doğruya realizmi uygulama yoluna gitti Bilhassa ''Zehra'' romanını yazarken İstanbul tulumbacılarının o gunku hayatı, Şehzadebaşı tiyatroları, cinayet kovuşturması gibi konularda bazı araştırmalar da yapan yazar, romandaki esas vak‘anın kıskanclık uzerine kurulmasından dolayı birtakım psikolojik inceleme ve gozlemlerde de bulundu Ayrıca Turk edebiyatında psikolojik muhtevalı ilk roman kabul edilen, ancak yazarın olumunden sonra yayımlanabilen Zehra, Namık Kemal ’in İntibah ’ı ile Serveti Funun devri romanı arasında dikkate değer bir merhale teşkil eder Devrin yaygın temayulu dolayısıyla entrika unsuruna aşırı bir şekilde yer verilmesi ve trajik bicimde son bulması ''Zehra'' hakkındaki eleştirilerin esas kaynağı olmasına rağmen eser devrine gore modern bir roman gorunumundedir Cağdaşı olan diğer yazarlara gore nisbeten sade bir dili yakalamaya calışan Nabizade Nazım, uslup itibariyle de Namık Kemal ’in izinden gitti
OLUMU
Nabizade Nazım, Turk Edebiyatı ’na cok kısa bir surede cok hizmet etti ve henuz Ayşe Naciye Hanım ile yeni evli iken yakalandığı kemik vereminden kurtulamayarak 5 Ağustos 1893 ’te oldu Mezarı, Uskudar Karacaahmet Mezarlığı ’nda Miskinler Tekkesi ’nden Saraclar Ceşmesi ’ne inen yol uzerindedir