Obezite ameliyatları, hastaların kilo verip, daha fit bir imaja sahip olmasının yanı sıra hipertansiyon, diyabet, yüksek kan yağları, ürik asit yüksekliği üzere hayatı tehdit eden ve organları bozan kan bedellerinden de kurtulmalarını sağlar.
Obezite ameliyatları yalnızca görüntüsel bir uygunluk sağlamaz tıpkı vakitte, kişinin sıhhatini tehdit eden birçok değerli sorunu çözer.
Obezite ameliyatı uzun ve sağlıklı bir hayat için de kıymetlidir.
Tüp mide ameliyatlarında birtakım hastalar yeme dürtülerinden ötürü vakit içerisinde verdiği kiloları geri alabilir lakin obezite ameliyatının akabinde hastanın eski kilolarına dönmesi çok zordur.
Verilen kiloların tekrar alınmaması için hasta belirlenen fiziki aktiviteleri bir hayat stili haline getirmelidir. Şeker marazından korunmak için de verilen kiloların geri alınmaması son nokta değerlidir ve Hipertansiyonda obezite cerrahisi sonuçları daha tesirlidir.
Tüp Mide (Sleeve Gastrectomy) Diyeti
Diyet Broşürü
Bu broşür mide küçülte ameliyatı yapılan morbid obezite hastaları içindir. Emeli hastaların beslenme dertleri hakkında temel malumatları vermektir. Lütfen bu broşürü dikkatlice okuyunuz. Rastgele bir sorun ile karşılaşırsanız ya da sorularınız olursa hekiminizle temasa geçiniz.
Birinci Malumatlar Ve Kurallar
Size yapılan ameliyat tek başına her şeyi halledemez. Öncelikle sizin bu ameliyatın temel prensibini anlamış olmanız ve bu unsur doğrultusunda beslenme ve günlük hayat alışkanlıklarınızı değiştirmeniz gerektiğini bilmeniz koşuldur. Bu bahiste hekiminiz tarafından size kâfi açıklamaların yapılmış olması gerekmektedir. Bu broşürde beslenme ile ilgili temel kurallardan başlayarak azıkların içerikleri ve başarılı bir kilo verme sürecinin uyulması gereken unsurlarından bahsedilmektedir. O nedenle bu broşürü dikkatlice ve birkaç defa okuyun.
Mide küçültme ameliyatı ile midenizin hacmi küçültülmek suretiyle mideden dimağa giden “doygunluk” sinyallerinin daha erken oluşması amaçlanmaktadır. Bu ameliyat sizin eskisine nazaran daha az yiyerek daha erken doygunluk hissine ulaşmanızı sağlar. Bu ameliyatın yapılmış olması canınız ne devir isterse ve ne isterseniz yiyebilirsiniz demek değildir.
Mıde Küçültme Amelıyatının Başarısı Sızın Bu Amelıyatın Mekanızmasını Ve Amelıyat Sonrası Beslenme Kurallarını Düzgün Anlamış Olmanıza Bağlıdır.
Temel Kurallar
- Tıpkı anda yemek yiyip su içmeyin!
- Her vakit kalorisi yüksek sıvılardan uzak durun!
- Çerez ve abur cubur besinlerden uzak durun!
- Yumuşak kıvamlı ya da likit gıdalardansa katı besinleri tercih edin!
Hastalarıma her vakit söylediğim bir benzetmeyle başlayalım: Bu ameliyattan sonra midenizi bir huni üzere düşünün. Huniye su koyarsanız acilen altından akar makbul; zeytinyağı koyarsanız daha yavaş akar; un koyarsanız akışı yavaşlar ve bazen durur. Mideniz de artık motamot bir huni üzere çalışmaktadır. Likitler çok rahat geçerken yumuşak kıvamlılar daha yavaş geçmekte, katı besinler ise ama sindirildikten sonra yani kıvamı yumuşadıktan sonra geçebilmektedir. Bu vade içerisinde siz doygunluk hissini alır ve daha ziyade yiyemez duruma gelirsiniz.
Birebir Anda Yemek Yıyıp Su Içmeyın!
Hedef aldığınız katı besinin su ile yumuşamasını önlemektir. Katı bir unsur üzerine su eklerseniz yumuşar. Unutmayın ki yumuşak bir unsurun huniden aşağıya geçişi kolaydır. Bu nedenle yalnızca yemek sırasında değil yemekten en az 15 dk öncesinden itibaren su içmenizi istemiyoruz. Böylelikle yemeğe başladığınızda midenin boş olmasını sağlamış oluruz. Şayet su içerek midenizdeki gıdayı yumuşatırsanız huniden daha çabuk boşalacaktır ve siz daha erken açlık hissedeceksinizdir. Elbette yalnızca su değil meyve suları ya da içkiler de tıpkı etkiyi yapar. Birebir halde yemekten sonra en az 2 saat su ve likit besinler içmemelisiniz. Tekrar edelim: mideniz ne kadar geç boşalırsa o kadar geç acıkırsınız!
