Obezite cerrahisi ve kaygı bozukluğu

Night Eating Syndrome – NES (Gece Yeme Sendromu)

Obezite cerrahisi öncesinde yapılan klinik görüşmelerin bir birçoklarında hastaların gece yeme sendromu olduğu görülmektedir. Danışanlar şikayetlerini:‘Geceleri bir anda uykumdan uyanıyorum ve mutfağa gidip ne var ne yoksa bitirip yatıyorum. Sabah olağan kaidelerde tok ve ne yediğimi hatırlayarak uyanmam gerekiyor, ancak ben aç ve gece uyanıp neler yediğimin farkında olmayarak uyanıyorum. Mutfaktaki her şeyin bittiğini maatteessüf ki mutfağa gidene kadar farkında olmuyorum. Uykularım kalitesiz oluyor, beni dinlendirmiyor ve daima mide yanmaları ile güne başlıyorum..’ formunda lisana getirmektedir.

Durumun korkutucu tarafı bir yandan çaresizliyse vesair yandan tüm diyet motivasyonunu kırmakta ve kimseyi çok daha çokça denetimsiz bir biçimde besin tüketimine sevk etmektedir.

Obezite cerrahisinde danışanlarımızın en büyük tedirginliği bu rahatsızlığın devam etme ihtimalidir..

Pekala bu kadar çok olumsuz his, davranış ve tasavvurun sebebi olan Night Eating Syndrome – NES (Gece Yeme Sendromu) Nedir?

Bir kişinin daha çok akşam 18.00’dan sonra, mahsusen akşam 20.00 sabah 06.00 arası, çok yeme isteği ile günlük kalori alımının %56sını almasıdır.

Insanlar gece yemelerinde daha çok bol karbonhidrat içeren besinlere yük verirler.

Birtakım durumlarda kimseler gece uykularından uyanır yemek mahal ve uyandıklarında bu durumu hatırlayamayabilirler. Gece sıradanda gün içerisinde tükettikleri besinden çok daha falasını tükettikleri için sabah kalktıklarında açlık hissetmezler ve kahvaltı etmek istemezler. Günü öğlen vakitlerine kadar hiçbir besin tüketmeden geçirebilirler.

Bu düzensizlik tertibi içerisinde kişinin yanlış saatte gelen şiddetli yeme bunalımları; kilo alımınabu da obeziteye sebep olabilir.

Sebepleri hala araştırılmakla birlikte Tepkisel Ölçüsüz Yeme Bozukluğu ve Gece Yeme Sendromu; depresyon, telaş bozuklukları, kişilik bozuklukları, alkol ve unsur bağımlılığı, kumar bağımlılığı, alışveriş bağımlılığı, kleptomani( çalma hastalığı) üzere dürtü denetim bozuklukları, özgüven eksikliği, öfke, ıstırap, gerilim, üzüntü ile birlikte seyreder.

Mahsusen, tasa bozuklukları ölçüsüz yeme bozukluğu ve gece yeme sendromuna sebep olacağı üzere, bu yeme bozuklukları da bu ruhsal rahatsızlıklara sebep olabilir. Münasebetiyle birbirinden kesin çizgilerle ayırmak güçtür. Danışanların tedavi süreçlerinde birinci andan itibaren bu durumun net bir halde anlaşılabilmesi için çok ayrıntılı anemnezler alınması gerekmektedir. Dert bozukluğunu kişinin âlâ bir biçimde tanım edememe ihtimali göz önünde bulundurularak muteberliği ve güvenirliliği sağlanmış br kadro ölçekler kullanılmalıdır.

Dert Nedir? Tasa Bozukluğu ve Belirtileri Nelerdir?

Dert, kişinin dış dünyasından yahut iç dünyasından gelen bir uyaranla karşılaştığında yaşadığı, bedensel, duygusal ve zihinsel reaksiyonlardır. Bir öteki deyişle kişinin karşılaştığı durum ve hikayeler önünde duyduğu ve engellemekte zorluk çektiği çok kaygı ve uyarılmışlık halidir. Dert, çok hafiften ağır paniğe kadar bir his aralığında yaşanabilir.

