Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Kur'an'ın en önemli konusu, hiç şüphesiz ulûhiyyettir Diğer bir ifade ile Allah Teâlâ'nın gereği gibi anlaşılmasıdır Bu sebeple birçok âyeti kerîmenin, ulûhiyet konusuyla yakından ilgili olduğu müşahede edilir Kur'an'ın ortaya koyduğu Allah inancı, Allah'ı hayattan koparan bir anlayış değildir Aksine ilmi ve tasarrufları ile zerreden kürreye yarattığı her bir şeyin her an yanında olan ve görünengörünmeyen tüm varlığı kuşatan bir Allah'tır(8) Binâenaleyh Allah Teâlâ cüz'iyyâtı bilir mi bilmez mi tartışması, Kur'an'ın ifadeleri karşısında tartışılacak bir mesele olmamalıdır
Güzel isimlerinden (elesmâu'1hüsnâ) biri de elAlim(9) olan Yüce Allah, ilim bakımından Kur'ân'ın ifadesiyle her şeyi kuşatmıştır(10) Gizliaçık hiç bir şey O'nun bilgisi dışında kalamaz(11) Binâenaleyh O, insanların gizlediklerinden ve açığa vurduklarından haberdârdır(12) Konuyla ilgili çok sayıda âyeti zikretmek mümkün ise de biz bunlardan kalble ilgili olan bazı âyetleri vermekle yetineceğiz:
Sözünüzü ister gizleyin, ister açığa vurun; bilin ki O, göğüslerin özünü bilmektedir Yaratan bilmez olur mu hiç? O latiftir(13) ve habîrdir (her şeyden haberi olandır)(elMülk 671314)
Allah, kalblerinizde olanı bilir Allah her şeyi bilen (alîm)dir, ve hilm sahibi (halîm)dir (elAhzâb 3351)
Allah gözlerin hâin bakışını ve göğüslerin gizlediğini bilir(Ğâfir 4019)
Andolsun insanı biz yarattık ve nefsinin kendisine neler fısıldadıklarını biliriz ve biz ona şah damarından daha yakınız(Kâf Sûresi 5016)
Kur'an'da Allah'ın alîmoluşunun sık sık hatırlatılmasının bir hikmeti de kulların amellerinde titiz davranmalarını sağlamak olmalıdır Zira yaptığı amellerin karşılığını göreceğine inanan ve hiçbir amelinin Allah'tan gizli kalmayacağının bilincinde olan kimse, davranışlarında ilâhi hudutları görmezlikten gelemeyecek ve her an, imanının şuurunda olacaktır Böyle bir yaşantının, Hz Peygamberin sallallahu aleyhi ve sellem ifadesiyle, Allah'ı görürcesine ya da O'nun tarafından izlenircesine bir kullukdiye tarif edilen ihsan(14) duygusu çerçevesinde bir hayat demek olduğu, açıktır,
Kur'ânı Kerim, kalbin katılmadığı bir ameli kaçınılması gereken lağv (boş iş ya da söz) olarak tavsif eder(15) Hak katında amellerin zahirinden çok, onların arka planı diyebileceğimiz yapılış maksatları, diğer bir ifadeyle kalbî niyetleri büyük önem arzetmektedir Bu gerçek, birçok âyeti kerime ve hadislerde doğrudan ya da dolaylı olarak sıkça vurgulanan bir husustur Bu sebeple amellerin karşılığını verecek olan Yüce Allah, insanın kalbine nazar etmektedir Hz Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem bu hakikati şöyle ifade eder:
Allah Teâlâ sizin şekillerinize ve mallarınıza değil, kalblerinize ve amellerinize bakar(16) Bundan dolayıdır ki kalb, nazargâhı ilâhîdirdenilmiştir
Allah'ın kalbe nazar etmesi ve kuluna olan muamelesinde kalbi ölçü alması(17), kişiyi gösteriş meraklısı (riyakâr) olmaktan kurtarır ve onu samimi davranışlara yöneltir Nitekim kalbi kötü duygu ve niyetlerden arındırarak Allah'a karşı samîmi olmak tavsiye olunmuştur:
Muhakkak ki Allah, içinizde olanı bilir O'ndan sakının(elBakara 2235)
Allah'tan korkun; çünkü Allah göğüslerin özünü bilir(elMâide 57)
Her şeyi bilen ve gören Yüce Yaratıcı, kalblerin sıhhatini, hastalığını, şüphesini, içi başka dışı başka insanların iç dünyasını, gönüllere imanın girip girmediğini, yapılan amellerin kalbî boyutlarını bildiği için kimsenin kendini temize çıkarma gibi bir girişimde bulunmaması gerektiğini hatırlatarak, önemli olan noktanın takva duygusu olduğunu vurgular:
Artık kendinizi övüp yüceltmeyin Çünkü O korunanı (takvâ sahibi olanı) daha iyi bilir(enNecrn 5332)
Sizin Allah katında en değerli olanınız, O'ndan en çok sakınanız (yani muttaki olanınız)dır Allah alimdir ve her şeyden haberdârdır(elHucurât 4913)