Her Hengam Kalorısı Yüksek Sıvılardan Uzak Durun!
Yemek dışı yukarda bahsedilen vakitlerde elbette su içmelisiniz. Fakat bu likitlerin kesinlikle kalorisiz ya da düşük kalorili olması gerekir. Likit haldeki azıkların emilmesi çok kolaydır: elbette likit içerisindeki kalori de birebir biçimde çabucak emilir. Likitler mideden rahatça makbul ve siz kısa müddetli bir dolgunluk hissinin akabinde tekrar açlık hissedersiniz. Ama aldığınız kalori yüksek olduğunda kilo vermeniz yavaşlar ve velev durabilir.
Çerez Ve Abur Cubur Besinlerden Uzak Durun!
Cips üzere azıklar her ne kadar katı görünseler de derhal tamamında esas unsur nişasta olduğundan ve nişastayı parçalayan enzim tükrükte bol ölçüde bulunduğundan bunlar çok kısa müddette erir ve emilebilir hale gelirler. Elbette mideden boşalmaları da bir o kadar kolaylaşır. Kuru yemişler de ağır bitkisel yağlar içerdiklerinden yüksek kaloriye sahiptirler. Hatırlatalım; en yaygın kullanılan likit yağlar ayçiçeği (ay çekirdeği), fındık ve fıstıktan yapılmaktadır.
Yumuşak Kıvamlı Ya Da Likit Gıdalardansa Katı Azıkları Tercıh Edın!
Ameliyattan sonraki birinci iki hafta hariç mümkün olduğunca katı besinler yemelisiniz. Ne kadar katı tarafsanız mide o kadar geç boşalır. Huniyi unutmayın: huniden bir biftek geçemezken muhallebi yavaş ta olsa makbul.
Beslenme
Cerrahi tedavinin başarısı yalnızca düşük kalorili diyete bağlı değildir. Midenizin küçültülmüş olması sizin daha az besinle daha erken doygunluk hissine ulaşmanıza ve münasebetiyle daha az yemenize neden olur. Lakin başarılı kilo vermenin yolu bunların yanı sıra sağlıklı ve besleyici besinler almanızdan geçmektedir.
Ameliyat sonrası tekrar sıkı bir diyet programı pratiğiniz gerekmeyecektir, bunu bilmelisiniz. Lakin yediklerinize kesinlikle çok dikkat etmeniz gerekecektir. Zira yediğiniz ölçü azalacaktır ve siz bu azalmış besinlerle hayatınızı sürdürmek zorunda kalacaksınız. Yani yedikleriniz az fakat sizin sıhhatinizi koruyacak içerik ve kalitede olmak zorundadır.
Düşük yağ ve karbonhidratlı fakat mineral ve vitaminlerden varlıklı yüksek proteinli bir beslenme sağlıklı kalmanız ve başarılı bir biçimde kilo vermeniz için kuraldır. Aldığınız kalorinin %70’inin protein kaynaklı olması gerekmektedir. Günlük olarak en az 60-70 g protein alınmalıdır. Proteinin düşmesi kas kütlenizin azalmasına (ki siz bunu halsizlik, çabuk yorulma olarak hissedersiniz), saç dökülmesine, yara güzelleşmesinde gecikmeye ve en değerlisi savunma mekanizmaların zayıflamasına (enfeksiyon riskinde artmaya) yol açar. Unutmayın, kişiler proteinlerin yapıtaşı olan aminoasitleri sentezleyemezler.
Artık mide küçültme ameliyatı geçirmiş bir hastanın beslenme modelini bir üçgen ile açıklayalım. Buna nazaran yemeğe kesinlikle öncelikle protein içeren besinlerle başlamalı, sonra zerzevat ve meyveleri yemelisiniz. Başlangıçta protein yemekle ki aslında az bir ölçü yiyebileceksiniz hem mide dolgunluğunu sağlayarak uzun sürecek doyma hissine ulaşacaksınız hem de vücudunuzun gereksinimi olan proteinleri alabilmiş olacaksınız. Böylelikle her öğünde yediklerinizin en az yarısının (20-30 g) protein olmasını sağlamış olursunuz. Tahıl eserleri (ekmek, kurabiye vs) ve yağlar sizin için en az beslenme kıymetine sahip besinlerdir ve beslenme üçgeninde en sonda ve en düşük ölçülerde konum alırlar.
Bu nedenle hastalarımızın alışveriş yaparken bu üçgene nazaran hareket etmesini önermekteyiz. Markette evvel et reyonuna sonra meyve-sebze kısmına ve en son tahıl ve yağ raflarına uğramalarını öneririm. Değişiktir, süpermarketler de buna misal bir sistem içerisindedir. Etler ve meyve-sebze kümesi rafların muhitinde, kenarlarda, başkaları ise umumide marketin orta kısımlarında konum alırlar. (Marketin ortalarında dolaşmamalısınız!)
