Bayram öncesi işsiz kalan çalışanlar, tazminatlarını alamadıkları üzere hırsızlık, taciz üzere yüz kızartıcı kabahatleri barındıran SGK'dan kendilerine gelen kod 29 bilgisi nedeniyle işsizlik maaşı alamayacaklarını belirtti. Emekçiler, mevzuyu yargıya taşımaya hazırlanırken, SAMPA Otomotiv'in İnsan Kaynakları Yöneticisi Kerem Ozan yaptığı yazılı açıklamada personellerin sendikalı oldukları için değil maske kullanmadıkları için mukavelelerinin feshedildiği argümanında bulundu.
Samsun’da faaliyet gösteren SAMPA Otomotiv, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın pandemi sürecinde işten çıkarmaları yasaklamasına karşın evvel 60 akabinde da 40 emekçiyi işten çıkarttı.
Kovulan emekçilerin Özçelik-İş sendikası üyesi olması ise dikkat çekti. Haberler üzerine yazılı bir açıklama yapan SAMPA İnsan Kaynakları Yöneticisi Kerem Ozan, personellerin sendikalı olduğu için işten çıkarılmadığını lisana getirdi.
Ozan, yaptığı açıklamada pandemi mühletince şirkette 27 hadise görüldüğünü belirterek, “Hiçbir çalışanımızı sendika üyeliği sebebiyle işten çıkarmadık ve bu türlü bir niyetimiz de asla olmadı. 2019 sonundan bugüne, pandemi devrinde 710 yeni çalışanımızla yüzde 40 büyüyerek 2 bin 386 şahsa ulaştık. Sene sonunda 2019’a nazaran istihdam oranımızı yüzde 60 artırmış olmayı hedefliyoruz” dedi.
MARTTAN İTİBAREN 382 TUTANAK TUTULDU
Pandemi periyodunda alınan önlemlere sıkı bir halde uyduklarını söz eden Kerem Ozan, İş Sıhhati ve Güvenliği grupları tarafından mart ayından bugüne kadar 382 tutanak tutulduğunu açıklayarak, “Maalesef disiplin yönetmeliğine uymayan 60 çalışanımızı, iş güvenliğini tehlikeye düşürmek ve iş güvenliği kurallarını ihlal etmek nedenleri ile tekraren uyardıktan sonra, pandemi nedeni ile işten çıkarma durumunda kaldık. Bu kararı da öteki çalışanlarımızı ve ailelerini korumak için aldık” halinde konuştu.
Disiplin yönetmeliğindeki unsurları de açıklayan Ozan, çalışanların İş Kanununun 25’inci hususundaki “İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu vazifesi kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi ve emekçinin kendi isteğiyle yahut savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, iş yerinin malı olan yahut malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı yahut diğer eşya ve unsurları 30 günlük fiyatının meblağıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması” nedeniyle çalışanların iş akitlerinin fesih edildiğini belirtti.
Emekçiler için hazırlanan savunma formunda, maske takmadıkları argümanıyla uyarıldıkları görülüyor.
MASKE EĞİTİMİ VEREN VE DAĞITAN KİŞİYİ DE ÇIKARDILAR
Şirketin kendilerini işten çıkarmasından sonra SGK’dan kendilerine gönderilen bildiride işten çıkarılma nedeni olarak hırsızlık, taciz üzere yüz kızartıcı hataları kapsayan kod 29 olduğunu lisana getiren 30 yaşında ve 1 çocuk babası olan Abdullah Eroğlu, “6 yıldır çalışıyorum.
Son 4 yıldır vardiya amiri olarak misyon yapıyorum. Son periyotta sendikaya üye olduğumuz için bizi işten çıkardılar.Sebep olarak da bizim maske takmadığımızı ileri sürdüler. Bu türlü bir durum kelam konusu değil. Ben kısmımda maske dağıtımları, arkadaşlara maske eğitimleri veren iş güvenlik materyallerini dağıtan şahısım.
Herkes maskesini taktığı bir kısımda çalışıyorum. Bunu kod 29’a soktular. Burada hırsızlık, taciz üzere hususlar var. Şuanda karalandık. Kimi arkadaşlarımıza fabrikada olmadığı müsaadeli gününde maske takmadı diye tutanak tutuldu. İşten çıkarıldı. Lakin, asıl çıkarılma sebebimiz bizim sendikalı oluşumuz. Yaklaşık 100 şahsa ulaştı çıkarılan emekçi sayısı. Herkesi mağdur ettiler” dedi.
