Nurettin Topcu
Doğum 7 Kasım 1909İstanbul
Olum 10 Temmuz 1975İstanbul
Meslek Fikir Adamı, akademisyen
Nurettin Topcu, Turk fikir adamı, ahlak felsefecisi ve akademisyen Hareket Dergisi'nin kurucusudur Avrupa ’ya tahsile giden Turkler arasında ahlak uzerinde calışan ilk oğrenci ve Sorbonne ’da felsefe doktorası veren ilk Turk Nurettin Topcu ’dur Topcu ’nun devlet ve siyasete ilişkin fikirleri şahsiyet olarak insan ve millet uzerinden inşa edilmiş gibidir Hegel ’in, “Devlet ilahi iradenin yeryuzunde gozukmesidir cumlesini eserlerinde birkac defa zikreden Topcu, “milletin şuuru, millet iradesinin gozuktuğu yer diye nitelendirdiği devleti ferdiyetin yuce Allah ’a ve sonsuzluğa doğru hareketinin bir durağı, bir menzili şeklinde telakki eder 1960 ihtilalinin ardından Ali Fuat Başgil ’le birlikte Adalet Partisi ’nin kuruluş calışmalarına katıldı ve 1961 secimlerinde Konya ’dan senator adayı gosterildi Ancak cumhurbaşkanlığı secimi esnasında Başgil ’e yapılan muamele ve Suleyman Demirel ’in parti başkanlığına getirilmesi sırasında takınılan tavırlar yuzunden bu cevreyle munasebetlerini kesti
HAYATI
7 Kasım 1909 ’da İstanbul Suleymaniye ’de doğan Topcu ’nun cocukluğu Suleymaniye ’de ve I Dunya Savaşı yıllarında taşındıkları Cemberlitaş ’ta gecti 1922 yılında Buyuk Reşid Paşa Numune Mektebi ’ni bitirip, orta oğrenimine Vefa İdadisi ’nde devam etti Lise tahsilini yaptığı İstanbul Erkek Lisesi ’nde felsefeye meyletti ve 1928 yılında bu okuldan mezun oldu
Avrupa ’da oğrenim gormek amacıyla girdiği imtihanı kazanarak Fransa ’ya gitti Once Fransızca oğrenmek icin Aix Lisesi ’ne kaydedildi Goruşlerini benimseyeceği ve uzun zaman mektuplaşacağı aksiyon (hareket) felsefesinin kurucusu Maurice Blondel ’i bu sırada tanıdı Bir muddet Aix Fakultesi ’ne devam etti 2 yıl sonra Strasburg Universitesi ’ne gecerek felsefe oğrenimi gordu, ahlak kurlarını tamamladı, sanat tarihi lisansı yaptıTezini bitirdikten sonra Fransa ’da kalması yonundeki teklifleri kabul etmeyip 1934 yazında Turkiye ’ye dondu ve Galatasaray Lisesi ’nde felsefe oğretmeni olarak goreve başladı (29 Eylul 1934); sosyoloji dersi okuttu
1939 yılında İzmir ’de bulunduğu yıllarda Hareket dergisini yayımlamaya başladı Derginin 4 sayısında yayımlanan ve Cumhuriyet ’i kuran kadroyu eleştirdiği ileri surulen “Calgıcılar yazısından dolayı İstanbul Vefa Lisesi felsefe oğretmenliğine nakledildi Burada 4 yıl calıştıktan sonra 1943 yılında Denizli İsmet İnonu Lisesi ’ne tayin edildi 4 Ekim 1944 tarihinde İstanbul Erkek Lisesi ’ne nakliyle birlikte 10 yıllık surgun hayatı sona erdi Arada Vefa ve Haydarpaşa liselerindeki oğretmenlikleri dışında emekliliğine kadar 18 yıl burada calıştı 20 Kasım 1974 tarihinde yaş haddinden emekli olan Topcu, kısa suren bir hastalıktan sonra 10 Temmuz 1975 tarihinde hayatını kaybetti
CALIŞMALARI
Celal Hoca ’dan (Okten) İslami ilimler, İslam tarihi, kelam ve felsefe yonunden faydalandı, daha sonra İmamHatip Okulu ’nun kuruluşu sırasında programların hazırlanmasında onunla beraber calıştı Fikri ve siyasi faaliyetlerini Turk Kultur Ocağı ve Milliyetciler Derneği ’nde surduren Topcu; Milli Turk Talebe Birliği, Aydınlar Ocağı ve Turkiye Milli Kultur Vakfı ’nın bazı faaliyetlerine katıldı, seminer ve konferanslar verdi; fetihFatih, Mehmed Akif ve Canakkale anma toplantılarının yapılmasına onculuk etti Nurettin Topcu ’nun coğrafya olarak Anadolu ’yu, tarih ve kultur olarak SelcukluOsmanlı tecrubesini merkeze alan, buradan en geniş ve belirleyici daire olarak İslam ’a ve ozellikle tasavvufa intikal eden, Batı dunyasına ve insanlık tecrubesine uzanan butuncul bir duşunce dunyası vardır Meselelere ahlak uzerinden yaklaşır
