'Normandiya Dörtlüsü' mahkum takası hususunda anlaştı

Rusya, Ukrayna, Almanya ve Fransa liderleri ortasında dün Paris'te 2016'dan beri birinci kez 'Normandiya Dörtlüsü' zirvesi düzenlendi. Donbass konulu tepe ayrıyeten daha evvel yalnızca telefonla konuşan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy arasındaki birinci yüzyüze görüşme de oldu.

Dorukta Ukrayna'nın doğusundaki Donbass'ta barış sürecinin başlatılması istikametinde adımlar atılması amaçlandı.

Putin ve Zelenskiy’nin yanı sıra Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Almanya Başbakanı Angela Merkel'in katıldığı tepede yıl sonuna kadar yeni bir tutuklu takası gerçekleştirilmesi konusunda anlaşıldı, dört ay sonra birebir formatta bir görüşme daha yapılması kararlaştırıldı.

Zelenskiy, dörtlü basın toplantısından sonra gazetecilere açıklamalarda bulundu ve yılbaşına kadar 72 Ukraynalının meskenlerine dönebileceğini söyledi.

Önderler ayrıyeten bölgede yıl sonuna kadar süresiz ateşkes sağlanması, Ukrayna'nın doğusundaki güçlerin çekilmesi için üç yeni bölgenin oluşturulması konusunda anlaştı.

Görüşmede üzerinde mutabık kalınan öteki kıymetli noktalar da Ukrayna yasalarında (Lugansk ve Donetsk Halk Cumhuriyeti'ne özel statü verilmesi prosedürünü düzenleyen) ‘Steinmeier formülü’ düzenlemesinin sabitleştirilmesi ve bölgedeki AGİT misyonunun yetkilerinin genişletilmesi gerektiği oldu.

Putin: Sivil halk unutulmamalı

Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, görüşmenin sonuçlarıyla ilgili 'çok faydalı' olarak nitelendirerek, dorukta Minsk mutabakatlarının alternatifi olmadığının vurgulandığını belirtti.

Rusya’nın tansiyonun azaltılması için elinden geleni yapacağını belirten Putin, Donbass konusunda atılan adımların sürecin olumlu istikamette ilerlediğini gösterdiğini kaydetti.

 “Tutuklu takası gerçekleştirdik. Üç bölgede güçleri çekmek konusunda anlaştık, bu da gerçekleşti” diye hatırlatan Putin, Donbass’taki sivil halkın unutulmaması ve ‘Normandiya Dörtlüsü’ kararlarının onların hayatlarını kolaylaştırması gerektiğini vurguladı.

‘Ukrayna için gaz yüzde 25 daha ucuz olabilir’

Putin’in açıklamalarından öne çıkan öbür satış başları şöyle oldu:

- Donbass’taki güçlerin etap basamak çekilmesine devam edilmesini umuyoruz. Güçlerin çekildiği bölgelerde mayın temizleme çalışmaları yapılacak,

- Ukrayna anayasasında Donbass’a kalıcı olarak özel statü veren düzenleme yapılmalı,

- Kiev, Ukrayna’nın doğusundaki olaylara dahli olan şahıslara yönelik soruşturma açılmasına mani olacak yasanın getirilmesi ve genel af konusundaki sorumluluklarını geciktirmemeli,

- Çatışma çizgisindeki geçiş noktalarının sayısı arttırılmalı, bölgede yaşayan binlerce sivilin denetim prosedürlerinden en kısa ve rahat biçimde geçmesi için şartlar yaratılmalı,

- Yalnızca Donbass’taki değil, Ukrayna’nın her yerindeki Rusça konuşan nüfus eşit demokratik haklara sahip olmalı. Bu şahıslar ülkenin nüfusunun yüzde 38’ini oluşturuyor ve gelecek yıldan itibaren tüm Rus okulları Ukraynacaya geçiş yapacak,

- Ukrayna için gaz, şu an olduğundan yüzde 25 daha ucuz olabilir.

Rusya ile Ukrayna ortasında yürütülen takas süreci çerçevesinde eylülde her iki taraftan da 35 mahkum hür bırakılmış ve ülkelerine dönmüştü.