Bir gayri değerli nokta açken market alışverişine gitmemenizdir. Şayet alışveriş planlıyorsanız kesinlikle kahvaltıdan ya da yemekten sonra gitmenizi öneririm. Ya da yapabiliyorsanız internetten sipariş vermenizi. Böylelikle yalnızca gereksiniminize odaklı alışveriş yapacak, gereksiz abur cubur besinleri görmediğiniz için almayacaksınız.
Potein
Protein insan vücudunun temel yapı taşlarının başında gelen bir unsurdur. Alışılagelmiş olarak bir insanın günde en az 60-75 mg protein alması gerekir. Morbid obezite ameliyatı geçiren hastaların aldıkları besin ölçüsü azaldığından şayet eskisi üzere beslenmeye devam ederlerse, hasebiyle aldıkları protein ölçüsü da azalır. Bunun yol açabileceği meselelerden yukarıda bahsetmiştik. Uzun devirde kalp, akciğer, böbrek ve en kıymetlisi enfeksiyonlara karşı bizi koruyan immün sistemde önemli problemler ortaya çıkar.
Azıkların protein içerikleri ile ilgili tabloları piyasadaki bir çok beslenme kitabında bulabilirsiniz. Bu türlü bir kitabı ameliyat öncesi edinmek ve okumak sizin için yararlı olacaktır. Her öğünde alabileceğiniz en kaliteli proteini saptamak için bu kitaplardan yararlanmanızı öneririz. Unutmayın, her öğüne proteinli besinlerle başlayacaksınız. Bir fikir vermesi açısından çeşitli proteinli besinler ve içerdikleri protein ölçüleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Şekerler/Karbonhidratlar
Olağan karbonhidratlardan yani beyaz şeker ve nişastadan uzak durun. Mahsusen de likit ya da yarı katı formdaysa. Örneğin şekerli çay içmeyin, muhallebi üzere süt eserleriyle kek, pasta ve makarna üzere unlu ve nişastalı besinleri yemeyin. Bunlar yalnızca kilo aldırmaz tıpkı devirde Dumping sendromuna yol açarlar.
Yalın karbonhidratlar bölgesine kompleks olanları tercih edin. Bunlar corn flakes üzere kahvaltılıklar, patates, tam tahıl unundan yapılmış kekler, meyveler, sebzeler ve münhasıran de baklagillerdir. Tekrar de bunlar diyetinizin % 20’sini geçmemelidir.
Yağlar
Yüksek ölçüde yağ içeren azıklar motamot şekerler üzere kilo alımına yol açarlar. Yüksek kalori içermelerine rağmen besin bedelleri düşüktür. Bu nedenle,
- “Fast food” tipi beslenmeden uzak durun,
- Yağ nispeti düşük süt ve peynir kullanın,
- Tatlılardan (baklava, muhallebi, profiterol gibi) uzak durun,
- Yağsız et ve et eserleri kullanın (sosis, sucuk, pastırma epey yağlı ürünlerdir),
- Tereyağı, margarin, mayonez ve kremayı asla kullanmayın,
- Cips üzere abur cubur besinleri elinize dahi almayın.
Likitler
Vücut suyunun yani hidrasyonun yerinde seviyede olması metabolizma için çok kıymetlidir. Her gün 2 litre kadar likit alınması gereklidir. Şayet idrar renginiz koyu ve ağır kokuyorsa, ağzının kuruyorsa ve susuzluk hissediyorsanız zayıf likit alıyorsunuz demektir. Likit alımı ile ilgili kuralımızı unutmadan kesinlikle ehliyetli likit almalısınız. Kural: Yemekten 15 dakika öncesinden 2 saat sonrasına kadar su/sıvı içmemelisiniz. Huniyi erken boşaltmak erken acıkmaya yol açar…
Önerdiğimiz likitler ise şunlardır:
- Çay, kafeinsiz kahve (elbette şekersiz!),
- Şekersiz meyve suları,
- Sulandırılarak içilen meyve tozları (şekersiz olmalı),
- Gazı çıkarılmış maden suyu,
- Su
Yüksek proteinli, yağsız ve şekersiz diyet alan bir insanda yağların yıkımıyla güç sağlanır. Bu duruma ketoz (yağdan şeker elde edilmesi) denir. Bu sürecin en kıymetli özelliği yüksek ölçüde yan eser ortaya çıkmasıdır ki bu atıklar böbrekler yoluyla temizlenir. Şayet likit almazsanız böbreklerin yükü artar, bu zararlı atıklara daha yüksek nispette maruz kalır.
