
NASA, kızıl gezegen Mars'ı keşfetmek amacıyla geçtiğimiz yıl, Insight isimli uzay aracını Mars'a gönderdi. Araç hala başarılı bir biçimde verilen hizmetleri alanına getiriyor. Araç, kızıl gezegende tek başına çalışmıyor. Insight'ın gezegen üzerine yerleştirdiği bir araç, Mars'ın sismografı olarak hizmet yapıyordu. Ardındansa Insight, sıcaklığa hassas olan bir gayrı aracı Mars'ın yüzeyine yerleştirdi ve bu araca da "Köstebek" ismi verildi.
Köstek aracının hizmeti, Mars'ın yüzeyinde delik açmak ve gezegenin sıcaklık değişimleriyle fizikî özelliklerini değerlendirmekti. Araç alışılagelmiş koşullarda Mars'ın derinliklerine gerçek 16 metre boyunca kazı yapacaktı fakat işler beklenildiği üzere yürümedi. Köstebek, Mars yüzeyinde yalnızca 30 santimetrelik bir delik açabildi. Beklenmedik bu hadise, NASA'nın stratejilerini değiştirmek zorunda kalmasına neden oldu.

Köstebek aracının neden kazı yapamadığını anlamaya çalışan bilim kişileri, Insight aracından gelen manzaraları incelediler. Aracın bulunduğu ortamın toprak yapısı beklenenden çok daha yumuşaktı ve gelen görüntülerde net olarak görülebiliyordu. NASA, toprak yapısının görülebildiği o kesiti Twitter üzerinden paylaştı. İşte o görsel;
Görselde aracın konum değiştirmesiyle birlikte toprağın yumuşak yapısının almış olduğu hal açıkça görülebiliyor. Bilim kişileri, bu toprak yapısının Köstebek aracının kazma süreci sırasında cihazı sıkıştırdığını ve bu yüzden kazma sürecine devam edemediğini düşünüyorlar. Hususla ilgili olarak bir sair niyet ise Köstebek aracının sıkışma nedeni olarak bir kayaya denk gelmiş olabileceğiydi.
NASA, paylaştığı tweet ile 386 milyon kilometre uzaklıkta toprağa saplanmış olan bir uzay aracını kurtarmaya çalıştıklarını belirtti.
NASA'da çalışan bilim kişileri sorunu kısmende olsa anladıktan sonra aracı oradan nasıl kurtaracaklarına dair yeni bir prosedür geliştirmek için dimağ fırtınalarını sürdürmeye devam ediyorlar. Şimdiye kadar yapılan çalışmalarda bilim kişileri, Insight'ın sahip olduğu robotik kolu kullanarak Köstebek aracının destek modüllerini hareket ettirebildiler. Bilim kişileri artık, Insight'ı Köstebek'in yakınlarına getirerek bu nahiyeyi az da olsa kazmak ve Köstebek aracının yine hareket kabiliyeti kazanmasını sağlamak istiyorlar.