Nufus Dağılışını Etkileyen Etmenler,Turkiyede Nufus Dağılımı,Turkiyede Nufus Sayımı Yapılmasının Nedenleri
Turkiye ’de ilk nufus sayımı 1927 yılında yapılmıştır İkincisi 1935 yılında, daha sonra her 5 yılda bir nufus sayımları yapılmıştır 1990 dan sonra alınan kararla her 10 yılda bir sayım yapılacaktı Ancak 1997 yılında secmen yaşının duşurulmesinden dolayı tekrar sayım yapıldı Son yapılan 2000 Genel Nufus sayımına gore nufusumuz 67803927 olmuştur2019 yılı adresi dayalı nufus kayıt sistemine gore Turkiye Nufusu 76 milyon olmuştur
Nufus Sayımı Yapılmasının Sebepleri
Nufusun miktarını
Nufus artış hızını,
Nufusun dağılışını,
Nufusun yaş , cinsiyet durumunu,
Koykent nufusunu,
Calışan nufusun sektorlere gore dağılışını,
Eğitim durumunu,
İşsizlik oranını,
Asker cağındakileri
Secmen sayısını oğrenmek gibi sebeplerle sayım yapılır
NUFUSUN DAĞILIŞI
Dunya uzerinde nufusu en fazla olan kıta, Asya kıtasıdır Ulke ise Cin'dir Nufus en az olan kıta Okyanusya (Avustralya) dır Antarktika kıtasında ise yerleşik hayat yoktur
Yurdumuzda en az nufuslanmış bolgemiz Doğu Anadolu Bolgesidir Bolum ise Hakkari Bolumudur Nufusu en fazla olan bolgemiz Marmara bolgesidir Bolum ise CatalcaKocaeli Bolumudur
Gorulduğu gibi dunya genelinde ve yurdumuzda nufus dengeli bir bicimde dağılış gostermemektedir Bu farklı dağılışta etkili faktorler:
DOĞAL FAKTORLER
İKLİM
Cok sıcak ve cok soğuk iklimler seyrek nufusludur Yağışların fazla , kışların ılık gectiği iklim bolgeleri sık nufusludur Ornek ; kutup bolgeleri , col bolgeleri ve Ekvatorda 1000 m nin altındaki yerler (yuksek nem ve sıcaklıktan) seyrek nufusludur
BİTKİ ORTUSU
Ormanların sık ve gur olduğu alanlar seyrek nufuslanmıştırOrnek Ekvatoral Bolgede Amazon, Kongo Havzaları gibi
YER ŞEKİLLERİ
Engebeli yerler; ulaşım şartlarının elverişsizliği, tarım alanlarının kısıtlı olması gibi sebeplerle seyrek nufusludur
İklim şartları elverişli olsa bile dağlık kesimler seyrek nufuslanmıştır Or Dunya uzerinde AlpHimalaya dağları seyrek nufusludur Yurdumuzda ise Menteşe yoresi, Taşeli platosu, Teke yarımadası, Biga yarımadası, Gelibolu yarımadası, Yıldız Dağları Bolumu elverişli iklim şartlarına rağmen seyrek nufusludur
SU KAYNAKLARI (AKARSULAR)
Akarsu cevreleri su imkanı ve verimli tarım alanlarından dolayı sık nufusludur Bu genellemeye Ekvatoral bolge akarsuları (Amazon, Kongo) ve Kutup iklim bolgesindeki akarsular (Obi, Lena, Yenisey gibi) uymaz
Sık nufuslu akarsu havzalarına ornek olarak; İndus, Ganj, FıratDicle, Nil gosterilebilir Yurdumuzda ; Gediz,Bakırcay, B ve Kucuk Menderes, Sakarya, Seyhan, Ceyhan gibi akarsu cevreleri sık nufusludur
KARA VE DENİZ DAĞILIŞI
Dunya nufusunun buyuk bir kısmı kuzey yarım kurede ılıman kuşaktadır Sebebi karaların geniş alan kaplaması
BEŞERİ VE EKONOMİK FAKTORLER
SANAYİ
Sanayinin gelişmiş olduğu yerler iş imkanından dolayı sık nufusludur Orİstanbul , Bursa, İzmir, Adana gibi Dunya uzerinde ise Japonya, Batı Avrupa ulkeleri ve ABD ’nin doğusu sanayiden dolayı sık nufusludur
TARIM
Tarımsal faaliyetlerin gelişmiş olduğu yerler sık nufusludur Or Akhisar, Cukurova, Bafra ,Carşamba gibi
ULAŞIM
Ulaşımın gelişmiş olduğu yerlerde ticarette geliştiği icin sık nufuslanmıştır
YERALTI KAYNAKLARI (MADENLER)
Yer altı kaynaklarının cıkarıldığı ve işlendiği yerler sık nufusludur Or Soma, Ereğli, Karabuk, Seydişehir gibi
TURİZM
Turizmin gelişmiş olduğu yerlerde mevsimlik nufus artışı gorulur Ornek kıyı bolgelerimizde yaz doneminde, BursaUludağ, BoluKartalkaya, KayseriErciyes ’ te ise kış doneminde nufus artar
TARİHİ FAKTORLER
Cok eski uygarlıklara ev sahipliği yapmış yerler nufusun fazla olduğu yerlerdir Ornek: İstanbul, Edirne, Konya, Kayseri, Sivas, Bursa, Diyarbakır ve ŞUrfa gibi
Bir ulkede nufusun dağılışı buyuk olcude iklim ve yer şekillerine bağlı ise o ulke geri kalmış, iklim ve yer şekillerinden bağımsız ise gelişmiş ulkedir