Netice olarak, insan nerede olursa olsun Allah, onunla beraberdir (l8) ve gizli acık her şeyini bilmektedir Binâenaleyh kalbde var olan iyi ya da kötü her çeşit inanç ve düşünceyi O'ndan gizli tutmak mümkün değildir Bu sebeple, nazargâhi ilâhî olan gönlü, Hakk'ın razı olacağı va sıflarla süslemek gerekmektedir
Güzel isimlerinden (elesmâu'1hüsnâ) biri de elAlim(9) olan Yüce Allah, ilim bakımından Kur'ân'ın ifadesiyle her şeyi kuşatmıştır(10) Gizliaçık hiç bir şey O'nun bilgisi dışında kalamaz(11) Binâenaleyh O, insanların gizlediklerinden ve açığa vurduklarından haberdârdır(12) Konuyla ilgili çok sayıda âyeti zikretmek mümkün ise de biz bunlardan kalble ilgili olan bazı âyetleri vermekle yetineceğiz:
Sözünüzü ister gizleyin, ister açığa vurun; bilin ki O, göğüslerin özünü bilmektedir Yaratan bilmez olur mu hiç? O latiftir(13) ve habîrdir (her şeyden haberi olandır)(elMülk 671314)
Allah, kalblerinizde olanı bilir Allah her şeyi bilen (alîm)dir, ve hilm sahibi (halîm)dir (elAhzâb 3351)
Allah gözlerin hâin bakışını ve göğüslerin gizlediğini bilir(Ğâfir 4019)
Andolsun insanı biz yarattık ve nefsinin kendisine neler fısıldadıklarını biliriz ve biz ona şah damarından daha yakınız(Kâf Sûresi 5016)
Kur'an'da Allah'ın alîmoluşunun sık sık hatırlatılmasının bir hikmeti de kulların amellerinde titiz davranmalarını sağlamak olmalıdır Zira yaptığı amellerin karşılığını göreceğine inanan ve hiçbir amelinin Allah'tan gizli kalmayacağının bilincinde olan kimse, davranışlarında ilâhi hudutları görmezlikten gelemeyecek ve her an, imanının şuurunda olacaktır Böyle bir yaşantının, Hz Peygamberin sallallahu aleyhi ve sellem ifadesiyle, Allah'ı görürcesine ya da O'nun tarafından izlenircesine bir kullukdiye tarif edilen ihsan(14) duygusu çerçevesinde bir hayat demek olduğu, açıktır,
Kur'ânı Kerim, kalbin katılmadığı bir ameli kaçınılması gereken lağv (boş iş ya da söz) olarak tavsif eder(15) Hak katında amellerin zahirinden çok, onların arka planı diyebileceğimiz yapılış maksatları, diğer bir ifadeyle kalbî niyetleri büyük önem arzetmektedir Bu gerçek, birçok âyeti kerime ve hadislerde doğrudan ya da dolaylı olarak sıkça vurgulanan bir husustur Bu sebeple amellerin karşılığını verecek olan Yüce Allah, insanın kalbine nazar etmektedir Hz Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem bu hakikati şöyle ifade eder:
Allah Teâlâ sizin şekillerinize ve mallarınıza değil, kalblerinize ve amellerinize bakar(16) Bundan dolayıdır ki kalb, nazargâhı ilâhîdirdenilmiştir
Allah'ın kalbe nazar etmesi ve kuluna olan muamelesinde kalbi ölçü alması(17), kişiyi gösteriş meraklısı (riyakâr) olmaktan kurtarır ve onu samimi davranışlara yöneltir Nitekim kalbi kötü duygu ve niyetlerden arındırarak Allah'a karşı samîmi olmak tavsiye olunmuştur:
Muhakkak ki Allah, içinizde olanı bilir O'ndan sakının(elBakara 2235)
Allah'tan korkun; çünkü Allah göğüslerin özünü bilir(elMâide 57)
Her şeyi bilen ve gören Yüce Yaratıcı, kalblerin sıhhatini, hastalığını, şüphesini, içi başka dışı başka insanların iç dünyasını, gönüllere imanın girip girmediğini, yapılan amellerin kalbî boyutlarını bildiği için kimsenin kendini temize çıkarma gibi bir girişimde bulunmaması gerektiğini hatırlatarak, önemli olan noktanın takva duygusu olduğunu vurgular:
Artık kendinizi övüp yüceltmeyin Çünkü O korunanı (takvâ sahibi olanı) daha iyi bilir(enNecrn 5332)
Sizin Allah katında en değerli olanınız, O'ndan en çok sakınanız (yani muttaki olanınız)dır Allah alimdir ve her şeyden haberdârdır(elHucurât 4913)
Netice olarak, insan nerede olursa olsun Allah, onunla beraberdir (l8) ve gizli acık her şeyini bilmektedir Binâenaleyh kalbde var olan iyi ya da kötü her çeşit inanç ve düşünceyi O'ndan gizli tutmak mümkün değildir Bu sebeple, nazargâhi ilâhî olan gönlü, Hakk'ın razı olacağı va sıflarla süslemek gerekmektedir