Alınmaması gereken sıvı/katı besinler:
- Puding
- Dondurma
- Tatlandırılmış, meyveli yoğurtlar
- Şekerlemeler
- Dondurulmuş meyve suları
- Şeker ekli meyve suları
- Kurabiyeler
- Şeker/çikolata kaplı corn flakesler
- Spor içecekleri
- Kekler, pastalar
- Jöleler
- Limonata
- Buzlu çaylar (ice tea)
- Kola
- Gazoz
- Bal
- Beyaz şeker
- Reçeller
- Şekerli sakızlar, cikletler
- Çikolata
- Gofret
- Milk shake
- Alkollü içecekler, şarap, bira.
Lifli Azıklar Ve Kabızlık
Besin alımının azalması, beraberinde lifli besin ve likit alımında azalmayla birlikte kabızlığı tetikler. Hele bir de demir eksikliği tedavisi görüyorsanız kabızlık kaçınılmaz olur. Bu nedenle kesinlikle bol likit almalısınız. Bol bol egzersiz, yürüyüş yapmalısınız (egzersiz barsakları harekete geçirir). Elma üzere meyvelerden günde bir tane yemelisiniz. Yulaf ezmesi kabızlığa çok yeterli gelir, kabız kalmamak için kahvaltıda bir küçük porsiyon alabilirsiniz. Lifli tüm besinleri çok uygun çiğnemelisiniz. Düzgün çiğnenmeden alınan lifli azıklar mide çıkışında birikerek mide boşalma sorunu yaratabilir.
Bu tedbirlere karşın kabızlık devam ediyorsa hekiminize danışarak BeneFiber üzere lif içeren destek eserleri alabilirsiniz.
Alkol
Alkol yüksek kalori verir ve idrar ölçüsünü arttırarak vücut sıvısının azalmasına (dehidratasyona) yol açabilir. Ayrıyeten sıradan mideleri olanlara nazaran tıpkı ölçü alkolle daha yüksek kan seviyesine ulaşılır ki bu daha çabuk etkilenmenize yol açar. Bu nedenle mide küçültmesi yapılan kimselerin daha az ve daha dikkatli alkollü içecek kullanması gerekmektedir. Asla iki kadehten çokça şarap içmeyin ve bu ölçüsü haftada birden daha sık almayın.
Sigara
Ameliyattan evvel en az 3 hafta ve sonra 3 ay boyunca sigara içmemelisiniz. Sigara yalnızca akciğer fonksiyonlarını değil tıpkı devirde yara uygunlaşmasını de bozar. Ayrıyeten asit salgısını arttırarak midede ve on iki parmak barsağında ülser gelişmesine yol açabilir.
Kahve
Kafein içeren kahve tasarrufu idrar ölçüsünü ve barsak hareketlerini arttırır. Ayrıyeten iştah açıcı tesiri vardır. Bu nedenle ameliyattan sonraki birinci bir iki ay boyunca kahve önermiyoruz. Daha sonraki periyotta ise kafeinsiz kahve içmenizi ve bunu da haftada birkaç seferden daha sık almamanızı tavsiye ederiz.
Saç Dökülmesi
Obezite cerrahisinin değerli bir yan tesiri ameliyattan 3-4 ay sonra başlayan ve birkaç ay süren saç dökülmesidir. Bu çoklukla proteinden ve çinkodan yoksul beslenmenin bir sonucudur. Yerinde protein alımıyla ve çinko desteğiyle bu sorun düzelir.
Vitamin Ve Mineral Desteği
Ameliyat sonrası istikrarlı beslenmenin yanı sıra multivitamin ve mineral desteği gereklidir. Bu hedefle piyasada bulunan, reçetesiz satılan preparatları (Centrum gibi) kullanmanızı öneririz. Bunun için rastgele bir eczaneye danışabilirsiniz. Kalsiyum desteği de vücudunuz için değerlidir. Hekim denetiminde CalDeVita (3 x 1) almanız gerekir. Vitaminlerle kalsiyumu farklı devirlerde almalısınız.
Ameliyat Sonrası Beslenme Programı
- Ameliyattan sonraki birinci 5-7 gün: Bu süreçte size rastgele bir yiyecek içecek verilmeyecektir.
- 6. Günde yalnızca su ve ılık çay içmeye başlayacaksınız. Takibeden 2 hafta boyunca yalnızca likit azıklar (çay, çorba, muhallebi gibi) alacaksınız.
- 3. Haftadan itibaren yarı katı/katı besinler almaya başlayacaksınız. Bu devirde patates püresi, yağsız ızgara köfte üzere yemekler ile başlayabilirsiniz. Yukarda değindiğimiz unsurları unutmayınız.
- Sıradan bir beslenme sürecine 6. Haftadan itibaren geçebileceksiniz, unutmayın ve bu periyoda kadar tez etmeden kurallara iyi beslenin.
Soru Ve Meseleleriniz İçin Lütfen Hekiminizle Temasa Geçiniz.
