Nasrettin Hocanın Ozellikleri

Nasrettin Hocanın Ozellikleri Nelerdir

Nasrettin Hocanın Ozellikleri Hakkında Bilgi

*En onemli ozelliği nuktedan olmasıdır Yani Hoca, tatlı dilli, guler yuzlu, samimi ozlu bir kişiliğe sahiptir İnsanları guldurur ama onlarla alay etmez Sorulan her soruya muhatabını ciddiye alarak cevaplar verir Bu yuzden ona herkes her turlu soruyu sorabilir Tabi bunlar arasında “Cenaze goturulurken tabutun neresinde durmalıyım?, “Tuvalette sakız ciğnenir mi? turunden abes sorular bile bulunur Nasrettin Hoca, bunlara bile yine nukteli cevaplar verir Muhataplarını kucumsemeden onları aydınlatır

*Asıl amacı insanları duşundurmek ve onlara ders vermektir Cunku o bir toplum onderidir Toplumuna karşı kendini sorumlu hisseden bir aydın tavrı icindedir Ancak bu uyarı gorevini gulmenin imkanlarım kullanarak yapar Vermek istediği mesaj, bu yolla daha kolay benimsenme imkanı bulur Cunku gulme, en zor eleştirilerin bile kabulune imkan verir Ote yandan onun bir tavrı ilim adamıyla halk arasına bir mesafe koyamamakla da ilgilidir

*Cok zekidir Zekasını bir yandan iyi, guzel davranışların coğalması, yanlış ve kotu olanların ortadan kalkması icin kullanır Fakat kurnaz değildir Ne aldatmak ne de aldatılmaktan, istismar edilmekten asla hoşlanmaz Kendisine tuzak kuranlar, aldatmak isteyenler, zor duruma duşurmeye niyet edenler bu zeka karşısında yenilgiye uğrarlar ve amaclarına ulaşamazlar

*Son derece hoşgoruludur Sevgi, saygı ve anlayışa cok onem verir Merhameti butun varlıkları kuşatır Bu yuzden insan ilişkilerinde son derece sağlıklı bir tavır sergiler Buyukle buyuk, kucukle kucuk olur Mesela sarığım kapıp oynayan cocuklara kızmaz, karısının olmadık kaprislerine karşı tahammul eder Bu, onun insan tabiatım cok iyi tahlil ettiğini ve ona gore davrandığım da gosterir Yine Hocamn değerler dunyasında gonul incitmek, ağır bir suctur Hoca bunun bilincinde bir insan olarak hareket eder

*Durust ve samimi bir yaşayışa sahiptir Onda ikiyuzlulukten eser yoktur Nasılsa oyledir Cok doğal davranır Bu yuzden cevresinde guven ve saygı duyulan, akıl danışılan biri olarak kabul edilir Toplum icerisinde bilge muamelesi gorur Ornek ve onder bir kişilik olarak bilinir Soylediği her soz, doğru kabul edilir

*Cesaretlidir Yanlışlarım eleştirmediği hicbir kişi, kurum ve nesne yoktur Hatta bu eleştiriyi kendisi icin bile yapmaktan kacınmaz Fakat bunu tatlı dille, guler yuzle, bilgi ve akla dayalı olarak yaptığı icin eleştirileri sonucsuz kalmaz Muhatapları onun mesajlarını almakta gecikmezler

*Tedbirli bir insandır Bir işin onunu sonunu duşunmeden harekete gecmez Kurnazlıklara, hilelere karşı uyanık hareket eder Kurulan tuzaklardan zararlı cıkmaz Mesela o yuzden ağaca tırmanırken pabuclarını yanma almayı ihmal etmez Olabilecek ihtimalleri inceden inceye hesap eder Soz ve hareketlerini ona gore ayarlar

*Hep umutlu ve iyimserdir Her olaydan kendisi icin guzel bir sonuc cıkarmayı bilir

