Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Sual: İki namazı hangi hâllerde birleştirmek câizdir?
CEVAP
Hanefî mezhebinde ve diğer üç mezhepte, hacılar, Arafat’ta, öğle ile ikindiyi öğle vaktinde, Müzdelife’de ise, akşam ile yatsıyı yatsı vaktinde cem ederek kılar
İkindiyi öğle vaktinde, öğle ile birlikte kılmaya takdim ederek cem etmek, akşamı yatsı vaktinde, yatsı ile birlikte kılmaya da tehir ederek cem etmek denir
Malikî mezhebinde ise, seferde, hastalıkta, karanlıkla beraber yağmur ve çamur olunca, öğle ile ikindiyi, akşam ile yatsıyı birleştirerek kılmak câizdir
Şâfiî mezhebinde ise, seferde, yukarıda bildirilen namazları, birleştirip, takdim veya tehir ederek kılmak câizdir Yağmur yağarken de sadece takdim ederek birleştirmek câizdir
Hanbelî mezhebinde ise, seferde, hastalıkta, kadının emzikli veya müstehaza olmasında, idrar ve yel kaçırmak gibi abdesti bozan özürlerde, abdest ve teyemmüm için meşakkat çekenlerde, yer altında çalışıp da, namaz vaktini anlamakta âciz kalanın, canından, malından ve namusundan korkanın, maişetine zarar gelecek olanın iki namazı cem edip kılmaları câizdir
İki namazı birleştirirken öğleyi ikindiden, akşamı yatsıdan önce kılmak, birinci namaza dururken cem etmeyi, niyet etmek, ikisini ard arda kılmak gerekir
Sabah namazı, hiçbir mezhepte hiçbir namazla birleştirilemez
Her Müslüman, kendi mezhebinin hükmüne göre amel eder Ancak kendi mezhebinde yapılması güç olan işlerde, başka bir mezhebi, zaruret geçinceye kadar taklid eder Başka mezhebi taklid ederken, o mezhebin farzlarına ve müfsidlerine riayet eder İhtiyaç olmadan iki namazı cem etmek câiz değildir
mukim iken (yani yolcu olmasalar bile )şu kimseler, ihtiyaç halinde Hanbeli’yi taklit ederek iki namazı yani ya öğle ile ikindiyi veya akşamla yatsıyı cem edebilirler:
1 Doktor ameliyatta, ebe doğumda ise,
2 Boğulacak olan birini kurtarırken namaz vakti çıkacaksa,
3 Öğrenci sınavda ise, memur kaçırılmaması gereken bir toplantıda ise,
4 Hasta veya yaşlı, abdest almakta veya namaz kılmakta zorluk çekiyorsa,
5 Abdesti bozan özrü var ise, mesela ishalini veya idrarını tutamıyorsa, çıbanından veya yarasından kan akıyorsa, basurdan kan, fistüllerden, göbekten akıntı çıkıyorsa, elde olmadan gaz kaçırıyorsa, ağız dolusu kusuyorsa, bunlar gibi abdesti bozan bir özrü varsa, kadın istihazalı ise,
6 Abdest alacak veya namaz kılacak yer bulunmazsa,
7 Abdest ve teyemmüm için zorluk çekiliyorsa,
8 A’mâ veya yer altında çalışıp da, namaz vaktini anlamakta aciz ise,
9 Namaz kılarken, canına, malına veya namusuna zarar gelme ihtimali varsa,
10 Namaz kıldığı takdirde, maişetine zarar gelecek ise,
11 Güvenlik görevlisi veya nöbetçi olup da namaz kılma imkanı yoksa,
12 Dağda, çölde, gurbette, kışta kalıp vakitleri anlamak zor ise,
13 Yağmur, çamur, fırtına gibi sebeplerle namaz kaçacaksa,
14 Namazı tuvalette bile kılma imkanı yoksa,
15 Uçakta abdest alması ve namaz kılması zor ise,
16 Şehirlerarası yolculuklarda, otobüs durmayacaksa,
17 Şehir içinde özel arabası ile giderken trafik sıkışıp namaz kazaya kalacaksa
Bunlara benzer başka durumlar da olabilir Böyle durumlarda iki namazı cem etmek, yani birleştirip bir vakitte kılmak caiz olur Bunlar namaz kılmanın ne kadar önemli bir ibadet olduğunu ve namazı kaçırmanın ise, ne büyük günah olduğunu göstermektedir (Düşman karşısında savaşırken bir farz namazı kılmak mümkün iken kılmamanın cezası, 700 büyük günaha bedeldir) Camiül fetava
Bir hadisi şerif meali:
(Namaz dinin direğidir, terk eden dinini yıkmış olur) Beyheki
Not: Öğle ile ikindi cem edilirken, ikindiyi öğle vaktinde, öğle ile birlikte kılmaya takdim ederek cem etmek, öğleyi ikindi vaktinde ikindi ile birlikte kılmaya tehir ederek cem etmek denir Akşamı yatsı vaktinde, yatsı ile birlikte kılmaya da tehir ederek cem etmek, yatsıyı akşam ile birlikte akşam vaktinde kılmaya takdim ederek cem etmek denir İki namazı birleştirirken öğleyi ikindiden, akşamı yatsıdan önce kılmak, birinci namaza dururken ceme niyet etmek, ikisini peş peşe kılmak gerekir Kılarken, Hanbeli’ye uymaya niyet edilir İki farz arasında sünnet kılınmaz Sabah namazı cem edilmez