FİKRİYATI VE ESERLERİ
İlk yazılarından itibaren bir taraftan OsmanlıCumhuriyet modernleşmesini hesaba katarak fakat onu aşmayı hedefleyerek tenkitci bir bakış acısıyla yeni bir insan, millet, devlet modeli inşa etmeye calışırken diğer taraftan bunların o gunun şartlarında ve tarihten gelen sağlam zeminler uzerine oturmasını mumkun kılacak bir ronesans fikri, bir tarih, ilim, sanat, ahlak, felsefe, tasavvuf ve din anlayışı geliştirmeye yonelmiş, metafiziği dışlayan felsefi temayullere karşı cıkmış; duygu, akıl, sezgi ve aşk kavramlarını yeniden yorumlayıp ahlak ağırlıklı bir felsefe kurmuştur Topcu, butun Batılılaşma tarihini kuşatan kulturmedeniyet ayırımı meselesini yeniden ele alan duşunurlerden biridir En onemli vurgusu bu ayırımın yuzeyselliğine dair olanıdır Ona gore evrensel denilen ve buyuk olcude bilim ve teknoloji uzerinden tanımlanan medeniyet zorba ruhundan ve kapitalist bağlamından ayrı ele alınamaz
Millet ve milliyetcilik meseleleri, Topcu ’nun eserlerinde hem isyan ahlakıyla irtibatı olan ferdiyetin yukselip sonsuzluğa uzanması sureclerinin bir parcası, hem de Turkiye ’nin modernleşme doneminde kendini yeniden anlamak ve tanımlamak icin yıllardır tartıştığı onemli bir problem ve bir eleştiri konusu olarak yer alır Ziya Gokalp ’in Turancılık davası ile başlayan maddeci ve utopik milliyetciliğin Cumhuriyet doneminde kaba maddeci ve realist milliyetciliği doğurduğunu duşunen Topcu, İslamcılar ’ın dini milletten ayıran gayretlerinin de ayrı bir zihin karışıklığına sebebiyet verdiğini ileri surmektedir
Başlıca eserleri; Garbın İlim Zihniyeti ve Ahlak Goruşu, Turkiye ’nin Maarif Davası, Komunizm Karşısında Yeni Nizam, Yarınki Turkiye, Buyuk Fetih, Var Olmak
Doğum 7 Kasım 1909İstanbul
Olum 10 Temmuz 1975İstanbul
Meslek Fikir Adamı, akademisyen
Nurettin Topcu, Turk fikir adamı, ahlak felsefecisi ve akademisyen Hareket Dergisi'nin kurucusudur Avrupa ’ya tahsile giden Turkler arasında ahlak uzerinde calışan ilk oğrenci ve Sorbonne ’da felsefe doktorası veren ilk Turk Nurettin Topcu ’dur Topcu ’nun devlet ve siyasete ilişkin fikirleri şahsiyet olarak insan ve millet uzerinden inşa edilmiş gibidir Hegel ’in, “Devlet ilahi iradenin yeryuzunde gozukmesidir cumlesini eserlerinde birkac defa zikreden Topcu, “milletin şuuru, millet iradesinin gozuktuğu yer diye nitelendirdiği devleti ferdiyetin yuce Allah ’a ve sonsuzluğa doğru hareketinin bir durağı, bir menzili şeklinde telakki eder 1960 ihtilalinin ardından Ali Fuat Başgil ’le birlikte Adalet Partisi ’nin kuruluş calışmalarına katıldı ve 1961 secimlerinde Konya ’dan senator adayı gosterildi Ancak cumhurbaşkanlığı secimi esnasında Başgil ’e yapılan muamele ve Suleyman Demirel ’in parti başkanlığına getirilmesi sırasında takınılan tavırlar yuzunden bu cevreyle munasebetlerini kesti
HAYATI
7 Kasım 1909 ’da İstanbul Suleymaniye ’de doğan Topcu ’nun cocukluğu Suleymaniye ’de ve I Dunya Savaşı yıllarında taşındıkları Cemberlitaş ’ta gecti 1922 yılında Buyuk Reşid Paşa Numune Mektebi ’ni bitirip, orta oğrenimine Vefa İdadisi ’nde devam etti Lise tahsilini yaptığı İstanbul Erkek Lisesi ’nde felsefeye meyletti ve 1928 yılında bu okuldan mezun oldu
