Newton Eylemsizlik Yasası

Eylemsizlik Yasası Newton



Newtonın birinci yasası Eylemsizlik yasası

Eylemsizlik cisimlerin hareket durumlarını koruma eğilimleridir Burada hareket durumu ile anlatılmak istenen, cismin diğer bir cisme kadar değişmez tez hareket etmesi veya uyuşuk halde bulunmasıdır Newton göre 1 hareket yasası olarak açıklama edilmiştir Bu yasa, bir ceset üstüne etkiyen dış kuvvetlerin bileşkesi (net zorlama) sıfır olduğu vakit cismin hareket durumunun değişmeyeceğini söyler

Bütün cisimler bir zorlama etkisi tarafından durumunu değiştirmeye zorlanmadıkça akıcı doğrusal hareketini veya durağanlığını korur

Basitleştirilmiş bir şekilde, bir beden üzerindeki net güç, o vücut üzerine etki eden bütün kuvvetlerin vektörel toplamıdır Bu toplam sıfır ise, Newtonın birinci yasası cismin hareket durumunun değişmeyeceğini söyler Gerçekten burada iki koşul oluşur:

Hareket etmeyen bir karoser, üzerine bir net zorlama etki edinceye kadar hareket etmeyecektir

Hareketli bir ceset, üzerine net bir baskı tesir etmedikçe hızını değiştirmeyecektir (ivmelenmeyecektir)

Birinci durum çoğu birey kadar açık açık anlaşılabilir olmasına karşın, ikinci durumu anlamak için üstünde biraz dikkate almak gereklidir çünkü gündelik yaşantımızda hareketini sürekli olarak sürdüren cisimleri böylece görmeyiz (göksel hareketler hariç) Bir kalemi masa üstünde kaydırırsak, hareketini daima sürdürmeyecek, yavaşlayıp en sonunda duracaktır Kalemin hızı değişmiştir ve Newtonın yasalarına tarafından böyle bir hız değişikliği fakat beden üzerine bir net baskı etki etmesi sonucunda oluşabilir Bu güç kalem ve masa arasında, kalemin hareketinin tersi yöndeki sürtünme kuvvetidir ve cismin yavaşlamasına neden olmaktadır Böyle bir kuvvetin yokluğunda kalemin hızı azalmayacak, hareketini sürdürmeye devam edecektir Sürtünme kuvvetinin az olduğu durumlara bir örnek olarak bir hava hokeyi masası ya da buz pateni pisti verilebilir

Yasanın doğruluğunu mükemmel bir şekilde gösteren deneyler sürtünmenin her deneyde zorunlu olarak ortaya çıktığı için yapılamamaktadır Böylece ama dış uzayda bile engellenemeyen kütleçekimsel kuvvetler böylesi çok iyi bir deneyin yapılmasını engellemektedir Oysa gerçi yasa, bir nesnenin hareket durumundaki değişikliğin esas nedelerini vurgulamakta işe yaramaktadır

Newtonın birinci yasası eylemsizlik yasası olarak ta bilinmektedir ve sıklıkla sıfır net kuvvet, sıfır ivmelenmeye karşılık gelir biçiminde açıklanır

Ancak bu yorumlama fazla basitleştirilmiştir Newton kadar formüle edildiği üzere, birinci yasa ikinci yasanın özel bir hali olmaktan daha pozitif şey içerir

Eylemsiz referans sistemleri olarak adlandırılan pek referans sistemleri vardır oysa bu sistemlerde yer alan gözlemciler için üstüne herhangi bir kuvvet tesir etmeyen bütün cisimler hareket durumunu korur

Eylemsizlik yasasının tarihi

Newtonın birinci yasası Galileo kadar daha önce açıklanan eylemsizlik yasasının bir her tarafta ifadesidir Bu görünüm, tüm cisimlerin evrende doğal bir yerinin olduğunu söyleyen Aristocu görüşten farklıdır

görünürde eylemsizlik yasası birbirinden egemen olarak birkaç doğa filozofu tarafından keşfedilmiştir Hareketin eylemsizliği MÖ 3 yüzyılda Çin filozofu Mo Tzu kadar, MS 11 yüzyılda İslam bilginleri İbni Heysem ve İbni Sina kadar açıklanmıştır 17 yüzyılda yaşamış olan filozof Rene Descartes yasayı formüle etmiştir oysa onu tasdik etmek için hiç bir deney yapmamıştır *