Turkiye ’de ilk nufus sayımı 1927 yılında yapılmıştır İkincisi 1935 yılında, daha sonra her 5 yılda bir nufus sayımları yapılmıştır 1990 dan sonra alınan kararla her 10 yılda bir sayım yapılacaktı Ancak 1997 yılında secmen yaşının duşurulmesinden dolayı tekrar sayım yapıldı Son yapılan 2000 Genel Nufus sayımına gore nufusumuz 67803927 olmuştur2019 yılı adresi dayalı nufus kayıt sistemine gore Turkiye Nufusu 76 milyon olmuştur
Nufus Sayımı Yapılmasının Sebepleri
Nufusun miktarını
Nufus artış hızını,
Nufusun dağılışını,
Nufusun yaş , cinsiyet durumunu,
Koykent nufusunu,
Calışan nufusun sektorlere gore dağılışını,
Eğitim durumunu,
İşsizlik oranını,
Asker cağındakileri
Secmen sayısını oğrenmek gibi sebeplerle sayım yapılır
NUFUSUN DAĞILIŞI
Dunya uzerinde nufusu en fazla olan kıta, Asya kıtasıdır Ulke ise Cin'dir Nufus en az olan kıta Okyanusya (Avustralya) dır Antarktika kıtasında ise yerleşik hayat yoktur
Yurdumuzda en az nufuslanmış bolgemiz Doğu Anadolu Bolgesidir Bolum ise Hakkari Bolumudur Nufusu en fazla olan bolgemiz Marmara bolgesidir Bolum ise CatalcaKocaeli Bolumudur
Gorulduğu gibi dunya genelinde ve yurdumuzda nufus dengeli bir bicimde dağılış gostermemektedir Bu farklı dağılışta etkili faktorler:
DOĞAL FAKTORLER
İKLİM
Cok sıcak ve cok soğuk iklimler seyrek nufusludur Yağışların fazla , kışların ılık gectiği iklim bolgeleri sık nufusludur Ornek ; kutup bolgeleri , col bolgeleri ve Ekvatorda 1000 m nin altındaki yerler (yuksek nem ve sıcaklıktan) seyrek nufusludur
BİTKİ ORTUSU
Ormanların sık ve gur olduğu alanlar seyrek nufuslanmıştırOrnek Ekvatoral Bolgede Amazon, Kongo Havzaları gibi
YER ŞEKİLLERİ
Engebeli yerler; ulaşım şartlarının elverişsizliği, tarım alanlarının kısıtlı olması gibi sebeplerle seyrek nufusludur
İklim şartları elverişli olsa bile dağlık kesimler seyrek nufuslanmıştır Or Dunya uzerinde AlpHimalaya dağları seyrek nufusludur Yurdumuzda ise Menteşe yoresi, Taşeli platosu, Teke yarımadası, Biga yarımadası, Gelibolu yarımadası, Yıldız Dağları Bolumu elverişli iklim şartlarına rağmen seyrek nufusludur
SU KAYNAKLARI (AKARSULAR)
Akarsu cevreleri su imkanı ve verimli tarım alanlarından dolayı sık nufusludur Bu genellemeye Ekvatoral bolge akarsuları (Amazon, Kongo) ve Kutup iklim bolgesindeki akarsular (Obi, Lena, Yenisey gibi) uymaz
Sık nufuslu akarsu havzalarına ornek olarak; İndus, Ganj, FıratDicle, Nil gosterilebilir Yurdumuzda ; Gediz,Bakırcay, B ve Kucuk Menderes, Sakarya, Seyhan, Ceyhan gibi akarsu cevreleri sık nufusludur
KARA VE DENİZ DAĞILIŞI
Dunya nufusunun buyuk bir kısmı kuzey yarım kurede ılıman kuşaktadır Sebebi karaların geniş alan kaplaması
BEŞERİ VE EKONOMİK FAKTORLER
SANAYİ
Sanayinin gelişmiş olduğu yerler iş imkanından dolayı sık nufusludur Orİstanbul , Bursa, İzmir, Adana gibi Dunya uzerinde ise Japonya, Batı Avrupa ulkeleri ve ABD ’nin doğusu sanayiden dolayı sık nufusludur
TARIM
Tarımsal faaliyetlerin gelişmiş olduğu yerler sık nufusludur Or Akhisar, Cukurova, Bafra ,Carşamba gibi
ULAŞIM
Ulaşımın gelişmiş olduğu yerlerde ticarette geliştiği icin sık nufuslanmıştır
YERALTI KAYNAKLARI (MADENLER)
Yer altı kaynaklarının cıkarıldığı ve işlendiği yerler sık nufusludur Or Soma, Ereğli, Karabuk, Seydişehir gibi
TURİZM
Turizmin gelişmiş olduğu yerlerde mevsimlik nufus artışı gorulur Ornek kıyı bolgelerimizde yaz doneminde, BursaUludağ, BoluKartalkaya, KayseriErciyes ’ te ise kış doneminde nufus artar
TARİHİ FAKTORLER
Cok eski uygarlıklara ev sahipliği yapmış yerler nufusun fazla olduğu yerlerdir Ornek: İstanbul, Edirne, Konya, Kayseri, Sivas, Bursa, Diyarbakır ve ŞUrfa gibi
Bir ulkede nufusun dağılışı buyuk olcude iklim ve yer şekillerine bağlı ise o ulke geri kalmış, iklim ve yer şekillerinden bağımsız ise gelişmiş ulkedir