Obezite ameliyatları yalnızca görüntüsel bir uygunluk sağlamaz tıpkı vakitte, kişinin sıhhatini tehdit eden birçok değerli sorunu çözer.
Obezite ameliyatı uzun ve sağlıklı bir hayat için de kıymetlidir.
Tüp mide ameliyatlarında birtakım hastalar yeme dürtülerinden ötürü vakit içerisinde verdiği kiloları geri alabilir lakin obezite ameliyatının akabinde hastanın eski kilolarına dönmesi çok zordur.
Verilen kiloların tekrar alınmaması için hasta belirlenen fiziki aktiviteleri bir hayat stili haline getirmelidir. Şeker marazından korunmak için de verilen kiloların geri alınmaması son nokta değerlidir ve Hipertansiyonda obezite cerrahisi sonuçları daha tesirlidir.
Tüp Mide (Sleeve Gastrectomy) Diyeti
Diyet Broşürü
Bu broşür mide küçülte ameliyatı yapılan morbid obezite hastaları içindir. Emeli hastaların beslenme dertleri hakkında temel malumatları vermektir. Lütfen bu broşürü dikkatlice okuyunuz. Rastgele bir sorun ile karşılaşırsanız ya da sorularınız olursa hekiminizle temasa geçiniz.
Birinci Malumatlar Ve Kurallar
Size yapılan ameliyat tek başına her şeyi halledemez. Öncelikle sizin bu ameliyatın temel prensibini anlamış olmanız ve bu unsur doğrultusunda beslenme ve günlük hayat alışkanlıklarınızı değiştirmeniz gerektiğini bilmeniz koşuldur. Bu bahiste hekiminiz tarafından size kâfi açıklamaların yapılmış olması gerekmektedir. Bu broşürde beslenme ile ilgili temel kurallardan başlayarak azıkların içerikleri ve başarılı bir kilo verme sürecinin uyulması gereken unsurlarından bahsedilmektedir. O nedenle bu broşürü dikkatlice ve birkaç defa okuyun.
Mide küçültme ameliyatı ile midenizin hacmi küçültülmek suretiyle mideden dimağa giden “doygunluk” sinyallerinin daha erken oluşması amaçlanmaktadır. Bu ameliyat sizin eskisine nazaran daha az yiyerek daha erken doygunluk hissine ulaşmanızı sağlar. Bu ameliyatın yapılmış olması canınız ne devir isterse ve ne isterseniz yiyebilirsiniz demek değildir.
Mıde Küçültme Amelıyatının Başarısı Sızın Bu Amelıyatın Mekanızmasını Ve Amelıyat Sonrası Beslenme Kurallarını Düzgün Anlamış Olmanıza Bağlıdır.
Temel Kurallar
- Tıpkı anda yemek yiyip su içmeyin!
- Her vakit kalorisi yüksek sıvılardan uzak durun!
- Çerez ve abur cubur besinlerden uzak durun!
- Yumuşak kıvamlı ya da likit gıdalardansa katı besinleri tercih edin!
Hastalarıma her vakit söylediğim bir benzetmeyle başlayalım: Bu ameliyattan sonra midenizi bir huni üzere düşünün. Huniye su koyarsanız acilen altından akar makbul; zeytinyağı koyarsanız daha yavaş akar; un koyarsanız akışı yavaşlar ve bazen durur. Mideniz de artık motamot bir huni üzere çalışmaktadır. Likitler çok rahat geçerken yumuşak kıvamlılar daha yavaş geçmekte, katı besinler ise ama sindirildikten sonra yani kıvamı yumuşadıktan sonra geçebilmektedir. Bu vade içerisinde siz doygunluk hissini alır ve daha ziyade yiyemez duruma gelirsiniz.
Birebir Anda Yemek Yıyıp Su Içmeyın!
Hedef aldığınız katı besinin su ile yumuşamasını önlemektir. Katı bir unsur üzerine su eklerseniz yumuşar. Unutmayın ki yumuşak bir unsurun huniden aşağıya geçişi kolaydır. Bu nedenle yalnızca yemek sırasında değil yemekten en az 15 dk öncesinden itibaren su içmenizi istemiyoruz. Böylelikle yemeğe başladığınızda midenin boş olmasını sağlamış oluruz. Şayet su içerek midenizdeki gıdayı yumuşatırsanız huniden daha çabuk boşalacaktır ve siz daha erken açlık hissedeceksinizdir. Elbette yalnızca su değil meyve suları ya da içkiler de tıpkı etkiyi yapar. Birebir halde yemekten sonra en az 2 saat su ve likit besinler içmemelisiniz. Tekrar edelim: mideniz ne kadar geç boşalırsa o kadar geç acıkırsınız!
Her Hengam Kalorısı Yüksek Sıvılardan Uzak Durun!
