Nazar Boncuğu

Nazar Boncuğu nazarboncuğu G 1549304565 1549304565 nazarboncugu5c5882f93eb56nazarboncugu5c5882f93eb56 http:img456imageshackusimg456395evileyebeadfurnace6os0ce6 xfUid21549304565 1549304565 nazarboncugu5c5882fb72902nazarboncugu5c5882fb72902 http:img67imageshackusimg674166evileyebeadfurnace7ek4kb6 Bugün hakiki göz boncukları yalnızca Türkiye'de, İzmir'e bağlı Görece ve Kurudere köylerinde, bu işe gönül vermiş son bir kaç usta kadar yapılmaktadır Bu ustalar, evrensel bir inancın sihirli nesnelerini hayret verici bir sırça işleme tekniğiyle üretmektedirler Bu sanat, binlerce yıllık işlem içinde, çok az değişime uğramıştır 3000 yıllık Antik Akdeniz Cam Sanatı bütün incelikleriyle Anadolu göz boncuğu fırınlarında yaşamaktadır Bugün, bu geleneği yaşatan az sayıdaki boncuk ustasının kökeni, 19 yüzyılın sonlarında Osmanlı İmparatorluğunun dağılmaya başlamasıyla, İzmir ve çevresine yerleşen Arap asıllı cam ustalarına dayanmakta Anadolu'da unutulmaya yüz tutmuş olan sırça işleme tekniği, bu tarihten sonradan göz Önceleri Araphan ve Kemeraltın'da ocak kurup hal hal ve göz boncuğu yapan ustalar, fırınların çıkardığı dumanın, çevre sakinlerini rahatsız etmesi ve yangın tehlikesi yaratması üstüne bu bölgeden sürülürler 1930'larda, büyük miktarlarda tükettikleri çam odununun bol olduğu Görece'ye, 1950'lerde Günümüzde kullanılan fırınların yapısı ve egzersiz tekniği eskisiyle bire bir aynıdır Sabahın erken saatlerinde çam odunuyla yakılan fırın, atık camların ve özel olarak hazırlanan renklendirici kimyasalların fırın içindeki gözlere yerleştirilmesinin gerisinde, çok kısa sürede 900 C derecelik bir sıcaklığa ulaşır Bu, sadece alev tuğlası, kil ve samandan üretilmiş olan fırınlardaki üstün teknolojinin bir göstergesidir Her gün olağanüstü bir ısı düzeyine yükselip soğuyan fırınların üzerindeki kil sıva, ayrıca ideal bir ısı yalıtımı sağlamakta hem de dağılıp parçalanmasını önlemektedir Çam odunu ise yandığında yüksek ısı vermesi, çok eksik kül bırakması, cama parlaklık ve şeffaflık kazandırması sebebiyle bilhassa tercih edilmektedir Gözleri ateşe odaklanmış ustalar, çelik çubuklarıyla, hızlı fakat, telaşsız çalışırlar Sessizlik içinde bilmediğimiz bir oyunu oynar gibidirler Birkaç belli hareketle, erimiş cama biçim verilir Kullanılan araçların adları bile gizemli bir törende okunan duaların yankıları gibidir Ana parçayı oluşturan camın sarıldığı çubuğun adı Asabe Boncuğun üstüne gözleri kondurmada kullanılan şiş, Merdan Erimiş cama biçim bahşedilen yassı demirin adı ise Metleke Ve bu ayin, sürer gider Göz boncuğunun renklendirilmesi, Sümer tabletlerinde anlatılanlardan fazla bambaşka değildir Bakır tozu, kepek ve sofra tuzu camla karıştırılıp eritildiğinde mavi renk, kalay, çinko, kurşun ve cam karışımına bakır tozu eklendiğinde ise, değişik tonlarda yeşil elde edilir Cama opal karıştırılırsa nitelikli beyaz renge ulaşılır Ama her ustanın, uzun yıllar sonunda edindiği, renklere ilişkin fazla özel, sırları da vardır