Başka bir soyleyişle her şerde bir hayır gorur Hemen umutsuzluğa kapılmaz Eşeği kaybolmuşsa iyi ki ustunde değildim, der Sabununu kapıp kacan karganın arkasından onun ustu başı bizimkinden daha kirli Varsın alsın diyebilecek iyimserliğe sahiptir

*Tutumlu bir insandır Elindeki imkanları gereksiz yere harcamayı sevmez Kaynakların sınırlı olduğunu ve yerli yerince kullanılması gerektiğini bilir Fakat cimri değildir Boyle olmadığı gibi olanlara da karşıdır ve onların bu yonunu sıkca eleştirir Cimriliğin paylaşımı ortadan kaldırdığı icin toplumda buyuk sorunlar yaratacağının bilincindedir

*Elindekiyle yetinen, sahip olduklarına şukreden, guc, para ve mevki bakımından kendinden yukseklere değil aşağıda olanlara bakarak mutlu olabilen bir tiptir Bu yuzden ne fakirliğinden yuksunur, ne bulunduğu sosyal konumdan dolayı gururlanır Mesela fıkralarında cok olumsuz bir tip olarak anlatılan karısıyla her şeye rağmen mutlu bir hayat surer Bilir ki beterin daha beteri olabilir

*Gosterişten hoşlanmaz, son derece sade bir hayat surer Hayatı evi, cami, medrese, tarla, bahce ve carşı arasında gecer, yani herkesin yaşadığı ortalama hayatı yaşar Boylelikle sınıfsal farklıların oluşmasının onune gecer Sahip oldukları şeylerle (mal, mulk, para, mevki) gururlananlardan hic hoşlanmaz Onların bu olumsuz tavırlarını eleştirir

*Evine, ailesine son derece bağlıdır Karısının butun huysuzluklarını bile fıkra konusu yapacak kadar ona duşkunluğu ve sevgisi vardır Nitekim onun olumunu kendisi icin “kucuk kıyamet sayar Cocuklarıyla yakından ilgilenir Onların iyi yetişmeleri icin gayret gosterir

*Komşulanyla, oğrencileriyle iyi gecinir Bilgisini ve sahip olduğu imkanları onlarla paylaşmaktan mutluluk duyar Onlarla sohbetler eder, zaman zaman misafirliğe cağırır Sofrasındakileri onlarla paylaşır

*Dindar ve inanclıdır; dini gorevlerini yerine getirir Ancak batıl inanışları yoktur

Dini bir şekil meselesi olarak değil bir gonul meselesi olarak gorur Allah inanışı korkuya değil sevgiye dayalıdır Fakat din istismarına karşıdır Boyle yapanlara karşı da eleştirel bir tutum takınmaktan cekinmez

*Calışkandır Kimseye muhtac olmadan yaşamak ister Bu yuzden her turlu işi yapmaktan cekinmez Tarlaya gider, bahcesiyle uğraşır Pazarda satıcılık yapar Bu yuzden tembellerden, dilencilerden, hırsızlardan hic hoşlanmaz Onları eleştirir İnsanlara calışma ve girişimcilik ruhu aşılamak ister

*Hem gercekcidir hem de engin bir hayal gucune sahiptir fakat bu iki kavramın dengesini kurarak hareket eder Cunku insanın doğasında bu iki ozelliğin birlikte bulunduğunu bilir Kimi zaman gerceğin katılığını duygusal davranışlarıyla yumuşatır, kimi zaman duygusallığın aşırılığını gercekci tutumuyla ortadan kaldırır Yani zihni ve kalbi uyum icinde hareket eder

*Cok zekidir, hazırcevaptır Hicbir sozun, sorunun, davranışın altında kalmaz Akıl ve bilgi gucunu kullanarak karşılaştığı zor durumlardan kurtulur Soz, onda kotuler icin bir kılıca, bilgisizler icin bilgiye donuşur Bunu yaparken de sadece icinde bulunduğu zor durumdan kurtulmakla kalmaz aynı zamanda yine eleştirisini yapar, vermek istediği mesajı iletir