Yemek dışı yukarda bahsedilen vakitlerde elbette su içmelisiniz. Fakat bu likitlerin kesinlikle kalorisiz ya da düşük kalorili olması gerekir. Likit haldeki azıkların emilmesi çok kolaydır: elbette likit içerisindeki kalori de birebir biçimde çabucak emilir. Likitler mideden rahatça makbul ve siz kısa müddetli bir dolgunluk hissinin akabinde tekrar açlık hissedersiniz. Ama aldığınız kalori yüksek olduğunda kilo vermeniz yavaşlar ve velev durabilir.
Çerez Ve Abur Cubur Besinlerden Uzak Durun!
Cips üzere azıklar her ne kadar katı görünseler de derhal tamamında esas unsur nişasta olduğundan ve nişastayı parçalayan enzim tükrükte bol ölçüde bulunduğundan bunlar çok kısa müddette erir ve emilebilir hale gelirler. Elbette mideden boşalmaları da bir o kadar kolaylaşır. Kuru yemişler de ağır bitkisel yağlar içerdiklerinden yüksek kaloriye sahiptirler. Hatırlatalım; en yaygın kullanılan likit yağlar ayçiçeği (ay çekirdeği), fındık ve fıstıktan yapılmaktadır.
Yumuşak Kıvamlı Ya Da Likit Gıdalardansa Katı Azıkları Tercıh Edın!
Ameliyattan sonraki birinci iki hafta hariç mümkün olduğunca katı besinler yemelisiniz. Ne kadar katı tarafsanız mide o kadar geç boşalır. Huniyi unutmayın: huniden bir biftek geçemezken muhallebi yavaş ta olsa makbul.
Beslenme
Cerrahi tedavinin başarısı yalnızca düşük kalorili diyete bağlı değildir. Midenizin küçültülmüş olması sizin daha az besinle daha erken doygunluk hissine ulaşmanıza ve münasebetiyle daha az yemenize neden olur. Lakin başarılı kilo vermenin yolu bunların yanı sıra sağlıklı ve besleyici besinler almanızdan geçmektedir.
Ameliyat sonrası tekrar sıkı bir diyet programı pratiğiniz gerekmeyecektir, bunu bilmelisiniz. Lakin yediklerinize kesinlikle çok dikkat etmeniz gerekecektir. Zira yediğiniz ölçü azalacaktır ve siz bu azalmış besinlerle hayatınızı sürdürmek zorunda kalacaksınız. Yani yedikleriniz az fakat sizin sıhhatinizi koruyacak içerik ve kalitede olmak zorundadır.
Düşük yağ ve karbonhidratlı fakat mineral ve vitaminlerden varlıklı yüksek proteinli bir beslenme sağlıklı kalmanız ve başarılı bir biçimde kilo vermeniz için kuraldır. Aldığınız kalorinin %70’inin protein kaynaklı olması gerekmektedir. Günlük olarak en az 60-70 g protein alınmalıdır. Proteinin düşmesi kas kütlenizin azalmasına (ki siz bunu halsizlik, çabuk yorulma olarak hissedersiniz), saç dökülmesine, yara güzelleşmesinde gecikmeye ve en değerlisi savunma mekanizmaların zayıflamasına (enfeksiyon riskinde artmaya) yol açar. Unutmayın, kişiler proteinlerin yapıtaşı olan aminoasitleri sentezleyemezler.
Artık mide küçültme ameliyatı geçirmiş bir hastanın beslenme modelini bir üçgen ile açıklayalım. Buna nazaran yemeğe kesinlikle öncelikle protein içeren besinlerle başlamalı, sonra zerzevat ve meyveleri yemelisiniz. Başlangıçta protein yemekle ki aslında az bir ölçü yiyebileceksiniz hem mide dolgunluğunu sağlayarak uzun sürecek doyma hissine ulaşacaksınız hem de vücudunuzun gereksinimi olan proteinleri alabilmiş olacaksınız. Böylelikle her öğünde yediklerinizin en az yarısının (20-30 g) protein olmasını sağlamış olursunuz. Tahıl eserleri (ekmek, kurabiye vs) ve yağlar sizin için en az beslenme kıymetine sahip besinlerdir ve beslenme üçgeninde en sonda ve en düşük ölçülerde konum alırlar.
Bu nedenle hastalarımızın alışveriş yaparken bu üçgene nazaran hareket etmesini önermekteyiz. Markette evvel et reyonuna sonra meyve-sebze kısmına ve en son tahıl ve yağ raflarına uğramalarını öneririm. Değişiktir, süpermarketler de buna misal bir sistem içerisindedir. Etler ve meyve-sebze kümesi rafların muhitinde, kenarlarda, başkaları ise umumide marketin orta kısımlarında konum alırlar. (Marketin ortalarında dolaşmamalısınız!)