Avrupa ’da oğrenim gormek amacıyla girdiği imtihanı kazanarak Fransa ’ya gitti Once Fransızca oğrenmek icin Aix Lisesi ’ne kaydedildi Goruşlerini benimseyeceği ve uzun zaman mektuplaşacağı aksiyon (hareket) felsefesinin kurucusu Maurice Blondel ’i bu sırada tanıdı Bir muddet Aix Fakultesi ’ne devam etti 2 yıl sonra Strasburg Universitesi ’ne gecerek felsefe oğrenimi gordu, ahlak kurlarını tamamladı, sanat tarihi lisansı yaptıTezini bitirdikten sonra Fransa ’da kalması yonundeki teklifleri kabul etmeyip 1934 yazında Turkiye ’ye dondu ve Galatasaray Lisesi ’nde felsefe oğretmeni olarak goreve başladı (29 Eylul 1934); sosyoloji dersi okuttu
1939 yılında İzmir ’de bulunduğu yıllarda Hareket dergisini yayımlamaya başladı Derginin 4 sayısında yayımlanan ve Cumhuriyet ’i kuran kadroyu eleştirdiği ileri surulen “Calgıcılar yazısından dolayı İstanbul Vefa Lisesi felsefe oğretmenliğine nakledildi Burada 4 yıl calıştıktan sonra 1943 yılında Denizli İsmet İnonu Lisesi ’ne tayin edildi 4 Ekim 1944 tarihinde İstanbul Erkek Lisesi ’ne nakliyle birlikte 10 yıllık surgun hayatı sona erdi Arada Vefa ve Haydarpaşa liselerindeki oğretmenlikleri dışında emekliliğine kadar 18 yıl burada calıştı 20 Kasım 1974 tarihinde yaş haddinden emekli olan Topcu, kısa suren bir hastalıktan sonra 10 Temmuz 1975 tarihinde hayatını kaybetti
CALIŞMALARI
Celal Hoca ’dan (Okten) İslami ilimler, İslam tarihi, kelam ve felsefe yonunden faydalandı, daha sonra İmamHatip Okulu ’nun kuruluşu sırasında programların hazırlanmasında onunla beraber calıştı Fikri ve siyasi faaliyetlerini Turk Kultur Ocağı ve Milliyetciler Derneği ’nde surduren Topcu; Milli Turk Talebe Birliği, Aydınlar Ocağı ve Turkiye Milli Kultur Vakfı ’nın bazı faaliyetlerine katıldı, seminer ve konferanslar verdi; fetihFatih, Mehmed Akif ve Canakkale anma toplantılarının yapılmasına onculuk etti Nurettin Topcu ’nun coğrafya olarak Anadolu ’yu, tarih ve kultur olarak SelcukluOsmanlı tecrubesini merkeze alan, buradan en geniş ve belirleyici daire olarak İslam ’a ve ozellikle tasavvufa intikal eden, Batı dunyasına ve insanlık tecrubesine uzanan butuncul bir duşunce dunyası vardır Meselelere ahlak uzerinden yaklaşır
FİKRİYATI VE ESERLERİ
İlk yazılarından itibaren bir taraftan OsmanlıCumhuriyet modernleşmesini hesaba katarak fakat onu aşmayı hedefleyerek tenkitci bir bakış acısıyla yeni bir insan, millet, devlet modeli inşa etmeye calışırken diğer taraftan bunların o gunun şartlarında ve tarihten gelen sağlam zeminler uzerine oturmasını mumkun kılacak bir ronesans fikri, bir tarih, ilim, sanat, ahlak, felsefe, tasavvuf ve din anlayışı geliştirmeye yonelmiş, metafiziği dışlayan felsefi temayullere karşı cıkmış; duygu, akıl, sezgi ve aşk kavramlarını yeniden yorumlayıp ahlak ağırlıklı bir felsefe kurmuştur Topcu, butun Batılılaşma tarihini kuşatan kulturmedeniyet ayırımı meselesini yeniden ele alan duşunurlerden biridir En onemli vurgusu bu ayırımın yuzeyselliğine dair olanıdır Ona gore evrensel denilen ve buyuk olcude bilim ve teknoloji uzerinden tanımlanan medeniyet zorba ruhundan ve kapitalist bağlamından ayrı ele alınamaz
Millet ve milliyetcilik meseleleri, Topcu ’nun eserlerinde hem isyan ahlakıyla irtibatı olan ferdiyetin yukselip sonsuzluğa uzanması sureclerinin bir parcası, hem de Turkiye ’nin modernleşme doneminde kendini yeniden anlamak ve tanımlamak icin yıllardır tartıştığı onemli bir problem ve bir eleştiri konusu olarak yer alır Ziya Gokalp ’in Turancılık davası ile başlayan maddeci ve utopik milliyetciliğin Cumhuriyet doneminde kaba maddeci ve realist milliyetciliği doğurduğunu duşunen Topcu, İslamcılar ’ın dini milletten ayıran gayretlerinin de ayrı bir zihin karışıklığına sebebiyet verdiğini ileri surmektedir
Başlıca eserleri; Garbın İlim Zihniyeti ve Ahlak Goruşu, Turkiye ’nin Maarif Davası, Komunizm Karşısında Yeni Nizam, Yarınki Turkiye, Buyuk Fetih, Var Olmak