Eroğlu, şirketin kendilerini ikaz etmediğini ve ihtar almadıklarını 22 Temmuz’da tutanak tutup 2-3 gün sonrada kovulduklarını belirtti.
TEKRAREN ÖRNEK ÇALIŞAN OLDU
Şirket idaresinin çalışanın performans ve çalışmasına dikkat etmediğini söyleyen 1 çocuk babası Cengiz Çelikoğlu (31), SAMPA’da grup başkanı olarak vazife yaptığını söyleyerek şöyle konuştu;
“Bize maske takmadıkları söylenerek hakkımızda tutanak tutuldu. Bu unsur nedeniyle İŞKUR’dan işsizlik parası alamıyoruz. Çalışma nizamlarımız ve performanslarımızı hiç bir biçimde göz önünde bulundurmadılar. Tekraren performansa nazaran prim aldım, örnek çalışan olarak gösterildim. Bunlar göz arkası edildi. Sendikalı olunca bize leke atarak işten çıkardılar.”
SÖMÜRÜYÜ GÖRÜNCE SENDİKALI OLDUK
Pandemi periyodunda SAMPA otomotiv'in açıkladığı üzere üst seviye önlemler alınmadığını lisana getiren 2 çocuk babası Hasan Ulutay (36), maske ve toplumsal aralığa odaklı değil üretime odaklı çalıştırıldıklarını söyledi.
Ulutay, yemekhane ve soyunma odalarına küme grup girilmesi gerekirken servise geç kalmamak için daima birlikte bu alanlara girmek zorunda kaldıklarını ve kendilerini de uyaran kimse olmadığına dikkat çekti.
Çalışma ortamının düzelmesi için sendikalı oldukları belirten Ulutay, “Bir dizi sömürü mantığıyla hareket edildiğini gördüğümüz için SAMPA çalışanları olarak bu durumdan sendika örgütlenmesiyle kurtulabileceğimizi düşündük. Yavaş yavaş sendika üyeliklerine başladık.
Daha sonra iş veren sendikadan haberdar olunca, kimlerin sendikaya üye olduğunu çeşitli ayak oyunlarıyla tespit etmeye çalıştı. Sonucunda birinci etapta 60 kişiyi maske takmadıkları için çıkardı. Aslında sendikalı oldukları için işten çıkarıldı. Bizi öteki bir yerde iş bulamayacağımız formda lekeleyerek, hatta işsizlik maaşını almamızı engelleyecek formda bu bayram arefesinde işsiz bıraktı” dedi.
Ulutay, 2016 yılında da sendikal faaliyet teşebbüsleri olduğunu fakat yöneticilerin kendilerine verdikleri vaadler nedeniyle vazgeçtikleri açıklayarak, işverenlerin verilen vaadleri yerine getirmediğini lisana getirdi.
29 İŞTEN AYRILIŞ (ÇIKIŞ) KODU NEDİR?
SGK işten ayrılış kodlarına nazaran 29 kodu: “İşveren tarafından personelin ahlak ve âlâ niyet kurallarına ters davranışı nedeni ile fesih” manasına gelmektedir. Patronun emekçisini bu kod ile çıkarabilmesi için personelin 4857 sayılı İş Kanunu'nun 25/II bendi kapsamında belirtilen fiillerden birini işlemesi gerekmektedir. İşten ayrılış nedeni 29 olarak bildirilen personel, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu'na nazaran işsizlik maaşına hak kazanamamakta ayrıyeten patronundan de tazminat talep edemeyeceği üzere personelin hizmet dökümünde daima görünmektedir.
SAMPA OTOMOTİV KİMİN?
Sampa Otomotiv, 1994 yılında yedek modül bayii olarak, Tarık Altuncu, ağabeyi Tayfun Altuncu ve enişte Ulaş Şahinkaya tarafından 100 metrekarelik bir alanda kuruldu. Ortaklar, kuruluşlarından iki yıl sonra birinci üretim tezgahlarını oluşturdular. Ailenin geçmişinde bulunan üretim deneyimi, yeni kuşağın satış ve strateji gücü ile birleşti. Bunun sonucunda da pazarın muhtaçlığı paralelinde dünyaya hitap edecek kalitede üretim ve satış ağı oluşturuldu.
Birinci ihracat ise birebir yıl içerisinde, standartlar nedeniyle ihracat yapmanın en sıkıntı olduğu ülkelerden biri olan İngiltere’ye yapıldı. Bugün şirket Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından hazırlanan Türkiye’nin birinci 1000 ihracatçı firması ortasında yer alıyor.
İsmail Akduman/Sözcü