Neden 3 veya 5 Bacaklı Hayvan Yok?

Bu örnekte olduğu üzere, var olmayan ve var olmayacak canlılara "yasak fenotip" deniyor. Fenotip(dışyapı), genetik ve çevresel faktörlerin yarattığı özelliklerin canlıların dış görünüşündeki yansımasıdır. Ekseriyetle genler tarafından belirlenir.

Bu özelliğe sahip canlıların ortaya çıkmamasındaki temel faktör genlerdir. İşte evrimsel süreçte bizi oyuncak hamuruymuşuz üzere şekillendiren bu dönüm noktasının ayrıntıları:

Üç ayaklı olmasalar da kimi hayvanlar kuyruk, yüzgeç üzere organlarını üçüncü bir ayak üzere kullanabiliyor.


Dik durabilmek için kuyruğundan dayanak alan mirketler, kuyruk tüylerini kullanarak ağaç gövdesinde istikrarda kalabilen ağaçkakanlar, yürürken daha az güç harcamak için kuyruğunu bacak üzere kullanan kangurular ve okyanus tabanında "yürürken" üç yüzgecini kullanan tripod balıkları bu örnekler ortasında öne çıkan hayvanlardandır.

Altı bacaklı böceklerin bacakları ise üçlü bir ekip halinde hareket eder. Bacakların yarısı havadayken başka yarısı ise yere basar. Buna "dalgalı üç ayak" yürüyüşü deniyor.

Bazı canlıların üç ayağa gereksinimi var üzere görünmesine karşın pekala neden hiç bu türlü bir canlı oluşmadı?


Bunun sebebi çok lakin çok uzun vakit önceye dayanıyor. Filogenetik, evrim üzerindeki en güçlü kısıtlamadır. Bu kavram, biyolojik cinslerin çeşitli formlardan geçerek meydana gelen evrimsel gelişimidir ve bu bağlantılara filogeni denir. İlgili kavram olan filogenez, bir biyolojik türün çeşitli biçimlerden geçerek meydana gelen evrimsel gelişimidir. Terim, bir organizmanın muhakkak bir özelliğinin gelişimi için de kullanılır. Bu tabirin sıfat hali ise filogenetiktir.

Uzuvların ortaya çıkmasından evvel meydana gelen iki taraflı simetrik bir beden planı erken genetik olarak benimsenmiştir. Bu da rastgele bir üç ayaklı hayvanın evrimleşmesini büyük ölçüde kısıtlıyor. Kodlarımız bu haldedir, hayatın evriminin çok erken periyotlarında DNA'mıza yerleşmiştir. Hatta bacak, yüzgeç, kanat üzere uzuvların evrimleşmesinden evvel bile gerçeklemiş olabilir.

Amputeler ve mutasyonlar nedeniyle üç bacakları canlılara rastlamak mümkündür.


Uzuvları kesilmiş dört ayaklı hayvanlar yahut mutasyonlar ve doğum anormallikleri nedeniyle üç ya da beş bacaklı canlılar görülebilir. Uygun tedaviler sağlandığı sürece bu canlılar hayatlarına olağan bir formda devam edebilmektedir.

Üç yahut beş hayvan fikri kulağa garip gelse de bilim kurgu yapıtlarında sıkça işlenebiliyor.


Kim bilir, tahminen de üç ya da beş bacağı olan canlılar evrenin bir yerlerinde evrimleşmiştir ve onlar da iki ayakla yürümenin ne kadar güç olabileceğini düşünüyorlardır.

Kaynaklar: 1, 2, 3, 4, 5