Obezite görülme sıklığı nedir ?

Tüm Yerküre memleketlerinde olduğu üzere, memleketimizde de; hayat biçiminde ki değişimler, beslenme ve fizikî aktivite alışkanlıklarının süratle değişmesi sonucu, obezite, halk sıhhatini kıymetli ölçüde tehdit etmeye başlayan ve sıklığı giderek artan bir sorun halini almıştır. Memleketimizde yaklaşık olarak 20 milyon kişinin şişman ya da obez olduğu sanılmaktadır.

Avrupa Ekonomik İşbirliği Örgütü (OECD) raporlarına nazaran 1980 yılına kadar 10 şahıstan 1’i ve / yahut daha azı obezken daha sonra, 34 OECD devletinden 19’unda bu nispet iki ya da üç kat artmıştır. ABD, İngiltere, Avustralya’nın ziyade kilolu (BKİ≥25 kg/m2) nispetinin 2020 yılında %70’ler civarında olacağı varsayım edilmektedir. Türkiye’de 2003 için obez orantısı % 12,0 iken 2008 yılına nazaran obez orantısı %15,2’den, 2010’da 16,9’a, 2012 ise % 17,2’ye çıkarak artış göstermiştir.

Türkiye Diyabet, Hipertansiyon, Obezite ve Endokrinolojik Marazlar Prevalans Çalışması (TURDEP-II) Türkiye’de diyabet ve obezite nispetlerindeki artışın kaygı verici boyutlarda olduğunu gösterdi. Çalışmaya nazaran, son 12 yılda diyabet sıklığı %90 artarak, %7.7’den %13.7’e çıkarken obezite nispeti %44 arttı.

Türkiye umumunda 15 vilayetten 540 merkezde 26.499 kişinin iştirakiyle gerçekleştirilen çalışmadan elde edilen datalar devletimizde diyabet ve obezite tablosunun önemli orantılarda kötüleştiğini gösteriyor. Çalışmada obezite sıklığı %32 olurken 12 yıllık vadedeki artış %44 olarak saptandı. Çalışmanın sonucuna nazaran diyabet sıklığı %90 artarak, %7.7’den %13.7’e yükselirken obezite nispetlerinde %44 artış saptandı. Birebir süreçte erişkin nüfusun yaş ortalaması 4 yıl, uzunluk uzunluğu 1 cm, bayanların vücut yükü ortalama 6 kg, erkeklerin vücut tartısı ortalama 8 kg arttı. Tekrar hatunların beli 6 cm, kalçaları 7 cm, erkeklerin bel muhiti 7 cm, kalçaları ise 2 cm kalınlaştı.

TURDEP-I’de şişmanlık orantısı %22 iken TURDEP-2 olgularında %32 olarak bulundu. Yani %44’lük bir artış gözlenmiştir. Tekrar erkeklerdeki obezite nispetlerinin hatunlara yakın olduğu tespit edilmiştir. Daha evvel erkeklerin %17’si ve bayanlarında %30’u obez iken epeyce önemli problemler yaratabilen santral tipte obezitenin devletimizde çok yaygın olduğunu görüldü. Hatunların %60’ında bu cins obezite varken erkeklerde bu orantının %40 olduğu görülüyor.

Obez bir kişinin alışılagelmiş yükte bir kimseye nazaran 8-10 yıl daha erken ölmesi muhtemeldir. Obez bir kişi rastgele bir yıl için sıradan yüklü bir insana nazaran %25 daha ziyade sıhhat harcaması oluşturur. Obeziteye yönelik yapılan sıhhat harcamaları, OECD devletlerinin birçoklarında yekun sıhhat harcamalarının %1-3’ünü, ABD’de de ise %5-10’unu oluşturmaktadır. Bu orantının gelecekte daha da artması beklenmektedir. Kimi devletlerde önümüzdeki 10 yılda her üç bireyden ikisinin obez olacağı iddia edilmektedir. Obez sayısının artması, obezite cerrahi ( tüp mide ameliyatı ) tedavisnin değerini yerkürede ve memleketimizde günden güne artırmaktadır.