Bir gayri değerli nokta açken market alışverişine gitmemenizdir. Şayet alışveriş planlıyorsanız kesinlikle kahvaltıdan ya da yemekten sonra gitmenizi öneririm. Ya da yapabiliyorsanız internetten sipariş vermenizi. Böylelikle yalnızca gereksiniminize odaklı alışveriş yapacak, gereksiz abur cubur besinleri görmediğiniz için almayacaksınız.
Potein
Protein insan vücudunun temel yapı taşlarının başında gelen bir unsurdur. Alışılagelmiş olarak bir insanın günde en az 60-75 mg protein alması gerekir. Morbid obezite ameliyatı geçiren hastaların aldıkları besin ölçüsü azaldığından şayet eskisi üzere beslenmeye devam ederlerse, hasebiyle aldıkları protein ölçüsü da azalır. Bunun yol açabileceği meselelerden yukarıda bahsetmiştik. Uzun devirde kalp, akciğer, böbrek ve en kıymetlisi enfeksiyonlara karşı bizi koruyan immün sistemde önemli problemler ortaya çıkar.
Azıkların protein içerikleri ile ilgili tabloları piyasadaki bir çok beslenme kitabında bulabilirsiniz. Bu türlü bir kitabı ameliyat öncesi edinmek ve okumak sizin için yararlı olacaktır. Her öğünde alabileceğiniz en kaliteli proteini saptamak için bu kitaplardan yararlanmanızı öneririz. Unutmayın, her öğüne proteinli besinlerle başlayacaksınız. Bir fikir vermesi açısından çeşitli proteinli besinler ve içerdikleri protein ölçüleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Yoğurt (100 g) | 4 g |
Beyaz peynir (100 g) | 14 g |
Yumurta (1 adet) | 8 g |
Beyaz et (tavuk, hindi, balık) (100 g) | 25 g |
Ton balığı (1 kutu) | 40 g |
Biftek (100 g) | 25 g |
Süt (1 litre) | 30 g |
Fasülye, bezelye vs. (1/2 bardak) | 8 g |
Olağan karbonhidratlardan yani beyaz şeker ve nişastadan uzak durun. Mahsusen de likit ya da yarı katı formdaysa. Örneğin şekerli çay içmeyin, muhallebi üzere süt eserleriyle kek, pasta ve makarna üzere unlu ve nişastalı besinleri yemeyin. Bunlar yalnızca kilo aldırmaz tıpkı devirde Dumping sendromuna yol açarlar.
Yalın karbonhidratlar bölgesine kompleks olanları tercih edin. Bunlar corn flakes üzere kahvaltılıklar, patates, tam tahıl unundan yapılmış kekler, meyveler, sebzeler ve münhasıran de baklagillerdir. Tekrar de bunlar diyetinizin % 20’sini geçmemelidir.
Yağlar
Yüksek ölçüde yağ içeren azıklar motamot şekerler üzere kilo alımına yol açarlar. Yüksek kalori içermelerine rağmen besin bedelleri düşüktür. Bu nedenle,
- “Fast food” tipi beslenmeden uzak durun,
- Yağ nispeti düşük süt ve peynir kullanın,
- Tatlılardan (baklava, muhallebi, profiterol gibi) uzak durun,
- Yağsız et ve et eserleri kullanın (sosis, sucuk, pastırma epey yağlı ürünlerdir),
- Tereyağı, margarin, mayonez ve kremayı asla kullanmayın,
- Cips üzere abur cubur besinleri elinize dahi almayın.
Likitler
Vücut suyunun yani hidrasyonun yerinde seviyede olması metabolizma için çok kıymetlidir. Her gün 2 litre kadar likit alınması gereklidir. Şayet idrar renginiz koyu ve ağır kokuyorsa, ağzının kuruyorsa ve susuzluk hissediyorsanız zayıf likit alıyorsunuz demektir. Likit alımı ile ilgili kuralımızı unutmadan kesinlikle ehliyetli likit almalısınız. Kural: Yemekten 15 dakika öncesinden 2 saat sonrasına kadar su/sıvı içmemelisiniz. Huniyi erken boşaltmak erken acıkmaya yol açar…
Önerdiğimiz likitler ise şunlardır:
- Çay, kafeinsiz kahve (elbette şekersiz!),
- Şekersiz meyve suları,
- Sulandırılarak içilen meyve tozları (şekersiz olmalı),
- Gazı çıkarılmış maden suyu,
- Su
Yüksek proteinli, yağsız ve şekersiz diyet alan bir insanda yağların yıkımıyla güç sağlanır. Bu duruma ketoz (yağdan şeker elde edilmesi) denir. Bu sürecin en kıymetli özelliği yüksek ölçüde yan eser ortaya çıkmasıdır ki bu atıklar böbrekler yoluyla temizlenir. Şayet likit almazsanız böbreklerin yükü artar, bu zararlı atıklara daha yüksek nispette maruz kalır.
