Birinci olarak gelin biraz narsist sözü nereden geliyor onu konuşalım. Yunan mitolojisinden günümüze kadar gelen narsist sözü mitolojik kahraman Narkissos’dan gelir. Kendine âşık olanlara aldırmayıp, onları karşılıksız bırakan ve çok hoş bir peri kızı olan Ekho, bir gün avlanan bir avcı görür. Narkissos ismindeki bu avcı çok güzeldir. Ekho bu genç avcıya birinci görüşte âşık olur. Lakin Narkissos bu sevgiye karşılık vermeyerek, peri kızının yanından uzaklaşır. Ekho bu durum karşısında günden güne eriyerek, kara sevda ile içine kapanarak ölür. Bütün bedeninden arta kalan kemikleri kayalara, sesi ise bu kayalarda 'eko' dediğimiz yankılara dönüşür.
Olimpos dağında yaşayan rabler bu duruma çok kızar ve Narkissos'u cezalandırmaya karar verirler. Günlerden bir gün av izindeki Narkissos susamış ve bitkin bir halde bir ırmak kenarına gelir. Buradan su içmek için eğildiğinde, sudan yansıyan kendi yüzü ve bedeninin hoşluğunu görür. O da daha evvel fark edemediği bu hoşluk karşısında adeta büyülenir. Yerinden kalkamaz, kendine âşık olmuştur. O ana dek kimseyi sevmediği kadar, sevmiştir kendi manzarasını. O halde orada ne su içebilir, ne de yemek yiyebilir, tıpkı Ekho üzere Narkissos da günden güne erimeye başlar ve orada yalnızca kendini seyrederek ömrünü tüketir. Öldükten sonra da bedeni nergis çiçeklerine dönüşür. Ve psikolojide narsist sözü için buradan esinlenmiştir.
Pekala, bu narsist şahıslar nasıldır? Bu bireyler doğuştan ya da gelişim konutlarının rastgele bir evresinde ebeveyn ve toplumsal etrafından öğrendikleri ile bu kişiliği geliştirebilmektedirler. Bu bireyler abartılı biçimde kendine hayran olma, kendini beğenme, tüm güçlülük ve büyüklenmeciliğe sahip şahıslardır. Kendilerini yüceltirken, başkalarını küçümseme ve aşağılama eğilimindedirler. Üstünlük duygusu, beğenilme ihtiyacı, hayranlık beklentisi ve empati yapamama narsist kişilik bozukluğunun temel özelliklerindendir.
Narsistler çoklukla insanların takdirini, onayını, sevgisini, beğenisini ve hayranlığını kazanmanın peşinde koşarlar, yürekten ve derinden sevemezler ya da hüzün duyamazlar. Dışarıdan soğuk uzaklıklı, kibirli, kendini beğenmiş ve alımlı görünen narsist kişinin bu manzarasının altında, aslında incinmeye karşı çok derecede hassas, kırılgan, kendine inancında ve kendine verdiği bedelde eksiklikler bulunan bir yapıya sahiptirler.
Yeniden bu şahıslar karşısındaki bireyleri dinlemeyi sevmezler, ilgi odağının hep kendilerinde olmalarından hoşlanırlar, kurallara uymaktan hoşlanmaz, üstünlük tutumunu kabul edemezler. Tenkit kaldıramayan, yeni fikirlere açıklık göstermeyen, sürekli haklı olduklarını düşünen kimselerdir. Ve kolay sonlanıp bu durumdan karşı tarafı sorumlu meblağlar.
Bu bilgileri okuduktan sonra hepimizin gözünde illa ki hayatında bu türlü bir insan olduğu canlanmıştır. Tahminen eşiniz, çocuğunuz ya da bir arkadaşınız…
Pekala, bu insanlara nasıl davranmamız gerektiğini sorduğunuzu duyar üzereyim. Narsist bireylere yaklaşımımız şu biçimde olmalıdır; Narsist bir beşere karşı davranış hudutları besbelli hale getirilmelidir. Duygusal ve ruhsal manada bütün manipülatif davranışları sonlandırılmalı ve müsaade verilmemelidir. Onu kaybetme korkusu ile yaklaşıldığı gösterilmemeli ve hissettirilmemelidir. Şayet kişiyi kaybetme endişeniz varsa altında yatan neden de belirlenmeli. Narsist bir insanın karşısında suçluluk, değersizlik, yetersizlik üzere hislere kapılmamalıyız. Egosunu besleyici vazife edinilmemeli ve onu değiştirme ve düzeltme gayretine girilmemelidir. Ve son olarak narsist bir beşere karşı olumlu ya da olumsuz hissedilen hisler net bir biçimde söz edilmelidir.
Son olarak tedavisi var mı onu konuşacak olursak şayet narsist kişilik bozukluğu çoklukla ilaçla tedavi edilmesi mümkün gözükmeyen bir bozukluktur. Narsistik kişilik bozukluğu yaşayan bireyler tedaviye dirençli kimselerdir. Bu yüzden tedavi uzun periyodik psikoterapi metoduyla uzman bir klinik psikolog tarafından ele alınmalıdır. Terapi tekniklerinde sıklıkla bilişsel davranışçı terapi sistemi kullanılmaktadır. Ve bu rahatsızlık terapistlerin en çok zorlandığı hastalık kümeleri ortasına girmektedir. Şayet etrafınızda bu özelliklere sahip yakınlarınız varsa bir psikoterapiste yönlendirebilirsiniz.