Obezite dedikleri içimizi kemiren düşman!

Obezitenin birçok tanımı olmakla birlikte Dünya Sağlık Örgütü (WHO) en basit ve anlaşılır tanımı yapmıştır; Sağlığı bozacak ölçüde vücutta aşırı yağ birikimi.

Obeziteyi belirlemek için en sık kullanılan sınıflandırma, WHO’nun belirlediği obezite sınıflandırmasıdır. Bu sınıflandırmada Beden Kitle İndeksi (BKİ) esas alınmaktadır. BKİ hesaplaması kilonun boyun metre cinsinden karesine bölünmesiyle bulunan değerdir. BKİ boy uzunluğuna göre vücut ağırlığını değerlendiren bir gösterge olup, vücuttaki yağ dağılımı hakkında bilgi verir. BKİ 18.5-24.99 normal kilolu, 25-29.99 pre- obez, 30 ve üstü obez olarak kabul edilir(WHO) ki obezite de 3 dereceye ayrılmıştır. 1. Derece obez; 30-34.99. 2. Derece obez;35-39.99. 3. Derece obez;40 ve üzeri BKİne sahip insanları kapsar.

Obezite 21. Yüzyılın en önemli halk sağlığı sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır. Özellikle gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin sorunu olmaya artarak devam etmektedir. Tüm dünyada obeziteprevalansı 1980-2008 arasında tam olarak 2 katı artmıştır. Dünya geneline beş yüz milyonu aşkın obezpopülasyonu mevcuttur. Türk Kardiyoloji Derneğinin (TKD) yaptığı araştırmada Türkiye’de erişkin

erkeklerin %25.2 si, kadınların ise %44.2 si obez olarak bulunmuştur.

Çocukluk çağı obezitesinde Türkiye’deki durum şöyledir;

0-5 yaş obezite sıklığı %8.5

6-18 yaş obezite sıklığı %8.2

Obeziteye neden olan başlıca risk faktörleri;

Yanlış beslenme

Yetersiz fiziksel aktivite

Genetik faktörler

Hormonal bozukluklar

Psikolojik bozukluklar

Kullanılan bazı ilaçlar

Doğum sayısı ve doğumlar arasındaki sürenin kısalığı sayılabilir.

Obezitenin yol açtığı sağlık sorunları;

İnsülin direnci

Diyabet

Kalp hastalıkları

Solunum yolları hastalıkları

Karaciğer yağlanması

Kanser(kadınlarda safra kesesi endometriyum, yumurtalık ve meme kanseri, erkeklerde ise prostat ve kalın barsak kanserleri)

Kemik hastalıkları

Gebelik komplikasyonları

Psikolojik sorunlar

Deri hastalıkları gibi bir çok hastalığa neden olur.

WHO verilerine göre obezite Avrupa’daki yetişkinlerde Tip 2 diyabetin %80’inden, iskemik kalp hastalıklarının %35’inden ve hipertansiyonun %55’inden sorumludur ve her yıl 1 milyondan fazla kişinin ölümüne neden olmaktadır.

Tüm bu olumsuzlukların yanında obezite kişilerde ve ülkelerde iş gücü kaybı ve sağlık harcamalarında artışa neden olmaktadır. ABD’de yapılan bir çalışmaya göre obez çalışan başına yıllık 42 bin dolar harcama yapılıyor. Bu da obez birinin yıllık sağlık harcamasının, normal kilolu birinin aktif çalışarak kazanacağı yıllık gelire yaklaşık olarak eşittir. Obezite ile Mücadele Derneği(OMDER) verilerine göre obezite ile ilgili sağlık harcamaları gelişmiş ülkelerdeki tüm sağlık harcamalarının %2-7’sini oluşturuyor. 2012 de Türkiye’de 25.9 milyon obez hastanın obezite tedavi giderleri normal sağlık giderlerinin %10-12’sini kapsıyor ve bu yaklaşık 16 milyon YTL’na karşılık geliyor. Eğer obezite ile etkin bir mücadele edilmez ise bu rakamların artacağı aşikardır.

T.C Sağlık Bakanlığı tüm bu olumsuzlukları göz önüne alarak Obezite eylem planı hazırlamış ve yürürlüğe koymuştur. Planda obezitenin önlenmesi, çocuklarda beslenme alışkanlıklarının kazanılması, obez hastaların tedavisi ve bilinçlendirilmesi hedefler arasına alınmıştır.

Obezite tedavisinde uygulanan yöntemler;

Diyet

Egzersiz tedavisi

Davranış değişikliği tedavisi

İlaç tedavisi

CERRAHİ TEDAVİ

Cerrahi tedavi uygulanması uzun yıllardır uygulanan bir yöntem olmasının yanısıra son 10 yılda popülaritesi artmıştır. Tüm dünyada 2012 yılında 340 bin obezite ameliyatı yapılmıştır. Obez hastaların cerrahi tedavisinin planlanmasında önemli kriterler; BKİ 35 ve üzeri hasta grubu olması, bu operasyona engel hali bulunmaması, 3 yıldır obez olması, tekrarlayan tıbbi yöntem ve diyet uygulamalarından sonuç alamaması sayılabilir.

Uygulanan cerrahi prosedürler ise başlıca iki gruba ayrılmaktadır

Mide hacmini küçültücü ameliyatlar

Ayarlanabilir mide bandı

Tüp mide ameliyatı (Sleevegastrektomi)