Sıradan seviyedeki bir korku kişi için yararlıdır zira bu durum bireyde, istek duyma, karar alma, motive olma, alınan kararları gerçekleştirebilme yani performansa dökmeye yol açar. Korkunun hiç olmaması yahut çok noktada olması aksilikle sonuçlanabilir. Telaş hiç olmazsa, istek olmaz, motivasyon olmaz böylelikle performans tam mealiyle ortaya konmaz. Bunun aksisi olarak tasa çok yüksekse, güç verimli bir halde kullanılamaz, dikkat ve konsantrasyon sağlanamaz ve performans yeniden akıllıca bir halde ortaya konamaz.

Korku ve endişe sıkça birbirine karıştırılan kavramlardır. Bunları ayırt etmek kıymetlidir. Kaygının kaynağı aşikardır, şiddetlidir ve kısa periyodiktir. Derdin ise, kaynağı daha müphemdir ve daha uzun bir müddete yayılabilir.

Telaşın belirtileri şöyle sıralanabilir:

Zihinsel Belirtiler:

Felaket icmalleri içeren tüm inanç ve niyetler, olumsuz kanılar, kendini şiddetli gözlemleme, unutkanlık, dikkatini toplamada meseleler, dalgınlaşma.

Fizyolojik Belirtiler:

Kalp atışlarında hızlanma, nefes alıp verişin hızlanması, çeşitli kaslarda gerginlik, ağız kuruluğu, terleme ya da üşüme, titreme, vücudun belirli noktalarında uyuşma, karıncalaşma, ateş basması, baş ağrısı, baş dönmesi, yüz kızarması, göğüste ağrı basınç ve sıkışma, bulantı, kusma, ishal, sık idrara çıkma, soğuk ve nemli eller, kulak çınlaması, erken- boşalma, orgazm güçlükleri üzere cinsî sıkıntılar.

Duygusal Belirtiler:

Gerginlik, sonluluk, karamsarlık, dehşetler, kaygı, panik, denetimi yitirme hissi, güvensizlik, çaresizlik, heyecan, umutsuzluk, zayıflık hisleri.

Davranışsal Belirtiler:

Kaçma ve kaçınma davranışları.

Korkunun sebepleri şöyle sıralanabilir

* Kalıtsal ve biyolojik sebepler.

* Kişilik özellikleri: Çekingenlik, şiddetli kontrolcülük, bağımlılık, güvensizlik üzere özellikler telaş bozukluğu geliştirebilme mümkünlüğünü arttırmaktadır.

* Gerilim verici ömür hadiseleri yaşamış olmak yahut yaşıyor olmak. Çevre desteğinin az/yetersiz olması yahut hiç olmaması

* Daima olumsuz düşünmek ve daima olumsuz sonuçları beklemek

* Belirsizliğe karşı tahammülsüz olmak yahut çok ziyade belirsizlikle karşı zıdda kalmak.

Korku ile ilgili şikayetleri hafifletmek için bir çok şey yapılabilir. Bunlar:

* Olumsuz, gerçek dışı mülahazalar mekanına, daha gerçekçi tasavvurlara odaklanmaya çalışmak

* Kendini, vücudunu dinlememek

* Tasalardan kaçmak alanına yavaş yavaş yüzleşmek

* Başarısızlıklardan çok başarılara odaklanmak

* Ulaşılabilir, gerçekçi gayeler koyabilmek

* Geçmiş yahut gelecek alanına şimdiye odaklanmaya çalışmak

* Kafein içeren unsurlardan uzak durmak

* Rahatlatıcı kimi hobiler bulmak

* Spor yapmak

* Nefes egzersizler ve gevşeme egzersizleri yapmak