CEVAP
Hanefî mezhebinde ve diğer üç mezhepte, hacılar, Arafat’ta, öğle ile ikindiyi öğle vaktinde, Müzdelife’de ise, akşam ile yatsıyı yatsı vaktinde cem ederek kılar
İkindiyi öğle vaktinde, öğle ile birlikte kılmaya takdim ederek cem etmek, akşamı yatsı vaktinde, yatsı ile birlikte kılmaya da tehir ederek cem etmek denir
Malikî mezhebinde ise, seferde, hastalıkta, karanlıkla beraber yağmur ve çamur olunca, öğle ile ikindiyi, akşam ile yatsıyı birleştirerek kılmak câizdir
Şâfiî mezhebinde ise, seferde, yukarıda bildirilen namazları, birleştirip, takdim veya tehir ederek kılmak câizdir Yağmur yağarken de sadece takdim ederek birleştirmek câizdir
Hanbelî mezhebinde ise, seferde, hastalıkta, kadının emzikli veya müstehaza olmasında, idrar ve yel kaçırmak gibi abdesti bozan özürlerde, abdest ve teyemmüm için meşakkat çekenlerde, yer altında çalışıp da, namaz vaktini anlamakta âciz kalanın, canından, malından ve namusundan korkanın, maişetine zarar gelecek olanın iki namazı cem edip kılmaları câizdir
İki namazı birleştirirken öğleyi ikindiden, akşamı yatsıdan önce kılmak, birinci namaza dururken cem etmeyi, niyet etmek, ikisini ard arda kılmak gerekir
Sabah namazı, hiçbir mezhepte hiçbir namazla birleştirilemez
Her Müslüman, kendi mezhebinin hükmüne göre amel eder Ancak kendi mezhebinde yapılması güç olan işlerde, başka bir mezhebi, zaruret geçinceye kadar taklid eder Başka mezhebi taklid ederken, o mezhebin farzlarına ve müfsidlerine riayet eder İhtiyaç olmadan iki namazı cem etmek câiz değildir
mukim iken (yani yolcu olmasalar bile )şu kimseler, ihtiyaç halinde Hanbeli’yi taklit ederek iki namazı yani ya öğle ile ikindiyi veya akşamla yatsıyı cem edebilirler:
1 Doktor ameliyatta, ebe doğumda ise,
2 Boğulacak olan birini kurtarırken namaz vakti çıkacaksa,
3 Öğrenci sınavda ise, memur kaçırılmaması gereken bir toplantıda ise,
4 Hasta veya yaşlı, abdest almakta veya namaz kılmakta zorluk çekiyorsa,
5 Abdesti bozan özrü var ise, mesela ishalini veya idrarını tutamıyorsa, çıbanından veya yarasından kan akıyorsa, basurdan kan, fistüllerden, göbekten akıntı çıkıyorsa, elde olmadan gaz kaçırıyorsa, ağız dolusu kusuyorsa, bunlar gibi abdesti bozan bir özrü varsa, kadın istihazalı ise,
6 Abdest alacak veya namaz kılacak yer bulunmazsa,
7 Abdest ve teyemmüm için zorluk çekiliyorsa,
8 A’mâ veya yer altında çalışıp da, namaz vaktini anlamakta aciz ise,
9 Namaz kılarken, canına, malına veya namusuna zarar gelme ihtimali varsa,
10 Namaz kıldığı takdirde, maişetine zarar gelecek ise,
11 Güvenlik görevlisi veya nöbetçi olup da namaz kılma imkanı yoksa,
12 Dağda, çölde, gurbette, kışta kalıp vakitleri anlamak zor ise,
13 Yağmur, çamur, fırtına gibi sebeplerle namaz kaçacaksa,
14 Namazı tuvalette bile kılma imkanı yoksa,
15 Uçakta abdest alması ve namaz kılması zor ise,
16 Şehirlerarası yolculuklarda, otobüs durmayacaksa,
17 Şehir içinde özel arabası ile giderken trafik sıkışıp namaz kazaya kalacaksa
Bunlara benzer başka durumlar da olabilir Böyle durumlarda iki namazı cem etmek, yani birleştirip bir vakitte kılmak caiz olur Bunlar namaz kılmanın ne kadar önemli bir ibadet olduğunu ve namazı kaçırmanın ise, ne büyük günah olduğunu göstermektedir (Düşman karşısında savaşırken bir farz namazı kılmak mümkün iken kılmamanın cezası, 700 büyük günaha bedeldir) Camiül fetava
Bir hadisi şerif meali:
(Namaz dinin direğidir, terk eden dinini yıkmış olur) Beyheki
Not: Öğle ile ikindi cem edilirken, ikindiyi öğle vaktinde, öğle ile birlikte kılmaya takdim ederek cem etmek, öğleyi ikindi vaktinde ikindi ile birlikte kılmaya tehir ederek cem etmek denir Akşamı yatsı vaktinde, yatsı ile birlikte kılmaya da tehir ederek cem etmek, yatsıyı akşam ile birlikte akşam vaktinde kılmaya takdim ederek cem etmek denir İki namazı birleştirirken öğleyi ikindiden, akşamı yatsıdan önce kılmak, birinci namaza dururken ceme niyet etmek, ikisini peş peşe kılmak gerekir Kılarken, Hanbeli’ye uymaya niyet edilir İki farz arasında sünnet kılınmaz Sabah namazı cem edilmez
