Nöromiyofasial ağrı sendromları (nmfa sendromları)

Alt ve üst ekstremitelerde uyuşma, karıncalaşma, dikenlenme, yanma üzere pek çok şikayeti olan ağrılı hastalar vardır. Bunların bir kısmı omurga seviyesindeki hudut sıkışmalarına bağlı olsa da birden fazla hadlerin omurga seviyesi dışında sıkışmasına bağlıdır. Pek çok tuzak nöropatisi, yani had sıkışma sendromu sonların kas, kemik ve sair yumuşak dokulardaki tünellerden geçmesi esnasında oluşur. Çevresel hadler dar kanallardan geçerken buradaki anatomik değişikliklerden ötürü sıkışabilir. Mesela el bileğinde karpal tünelde median hudut sıkışarak elin birinci üç parmağında ve 4. parmağının yarısında uyuşmaya sebep olur. Median hudut pronator teres kasının iki başı arasında sıkışır, siyatik had piriformis kası arasında, ulnar had fleksor karpi ulnaris kasının başları arasında sıkışabilir. Tünel sendromları spor yaralanmaları, kazalar, haddinden fazla zorlanmalar, tekrarlayan hareketler üzere birçok travmaya bağlıdır. Diyabet, hipotroidi üzere marazlar vukuata yer hazırlar. Travmalar; kaslar, tendonlar ve bağlarda yapışıklıklar oluşturarak hadleri sıkıştırır, hudutlardaki basınçlanma, hadlerin damar yapılarını bozarak vukuatın daha da ilerlemesine yol açar. Bazen de adalelerdeki spazma bağlı çekmeler hadlerin dolaşımını bozarak akson harabiyetine sebep olur.

Çevresel hudutların miyofasial oluşumlar tarafından sıkıştırılmasının 4. mekanizması vardır.

Kasların kalınlaşması sonucu oluşan direkt basınç,

Kaslar ve fasia kılıfları arasında sonların sıkışması,

Kalınlaşmış ve kısalmış kaslarla kemiklerin arasında haddin sıkışması,

Yapışıklıkların sebep olduğu çekmeler.

En çok sık rastlanan NMFA sendromları

1.a) Torasik çıkış sendromu (omuz kapanı hastalığı); skaleneus sendromu, kola giden hadler ve damarlar ön ve orta skalen kaslar arasında sıkışır. Özellikleri unlar hudut dağılımı sahasında uyuşma, karıncalaşma vardır. Ellerde şişlik olabilir. Ellerde üşüme ve ısı değişiklikleri olabilir.

1.b)Pektoralis minor yahut hiperabduksiyon sendromu; kola giden damar had paketi pektolaris minor ve korakoid çıkıntı arasında sıkışır.

2)Pronator teres:

Median had pronator teres kasının ulnar ve humeral başları arasında sıkışır. Hasta avuç içlerinde ve el sırtında yanma, ağrı ve karıncalanmadan şikâyet eder. Başparmak ve elin fleksor kaslarında güç kaybı vardır. Pronator teres kası basmakla ağrılıdır. KTS ile karıştırılabilir.

3) Fleksor karpi ulnaris;

Ulnar haddin fleksor ulnaris kasının ulnar ve humeral kasları arasında sıkışmasıdır. Elin küçük parmak tarafına vuran ağrı, karıncalanma ve uyuşma vardır.

4) Radial tünel sendromu;

Bu hastalar yanlışlıkla tenisçi dirseği olarak takip edilirler. Dirence karşı dış rotasyon yaptırmada olduğu üzere supinator kasın gerildiği durumlarda ağrı artar. Dirence karşı orta parmak fleksiyonu ağrıyı artırır. Radial hudut brakiyal ve brakioradialis kasları arasındaki arktan fibroz radial tünele girer. Art interosseoz had supinatör kasın altından makbul.

5) Piriformis sendromu;

Siyatik had piriformis kasının altından bazen de kasın içinden makbul. Piriformis kas spazmı birkaç faktöre bağlıdır. Sakroiliak ve pelvik bozukluklar, bel fıtığı ve radikülopatik değişiklikler, piriformisde tetik noktalar ve spazm oluşturabilir. Kaba ve kalça ağrısı, düz bacak kaldırma testinde müspetlik, kalça iç rotasyonunda ağrının artması, dış rotasyonda ağrının azalması, S1, S2 meydanlarında duyu ve güç kaybı en kıymetli hasta şikâyetlerdir. Sakral ve lomber kesimde ağrı en değişmez şıkayetlerdir.

Nöromiyofasial ağrı sendromlarının tedavisi;

-iskemik kompresyon

-postizometrik gevşeme

-spray ve germe

-myofasial gevşeme egzersizleri

-germe egzersizleri

-tetik nokta enjeksiyonları

-İMS