*Mesleği gereği doneminin seckinleri arasında yer almasına rağmen o devamlı olarak halkın yanındadır ve onlarla ic ice bir hayat yaşar Duğunlerine, cenazelerine katılır Evlerine misafir olur Onların her turlu sorunuyla yakından ilgilenir Buyukle buyuk, kucukle kucuk olur

*İyi bir gozlemcidir Bu yuzden kişi ve olayları nesnel olarak değerlendirir Bunu yaparken duygularına kapılmaz Olup bitenleri bilgece bir gozle ele alır ve ona gore sonuclar cıkarır Bu durum, onu boş soz soylemekten, boş iş yapmaktan alıkoyar Soylediği ve yaptığı gozleme dayandığı icin tutarsızlığa duşmez

*Soylediği her soz, yaptığı her işi, akla, mantığa, sağduyuya ve bir değerler sistemine bağlıdır Bu değerler sistemi İslamiyet ve tasavvuftur Bu değerlere gore oluşan toplumsal kulturdur Bu yuzden Hocayı inandığı dinin ornek bir temsilcisi olarak gormek gerekir

* Ahlaki bozukluklara karşı tavır alır Hemen her fıkrasında bu anlamdaki bir bozukluğu eleştiri konusu yapar Bu da yine onun inandığı değerler sisteminin “iyiliği yaygınlaştırmak, kutu olanı ortadan kaldırmak şeklinde ozetleyebileceğimiz tutumunun bir sonucudur

*Hoca, orta yolun insanıdır Aşın tutum ve davranışların insana zarar vereceğini iyi bilir Kendisi bu yola yonelmediği gibi cevresindekilerin de yonelmesine engel olur Dengeli bir insan ve toplum yapısının oluşmasını ister

*Hoca, paylaşımcıdır Bu yuzden bencillikle mucadele eder İnsanların sadece kendi cıkarlarım duşunmelerinden ve buna gore hareket etmelerinden hoşlanmaz Bu tur davranışlar karşısında tepkici bir tutum sergiler

*Sonu bilinmeyen maceralara atılmayı sevmez Kendisinde kuşku uyandıran şeylerden uzak durur Duşunerek soz soyler Duşunerek hareket eder Bu tavrı onun fıkralarının felsefi olarak da ele alınmasına sebep olmuştur Yani onu aynı zamanda bir filozof olarak da gormek mumkundur

*Dedikodu ve iftiranın insan ve toplum icin nasıl bir felaket olduğunu bilir Bulunduğu meclislerde bu tur soz ve davranışlara izin vermez Bunların kişiler arasında ayrılık cıkaracağının, duşmanlıklara sebep olacağının farkındadır O, bir barış ve sevgi insanıdır Bu konuda “Sevelim, sevilelim diyen cağdaşı Yunus Emreden bir farkı yoktur

*Bilgiye, uzmanlığa değer verir Bir şey oğrenecekse bunu ehline sorar Bir iş yaptıracaksa bunu ehline yaptırır Huner ve yeteneği takdir eder Tecrubelerden yararlanır Her işini araştırma ve inceleme yonetmelerini kullanarak yapar

*Zulme, adaletsizliğe karşı son derece tavizsiz bir tutum icerisindedir Halkı ezen, somuren, hırpalayan herkes cevabım ondan alır Otoritenin, guc sahibinin onunde eğilmez ve geri cekilmez Haksızlık karşısında susmaz

*Dış gorunuşun insanı yanıltacağını bilerek hareket eder Soze değil oze bakar İnsanları da bu konuda dikkatli olmaya cağırır Meselelere cok yonlu bakar Hukum ve karar verirken bir tek veri ile yetinmez

*Ozel hayata son derece saygılıdır Başka kişilerin kendi hayatına mudahalesini istemediği gibi kendisi de başkalarının hayatına mudahale etmez Yine bir işi yaparken doğru bildiği bicimde yapar Başkalarının sozuyle hareket edenlerin zor duruma duşeceklerini iyi bilir


Kaynak: Anadolu ve Dunya Bilgesi Nasrettin Hoca ve Fırkaları
alıntı
​