Niçin sigara içiyoruz? Dünya Sağlık Örgütü, her gün minimum bir kere bir tütün ürününü içenleri ‘uyumlu içici' her gün içmeyenleri ise ‘yamalı içici' olarak tanımlar 2004 yılı verilerine tarafından birçok gelişmekte olan ülkelerde almak üzere 1 milyar 300 milyon birey sigara içmektedir Erkeklerin %47' si, kadınların ise %12' si sigara tiryakisidir Türkiye' de ise erkeklerin %63' ü kadınların %24' ü edinmek üzere 28 milyon kişi sigara içmekte olup bu rakamlar genel dünya ortalamasının çok üzerindedir Kadınlar arasında sigara tiryakiliği bilhassa geri kalmış ve gelişmekte olan ülkelerde tez artmaktadır Bizde de şart ayrı değildir Bunun sonucunda da vaktiyle erkeklere özgü hastalıklar olarak bilinen akciğer kanseri, kronik bronşit, amfizem, KOAH… gibi hastalıklar kadınlarda da çok görülür olmuştur Türkiye' de hekim ve hemşireler arasındaki sigara içme oranları da gelişmiş ülkelere tarafından çok daha fazladır Özellikle doktorların sigara içmeleri hastaları negatif yönde etkiler, sigarayı bırakmalarını güçleştirir Her ne halk arasında fazla kabûl görebilen ‘Doktorun dediğini yap, yaptığını yapma' diye bir söz varsa da, ‘Zararlı olsa doktorlar içer miydi?' diye düşünenlere verecek akla yatkın bir cevap da bulamıyorum maalesef NEDEN SİGARA İÇİYORUZ? Tiryakilerin büyük çoğunluğu sigaraya gençlik, hatta ara sıra çocukluk döneminde başlarlar Ilk sigarasını ileri yaşlarda içip de sigaraya bağımlı hâle gelenlerin sayısı çok daha azdır Bunun için de sigara endüstrisi neredeyse bütün enerjisini gençleri sigaraya açılmak için harcar Herkesin sigaraya başlamada kendine kadar öbür sebepleri vardır Bu, ara sıra büyüdüğünü ve artık özgür olduğunu çevresine bakış arzusudur… Bazen özentidir… Bazen arkadaşlarının çoğu içtikleri için onların arasında yer elde etmek ya da dışlanmamak içindir… Ara Sıra bu nasıl bir şeymiş ben de deneyeyim merakıdır… Ara Sıra sigara içen meşhur kişilere benzeme ya da kendini onlarla özdeşleştirme hevesidir… Bazen de sigara reklâmlarından etkilenme sonucudur Sigaraya başlamada anne, baba ya da okulda öğretmenin sigara içiyor olması çok önemlidir Dağıtılmış araştırmalarda sigara içen çocukların dörtte üçünün anne ya da babasından en az birinin sigara içtiği, buna karşılık sigara kullanmayan ebeveynlerin çocuklarında sigara alışkanlığının çok seyrek olduğu belirlenmiştir Lise çağındaki erkek öğrenciler için de erkek öğretmenlerin sigara içiyor olmasının çok belirleyici olduğu bilinmektedir Hastalarımdan biliyorum, Anadolu' da babaları, amcaları veya dedeleri tarafından fazla küçük yaşlarda sigaraya başlatılan erkek çocukların sayısı hiç de az değildir SİGARA BAĞIMLILIĞI NEDİR? Belirli bir süre sigara içenler sigara bağımlısı olurlar genellikle madde bağımlılığı Dünya Sağlık Durumu Örgütü kadar ‘ Bir insanın psikoetkin bir maddeye karşısında daha önce bedel verdiği öteki işlerden ve nesnelerden daha artı öncelik tanınma davranışı' olarak tanımlanmaktadır Bu tanınma göre ‘sigara bağımlısı' olan birinin davranışları büyük ölçüde sigaranın etkisi altındadır, kendine ve çevresine hasar verdiğini mahsus sigara içmeyi sürdürür, içilen sigara miktarı gitgide artarak artar, sigarayı bıraktığında yoksunluk belirtileri ortaya çıkar Sigaranın sinir sistemi üstüne olan uyarıcı, yatıştırıcı, keyif verici… etkileri de sigara bağımlılığının gelişmesinde manâlı rol oynar SİGARA BAĞIMLILIĞININ TÜRLERİ VAR MIDIR? Fiziksel ve psikolojik almak üzere iki türlü sigara bağımlılığı vardır Sigara içinde bulunan binlerce kimyasal içinde fiziki bağımlılığa yol açan madde nikotin'dir Nikotin, merkezi asap sistemi uyarıcısıdır ve bir hap olarak sınıflandırılır Nikotin tıpatıp içki, eroin ve kokain gibi hatta bir takım bilim adamlarına tarafından onlardan bile daha artı bağımlılık yaratan bir maddedir Bir sigarada yaklaşık 08 gr tütün ve 1020 miligram nikotin bulunur Sigara içilirken nikotin saniyeler içinde beyne ulaşır ve burada dopamin adı verilen bir kimyasalın artmasına sebep olur Dopamin, bizi rahatlatan ve haz veren data akışını beyin hücreleri aralarında sağlayan kimyasaldır Her sigara içildiğinde nikotin beynimizde benzer yolu tetiklediği için zevk hissedilir ve diğer bütün madde bağımlılıklarında olduğu gibi her seferinde aynı hazzı hissedebilmek için daha çok sigara içmemiz gerekir ve bu nedenle sigara bağımlısı oluruz Amerika' da en sık konulan psikiyatrik tanının nikotin bağımlılığı olduğunu andırmak isterim PSİKOLOJİK BAĞIMLILIK NEDİR? Bazı kişiler sigaraya psikolojik olarak bağımlıdırlar Bu bir cins öğrenilmiş hatalı davranıştır Sigaraya psikolojik olarak bağımlı olanlar özellikle bazı uğraşları veya davranışları esnasında sigara içerler Meselâ, bazıları sinirlendiklerinde… bazıları sabahtan kahvaltısından daha sonra kahve içerken bazıları televizyon seyrederken… bazıları kitap okurken, yazı yazarken ya da çalışırken… bazıları alkol masasında… bazıları kağıt veya tavla oynarken… bazıları otomobil kullanırken… bazıları telefonla konuşurken… bazıları yazı yazarken veya düşünürken… bir sigara yakmayı alışkanlık hâline getirmişlerdir Buna bundan başka sigaradan çekilen her nefeste kuvvetlenen el ve ağız alışkanlığı' nı da eklemek gerekir Meselâ, günde bir paket sigara içen ve her sigaradan minimum 10 kez nefes çeken biri, günde 200 kez yılda 70 bin kere aynı hareketleri tekrarlıyor demektir alıntı