Alınmaması gereken sıvı/katı besinler:
- Puding
- Dondurma
- Tatlandırılmış, meyveli yoğurtlar
- Şekerlemeler
- Dondurulmuş meyve suları
- Şeker ekli meyve suları
- Kurabiyeler
- Şeker/çikolata kaplı corn flakesler
- Spor içecekleri
- Kekler, pastalar
- Jöleler
- Limonata
- Buzlu çaylar (ice tea)
- Kola
- Gazoz
- Bal
- Beyaz şeker
- Reçeller
- Şekerli sakızlar, cikletler
- Çikolata
- Gofret
- Milk shake
- Alkollü içecekler, şarap, bira.
Lifli Azıklar Ve Kabızlık
Besin alımının azalması, beraberinde lifli besin ve likit alımında azalmayla birlikte kabızlığı tetikler. Hele bir de demir eksikliği tedavisi görüyorsanız kabızlık kaçınılmaz olur. Bu nedenle kesinlikle bol likit almalısınız. Bol bol egzersiz, yürüyüş yapmalısınız (egzersiz barsakları harekete geçirir). Elma üzere meyvelerden günde bir tane yemelisiniz. Yulaf ezmesi kabızlığa çok yeterli gelir, kabız kalmamak için kahvaltıda bir küçük porsiyon alabilirsiniz. Lifli tüm besinleri çok uygun çiğnemelisiniz. Düzgün çiğnenmeden alınan lifli azıklar mide çıkışında birikerek mide boşalma sorunu yaratabilir.
Bu tedbirlere karşın kabızlık devam ediyorsa hekiminize danışarak BeneFiber üzere lif içeren destek eserleri alabilirsiniz.
Alkol
Alkol yüksek kalori verir ve idrar ölçüsünü arttırarak vücut sıvısının azalmasına (dehidratasyona) yol açabilir. Ayrıyeten sıradan mideleri olanlara nazaran tıpkı ölçü alkolle daha yüksek kan seviyesine ulaşılır ki bu daha çabuk etkilenmenize yol açar. Bu nedenle mide küçültmesi yapılan kimselerin daha az ve daha dikkatli alkollü içecek kullanması gerekmektedir. Asla iki kadehten çokça şarap içmeyin ve bu ölçüsü haftada birden daha sık almayın.
Sigara
Ameliyattan evvel en az 3 hafta ve sonra 3 ay boyunca sigara içmemelisiniz. Sigara yalnızca akciğer fonksiyonlarını değil tıpkı devirde yara uygunlaşmasını de bozar. Ayrıyeten asit salgısını arttırarak midede ve on iki parmak barsağında ülser gelişmesine yol açabilir.
Kahve
Kafein içeren kahve tasarrufu idrar ölçüsünü ve barsak hareketlerini arttırır. Ayrıyeten iştah açıcı tesiri vardır. Bu nedenle ameliyattan sonraki birinci bir iki ay boyunca kahve önermiyoruz. Daha sonraki periyotta ise kafeinsiz kahve içmenizi ve bunu da haftada birkaç seferden daha sık almamanızı tavsiye ederiz.
Saç Dökülmesi
Obezite cerrahisinin değerli bir yan tesiri ameliyattan 3-4 ay sonra başlayan ve birkaç ay süren saç dökülmesidir. Bu çoklukla proteinden ve çinkodan yoksul beslenmenin bir sonucudur. Yerinde protein alımıyla ve çinko desteğiyle bu sorun düzelir.
Vitamin Ve Mineral Desteği
Ameliyat sonrası istikrarlı beslenmenin yanı sıra multivitamin ve mineral desteği gereklidir. Bu hedefle piyasada bulunan, reçetesiz satılan preparatları (Centrum gibi) kullanmanızı öneririz. Bunun için rastgele bir eczaneye danışabilirsiniz. Kalsiyum desteği de vücudunuz için değerlidir. Hekim denetiminde CalDeVita (3 x 1) almanız gerekir. Vitaminlerle kalsiyumu farklı devirlerde almalısınız.
Ameliyat Sonrası Beslenme Programı
- Ameliyattan sonraki birinci 5-7 gün: Bu süreçte size rastgele bir yiyecek içecek verilmeyecektir.
- 6. Günde yalnızca su ve ılık çay içmeye başlayacaksınız. Takibeden 2 hafta boyunca yalnızca likit azıklar (çay, çorba, muhallebi gibi) alacaksınız.
- 3. Haftadan itibaren yarı katı/katı besinler almaya başlayacaksınız. Bu devirde patates püresi, yağsız ızgara köfte üzere yemekler ile başlayabilirsiniz. Yukarda değindiğimiz unsurları unutmayınız.
- Sıradan bir beslenme sürecine 6. Haftadan itibaren geçebileceksiniz, unutmayın ve bu periyoda kadar tez etmeden kurallara iyi beslenin.
Soru Ve Meseleleriniz İçin Lütfen Hekiminizle Temasa Geçiniz.